VVAM Nieuwsbrief 38 – Mei – 1990

Presentatie boek “De Polen van Priel” en opening van de tentoonstelling.
Op vrijdagmiddag 23 maart j.1. vond in het Airborne Museum de presentatie plaats van het boek “DE POLEN VAN DRIEL, de 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutisten¬brigade van Generaal-Majoor Stanislaw Sosabowski tijdens de Slag om Arnhem”.
De auteur, Mr.George F.Cholewczynski, was speciaal voor deze gelegenheid uit de Verenigde Staten overgekomen.
De rij sprekers werd geopend door de voorzitter van de Stichting Airborne Museum,

De heer G.H.Maassen Sr. krijgt van de schrijver Mr.C.Cholewczynski het eerste exemplaar van het boek “De Polen van Driel”.
(Foto: B.de Reus)

de heer Verlinden, die alle genodigden hartelijk welkom heette. Vervolgens ver telde mevrouw Flora Bouman van uitgeverij LUNET uit Naarden in het kort hoe het boek tot stand was gekomen. Hierna overhandigde de auteur na een korte speech het eerste exemplaar aan de heer G.H.Maassen Sr. uit Oosterbeek, die jaren geleden het initiatief nam om materiaal over de Poolse Para Brigade in Driel te verzamelen en te publiceren. Namens het Nederlandse team, dat de heer Cholewczynski de afge¬lopen zes jaar behulpzaam was geweest bij dit project, bood de heer Voskuil de auteur een bijzonder souvenir van de Slag om Arnhem aan. Het was een klein stuk parachutekoord van een Poolse parachute, die op 21 september 1944 was neergekomen op dropzone “K” bij Driel. Het stuk parachutekoord werd bijna 45 jaar later ge¬vonden op een bouwland bij Driel en speciaal voor deze presentatie ingelijst met een paspartout in de kleuren van de Poolse Para brigade.
Tot slot van deze bijeenkomst sprak de auteur nog enkele woorden van dank.
Na de prsentatie volgde de opening van de tentoonstelling over de Poolse brigade. De opening werd verricht door de Poolse veteraan B.Lincewicz, die nu in Nederland woont.
De volgende dag, zaterdag 24 maart, werd het boek “De Polen van Driel” gepresen-teerd aan de leden van de Vereniging tijdens de jaarvergadering in de Concertzaal in Oosterbeek. Een groot aantal leden maakte van de gelegenheid gebruik om een exemplaar aan te schaffen en dit te laten signeren door de auteur.
Jubileum excursie op zondag 10 juni a.s.
In de vorige Nieuwsbrief maakten wij reeds melding van de excursie op zondag 10 juni a.s.. die ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Vereniging een bijzonder karakter draagt. Hieronder volgt het programma van deze excursie:
10.00 uur: Ontvangst van de deelnemers op het aanlegponton van Rederij Heymen aan de Rijnkade in Arnhem. Koffie.
10.30 uur: Excursie te voet rond de noordelijke oprit van de John Frostbrug.
Drs.P.R.A.van Iddekinge, gemeentearchivaris van Arnhem, zal uitleg geven over de gevechten die hier tussen 17 en 21 september 1944 plaats vonden.
12.30 uur: Verzamelen bij Rederij Heymen, waar de boot voor de tocht over de Rijn
gereed ligt.
13.00 uur: Lunch aan boord. Tijdens de lunch zal de boot een stuk stroomopwaarts varen. Na de lunch begint de eigenlijke boot-excursie, waarbij de boot vanaf Arnhem, langs de Veluwezoom naar de Wageningse Berg zal varen. Onderweg zal worden gewezen op een groot aantal punten die bij de Slag om Arnhem, of kort daarna, een rol hebben gespeeld en die in de excursiegids staan beschreven.
17.00 uur: Aankomst in Arnhem; einde excursie.
Inschrijving. De boot biedt plaats aan 200 personen. Gezien de ervaringen bij vorige excursies wordt tijdig reserveren aangeraden. Dit kan door overmaking van f 37,50 voor (gezins-)leden en f 42,50 voor introducés op girorekening 4403641 t.n.v. de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum in Oosterbeek, onder ver-melding van “Rijnexcursie”.
Voor het overgemaakte bedrag krijgt U de excursie, de koffie bij ontvangst, de lunch en de excursiegids. De excursiegids is deze keer extra uitgebreid. Ze bevat 26 pagina’s met tientallen foto’s en kaarten. Verschillende leden hebben aan deze gids een bijdrage geleverd.
Parkeren^ Op zondag is zowel op de Rijnkade als langs de Rijn, waar de boten liggen, voldoende gratis parkeergelegenheid. Ook op de Grote Markt tussen de Eusebius Kerk en het Provinciehuis is ruim plaats om te parkeren.
De Rijnkade ligt op ca. 10 minuten lopen vanaf het station Arnhem.
Leden, die niet in Arnhem of Oosterbeek wonen, treffen bij deze Nieuwsbrief een kleine plattegrond aan, waarop de situatie staat aangegeven.
Indien U vanuit Nijmegen komt kunt U het beste de route over de Nelson Mandela brug nemen. Via de Weerdjesstraat en de Vossenstraat bereikt U dan het gemakke-lijkst de Rijnkade.
Voor diegenen, die niet aan het ochtendprogramma willen of kunnen deelnemen, is het mogelijk om zich om 12.30 uur aan te sluiten voor de lunch en de boottocht.

