Beste Vrienden,
Op 8 september 1985 kwamen ex-para’s van de Eerste Onafhankelijke Poolse Parachu-tisten Brigade in Czestochowa (Polen) bijeen om in de bedevaartskerk van de “Zwarte Madonna” een plaquette te onthullen ter herinnering aan deze brigade.
Onder de tienduizenden Polen in dit bedevaartsoord waren ook ongeveer 1500 padvinders, afkomstig van 28 groepen uit geheel Polen. Zij vielen o.a. op door hun mouw-emblemen, die betrekking hadden op de Poolse Brigade en de Slag om Arnhem. Zo werd bijvoorbeeld een badge gedragen waarop in kleur waren afgebeeld de Poolse, Amerikaanse, Britse en Nederlandse vlag, alsmede het symbool van de Para Brigade en het Scouting insigne. Veertien dagen later kwamen veteranen van de Poolse Brigade bijeen op de Militaire Begraafplaats in Warschau voor de jaarlijkse herdenking bij het monument voor de ge¬sneuvelden van de Eerste Poolse Para Brigade en voor de Poolse geheim-agenten die, nadat ze boven vijandelijk gebied waren geparachuteerd, omkwamen.
Ook hier weer verkenners en gidsen met de speciale mouw-emblemen, met rode dassen en rode baretten. Allemaal leden van Scouting-groepen, die zowel naar de Poolse Para Brigade als naar de Britse Red Devils genoemd zijn.
In Czestochowa waren mevrouw Cora Baltussen en de heer Albert Baltussen uit Driel aanwezig. Zij zagen de padvinders, die zich zo nadrukkelijk manifesteerden, als vrienden van de Para’s, als jongeren die het respect voor deze strijders voor de vrijheid blijvend willen tonen. Dit bracht mevrouw Baltussen in haar herdenkings-toespraak op 21 september j.1. in Driel tot een oproep aan de Nederlandse jongeren contacten te leggen en vriendschap te sluiten met veteranen en met belangstellende Poolse- en andere Geallieerde jongeren. Het is een goede zaak dat jongeren er oog voor hebben of krijgen dat de oud-strijders uit de Slag om Arnhem “het er voor over hebben gehad hun leven op het spel te zetten om zelf en degenen die na hen kwamen in vrede te laten leven”, zoals in ons Scholen-project voor de jeugd staat vermeld. Het is eveneens een goede zaak dat gemotiveerde jongeren met de oud-strijders en met elkaar in kontakt komen om van gedachten te wisselen over die historische strijd met al haar menselijke en onmenselijke aspecten en zich zoals H.M.van Randwijk schreef “te bezinnen op de waarde van vrijheid en gerechtigheid”.
J.Smits, Voorzitter
6e Algemene Ledenvergadering op 22 maart a.s.
Wij nodigen U uit tot het bijwonen van de 6e Algemene Ledenvergadering, tevens Jaarvergadering van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, op zaterdag 22 maart a.s. om 14.00 uur in de Concertzaal, Benedendorpsweg t.o. de Oude Kerk te Oosterbeek (telefoon: 085-332046).
De agenda voor de vergadering ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen van de 5e Algemene Ledenvergadering op 30 maart 1985
3. Algemeen Verslag 1985

2
4. Financieel Verslag 1985 en Begroting 1986
5. Bestuursverkiezing
6. Benoeming Reserve-lid Kascommissie
7. Rondvraag
8. Sluiting
Toelichting bij punt 5: Aan de beurt van aftreden zijn mevr.J.M.de Langen en de heer W.T.de Ruyter. Beiden stellen zich herkiesbaar. Volgens art.8 van de Statuten kunnen de leden tegencandidaten stellen. Een voordracht hiertoe dient uiterlijk 10 dagen voor de vergadering schriftelijk bij de Secretaresse te worden ingediend, ondertekend door tenminste 10 leden en vergezeld van een bereidverklaring van de candidaten, die lid moeten zijn van de Vereniging en meerderjarig.
Onze vertegenwoordiger in Groot Brittannië, de heer A.Maynard is op 1 januari j.1. opgevolgd door de heer F.M.Young. Beide heren komen speciaal voor deze vergadering naar Nederland.
Een half uur vóór de aanvang van de vergadering zullen voor de leden de financiële stukken en het verslag van de Kascommissie ter inzage liggen.
Het Financieel Verslag 1985 en de Begroting 1986 zullen U samen met de volgende Nieuwsbrief worden toegestuurd.
Vertoning van een videofilm na afloop van de Algemene Ledenvergadering.
Na afloop van de 6e Algemene Ledenvergadering zal een videofilm worden vertoond over de bevrijding van Den Bosch in oktober 1944.
Hoewel het onderwerp enigszins buiten het kader van Operatie Market Garden valt, is toch besloten deze film te vertonen omdat zij kan worden beschouwd als een voorbeeld van een uitstekende militair-historische documentaire.
De makers van de film, drs.K.Margry uit Utrecht en de heer L.van Gent uit Den Bosch, beiden lid van onze Vereniging, zullen bij de vertoning aanwezig zijn. U kunt dan na afloop vragen aan hun stellen over inhoud en vormgeving.
Actie voor BLESMA een succes.
In de vorige nieuwsbrief vroegen wij Uw hulp voor de Britse organisatie BLESMA, die mensen helpt die door oorlogsgeweld ledematen verloren of blind werden. Door Uw vele giften is deze actie een succes geworden.
Als vertegenwoordiger van BLESMA zal de heer Richard Bingley (schrijver van de Mini-Story bij de vorige Nieuwsbrief) speciaal op eigen kosten vanuit Engeland overkomen om het door U verzamelde geld op de Algemene Ledenvergadering in ont-vangst te nemen.
Tot de Algemene Ledenvergadering blijft ons gironummer nog ter beschikking voor eventuele giften voor deze sympathieke organisatie.
Jaarverslag 1985.
Het afgelopen jaar steeg het ledental wederom. Op 31 december 1985 telde de Ver-eniging 774 leden in binnen- en buitenland. Op 31 december 1984 was dat aantal 713. Helaas hebben we ook dit jaar weer leden moeten schrappen wegens het niet betalen van de contributie. Dit jaar waren dat er 28.
In 1985 verschenen er vier Nieuwsbrieven en werden een thema-dag en een thema-middag gehouden. Tijdens de thema-dag op 4 mei werden na een ontvangst in Hotel Dreijeroord een tweetal wandelingen gemaakt in het noordwestelijk deel van Oosterbeek en werd een videofilm over het Reconnaissance Squadron vertoond. Tijdens de thema-middag op 23 november in het ELEKTRUM in Arnhem verzorgde de heer C.van Roekel een lezing over de Hohenstaufen Divisie en werd na de pauze de video-film “Comrades at Arms” vertoond.
De kontaktdag voor leden op 14 september in restaurant “De Wiltgraef” in Bennekom is voor herhaling vatbaar. Zowel deze kontaktdag als de thema-dagen werden druk bezocht.
Ter gelegenheid van 40 jaar Bevrijding gaf de Vereniging twee herdenkingsenveloppen uit, die speciaal waren gestempeld op 5 mei 1985. Ook werd een mini-poster gemaakt van de grote poster van de pasteltekening van de heer Paulus Pieters. De verkoop van de enveloppen en van de poster loopt voortreffelijk.


De romp met cockpit van de HORSA-glider in het nieuwe Army Air Corps Museum in Middle Wallop. Rechts een origineel 6-ponder kanon uit de Slag om Arnhem, afkomstig uit Park Hartenstein.(foto: B.de Reus)
Dit jaar werd Generaal R.E.Urquhart erelid van onze Vereniging en meldde het vijfde Britse “lid voor het leven” zich aan.
Ook trok het bestuur een organisatorisch adviseur aan in de persoon van de heer O.Luursema.
Schenkingen van onze Vereniging aan het Museum waren o.a. een medaille-vitrine en een diaprojector voor de audio-visuele presentatie.
Dankzij de financiële steun van onze leden en een aantal sponsors ging wederom een scholenproject van start. Door deze geweldige steun was het mogelijk een zeer goed werkstuk voor de bezoekende leerlingen samen te stellen.
Zoals U ziet was 1985 een goed jaar voor onze Vereniging en wij hopen dat 1986 dat ook zal worden.
Tentoonstelling over “Fotograferen tijdens de Slag om Arnhem”.
Binnenkort zal in het Airborne Museum een kleine expositie worden gehouden, getiteld “Fotograferen tijdens de Slag om Arnhem”. Op deze tentoonstelling, die wordt samengesteld door de heren de Reus en Voskuil, zal worden getracht een beeld te geven van de wijze waarop militairen en burgers die septemberdagen van 1944 vastlegden op foto en film.
Naast onbekend fotomateriaal zal ook foto- en filmapparatuur worden getoond, waar-mee tijdens de Slag om Arnhem werd gewerkt.
De expositie zal vrijdag 21 maart om 16.00 uur worden geopend, zodat leden die naar de Jaarvergadering op 22 maart komen ook de tentoonstelling in het Airborne Museum kunnen bezoeken.
Bericht van de Penningmeester.
Een aantal leden heeft de contributie voor 1986 nog niet overgemaakt. Deze leden worden vriendelijk verzocht hun contributie alsnog zo spoedig mogelijk over te maken op gironummer 4403641. Bij voorbaat dank voor Uw medewerking !

Enquette-formulieren nog steeds welkom.
Indien U mee wilt werken aan onze enquette en U heeft Uw formulier nog niet inge-stuurd, zoudt U dit dan alsnog zo spoedig mogelijk willen doen? De sluitingsdatum is 31 maart. Daarna kan de heer Luursema beginnen met de definitieve verwerking van de gegevens.
Hulp gevraagd voor Franse vertaling van het Museumgidsje.
De Stichting Airborne Museum zou graag het Museumgidsje in het Frans willen laten vertalen. Helaas ontbreken de fondsen om dit door een commercieel vertaalbureau te laten doen. Als er leden zijn die tegen een redelijke vergoeding dit vertaalwerk willen verrichten, zouden zij dan kontakt willen opnemen met de secretaris van de Stichting Airborne Museum of even naar het Museum willen bellen ?
Jhr,mr,H.G.’van Holthe tot Echten en de heer Th.Werningh Cöster benoemd tot ere-burgers van de Gemeente Renkum.
In verband met zijn aftreden als burgemeester van de Gemeente Renkum is jhr.mr. H.G.van Holthe tot Echten benoemd tot ereburger van deze gemeente. De heer van Holthe tot Echten zal deel blijven uitmaken van de Stichting Airborne Museum. De heer Th.Werningh Cöster, die afscheid heeft genomen als bestuurslid van de Stichting Airborne Museum, heeft zich reeds vanaf 1949 verdienstelijk gemaakt voor de oprichting en instandhouding van het Airborne Museum.
Britse onderscheiding voor de heer J.J.Rudolphie■
De heer J.J.Rudolphie uit Oosterbeek is door de Engelse koningin Elisabeth Benoemd tot “Honorary Member of the Most Excellent Order of the British Empire”. De heer Rudophie ontving deze hoge onderscheiding voor het vele werk dat hij sinds 1948 heeft verricht voor de organisatie van de jaarlijkse herdenking van de Slag om Arnhem.
Het nieuwe “Museum of Army Flying” in Middle Wallop is een bezoek waard !
Onlangs is op de vliegbasis Middle Wallop in Hampshire, Engeland het nieuwe “Museum of Army Flying” geopend. Een belangrijk deel van de expositie is gewijd aan de geschiedenis van het “Glider Pilot Regiment” en de luchtlandingsoperaties waaraan dit regiment tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft deelgenomen.
In de grote museumhal, waarin verschillende vliegtuigen zijn tentoongesteld, staat ook een vrijwel complete romp met cockpit van een HORSA-glider (zie foto).
Onlangs kwam het museum in het bezit van een deel van de romp van een HAMILCAR- glider. Deze romp, die 38 jaar in de openlucht als kippenhok heeft dienst gedaan en ernstig is aangetast, zal geheel worden gerestaureerd, een project dat ca. twee jaar in beslag zal nemen.
Het “Museum of Army Flying” ligt aan de A343 tussen Salisbury en Andover. Het is dagelijks geopend tussen 10.00 en 16.30 uur, behalve op Kerstmis en Nieuwjaar.
Herziene uitgave van het boek “Slag in de Schaduw”.
In dit boek, waarvan de eerste druk verscheen in 1981, beschrijven de auteurs A.Korthals Altes en N.K.C.A.in ’t Veld de strijd die tussen september 1944 en maart 1945 woedde in de Peel en de Maasvallei. Deze strijd is veel minder bekend en heeft veel minder tot de verbeelding gesproken dan de Geallieerde luchtlandings¬operatie in september 1944. Zij werd uitgevochten “in de schaduw van Market-Garden. In het hoofdstuk met die titel gaan de auteurs in op de voorgeschiedenis en de uitvoering van Operatie Market-Garden, vooral wat betreft het gebied van de Brabantse “Corridor”. Tijdens de op Market-Garden volgende maanden vonden ver¬bitterde gevechten plaats in het grensgebied tussen Brabant en Limburg.
Dat deze strijd toch niet geheel onbekend is gebleven is vooral te danken aan het feit dat in het tijdens de gevechten totaal vernielde dorp Overloon thans het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum is gevestigd.
Het boek “Slag in de Schaduw” verscheen bij de uitgeverij De Bataafse Leeuw en kost f 32,50.

Download nieuwsbrief

“MEN OF COURAGE STILL NEED OUR CARE”
Na een militaire actie worden de menselijke verliezen opgegeven in getallen: doden, gewonden en vermisten. Bij de jaarlijkse herdenkingen wordt onze aandacht nadruk-kelijk bepaald bij de gesneuvelden en vermisten.
Veel gewonden zijn gelukkig na een betrekkelijk korte tijd hersteld. Zij kunnen dan hun werkzaamheden als burger of militair voortzetten, zij het geschonden en veranderd. Er zijn echter ook gewonden die met een zeer harde werkelijkheid geconfronteerd wor¬den: hun letsels zijn onherstelbaar. Zij kunnen na het genezen van de wonden hun werkzaamheden niet voortzetten. Hun toekomstverwachting wordt te pletter geslagen, alle uitzicht wordt verduisterd.
Het aanvaarden van de verminking, het hervinden van de juiste verhouding met echt-genote, verloofde, kinderen, familie en vrienden, de revalidatie en het opbouwen van een onafhankelijk bestaan, zijn problemen die opgelost moeten worden. In de her- stelfase en de revalidatie-periode moet door deze gewonden een strijd gevoerd worden, die vele malen langer duurt dan de Slag om Arnhem, maar die niet minder zwaar is en ook volledige inzet vergt.


Arnhem veteranen tijdens de Stille Tocht naar het monument bij de Rijnbrug in Arnhem, 21 september 1985 ( foto: C.van Roekel ).

Zoals de militair aan het front de hulp van veel anderen nodig heeft, zo kan ook de verminkte militair niet zonder hulp. In Groot Brittannië bestaan organisaties als “St.Dunstans for Men and Women Blinded on War Service” en”British Limbless Ex-Service Men’s Association (BLESMA)”. In deze organisaties is de kennis en de ervaring aanwezig om samen met de professionele hulpverleners praktische hulp en aanmoediging te geven in de strijd tegen de rampspoed, op het pijnlijke pad van de revalidatie en op de weg naar onafhankelijkheid en werk. Door nauwe onderlinge kontakten proberen de leden voor elkaar te zorgen en te voorkomen dat iemand in moeilijkheden komt, verwaarloosd wordt of vereenzaamd. Al dit werk wordt in hoofdzaak gedaan door leden die, zelf verminkt, de vragen en problemen uit eigen ervaring kennen. Zij doen dit op vrijwillige basis en voor betaling van de kosten zijn ze op donaties aangewezen.
Ieder jaar leggen we kransen en bloemstukken bij de monumenten en graven en herdenken we hen die vielen voor onze vrijheid. Kunnen we volstaan de verminkten een plaats op de eerste rij te geven of
J.Smits, voorzitter
BLESMA heeft ook Uw hulp nodig !
In Groot Brittannië helpt sinds 1932 de organisatie BLESMA mensen die gedurende de beide wereldoorlogen en de vele militaire conflicten daarna, ledematen hebben verloren of blind werden. De organisatie beheert o.a. enkele speciale huizen voor oorlogsinva¬liden, helpt bij de ontwikkeling van kunstledematen, zorgt voor de revalidatie en omscholing van invaliden, helpt bij het vinden van een aangepaste werkkring en strijd voor redelijke oorlogs- en invalidenpensioenen. BLESMA is een onafhankelijke organisa¬tie, die haar gelden krijgt via schenkingen. Ook Uw hulp is daarbij nodig! Als U wilt bijdragen om invaliden te helpen, die zware lichamelijke offers brachten tijdens het uitoefenen van hun vaderlandse plichten, stort U dan een bedrag op de girorekening van de Vereniging onder vermelding van het woord “BLESMA”. Wij zorgen dan dat dit geld bij deze organisatie in Engeland komt.
Thema-middag met lezing en films op zaterdag 23 november a.s.
Op zaterdag 23 november organiseert onze Vereniging weer een thema-middag. Deze keer zijn we te gast in een van de zalen van het ELEKTRUM in Arnhem. Het programma ziet er als volgt uit:
13.30 uur: Ontvangst van de deelnemers. Mogelijkheid tot het bezoeken van de expositie over de rol van de elektriciteit in het dagelijks leven.
14.15 uur: Lezing door de heer C.van Roekel getiteld: “De rol van de Hohenstaufen Divisie tijdens de Slag om Arnhem”.
15.15 uur: Pauze van ongeveer een half uur.
15.45 uur: “Impressies van de herdenkingsdienst op het Airborne Kerkhof in Oosterbeek op 22 september 1985”. Een videofilm van B.de Reus.
16.00 uur: “Comrades at Arms”. Onder deze titel maakte de Yorkshire Television in 1984 een televisie-documentaire waarin de lotgevallen van Generaal Sir John Hackett en Dr. Lipmann Kessel tijdens de Slag om Arnhem centraal staan.
16.30 uur: Einde thema-middag.
Het ELEKTRUM is gelegen aan de Klingelbeekseweg in Arnhem, enige honderden meters van de splitsing van Onderlangs en Bovenover.(tie ook bijgevoegde route-beschrijving). Het nieuwe telefoonnummer van het ELEKTRUM is: 085-568020.
Bericht van de Penningmeester.
Bijgesloten treft U een accept-girokaart aan voor Uw contributie-betaling. De contri-butie bedraagt f 20,- voor een gewoon lidmaatschap en f 30,- voor een gezinslidmaat- schap. Leden, van wie de contributie vóór de datum van de thema-middag is ontvangen, kunnen hun lidmaatschapskaart op die dag in ontvangst nemen.
Poster van pastel-tekening opnieuw uitgebracht.
De door onze Vereniging in 1984 uitgegeven poster van de pastel-tekening van de Arnhemse kunstenaar Johan Paulus Pieters is opnieuw uitgegeven, ditmaal op veler verzoek op A4 formaat. De prijs van deze tekening bedraagt f 3,-.


Majoor Duyts ontvangt de medaille-set van de in 1984 overleden stafsergeant John Douglas Brooke uit handen van mr.R.Beasley. ( foto: B.de Reus ).
De medaillevitrine in het Airborne Museum.
In Nieuwsbrief No.18 van april 1985 maakten wij melding van de aanschaf van een speciale medaillevitrine voor het Airborne Museum. Van de heer Duyts, sekretaris van de Stichting Airborne Museum, ontvingen wij over deze vitrine de volgende informatie: “Sedert enige tijd is het Airborne Museum verrijkt met een medaillevitrine. In deze vitrine, een zeer gewaardeerd geschenk van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, zijn op waardige wijze de thans in het bezit van het museum zijnde medaille- sets van veteranen uit de Slag om Arnhem geëxposeerd. De vitrine is geplaatst in de zogenaamde medaillehoek van de grote zaal en qua vormgeving aangepast aan de reeds lang aanwezige schilderijvormige presentaties van de met de Militaire Willemsorde en het Victoria Cross onderscheiden veteranen.
Met haar maroon vilten achtergrond en statige eikenhouten lijst vormt de vitrine met de vele zilveren en bronzen medailles met hun kleurige linten een indrukwekkend schilderij en een waardig huldebetoon aan de helden van Arnhem. Voor zover mogelijk worden de onderscheidingen vergezeld van een foto van de eigenaars.
Sedert George Gatland enige jaren geleden zijn medailles aan het museum ter beschik¬king stelde, werden diverse sets door nog in leven zijnde veteranen aan het museum aangeboden om daar voor immer te dienen als uiterlijk symbool van de moedige daden van de leden van de 1st British Airborne Division en de 1st Independent Polish Parachute Brigade Group. Ook nabestaanden van Arnhem veteranen hebben de medaille-sets van hun dierbaren aan het museum geschonken om in de omgeving waar ze verdiend werden en temidden van hun vele vrienden voor eeuwig gekoesterd te worden.
Velen schonken hun medailles aan het museum met de mededeling dat de medailles van Arnhem veteranen thuis horen in het Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek”.
Nieuwe herdenkingsenvelop.
Ter gelegenheid van de herdenking van de Slag om Arnhem heeft het Airborne Museum in september een speciale herdenkingsenvelop uitgegeven. Deze envelop toont het portret van Luit.Kol.W.F.K.Thompson, in september 1944 commandant van het Ist Airlanding Light Regiment R.A. en het embleem van de Royal Artillery. De envelop is verkrijgbaar in het Airborne Museum en kost f 5,-.