Sergeant Smith, een van de drie cameramannen van de AFPU, die de Britse acties bij Arnhem vastlegde. Het Airborne Museum is nu in het bezit van een ZEISS SUPER IKONTA camera van hetzelfde type als waarmee Smith hier is uitgerust. (Foto: IWM, Londen)
Vereniging schenkt oorlogscamera aan het Airborne Museum,
Ter gelegenheid van haar tienjarig bestaan heeft onze Vereniging een ZEISS SUPER IKONTA fotocamera geschonken aan het Airborne Museum. Dit type camera werd in september 1944 gebruikt door de Army Film and Photographic Unit (AFPU) om foto’s te maken van de Britse acties bij Wolfheze en Oosterbeek. De camera heeft een negatiefformaat van zes bij zes centimeter en er kunnen per film twaalf opnamen mee worden gemaakt.
Het feit dat de Britse legerfotografen met een Duitse camera waren uitgerust, had een speciale oorzaak. Op een zeker moment hadden de Duitsers een serie SUPER IKONTA camera’s geruild met Zweden tegen een voorraad kogellagers. De Zweden verkochten deze voorraad vervolgens door naar Engeland. Daar werd o.a. de AFPU er mee uitge- rust.
Hoewel het grote negatiefformaat foto’s van goede kwaliteit opleverde, was het feit dat er maar twaalf foto’s op een film gingen een nadeel. De Britse camera-ploeg had naar Arnhem maar voor twee dagen films meegenomen en toen de slag veel langer duurde raakten de films op en kon er niet meer worden gefotografeerd.
De Duitse legerfotografen van de Propaganda Kompanien gebruikten LEICA kleinbeeld- camera’s waarmee 36 opnamen per film konden worden gemaakt.
In het diorama van de binnentrekkende Britse troepen, dat zich in de kelder van het Airborne Museum bevindt, zal een figuur van de Britse cameraman Gordon “Jock” Walker worden geplaatst, met in zijn handen de geschonken camera. Ook deze figuur is een geschenk van onze Vereniging aan het Airborne Museum.