Overleden veteraan laat zijn onderscheidingen na aan het Airborne Museum.
Ex-stafsergeant John Douglas Brooke behoorde tot de veteranen die regelmatig de herdenking van de Slag om Arnhem bijwoonde. Ook in september 1984 had hij weer aan de plechtigheden deelgenomen, maar enkele weken daarna overleed hij.
Tot zijn laatste wensen behoorde dat de onderscheidingen, die hij gedurende zijn veelzijdige militaire loopbaan had verkregen, zouden worden geschonken aan het Airborne Museum. In gezelschap van mr.R.Laing geschiedde dat op 20 september door ex-gunner Royal Artillery, mr.R.Beasley. De uit tien onderscheidingen bestaande medaille-set werd in ontvangst genomen door Majoor W.Duyts, sekretaris van de Stich-ting Airborne Museum. De onderscheidingen zullen worden tentoongesteld in de speciale medaillevitrine.
Gegevensbestand van de leden van onze Vereniging.
Op 4 mei j.1. hield onze Vereniging haar jaarlijkse themadag. De inhoudelijke ver-zorging van deze dag lag in handen van drie leden van onze Vereniging. Omdat we be-kend waren met de interessegebieden van de drie heren, konden we hen vragen aan deze themadag mee te werken. Dit in het kader van een grotere deelname van leden aan het werk van de Vereniging, een streven waaraan het bestuur de komende jaren veel aan-dacht wil geven. Om dit streven waar te kunnen maken willen we graag van al onze leden zoveel mogelijk relevante informatie weten.
Sinds kort kan de Vereniging gebruik maken van een computer met printer. Hiermee kunnen gegevens worden verwerkt en bijgehouden. Niet alleen kunnen adressen op post-code worden uitgeprint, maar ook andere gegevens kunnen worden gebundeld, zoals bv. interessegebieden, specialismen, beroepen, hobbies en andere zaken, die van nut kunnen zijn voor de Vereniging.
Om een gegevensbestand van onze leden samen te stellen, heeft de heer O.Luursema een enquête-formulier opgesteld, dat bij deze Nieuwsbrief is gevoegd. Wij verzoeken U vriendelijk deze enquête zo goed en uitgebreid mogelijk in te vullen en naar ons terug te zenden. WIJ VERKLAREN HIERBIJ UITDRUKKELIJK DAT DE VAN U VERKREGEN GEGE¬VENS ALLEEN VOOR INTERN GEBRUIK ZIJN ! Dit betekent dat deze gegevens niet voor iemand anders beschikbaar zullen zijn. Wij danken U bij voorbaat voor Uw medewerking.
Scholenproject opnieuw van start.
Dankzij de goede gaven van verschillende leden en bedrijven is het mogelijk geworden het door de heer Van Roekel ontworpen werkstuk voor het Scholenproject te laten drukken en aan alle basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs in de omgeving een uitnodiging voor een bezoek aan het museum tegen gereduceerde prijs aan te bieden. Vele scholen hebben al positief gereageerd en wij verwachten dat gedurende het winter¬halfjaar ons museum een waardevolle bijdrage zal kunnen geven aan het geschiedenis¬onderwijs. Al met al een voldoening schenkende aktiviteit van onze Vereniging.
Boekje “Oosterbeek Verwoest 1944 – 1945, deel 2”.
De heren G.II.Maassen Sr.en Jr. uit Oosterbeek hebben voor de derde maal een foto-boekje samengesteld over de verwoestingen, die tussen september 1944 en mei 1945 werden aangericht in de gemeente Renkum. Het nieuwe boekje heet: “Oosterbeek Ver-woest 1944 – 1945, deel 2”.
Precies vijf jaar geleden, in september 1980, kwam het eerste deel uit. De goed lopende verkoop, de talrijke positieve reacties, de sindsdien verworven foto’s en de vele vragen naar een tweede deeltje, deden de samenstellers besluiten na vijf jaar een vervolg uit te geven.
In het nieuwe boekje zijn 99 foto’s van Oosterbeek bijeen gebracht, die voor het merendeel kort na de Bevrijding werden gemaakt door zowel beroeps- als amateur- fotografen. “Oosterbeek Verwoest 1944 – 1945, deel 2”, dat in eigen beheer werd uitgegeven, is verkrijgbaar bij de boekhandels in Oosterbeek en Heelsum, bij de Fa.Van Doorne in Wolfheze en bij het Airborne Museum in Oosterbeek voor de prijs van f 18,-. Het kan ook worden besteld bij de heer Maassen in Oosterbeek en kost dan f 20,80. Bank Rabobank “Renkum”, giro van de bank 82.32.97, Rekeningnummer 38.50.32.056 t.n.v. G.H.Maassen Jr., Jan Van Riebeeckweg 82, Oosterbeek.

Download nieuwsbrief

Beste Vrienden,
In 1940 leefde in het Nederlandse volk een afschuw van de oorlog en een zeer sterk verlangen in vrede te kunnen leven. De belofte van Hitler dat de neutraliteit pijn-lijk nauwgezet geëerbiedigd zou worden, versterkte die hoop op vrede. Mede daardoor bleven de ogen niet voortdurend wijd open voor de bedreiging van de vrijheid en ons land werd, ondanks schone beloften, daarvan beroofd.
Voor het herkrijgen van de vrijheid was ons volk nagenoeg geheel aangewezen op hulp van buiten af. Bij de herdenking van de bevrijding wordt veelal de aandacht geves-tigd op de onderdrukking, de vervolging, de terreur en de angst tijdens de bezetting en op de vreugde van de bevrijding en het enthousiaste onthaal van de bevrijders. De strijd die gevoerd moest worden om de vrijheid te herwinnen krijgt dan vaak wat minder aandacht.
Dat aan de bevrijding een heel harde strijd vooraf ging komt juist bij de herdenking van de Slag om Arnhem op de voorgrond, temeer daar onze aandacht daar niet wordt afgeleid door een behaalde triomf. Het terugwinnen van de vrijheid was niet gemakke-lijk, verliep niet zonder tegenslagen en moest bovendien met de hoogste offers worden betaald. Zij die bereid waren zich in te zetten voor de vrijheid van vreemden, lieten hen die vrijheid na als een erfenis die goed gebruikt en beschermd moet worden.
De tijd doet weliswaar veel verbleken, maar er moet voor gezorgd worden dat de her-innering aan de strijd voor de vrijheid niet verbleekt.
Als eerbewijs aan alle Geallieerde strijders in de Slag bij Arnhem werd Generaal Urquhart op de Algemene Ledenvergadering benoemd tot ere-lid van onze Vereniging. De themadag op 4 mei jl. was gewijd aan de verbeten strijd van het Reconnaissance Squadron en 7 K.O.S.B.; de herdenkingsenvelop met speciaal vlagstempel wil in brede kring aandacht vragen voor het Airborne Museum. Aan de verbreding en verdieping van de educatieve functie van het Museum middels het “scholen-project” wordt hard gewerkt. Opddt wij niet vergeten.
J.Smits, voorzitter
De Hertog van Kent bezocht het Airborne Museum.
Op 4 juni jl. bracht ZKH de Hertog van Kent in zijn functie van President van de Commonwealth War Graves Commission, ‘een bezoek aan het Airborne Kerkhof en het Airborne Museum in Oosterbeek. In het Museum werd de Hertog ontvangen door de burgemeester van de Gemeente Renkum, jhr.Mr.H.G.van Holthe tot Echten, die tevens voorzitter is van de Stichting Airborne’Museum, en door Kolonel b.d.C.C.Wilhelm, directeur van net Museum. De Hertog van Kent toonde zich een uitermate geïnteres-seerd bezoeker, die overigens bleek te beschikken over een grote kennis van de ge-beurtenissen die zich in september 1944 in deze streek afspeelden. Hij sprak zijn bewondering uit over de kwaliteit van de expositie in het Museum.

Generaal Urquhart erelid, van onze Vereniging.
Op de afgelopen Algemene Ledenvergadering werd met algemene s temmen besloten Generaal Urquhart het erelidmaatschap van onze Vereniging aan te bieden.
Generaal Urquhart’s antwoord op de brief van onze voorzitter luidde:
Dear Mr.Smits,
Thank you for your letter of 10 April.
I would be glad if you would thank the Society of Friends of the Airbome Museum for the honour they have done me by electing me to be an Honorary member of their Society.
I am delighted to accept.
Yours sincerely,
R.E.Urquhart
Kontaktdag voor leden op zaterdag 14 september a.s.
Uit gesprekken tijdens vergaderingen en themadagen is gebleken dat veel leden graag kennis zouden willen nemen van elkaars onderzoek op het gebied van de studie van Operatie Market Garden. Om dit te vergemakkelijken zal op zaterdag 14 september a.s. voor het eerst een speciale kontaktdag voor leden worden georganiseerd. Deze leden¬dag zal worden gehouden in Restaurant “De Wiltgraef” in Bennekom. Ons lid, de heer R.Sigmond, eigenaar van “De Wiltgraef”, heeft aangeboden zijn restaurant van 10 uur ’s morgens tot 4 uur ’s middags speciaal voor de leden van onze Vereniging beschik¬baar te stellen. Leden kunnen tussen 10 en 4 uur binnenlopen en met elkaar van ge¬dachten wisselen en bovendien zullen er gedurende deze dag verschillende stands worden ingericht, waar bepaalde aspecten van de Slag om Arnhem worden belicht.
De heren Stevens, Poot en Schuiling, gelicenceerde radioamateurs uit Oosterbeek, zullen demonstraties geven met radioapparatuur die bij de Slag om Arnhem werd ge-bruikt. De heren Aalbers en Veldhuizen uit Oosterbeek en Ten Böhmer uit Renkum zullen met verschillende originele Britse vervoermiddelen ter plaatse zijn, zoals een Airborne Jeep met trailer, een Royal Enfield 125cc motorfiets, een Welbike en een parafiets. De heer van Drumpt uit Arnhem geeft informatie over gebruikte appa-ratuur voor oorlogs- en luchtfotografie. De heer Sigmond zal een kleine tentoon-stelling verzorgen met materiaal uit zijn collectie over het 7th Battalion The Kings Own Scottish Borderers. Ook zal een kleine expositie worden ingericht met materiaal dat in de loop der jaren op het voormalige slagveld is gevonden.
Bovendien zal er gelegenheid zijn een uitgebreide video-reportage te zien van de 40-jarige herdenking van de Slag om Arnhem. De boekendienst van de Vereniging zal eveneens present zijn.
Opgemerkt moet worden dat deze dag alleen voor leden van onze Vereniging toegankelijk is. Denk dus aan Uw lidmaatschapskaart!
Tevens moet worden vermeld dat deze dag niet is bedoeld als ruilbeurs. Broodjes, koffie, thee of andere dranken zullen verkrijgbaar zijn. Restaurant “De Wiltgraef” aan de Selterskampweg te Bennekom is o.a. te bereiken vanaf Station Ede met buslijn 88; uitstappen bij halte “Groenewoud”.
Educatief project 1985.
In aansluiting op het voorwoord van onze voorzitter, waarin de opdracht die wij hebben ten aanzien van het doorgeven van de vrijheidsgedachte, vragen wij Uw aandacht voor het volgende. Vorig jaar zijn op initiatief van onze Vereniging ongeveer 3000 leerlingen van de hoogste klassen van de basisscholen en de brug-klassen van het voortgezet onderwijs te gast geweest in het Airborne Museum. De helft van de toegangsprijs werd door de Vereniging betaald en aan alle be¬zoekende leerlingen werd een door drukkerij Linders Adremo beschikbaar gesteld foto-knipvel uitgereikt.Tijdens dit educatief project dat grote waardering oogste, zelfs bij Provinciale Staten, bleek dat het wenselijk was dit museumbezoek te onderbouwen door een zgn, werkstuk. Dit werkstuk is inmiddels vervaardigd door de heer Van Roekel en kan voor het Educatief Project I985 gebruikt worden.
Om dit werkstuk aan onze jeugd te kunnen presenteren is echter geld nodig geld dat de Vereniging niet uit eigen kas kan betalen. Wij doen daarom een beroep op


De deelnemers aan “Operatie Tank Schilderen” op 25 mei jl.
V.l.n.r. H.Berghege, C.J.de Haan (zittend), W.Jansen, H.Kloosterboer, R.Kloosterboer, P.van de Weg, H.v.d,Brand en M.Peters,
de Vrienden van het Airborne Museum. Voor f 3?50 kan aan één leerling een compleet werkstuk, bestaande uit tien opdrachtvellen, drie observatie/notitiebladen en een fotoknipvel met verklaring worden verstrekt. Dit alles voorzien van een speciaal kaft in kleur. Voor f 100,- kunnen we zo een hele klas helpen. Daarom ‘Vrienden’ “adopteer” financieel één of meer kinderen en stel het Museum daardoor in de ge¬legenheid een verantwoord werkbezoek aan te bieden. Maak een bedrag(je) over op gironr. 4403641 onder vermelding van “EducatiefProject”. Adopteer een kind en maak een (toekomstige) vriend !
Verenigingsleden schilderen tank en kanon.
Op zaterdag 25 mei jl. heeft een achttal enthousiaste leden van onze Vereniging de Sherman-tank en een van de 17-ponder kanonnen bij het Airborne Museum een verf- beurt gegeven. De heer E.J.Koopman uit Oirschot had daarvoor geheel gratis alle verf en kwasten beschikbaar gesteld. Na een grondige schoonmaak werden de tank en het kanon keurig opgeverfd. De heer Berghege uit Oosterbeek trad daarbij op als coördinator. De heer Van Roekel zorgde voor koffie en broodjes. Na afloop van het werk mocht iedere deelnemer wat uitzoeken uit de Museumwinkel.
De andere kanonnen bij het Museum zullen op 31 augustus a.s. worden geschilderd.
Bijzondere herdenkingsenvelop.
Onze Vereniging heeft dit jaar een bijzondere herdenkingsenveloplaten verschijnen. Deze envelop is voorzien van een speciale stempelvlag en van een bevrijdingszegel, die is afgestempeld op zondag 5 mei 1985. De envelop, waarvan er 1500 zijn gemaakt, is a f 5,- verkrijgbaar in het Museum en kan ook worden besteld door overmaking van f 5»- + f 1>_ °P ons gironummer.
Daarnaast is er nog een gering aantal enveloppen uitgegeven, dat is voorzien van de gehele serie bevrijdingszegels en met een zeer bijzonder stempel: “Wageningen, 5 mei 1985″. Deze envelop is slechts verkrijgbaar door overmaking van f 12,50 + f 1,- op ons gironummer. Gezien de beperkte oplage is deze laatstgenoemde envelop slechts beperkt verkrijgbaar en wij raden U aan snel te reageren.

Reunie van militairen en burgers uit Arnhem-West.
Voor het eerst na de Slag om Arnhem wordt op 19 september a.s. door de werkgroep ” Airborne West Arnhem” een bijeenkomst georganiseerd voor Britse militairen en burgers die in september 1944 waren betrokken bij de gevechten in het westelijk deel van Arnhem. De werkgroep nodigt hierbij uit: alle Britse veteranen die in het weste¬lijk deel van Arnhem hebben gevochten, Brits en Nederlands medisch personeel dat in het St.Elisabeths Gasthuis werkte en burgers die in die dagen in dat deel van Arnhem verbleven en kontakt hadden met de Britten, en in het bijzonder diegenen die in het ziekenhuis de medici en de gewonden hebben bijgestaan.
Het programma vermeldt een ontvangst en een lunch in het St.Elisabeths Gasthuis.
In de nabij gelegen buurthuizen zal een film worden vertoond en kan een foto-expositie worden bezocht. ’s Avonds geeft de West Arnhemse Muziekvereniging een concert.
Gezien de beperkte financiële middelen zijn de ontvangst en de lunch in het ziekenhuis uitsluitend voor genodigden. De rest van het programma is voor iedereen vrij toegang- kelijk.
De werkgroep Airborne West Arnhem nodigt Airbornes en helpers van toen uit zich voor deelname aan ontvangst en lunch zo spoedig mogelijk schriftelijk te melden bij het secretariaat: Mevr.L.van Wordragen-v.Balen, Utrechtseweg 165, 6812 AC, Arnhem.
Correctie en aanvulling bij Ministory VII.
Van de heer A. Groeneweguit Doorwerth ontvingen wij de volgende correctie en aanvulling bij Ministory VII, “Their Name Liveth For Evermore” :
“Op pagina 5, 2e alinea van onderaf, is sprake van de tweelingbroers Gronert.
Zij maakten echter geen deel uit van het le Para Battalion doch van het 2e Para Bat- talion, om precies te zijn van 6th Platoon, B Company onder bevel van Lieut.P.H.Cane. Volgens mededeling door de Company Commander, Major D.Crawley, aan mij in 1984, zijn beide broers Gronert gesneuveld in de onmiddellijke omgeving van de spoorbrug in Oosterbeek Laag, kort na het opblazen van de brug door de Duitsers. Ook de pelotons-commandant Cane sneuvelde omstreeks die tijd”.
Publicatie over de spion “King Kong”.
De afgelopen jaren heeft ons lid, drs.W.H.Tiemens uit Arnhem zich o.a. bezig gehouden met de studie over de rol van de spion Lindemans alias “King Kong” bij de Slag om Arnhem. Ook na het verschijnen van zijn boek “Facetten van de Slag om Arnhem” in 1984 is de heer Tiemens doorgegaan met zijn onderzoek over dit onderwerp. Hij heeft nu, zoals hij zelf schrijft “na jaren onderzoek de balans opgemaakt van de affaire King Kong”. Zijn conclusies heeft hij samengevat in een rapport getiteld “Veertig jaar affaire King Kong, licht in een duistere zaak”. Het rapport, dat 36 bladzijden telt, heeft de heer Tiemens in beperkte oplage laten vermenigvuldigen en kan worden bes¬teld door overschrijving van f 7,50 op giro 1470446 t.n.v. Drs.W,H.Tiemens, Barendrechtstraat 26 in Arnhem,
Als het aantal aanvragen het beschikbare aantal exemplaren flink overtreft, zal eenmalig nog een aantal exemplaren worden bijgedrukt. In dat geval wordt van de aanvragers even geduld gevraagd.
Nieuw boek over de bevrijding van de Veluwe.
In dit boek, getiteld “Bevrijdingsatlas Veluwe” beschrijven de drie auteurs Evert van de Weerd, Peter A.Veldheer en Gerjan Crebolder aan de hand van oorlogsdagboeken de bevrijding van de Veluwe in april 1945. Het boek is een aanvulling op de in I981 en 1983 uitgegeven delen 8 en 14 uit de Schaffelaarreeks, getiteld “Bevrijdingskroniek West-Veluwe” en “Bevrijdingskroniek Noordwest-Veluwe”. Naast een duidelijk overzicht van de gevechtshandelingen in dit gebied bevat de Atlas organisatieschema’s van de betrokken legeronderdelen en veel gegevens met betrekking tot de lokale geschiedenis van vele plaatsen op de Veluwe. Voor diegenen die in de geschiedenis van Arnhem en omgeving zijn geïnteresseerd, geeft het boek o.a. interessante informatie over de plannen die de Britten hadden om in april 1945 bij Heveadorp de Rijn over te steken en vanuit dit bruggehoofd de Veluwe te bevrijden. Uiteindelijk werd gekozen voor een aanval over de IJsel waarbij Arnhem vanuit het oosten werd bevrijd.
Het 144 bladzijden tellende boek bevat o.a. 160 foto’s, 31 kaarten, twee grafieken en een “Roll of Honour”, waarin alle in 1945 op de Veluwe gesneuvelde Britse en Cana¬dese militairen staan vermeld.
“Bevrijdingsatlas Veluwe” werd uitgegeven bij BDU in Barneveld en kost f 38,-.

Download nieuwsbrief

Themadag op zaterdag 4 mei.
Op zaterdag 4 mei a.s. zal er weer een themadag worden georganiseerd voor de leden van onze Vereniging. Het programma ziet er als volgt uit:
10.30 uur: Ontvangst met koffie in Hotel Dreyeroord in Oosterbeek. Korte inleiding over het programma en de route van de wandelingen.
11.15 uur: Vertoning van de video-film “Back to Arnhem” over de lotgevallen van het Reconnaissance Squadron tijdens de Slag om Arnhem, Lange wandeling door het noordwestelijk gedeelte van het dorp Ooster¬beek. Dit deel van het dorp vormde tussen 19 en 25 september 1944 de noordelijke sector van de “perimeter”, het hoefijzervormige gebied dat door de Britten werd verdedigd.
Tijdens deze wandeling zal speciale aandacht worden besteed aan plaatsen waar het Reconnaissance Squadron en het 7th Battalion, The Kings Own Scottish Borderers hebben gevochten.
14.00 uur: Lunch in Hotel Dreyeroord.
14,45 uur: Korte wandeling in de omgeving van Hotel Dreyeroord. Dit hotel werd tussen 19 en 22 september 1944 verdedigd door onderdelen van 7 KOSB, onder bevel van luitenant-kolonel Payton Reid. Het stond toen bekend als “The White House”.
16.00 uur: Einde themadag.
Als gidsen zullen deze dag optreden een drietal leden van onze Vereniging: de heer H.Duinhoven uit Oosterbeek, de heer N.J.van der Meer uit Kruiningen en de heer R.Sigmond uit Bennekom.
De organisatie is in handen van de heren Van Roekel en Voskuil.
De kosten van deze themadag bedragen f 15,- per persoon. Hiervoor ontvangt U de koffie bij de ontvangst, de lunch en de excursie-gids. Het bedrag kan worden overgemaakt op gironummer 4403641 t.n.v. de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum onder vermelding “Themadag”. Sluitingsdatum voor de inschrijving 27 april. Om te vermijden dat de groep te massaal wordt, is het maximum aantal leden dat aan deze dag kan deelnemen, vastgesteld op ca. honderd. Bij ruime overschrijving van dit getal wordt besloten de themadag op een later tijdstip te herhalen.
De late inschrijvers krijgen daarover bericht.
Inschrijvingen worden behandeld in volgorde van binnenkomst. Wacht dus niet te lang met inschrijven indien U aan deze dag wilt deelnemen.
In geval van regenachtig weer gaat de excursie gewoon door.
Hotel Dreyeroord (tel. 085-333169) ligt aan de Graaf van Rechterenweg, op enkele honderden meters van Station Oosterbeek-Hoog. Vanuit Arnhem kan het hotel bereikt worden met trolleybus, lijn 1.

Oproep om gegevens over veldgraven.
De bij deze Nieuwsbrief gevoegde Mini-Story is geschreven door de 52-jarige Hengelose textieltechnicus J.A.Hey, De heer Hey beschikt over een uitgebreid archief met daarin gegevens over tijdens de oorlog in Nederland gesneuvelde Geallieerde soldaten. Hij ontleent zijn gegevens voor een belangrijk deel aan officiële na-oorlogse bronnen.
Duizenden Geallieerde soldaten zijn op Nederlands grondgebied gesneuveld en be¬graven. Daarvan zijn er echter ongeveer 1100 begraven zonder dat hun naam bekend was. In de grafstenen van deze onbekende soldaten staat gebeiteld “Known unto God”. In de loop der jaren heeft de heer Hey nu al van meer dan dertig onbekende soldaten kunnen vaststellen waar ze precies zijn begraven. Dit bereikt hij door lang en moei¬zaam zoekwerk, combineren van gegevens en door’ aanwijzingen van burgers en andere amateur-onderzoekers. De oorlogsgravendienst in Den Haag doet meermalen een beroep op hem. Zijn archief heeft in de loop der jaren een zekere reputatie gekregen.
De heer Hey heeft het plan om een “Roll of Honour” samen te stellen van alle bij de Slag om Arnhem omgekomen Britten en Polen, Van iedere militair die als gevolg van deze slag is gesneuveld, wil hij op deze lijst tevens vermelden wanneer en waar hij precies is gesneuveld en waar zijn veldgraf heeft gelegen. Voor het ver¬krijgen van deze gegevens doet hij een beroep op burgers uit de omgeving van Arnhem. Mocht U hem aan dergelijke gegevens kunnen helpen, zoudt U dan kontakt op willen nemen met de heer J.A.Hey, Aart van der Leeuwstraat 12, 7552 HS, Hengelo, tel. 074-422271 of met de heer G.H.Maassen, archivaris van-de Gemeente Renkum.
Uit de Nieuwjaarsrede van de burgemeester van de Gemeente Renkum.
In zijn nieuwjaarsrede memoreerde de burgemeester van de Gemeente Renkum, jhr.mr. H.G.van Holthe tot Echten, dat de 40-jarige herdenking van de Slag om Arnhem, mede door de inzet van.de burgerij en de gemeente een onvergetelijk eerbewijs aan de Britse en Poolse oud-strijders is geworden. Hij voegde hieraan toe: “Daarmee hebben wij niets meer gedaan dan het minste wat wij konden doen: een getuigenis afleggen van onze blijvende dankbaarheid jegens de Britse en Poolse militairen, die onze bevrijding in een heldhaftige poging trachtten te bespoedigen. De slag werd een militaire nederlaag maar een menselijke triomf. Laten wij, vooral nu veel oud-strijders niet meer zullen terugkeren om hun gevallen strijdmakkers te gedenken, de vlam brandend – en de herinnering levend houden. Dit is, simpel ge¬zegd, de opgave voor onze Airborne-gemeente: namelijk Airborne-gemeente blijven, al zal dat offers – óók financiële offers – vergen”.
Airborne Museum trok in 1984 record aantal bezoekers.
Tijdens 1984, het jaar VJI de veertigste herdenking van de Slag om Arnhem, heeft het Airborne Museum een record aantal betalende bezoekers getrokken. Dit waren er 98038. In 1983 waren het er 69954. Wanneer in aanmerking wordt genomen dat leden van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum vrije toegang hebben en dat van de veteranen ook geen entreegeld wordt gevraagd, dan leert een simpel reken¬sommetje dat het officiële bezoekersaantal ruim boven de honderdduizend uitkomt.
Nieuwe vitrine voor medaille-sets.
In de grote benedenzaal van het Airborne Museum hangt sinds kort een grote vitrine voor medaille-sets. Verscheidene veteranen van de Slag om Arnhem hebben in de af¬gelopen jaren hun medaille-set cadeau of in bruikleen gegeven aan het Museum.
Op initiatief van de sekretaris van de Stichting Airborne Museum, de heer W.J.M. Duyts, is daarvoor nu een speciale vitrine vervaardigd. In de vitrine hangt bij iedere medaille-set een foto van de veteraan die de set heeft gedragen. Verschillende oud-strijders hebben inmiddels toegezegd in de naaste toekomst ook hun medaille-set aan het Airborne Museum over te zullen dragen.