Het boek “De Polen van Priel” vult een leemte in de geschiedschrijving over de Slag om Arnhem.
In de literatuur over de Slag om Arnhem, die de afgelopen 45 jaar verscheen, heeft de rol van de Poolse Para Brigade tijdens de Slag om Arnhem altijd enigs¬zins in de schaduw gestaan. Eindelijk is er nu een heel boek gewijd aan deze brigade, waarin niet alleen wordt ingegaan op de Slag om Arnhem, maar ook op de voorgeschiedenis van de brigade, de oprichting, de training en de levensloop van zijn opmerkelijke commandant, Generaal-Majoor Stanislaw Sosabowski.
Meer dan zes jaar onderzoek is aan deze publicatie voorafgegaan. De Amerikaanse auteur Mr.George F.Cholewczynski interviewde tientallen veteranen en had toe¬gang tot alle, ook Poolstalige, rapporten in de Verenigde Staten en Engeland. Het resultaat is een gedegen, maar vooral ook zeer leesbaar boek. De titel zou de indruk kunnen geven dat de Poolse para’s alleen bij Driel hebben gevochten. In het boek gaat de auteur echter ook uitgebreid in op de acties van de Polen bij en in het dorp Oosterbeek tijdens de Slag om Arnhem.
Het uitstekend verzorgde boek telt bijna 290 illustraties, waarvan het meren¬deel niet eerder is gepubliceerd. “De Polen van Driel” werd uitgegeven door de uitgeverij LUNET in Naarden en kost f 39,95.
Bijzondere Enveloppe:

Polska 210zi
Einde 1989 werd in Polen in het kader van Peristroika,Glas-
nost en Solidariteit een serie postzegels uitgegeven met de
beeltenissen van Poolse bevelhebbers uit de 2e Wereldoorlog .
Eèn van deze zegels is gewijd aan de Slag om Arnhem en her-
denkt Generaal Majoor Stanislaus Sosabowski.
Het is na zeer veel moeite gelukt van deze zegel voldoende
exemplaren te kopen en deze vanuit Polen hier naar toe te
krijgen .De Vereniging heeft besloten deze zegel op een bijzon-
dere herdenkingsenveloppe uit te geven en deze in Warschau te
laten afstempelen .De prijs van deze bijzondere uitgave zal
ƒ.5,- bedragen en vanaf juni te koop zijn in het museum en tij-
dens onze excursie en uiteraard via de giro van onze penning-
meester .
Laatste Nieuws: Jubileumexcursie .Het doet ons genoegen dat wij voor de rondlei¬ding rondom de John Frostbrug toestemming hebben gekregen van het gebouw van B.A.S.F. gebruik te maken.Vanaf het restaurant op de bovenste etage zullen wij een uniek uitzicht hebben.Wij stellen het zeer op prijs dat de Directie ,nog wel op zondag , haar schitterende vestiging beschikbaar stelt en vertrouwen erop dat wij dit als goede gasten gaan waarderen .
De aanmeldingen voor de excursie verlopen naar wens.Er zijn nog plaatsen beschikbaar , hoewel het bestuur met klem verzoekt niet te lang met aanmelding te wachten .
Dit ook in verband met de “logistiek”
Nogmaals;de excursie kost voor leden(dus ook gezinsleden) ƒ37,50 en voor introducees ƒ42,50 . Extra excursiegidsen zijn voor ƒ5,- verkrijgbaar .
Nieuwe uitgaven :Ons 1id,Drs.A.Groeneweg heeft het boek “The Devils Birthday” van G.Powell vertaald in het Nederlands.Dit bijzonder goede boek is uitgegeven onder de titel “De verloren Slag” en is voor :58,-in het Museum verkrijgbaar.
Ook is een paperbackeditie van het bekende boek van Hackett “I was a Stranger” a ƒ 28,70 in het Museum te koop.
Het boek “De Polen van Driel”(ƒ39,50) blijkt een bestseller te zijn.Indien nog niet in Uw bezit ,dan haast U met de bestelling !
Het is ons gelukt nog enige exemplaren van de videoband “Theirs is the Glory te bemachtigen .Voor ƒ87,50 is deze unieke film verkrijgbaar in het Museum.

Download nieuwsbrief