Onze organisatorisch adviseur twee keer gefotografeerd.
Links: Op 17 september 19^ wordt de vijftien maanden oude Okko Luursema tijdens het voorbijtrekken van een artillerie-eenheid op de Utrechtseweg bij Kivietsdel op de loop van een 6-ponder anti-tank kanon gezet en samen met een paar Britse soldaten door zijn moeder gefotografeerd.
Rechts: Veertig jaar later keert de heer Luursema terug naar dezelfde plek.
Benoeming van organisatorisch adviseur.
In verband met de stijgende hoeveelheid werk, die binnen de Vereniging moet worden verzet, is de heer 0.Luursema uit Arnhem bereid gevonden op te treden als organisatorisch adviseur. Hij zal vooral bij de organisatie van themadagen en excursies zijn medewerking gaan verlenen. (Zie ook bovenstaande foto).
Aanvulling op mededeling in de vorige Nieuwsbrief.
In de vorige Nieuwsbrief stond een mededeling over de adressering van correspon¬dentie aan de Vereniging. Hieraan moet worden toegevoegd: Correspondentie over financiële zaken kan worden gericht aan de penningmeester, de heer R.Fennema, Benedendorpsweg 150, 6862 WP, Oosterbeek.
Uitgifte van herdenkings-envelop.
Onze Vereniging zal dit jaar in mei een speciale herdenkings-envelop uitgeven. Deze envelop zal worden voorzien van een van de herdenkingszegels en van een speciale stempelvlag van het Airborne Museum. De envelop zal f 5,- gaan kosten.

De envelop kan ook schriftelijk worden besteld, door overmaking van f 6,- op gironummer 4403641 t.n.v. de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, onder vermelding “herdenkings-envelop”. Met het versturen van deze schriftelijk bestelde enveloppen zal rond 15 mei worden begonnen.
Veel vrijwilligers voor schilderwerk.
Tijdens de afgelopen Algemene Ledenvergadering vroeg onze voorzitter uit naam van de conservator van het Airborne Museum, de heer de Reus, om vrijwilligers, die mee willen helpen bij het schilderen van de tank bij het Museum. Spontaan meldden negen leden zich aan voor dit werk, dat eind mei zal worden uitgevoerd. De heer E.J.Koopman uit Oirschot stelde zelfs geheel gratis alle verf en kwasten beschikbaar, een aanbod dat zeer op prijs werd gesteld.
Bijzondere vlag geschonken.
Tijdens het binnentrekken van Arnhem op 17 september 1944 vond soldaat M.R.F. Chandler van de Royal Engineers een N.S.B.vlag. Hij nam de vlag mee en heeft dit souvenir uit Arnhem bijna veertig jaar bewaard. In augustus 1984 schonk Mr.Chandler de vlag aan het Airborne Museum.
Nieuw fotoboek over de stad Arnhem in 1945.
Op 15 april a.s. verschijnt een groot fotoboek over Arnhem vlak na de bevrijding in mei 1945. De foto’s in dit boek werden gemaakt door één van de toenmalige Arnhemse fotografen, de heer N.Kramer. Kramer had van de Engelsen een speciale “permit” gekregen om de lege en gehavende Gelderse hoofdstad te mogen betreden. Hij doorkruiste de gehele stad en maakte daarbij ruim 800 foto’s. Later konden deze foto’s door belangstellenden worden nabesteld. De collectie raakte echter in vergetelheid tot de kleinzoon van de heer Kramer, de heer W.Verhoeff ze drie jaar geleden in de kelder van zijn ouders vond. Hij drukte er een aantal af en hing ze in zijn fotozaak in de Looierstraat in Arnhem. Daar kwamen zeer veel reacties op van het publiek en de heer Verhoeff besloot om er een boek van te maken. Uit de ruim 800 foto’s werden er 235 gekozen. Daar heeft de heer P.Vroemen uit Kamerik, die de oorlog in Arnhem had meegemaakt, korte onderschriften bij¬gemaakt .
Achterin het boek is een straatnamenregister opgenomen. Het voorwoord en een uittreksel van de onderschriften zijn in het Engels vertaald.
Het boek dat is getiteld “Arnhem voorjaar 1945, WANDELEN DOOR EEN VERLATEN STAD”, foto’s van N.Kramer, samengesteld door W.Verhoeff en P.Vroemen, bevat 165 pagina’s en kost f 39,50- Het is verkrijgbaar bij de boekhandel en bij fotohandel Kramer in de Looierstraat.
Boekje “It was like this/Zo was het” voor de 14e keer herdrukt.
Opnieuw is een herdruk verschenen van het boekje “It was like this/Zo was het”, dat werd geschreven door Luitenant-kolonel C.B.Mackenzie, D.S.0.,0.B.E.
De vorige editie kwam uit in 1981. Deze 14e druk is uitgebreid met enkele foto’s van de 40-jarige herdenking van de Slag om Arnhem.
“It was like this/Zo was het” is verkrijgbaar in het Airbome Museum en kost f 10,-.
Boek: “Luchtbrug Market-Garden”.
In dit, in september 1984 verschenen boek, wordt een overzicht gegeven van de luchtoperaties, die werden uitgevoerd tijdens de luchtlandingen in Nederland in september 1944. Tevens wordt aandacht besteed aan “het verraad” van Arnhem. Luchtbrug Market-Garden, door Bart van der Klauw en Bart Rijnhout verscheen bij Teleboek BV in Amsterdam en kost f 24,90.
Speciale Verenigingsdag voor onze leden in september a.s.
In begin september zal een speciale dag worden georganiseerd, waarop leden kennis kunnen nemen van elkaars onderzoek op het gebied van de studie van Operatie Market-Garden. Nadere gegevens volgen in Nieuwsbrief N0.I9.

Download nieuwsbrief

5e Algemene Ledenvergadering op 30 maart a.s.
Wij nodigen U uit tot het bijwonen van de 5e Algemene Ledenvergadering, tevens Jaarvergadering van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, op zaterdag 30 maart a.s. om 14,00 uur in de Concertzaal, Benedendorpsweg t.o. de Oude Kerk te Oosterbeek ( telefoon 085-332046 ).
De agenda voor de vergadering ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen van de 3e Algemene Ledenvergadering op 24 maart 1984
3. Algemeen Verslag 1984
4. Financieel Verslag 1984 en Begroting 1985
5. Bestuursverkiezing
6. Benoeming Reserve-lid Kascommissie
7. Bestuursvoorstellen inzake:
a. Contributieverhoging voor 1986
b. Benoeming van Ereleden
8. Rondvraag
9. Sluiting
Toelichting bij punt 5: Aan de beurt van aftreden is de heer R.Fennema ( Penning-meester ). Hij stelt zich herkiesbaar. Volgens art.8 van de Statuten kunnen de leden tegencandidaten stellen. Een voordracht hiertoe dient uiterlijk 10 dagen voor de vergadering schriftelijk bij de Secretaris te worden- ingediend, ondertekend door tenminste 10 leden en vergezeld van een bereidverklaring van de candidaten, die lid van de Vereniging moeten zijn en meerderjarig.
Toelichting bij punt 7: Het Bestuur stelt voor de contributie voor 1986 te verhogen tot f 20,- voor een gewoon lidmaatschap en f 30,- voor een gezinslidmaatschap.
Een half uur vóór de aanvang van de vergadering zullen voor de leden de financiële stukken en het verslag van de Kascommissie ter inzage liggen.
Het Financieel Verslag 1984 en de Begroting 1985 zullen U samen met de volgende Nieuwsbrief worden toegestuurd.
Vertoning van videofilms na afloop van de Algemene Ledenvergadering.
Na afloop van de 5e Algemene Ledenvergadering zullen een tweetal videofilms worden vertoond, die gemaakt zijn naar aanleiding van het 40ste herdenkingsjaar van de Slag om Arnhem.
De eerste film is getiteld “Return to the Cauldron” en werd gemaakt door BBC-Wales. Aan deze documentaire werkten naast verschillende veteranen ook ons lid Jan Berend- sen mee.
De tweede film werd gemaakt door de Duitse televisie en uitgezonden in het pro-gramma “Aktuelle Stunde”.

Jaarverslag 1984.
Het afgelopen jaar steeg het ledenaantal aanzienlijk: op 31 december 1984 telde de Vereniging 713 leden in binnen- en buitenland. Op 31 december 1983 waren dat er 556. Helaas komt het ieder jaar weer voor dat wij leden moeten schrappen wegens het niet betalen van de contributie. Dit jaar waren dat er 22.
In 1984 verschenen vier Nieuwsbrieven en werden een themadag en een themamiddag gehouden. Tijdens de themadag op 7 juli werden een tweetal wandelingen gemaakt in de omgeving van de “Westerbouwing” en in het gebied tussen het Drielse veer en de Oude Kerk. Op de themamiddag op 24 november werden een tweetal lezingen gehouden: één over Britse zweefvliegtuigen en één over Engelse oorlogscorrespondenten bij de Slag om Arnhem. Zowel de themadag als de themamiddag werden druk bezocht.
Ter gelegenheid van de 40-jarige herdenking van de Slag om Arnhem werd een herden- kingsenvelop met een speciaal stempel uitgegeven. De leden (van vóór 1 oktober) ontvingen deze envelop gratis en de rest van de voorraad was zeer snel uitverkocht. Ook werd een speciale poster vervaardigd van de pastel-tekening van de kunstenaar Johan Paulus Pieters. De verkoop van deze fraaie poster was een groot succes.
Voor de op initiatief van de heer Van Roekel door de Vereniging uitgegeven wandel-, fiets- en autogidsjes van de voormalige gevechtsterreinen bij Arnhem, blijkt zeer veel belangstelling te bestaan.
In 1984 werd wederom met een propaganda/verkoopstand deelgenomen aan een vijftal evenementen. Er werd veel propaganda gemaakt voor het Museum en voor de Vereniging. De verkoop van artikelen van het Museum en van de Vereniging resulteerde in een omzet van in totaal ca. f 6600,-.
Ook werden in het afgelopen jaar een aantal schenkingen aan het Museum gedaan, waaronder een vitrine en lichtdimmers voor diorama’s.
Tevens werden door onze Vereniging bronzen beeldjes geschonken aan ZKH Prins Bernhard der Nederlanden en aan de generaals Urquhart, Hackett en Frost.
Het jaar 1984 was voor de Vereniging een gunstig jaar en we hopen dat ook in 1985 onze Vereniging zich in een stijgende belangstelling mag verheugen.
Adressering van correspondentie.
In verband met een snelle verwerking van de correspondentie, wordt U vriendelijk verzocht al Uw brieven aan de Vereniging te richten aan: de sekretaris van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek. Correspondentie inzake de Nieuwsbrief kunt U richten aan de heer C.van Roekel, eveneens op bovengenoemd adres.
Afbeelding van pastel-tekening op de Nieuwsbrief-enveloppen.
In de vorige Nieuwsbrief werd melding gemaakt van de aanbieding van een pastel-tekening door de Arnhemse kunstenaar Johan Paulus Pieters. Op de enveloppen waarin U dit jaar de Nieuwsbrieven zult ontvangen, is een verkleinde afbeelding van deze pastel-tekening gedrukt.
In mei van dit jaar zal de Vereniging een herdenkingsenvelop uitgeven, waarop eveneens deze pastel-tekening zal worden afgeheeld. Deze envelop zal bovendien worden voorzien van een speciale stempelvlag.
Van de poster, die van de pastel-tekening is gemaakt, is nog een beperkt aantal voorradig in het Airborne Museum.
Aanmelding van het vierde “lid voor het leven”.
Onlangs heeft zich het vierde “lid voor het leven” bij de Vereniging aangemeld Het is Mr.J.A.Bartle uit Lydney in Groot-Brittannië. Reeds eerder hadden zich aangemeld Mr.A.J.Hollingdale, Mr.R.Bingley en Mr.L.Oleszczuk allen uit Groot- Brittannië. ’ u
Grote gift voor onze Vereniging.
Door de wijnkoperij Rijsemus en De Frel een wijn op de markt gebracht onder het
uit Ede werd in het voorjaar van 1984 etiket “Airborne Wine”. Deze wijn werd


De burgemeester van de gemeente Renkum, jhr.mr.H.G.van Holthe tot Echten bedankt brigadegeneraal D.E.Canterbury voor de door het Army Air Corps aangeboden kerstboom, (foto: B.de Reus)
verkocht met een opslag van f 0,25. De totale opbrengst van deze opslag, f 2250,-, werd op donderdag 13 december j.1. overgedragen aan onze Vereniging. Het bedrag zal worden gebruikt voor de aankoop van materiaal voor de collectie van het Airborne Museum.
Army Air Corps schenkt kerstboom aan de gemeente Renkum.
Op vrijdag 21 december schonk brigadegeneraal D.E.Canterbury, territoriaal comman-dant van het Britse Army Air Corps in West-Duitsland, een kerstboom aan de gemeente Renkum. De twee meter hoge Servische spar, die is geplant aan de westzijde van het raadhuis in Oosterbeek, symboliseert de dankbaarheid van het Army Air Corps jegens de burgerij van de dorpen van deze gemeente. Het Army Air Corps is voortgekomen uit het Glider Pilot Regiment. Meer dan 1200 zweefvliegtuigpiloten van dit Regiment namen in september 1944 deel aan de Slag om Arnhem.
De aanbieding van deze kerstboom, waarvoor de heer McAnelly de kontakten heeft gelegd, vormde de symbolische afsluiting van het 40ste herdenkingsjaar van de Slag om Arnhem.
Mr.Patten schenkt zijn battledress aan het Airborne Museum.
Tijdens de afgelopen herdenking in september schonk Mr.Norman Patten uit Parkstone in Dorset zijn originele battledress, compleet met alle emblemen, distinctieven en onderscheidingen aan het Airborne Museum.
In september 1944 was Patten sergeant bij “Ist Forward Observation Unit”, een eenheid van waarnemers voor de artillerie van het Tweede Leger. Toen de Forward Observation Unit in Oosterbeek op 21 september 1944 geen contact kon krijgen met de legerkorps-artillerie bij Nijmegen, klom Patten met zijn radio-apparatuur langs de schoorsteen van Wasserij Van Hofwegen omhoog. Hierdoor werd radiocontact mogelijk en kon de artillerie bij Nijmegen eindelijk vuursteun geven aan de ingesloten Britten in Oosterbeek.

Installatie van lichtdimmers in de diorama’s.
In drie van de vier diorama’s in de kelder van het Airborne Museum zijn onlangs lichtdimmers geïnstalleerd. Daardoor werd een wat gedemptere verlichting verkregen, hetgeen meer overeenkomt met de situatie die in september 1944 in de kelders van Hartenstein heerstte. Dit effect is nog versterkt door het aanbrengen van kleine lichtpunten, zoals kaarslantarens en lampjes bij de zendontvangers. Aankoop van de lichtdimmers was mogelijk door een geldelijke gift van onze Vereniging.
Bijzonder boekje over de stellingbouw aan de Veluwezoom in de winter 1944-1945.
Na het mislukken van de Slag om Arnhem moest vrijwel de gehele zuidelijke Veluwezoom op last van de Duitse bezetter worden geevacueerd. Acht maanden lang mocht niemand het gebied betreden zonder speciale toestemming. Omdat de Duitsers aannamen dat de Geallieerden opnieuw een aanval over de Rijn zouden uitvoeren, werd langs de Veluwe-zoom een reusachtig stellingen-systeem aangelegd, met loopgraven, geschutsopstelling- en , mitrailleursnesten en mijnenvelden. Omdat de Duitsers zelf niet over voldoende arbeidskrachten beschikten om deze stellingen aan te leggen, werden grote groepen Nederlandse mannen daartoe gedwongen. Deze mannen werden ondergebracht in kampen. Een daarvan was het doopsgezinde bejaardenhuis “Mooiland” aan de Utrechtseweg tussen Oosterbeek en Heelsum, waarvan de bewoners in oktober 1944 hadden moeten evacueren. De geschiedenis van “Lager Scharnhorst I®”, zoals Huize Mooiland in die periode heette, is nu op schrift gesteld door ons lid Dr.H.J.Leloux uit Oosterbeek.In zijn boekje “Huize Mooi-Land in herfst en winter ’44-’45, Lager Scharnhorst ID”, wordt een beschrijving gegeven van het leven in het werkkamp en het werk aan de stellingen in de verlaten en desolate dorpen en bossen langs de Veluwezoom. Het boekje, dat slechts in zeer beperkte oplaag is verschenen, is verkrijgbaar in de boekhandels in Oosterbeek en Heelsum en kost f 15,-. Het kan ook worden besteld door overmaking van f 17,50 op gironummer 2094762 van R.Fennema, Rekening Mooiland 50, Oosterbeek.
Het wordt U dan zo spoedig mogelijk toegezonden.
Boek: “The Devil’s Birthday”.
Bij de geschiedschrijving over operatie “Market Garden” heeft de Slag om Arnhem altijd de meeste aandacht gehad. Andere onderdelen werden veel minder vaak belicht. Het boek “The Devil’s Birthday, The bridges to Arnhem 1944” is het eerste boek van een Brits auteur, waarin het verhaal van de complete operatie uitgebreid wordt be-schreven. De auteur, Geoffrey Powell, vocht zelf bij Arnhem als compagnies-commandant in 156 Parachute Battalion. Zijn belevenissen beschreef hij onder het pseudo¬niem “Tom Angus” in het boek “Men at Arnhem”, dat in 1976 verscheen.
Dit nieuwe boek is deels gebaseerd op een zeer grondig archiefonderzoek, deels op interviews met vele overlevenden. Alle mislukkingen en tegenslagen, die leidden tot de Geallieerde nederlaag en de vrijwel totale vernietiging van de Eerste Britse Airborne Divisie, zijn vele malen beschreven; dit boek maakt duidelijk waarom er zoveel misging. “The Devil’s Birthday” werd uitgegeven in 1984 bij Buchan & Enright, Publishers,Ltd in Londen. Prijs in Nederland: f 48,-.
Boekje: “Door de hel van Oosterbeek”.
Op zondag 23 september j.1. vond in Hotel Dreyeroord in Oosterbeek de presentatie plaats van het boekje “Door de hel van Oosterbeek”. Het is het dagboek van George Nattrass, sergeant bij het 7th Battalion, The Kings Own Scottish Borderers.
Nattrass beschrijft de gevechten in Wolfheze en Oosterbeek en het leven in krijgs-gevangenschap. Het dagboek werd vertaald en bewerkt door ons lid de heer N.J.van der Meer uit Kruiningen en werd uitgegeven door Drukkerij Van der Pijl-Kruiningen BV. Prijs: f 25,-.
Foto’s gezocht.
De heren G.H.Maassen Sr.en Jr.zijn bezig met het samenstellen van een tweede foto-boekje over Oosterbeek in 1945. Zij zoeken van verschillende plaatsen in het dorp nog foto’s uit die periode. Indien U nog beschikt over dergelijke foto’s en U wilt ze ter beschikking stellen van de samenstellers, zoudt U dan kontakt willen op¬nemen met G.H.Maassen, Jan van Riebeeckweg 82 Oosterbeek, telefoon 085-337515 ?

Download nieuwsbrief

Beste Vrienden,
Op vele plaatsen in Frankrijk, België en Nederland is in de afgelopen maanden her¬dacht dat 40 jaar geleden, na meer dan vier jaar bezetting eindelijk de Bevrijding kwam. De herdenking van de zo dramatisch verlopen strijd bij Arnhem heeft zich altijd enigszins onderscheiden van andere herdenkingen elders in West-Europa. Ook op andere plaatsen in Europa is onder barre omstandigheden hard gevochten en sneuvelden veel jonge mensen. Ook daar is contact geweest tussen de militairen en de burgers, die plotseling in de frontlinie raakten en die vaak na een moeizame strijd werden bevrijd. De Geallieerde soldaten konden terugzien op een vervulde opdracht en waren tegelijkertijd alweer op weg om een volgende uit te voeren. Ze verplaatsten zich weer, waardoor het onderling contact vaak maar kort duurde en niet zo intensief was.
De mannen van de Britse Airborne Divisie en de Poolse Parachutisten Brigade, daar¬entegen,werden toen de Duitsers hun posities omsingelden geheel onverwachts in een beperkt gebied samen gedrongen. In plaats van de vreugde van een blijvende Bevrij¬ding, volgde een bittere strijd, die zo teleurstellend eindigde, In die periode ondergingen militairen en burgers met elkaar de ontberingen, de ellende en het lijden. Samen deelden ze de zorgen en het verdriet. Van elkaar zagen ze de plichts¬betrachting en offerbereidheid en werd wederzijds de hulp en zorg ervaren, zowel tijdens de strijd, als bij de latere ontsnappingen. In deze nood leerde men elkaar kennen en groeiden sterke banden.
Deze saamhorigheid vormde en vormt nog steeds de basis van de jaarlijkse herdenking. De veteranen, hun familieleden en hun nabestaanden die naar Arnhem komen worden niet als toeristen ontvangen, maar als goede vrienden. Na hun komst is met spanning uit¬gekeken en ze worden met open armen ontvangen. De meesten hoeven niet in hotels te logeren, maar worden in gastgezinnen opgenomen. Al draagt de rest van de wereld wel het masker van belangstelling, juist in deze vriendenkring kan vrij uit worden ge¬sproken, is men werkelijk geïnteresseerd en wordt aandachtig geluisterd.
In deze sfeer van warme belangstelling, verbondenheid en vriendschap vond ook de veertigste herdenking van de Slag om Arnhem plaats. Moge deze vriendschapsbanden tot in lengte van dagen blijven bestaan.
J.Smits, voorzitter
Thema-middag met lezingen en films op zaterdag 24 a.s.
Op zaterdag 24 november zal in de Concertzaal in Oosterbeek een thema-middag worden gehouden. Het programma ziet er als volgt uit:
14.00 uur: Lezing van de heer J.Smits Jr. getiteld: “Per glider naar Arnhem, geen gemakkelijk karwei’,’. Met behulp van dia’s zal de heer Smits uitleg geven over het verloop van de start, de vlucht en de landing van de Britse zweefvliegtuigen, die tijdens de luchtlandingen bij Arnhem werden gebruikt.
14.30 uur: Lezing door de heer R.P.G.A.Voskuil over “Engelse oorlogscorrespondenten bij de Slag om Arnhem”. Bij de Eerste Britse Airborne Divisie, die bij Arnhem landde was een compleet Public Relations Team ingedeeld. De oorlogscorrespondenten in dit

team moesten de strijd om de brug vastleggen in verslagen en op foto’s, films en geluidsplaten. In de lezing, die zal worden geïllustreerd met dia s, zal worden ingegaan op de organisatie en het werk van de oorlogscorrespondenten bij Arnhem.
15.15 uur: Pauze van ongeveer 30 minuten.
15.45 uur: Beluisteren van alle geluidsopnamen die de BBC-verslaggever Stanley Maxted maakte tijdens de gevechten bij Oosterbeek.
16.00 uur: Film over de Slag om Arnhem of, indien deze tijdig uit Engeland, arriveert, vertoning van een videoband van de Engelse televisie over de 40ste herdenking van de Slag om Arnhem,
16.30 uur: Einde thema-middag.
De Concertzaal in Oosterbeek ligt in het Benedendorp, vlakbij de Oude Kerk en is te bereiken met buslijn 6 vanaf het Station Arnhem. Het telefoonnummer van de Concert¬zaal is 085-332046.
Bericht van de Penningmeester.
Bij deze Nieuwsbrief treft U een accept-girokaart aan voor Uw contributie-betaling. U wordt vriendelijk verzocht Uw contributie zo spoedig mogelijk per giro aan ons over te maken. U krijgt Uw lidmaatschap-, resp. gezinskaart daarna prompt toegezonden. Indien U onze thema-middag op 24 november a.s. bezoekt, dan kunt U eventueel Uw contributie ter plekke betalen en Uw kaart meenemen.
Herdenkingsenvelop van de Vereniging uitverkocht.
De speciale herdenkingsenvelop, die onze Vereniging had uitgegeven ter gelegenheid van de 40ste herdenking van de Slag om Arnhem, was binnen een maand uitverkocht. U wordt vriendelijk verzocht geen bestellingen per giro meer te doen.
De herdenkingsenvelop die het Museum heeft uitgegeven is nog wel verkrijgbaar. Bestellingen gaarne via het gironummer 4184300 t.n.v. de Stichting Airborne Museum.
Onze Vereniging schenkt vitrine aan het Airborne Museum.
Op dinsdag 18 september werd de door onze Vereniging aangekochte vitrine officieel aan het Airborne Museum overgedragen. Deze vitrine zal speciaal worden gebruikt voor het tentoonstellen van materiaal dat betrekking heeft op de lst Airlanding Brigade, die in september 1944 bestond uit lst Battalion The Border Regiment, 7th Battalion The Kings Own Scottish Borderers en 2nd Battalion The South Staffordshire Regiment ( zie Nieuwsbrief No.13 ).
Naast persoonlijke bezittingen en foto’s van veteranen van de drie bataljons, heeft ook het originele dagboek van de inmiddels overleden luitenant-kolonel Payton Reid, commandant van 7 KOSB, een plaats gekregen in deze nieuwe vitrine.
Al tijdens de herdenkingen konden nieuwe voorwerpen aan de collectie in de vitrine worden toegevoegd. Zo schonk Mr. D.A.Boume uit Birmingham de mouwemblemen van zijn uniform, dat hij tijdens de Slag om Arnhem had gedragen, In september 1944 behoorde Private Boume tot de C-Compagnie van het 2nd Battalion The South Staffordshire Regiment.
Scholenproject wordt voortgezet.
Wegens het grote succes van het “Scholenproject”, dat in de vorige winterperiode door de heer C.van Roekel werd opgezet, is besloten om ook gedurende het volgende winterseizoen hiermee door te gaan. Verwacht wordt dat deze keer ca. 3500 scholieren van scholen in de gemeente Arnhem, Ede, Heteren en Wageningen in het kader van dit edukatieve project het Airborne Museum zullen bezoeken. Onze Vereniging verzorgt de organisatie en betaalt de helft van de entreeprijs per leerling. De firma Linders Adremo uit Oosterbeek drukt geheel belangeloos het grote fotovel met bijna 40 foto’s van Operatie Market Garden, dat aan iedere leerling wordt uitgereikt.
Duizenden mensen bezochten in de septemberdagen het Airborne Museum.
Van 15 tot 28 september werd het Airborne Museum bezocht door niet minder dan 10.000 betalende bezoekers. Dit bracht het totaal aantal bezoekers op 79.000, dat is dus al 9000 meer dan in het gehele jaar 1983 werden ontvangen. Misschien wordt het aantal van 100.000 bezoekers in 1984 wel bereikt.
Airborne Museum registreerde de half miljoenste bezoeker.
Zeseneenhalf jaar na haar opening in Huize Hartenstein, ontving het Airborne Museum op zaterdag 6 oktober om drie uur ’s middags haar half miljoenste betalende bezoeker.

De aanbieding van de nieuwe vitrine aan het Airborne Museum. ( foto: B.de Reus )
Het was de heer Flikweert uit Arnhems die voor hemzelf en voor zijn echtgenote het 500.000ste en 500.001ste kaartje kocht. Beiden waren zeer verrast toen zij zich realiseerden daarmee eregasten te zijn geworden. Namens het bestuur van de Stichting Airborne Museum feliciteerde de heer W.J.M.Duyts de heer en mevrouw Flikweert.
Zij ontvingen naast een grote bos bloemen een ingelijste tekening van Huize Harten- stein, het fotoboek “September 19^, Operation Market Garden” en een toegangskaart waarmee zij de rest van hun leven gratis het Airborne Museum kunnen bezoeken.
Poster van pastel-tekening nog verkrijgbaar.
Veertig jaar na de Slag om Arnhem heeft de Arnhemse kunstenaar Johan Paulus Pieters zijn indrukken en emoties uit die periode vastgelegd in een grote pastel-tekening, waarin een aantal symbolen zijn verwerkt, De compositie bestaat uit de vooroorlogse toren van de Grote Kerk, de brug waar het allemaal om ging, een helm van een ge¬sneuvelde soldaat in bloeiende heide en een wolkenlucht met Pegasus, het embleem van de Airborne troepen.
De kunstenaar heeft de originele tekening in bruikleen gegeven aan onze Vereniging en het doek hangt nu in het Airborne Museum. Er is voor de herdenkingen een speciale poster van gemaakt, waarvan nog een beperkt aantal voorradig is in het Airborne Museum. De prijs per poster bedraagt f 10,-. Posters kunnen alleen worden toegezonden wanneer er meer dan drie exemplaren tegelijk worden besteld. Er moet dan f 5»“ extra worden overgemaakt op de girorekening van de Vereniging voor de verzendkosten.
De poster zal ook verkrijgbaar zijn op de thema-middag.
Verkoopstand bij de Airborne Wandeltocht werd groot succes.
Tijdens de Airborne Wandeltocht op zaterdag 1 september was door onze Vereniging een verkoopstand ingericht op de Utrechtseweg in Oosterbeek. Onze sekretaresse, mevrouw M.de Langen, verzorgde evenals in vorige jaren de organisatie hiervan. In de stand werden zowel artikelen uit het Museum, als van de Vereniging verkocht.
De totale omzet bedroeg die dag f 3345,75( ! )•

Informatie gevraagd over 17-ponder kanonnen.
Bij het Airborne Museum staan een drietal 17-ponder kanonnen opgesteld, die na de strijd in september 1944 in Oosterbeek zijn achtergebleven. In de vorige Nieuwsbrief heeft reeds een oproep gestaan, waarin om informatie over deze drie kanonnen werd gevraagd. Verschillende veteranen hebben hierop gereageerd, maar meer inlichtingen zijn nog zeer welkom.
Nieuwe boeken over de Slag om Arnhem.
Voor en tijdens de herdenkingsweek in september zijn weer verschillende boeken over de Slag om Arnhem verschenen. In dit en het volgende nummer van de Nieuwsbrief zal een overzicht van deze nieuwe uitgaven worden gegeven.
Fotoboekje “Vijf geteisterde dorpen – Opheusden, Kesteren, Randwijk, Heteren, Driel 1944/45’”
De heer G.H.Maassen Sr. uit Oosterbeek heeft een fotoboekje gemaakt met bovenstaande titel. Het boekje heeft dezelfde vorm en opzet als de twee eerder verschenen boekjes “Oosterbeek Verwoest” en “Vijf geschonden dorpen”, die door de heer G.H.Maassen Jr. in samenwerking met zijn vader werden samengesteld.
Van de vijf Betuwse dorpen, die tijdens en na september 1944 zo zwaar werden be¬schadigd, zijn in totaal 97 foto’s opgenomen. De uitgave werd verzorgd door uitgeverij Hoog en Laag B.V. en werd gedrukt bij Linders Adremo B.V. in Oosterbeek.
Prijs: f 18,-, Ook verkrijgbaar in het Airborne Museum.
“De Zwarte Herfst” door C.A.Dekkers en L.P.J.Vroemen.
De auteurs laten in dit boek tientallen burgers en ook een aantal militairen aan het woord over hun belevenissen tijdens en vlak na de Slag om Arnhem. Vooral de gebeurte¬nissen in en rond het St.Elisabeth’s Gasthuis in Arnhem en de lotgevallen van de vele na de Slag om Arnhem op de Veluwe ondergedoken Engelse militairen en hun Nederlandse helpers worden beschreven. Centraal in het boek staan twee Arnhemse jongens, Bert en Hans Kuik, die zich in die dagen op alle mogelijke manieren inzetten voor hun in nood verkerende medeburgers en voor de Britse soldaten. Het vele illegale werk dat zij deden, hebben ze uiteindelijk met de dood moeten bekopen: op 3 november 1944 werden ze door de Duitsers gefusilleerd.
Het is een indrukwekkend boek met veel nieuwe feiten en interessante foto’s. “De Zwarte Herfst” verscheen bij de Gooise Uitgeverij in Weesp en kost f 34,50.
“Zes Dorpen in Oorlog en Verzet”.
Op vrijdag 21 september verscheen in Oosterbeek het boek “Zes Dorpen in Oorlog en Verzet”. Het bevat een vijftigtal hoofdstukken met verhalen, verslagen en dagboek¬aantekeningen van burgers uit de dorpen Oosterbeek, Wolfheze, Heveadorp, Heelsum, Doorwerth en Renkum over de periode 1940-1945. De rol van het verzet staat centraal, maar daarnaast is een belangrijk deel van het boek gewijd aan de belevenissen van burgers tijdens de Slag om Arnhem.
Het boek is samengesteld door de journalist H.G.J.Erkens. Het grootste deel van de gegevens werd verzameld door de heer G.A.Versteegh. Uiteindelijk bleek zoveel mate¬riaal bijeen te zijn gebracht, dat er voldoende was voor wel twee boeken van gelijke omvang. Daardoor was het noodzakelijk een selectie te maken uit de verzamelde bij¬dragen. Afhankelijk van het succes van de verkoop van dit boek zal echter worden bekeken of een uitgave van een tweede boek over dit onderwerp tot de mogelijkheden behoort. Aan de totstandkoming van “Zes Dorpen in Oorlog en Verzet hebben verschil¬lende leden van omze Vereniging meegewerkt. Twee van hen moeten in het bijzonder worden genoemd: mevrouw G.Oosterhaar uit Arnhem, die al het typewerk verrichtte en de heer H.van Zoest uit Velp, die geheel belangeloos een sober en fraai omslag ontwierp.
Het boek werd uitgegeven door Uitgeverij Hoog en Laag B.V.en verzorgd door Drukkerij Linders Adremo B.V. Prijs f 36,90. Ook verkrijgbaar in het Airborne Museum.
Binnenkort verschijnt een boekje over Huize Mooiland 1944/45.
Dit boekje zal gaan over de periode dat Huize Mooiland in Doorwerth fungeerde als werkkamp voor Nederlanders, die in de winter van 1944 op 1945 werden gedwongen stellingen aan te leggen langs de Veluwezoom. Het boekje verschijnt in beperkte oplaag en gaat ca. f 15,- kosten. Inlichtingen bij de heer R.Fennema, Oosterbeek.

Download nieuwsbrief

Beste Vrienden,
Hoewel er reeds veel is gepubliceerd over de Slag bij Arnhem, bestaan over bepaalde gebeurtenissen soms sterk afwijkende versies, werd er aan andere zaken of voorvallen geen of nauwelijks aandacht besteed of blijkt gedetailleerde informatie over verschil-lende situaties te ontbreken. Soms ook moeten, op grond van nieuwe gegevens, visies op bepaalde gebeurtenissen worden herzien. Door middel van onze mini-stories èn de infor-matie van onze leden die hierop reageren, proberen we juiste gegevens te verwerven en vast te leggen, zo mogelijk onbekende of onduidelijke situaties te belichten en de dokumentatie aan te vullen.
Het museum heeft de beschikking over een waardevolle collectie, maar toch ontbreken nog diverse attributen of is exposeren op de gewenste wijze nog niet mogelijk. De Vereniging hoopt op dit gebied het Museum te kunnen steunen. Zo hopen we binnenkort een nieuwe vitrine over te kunnen dragen, waarin speciaal aandacht geschonken zal worden aan de Airlanding Brigade, Bovengenoemde aktiviteiten zijn erop gericht het gebeuren in september 1944 in woord en beeld vast te leggen. Door het stimuleren van het Museum-bezoek tijdens allerlei evene¬menten, het uitgeven van route-beschrijvingen en het educatief “scholen-project”, willen we de kennis en het inzicht bij de ouderen èn de jongeren vermeerderen. De Slag om Arnhem was een onderdeel van de strijd die geleverd werd om ons land en volk te bevrijden van de Nazi-dictatuur, van een totalitair systeem. Veel jonge mannen uit bevriende landen gaven, samen met veel burgers, hun leven. Anderen overleefden deze strijd, maar waren lichame¬lijk of geestelijk gewond of verminkt. De geschiedenis is niet een zaak van het verleden. In onze tijd moet aan die historie verder vorm gegeven worden. Het Airborne Kerkhof, het Airborne Museum en de jaarlijkse herdenking van de Slag bij Arnhem herinneren ons aan de verplichting de zo bloedig verworven vrijheid en vrede niet te verkwanselen, doch er be¬hoedzaam en vastberaden mee om te gaan.
J. Smits, voorzitter.
Uitgave van wandel-,fiets- en autogidsjes.
Onze vereniging heeft een drietal gidsjes uitgegeven voor het gebied waar in september 191+U de slag om Arnhem woedde.
Het wandelgidsje leidt langs een deel van de “perimeter”, het hoefijzervormige gebied in het westelijk deel van Oosterbeek, dat de Engelsen tussen ca. 19 en 25.september 1944 bezet hielden.
Het fiets- en autogidsje bevatten beide een route door Oosterbeek, Arnhem, Driel, Heelsum en Wolfheze.
De drie gidsjes vermelden naast krijgsgeschiedkundige gegevens ook informatie over natuur en landschap langs de route. Ze werden samengesteld door de heren C.Schimmel en C.van Roekel uit Oosterbeek. De bewegwijzering werd verzorgd door onze leden, de heren Risseeuw en Wichard. Het gidsje met de wandelroute kost 30 cent en de gidsjes met de fiets- en autoroute kosten één gulden. Van het wandelgidsje is inmiddels ook een Engelse vertaling verschenen.
Grote gift voor onze Vereniging.
Een van onze leden, die onbekend wenst te blijven, heeft onze Vereniging een bedrag van f 500,- geschonken. Wij zijn hem hiervoor zeer erkentelijk.

Programma van de 40e herdenking van de Slag bij Arnhem.
Woensdag 19 september: Ca. 20.00 uur: Aankomst van de Britse en Poolse pelgrims bij het Gemeentehuis in Oosterbeek.
Donderdag 20 september: 15.00 uur: Officiële openingsplechtigheid in de Grote kerk te Arnhem.
Vrijdag 21 september: 18.00 uur: Algemene Jaarvergadering van de Arnhem Veterans Club in De Rijnkom te Renkum.
18.00 uur: Eucharistieviering in de openlucht, alleen voor de Poolse pelgrims, gevolgd door om 19.00 uur: Reunie Poolse veteranen in café Bulte te Driel.
20.00: Reunie Arnhem-veteranen, zonder introducees, in de Rijnkom te Renkum.
Zaterdag 22 september: 08.30 uur: Verzamelen bij het Gemeentehuis Arnhem voor de krans- legging bij het monument op het Airborne Plein (Berenkuil) bij de Rijnbrug.
10.00 uur: Officiële receptie in het Huis der Provincie. De veteranen zullen een geschenk aanbieden.
12.00 uur: Dropping op de Ginkelse Heide door het 10de Bataljon Parachutisten.
Na de dropping is er een korte herdenkingsdienst bij het monument op de Ginkelse Heide. 15.00 uur: Eucharistieviering in de openlucht, gevolgd door een kranslegging bij het Poolse monument te Driel.
18.30 uur: Eucharistieviering in de R.K. Kerk, Utrechtseweg 129 te Oosterbeek. Tijdens deze dienst zal een kruisbeeld, dat in september 1944 door Mr. E.Collinge in uiterste nood werd meegenomen, door hem persoonlijk worden teruggebracht en een vaste plaats krij-gen in het kerkgebouw.
20.00: Taptoe op het.Marktplein te Oosterbeek.
20.00: Social Evening in de Rijnhal te Arnhem.
Zondag 23 september: 09.00 uur: Kerkdienst in de N.H. Kerk aan de Benedendorpsweg te
Oosterbeek. Voorgangers: Rev. L.E.Phillips en Ds. Ponsteen.
11.00 uur: Herdenkingsdienst, georganiseerd door het Airborne Forces Security Fund, op het Airborne Kerkhof te Oosterbeek.
14.00 uur: Boottocht op de Rijn voor pelgrims en genodigden.
20.00 uur: Openluchtconcert bij het Airborne Museum door de Engelse zangeres Vera Lynn. Maandag 24 september: Vertrek van de Britse en Poolse gasten.
Speciaal poststempel.
Ter gelegenheid van de veertigste herdenking van de Slag om Arnhem, heeft onze Vereniging door de P.T.T. een speciaal poststempel laten vervaardigen. Alle post, die in de periode van 25 augustus tot 27 september het districtspostkantoor in Arnhem passeert, zal worden voorzien van deze stempelvlag.
Aan alle leden van onze Vereniging zal gratis een speciale herdenkingsenveloppe worden aangeboden, welke is voorzien van dit stempel. Voor andere belangstellenden zal deze en-veloppe, die in een beperkte aantal wordt gemaakt, voor f 5,- te koop zijn.
“Airborne Memorial Award” voor radio-zendamateurs.
In september 1979 stelden de in de gemeente Renkum wonende gelicenceerde radio-zendama-teurs “The Airborne Memorial Award” in. Amateurs van buiten de gemeente kunnen dit getuig¬schrift tegen een geringe vergoeding aanvragen zodra zij via de ether een aantal kontak¬ten hebben gelegd met verschillende zendamateurs van deze groep.
Het “Award” bestaat uit een kaart van de gemeente Renkum, waarop o.a. de landingsterrei-nen, Hartenstein, de Oude Kerk en het Airborne Kerkhof zijn aangegeven. Foto’s die betrek¬king hebben op deze plaatsen omringen de kaart. De opbrengst en de eventuele extra stor¬tingen komen ten goede aan het Airborne Forces Security Fund in Engeland. Sekretaris van de radio-zendamateurs is de heer P. Poot, Benedendorpsweg 79, Oosterbeek.
Holt’s “Battlefield Guide Market-Garden” verschenen.
Onlangs verscheen een Engelstalige, geïllustreerde, gids voor de slagvelden van “Market- Garden”. Deze gids werd geschreven door Mr. and Mrs.Holt, die eerder soortgelijke gidsen hadden samengesteld voor de slagvelden van Yperen in West-Vlaanderen (Eerste Wereldoorlog) en voor Normandië. Deze nieuwe “Battlefield Guide Market-Garden” bevat een drietal routes die per auto kunnen worden afgelegd.
De eerste route loopt geheel over de voormalige gevechtsterreinen bij Arnhem. De strijd in de Betuwe (Driel, Heteren) en bij Nijmegen en Groesbeek staan centraal bij de tweede route. De derde route is gewijd aan de akties in het gebied van Grave en Eindhoven en de weg tussen Eindhoven en het Maas-Scheldekanaal. Van alle speciale punten langs de routes

geeft de gids een korte en duidelijke historische beschrijving. Verder bevat de gids een beknopt historisch overzicht van de gebeurtenissen van september 19UU en infor¬matie die van nut kan zijn bij een verblijf in het gebied van “Market Garden”.
De gids verscheen bij de uitgeverij Leo Cooper en kost £2.95-

Brian Urquhart in het Airborne Museum (foto: B. de Reus) ■
Brian Urquhart bezocht het Airborne Museum.
Op zondag 24 juni j.1. bezocht Mr. Brian E. Urquhart het Airborne Museum.
In 1944 was de toen 25-jarige Brian Urquhart “Chief Intelligence Officer” op het hoofdkwartier van het “First Allied Airborne Corps”. Hij waarschuwde dat de Duitse weerstand in het gebied bij Arnhem veel krachtiger zou zijn dan werd aangenomen. Maar ondanks het feit dat luchtverkenningen zijn vermoeden bevestigden, werden zijn adviezen genegeerd.
Na de oorlog kwam Urquhart in dienst bij de Verenigde Naties. Sinds 1974 is hij Onder Secretaris-Generaal voor bijzondere politieke aangelegenheden.
Themadag een groot succes.
Begunstigd door zeer goed weer werd onze themadag een groot succes. Ongeveer 100 leden namen deel en veel waardering viel ten deel aan de organisatoren. Helaas moesten door allerlei omstandigheden een aantal geïnteresseerden verstek laten gaan en kwamen ver-zoeken deze dag in het najaar te herhalen. Bij voldoende deelname (minimaal 25 personen) zal dit op 13 oktober plaatsvinden. Het programma zal in ongewijzigde vorm herhaald worden. Ook de financiële regeling blijft dezelfde. Zie nieuwsbrief nr 14.
Nieuwe Museum-dassen verkrijgbaar.
Sinds kort zijn er in het Airborne Museum nieuwe Museum-dassen te koop. De dassen, met Pegasus-emblemen en met het wapen van de gemeente Renkum, zijn verkrijgbaar in de kleu-ren bruin, blauw en groen. Prijs f 19,50.
Herinneringspenning in brons.
Ter gelegenheid van de 40e herdenking is er een beperkt aantal, genummerde, herdenkings- penningen in Engeland geslagen. Hiervan is een gering aantal voor f 39,- te koop in het Museum.

“Airborne-wine”.
Een van de vele initiatieven, die rond de veertigste herdenking van de Slag om Arnhem zijn ontwikkeld, is de introduktie van een “Airborne-wine” met een speciaal herinnerings- etiket. De Edese wijnkopers Rijsemus en De Frel brengen deze Rhone-wijn in de handel. Het etiket draagt de symbolen van verschillende eenheden, die aan de luchtlanding in 1944 deelnamen, alles in de orginele kleuren.
Een deel van de opbrengst zal ten goede komen aan de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum.
Heruitgave van het boek “Die Dag in September”.
Die dag in september, om precies te zijn zondag 17 september 1944, raakte onderwijzeres Hendrika van der Vlist midden in het oorlogsgeweld. Haar ouderlijk huis, hotel “Schoon-oord” in Oosterbeek kwam door de luchtlandingen plotseling in de frontlinie te liggen en veranderde in een noodhospitaal, waarin honderden Engelse en Duitse gewonden werden verpleegd. Hendrika van der Vlist bleef er bijna tot het eind van de strijd en hielp, samen met nog enkele burgers, onvermoeibaar bij het verzorgen van de gewonden.
Tijdens deze turbulente dagen maakte Hendrika van der Vlist korte dagboekaantekeningen, die zij gedurende de evacuatie uitwerkte tot een verhaal. Door omstandigheden duurde het tot 1975 voor het manuscript in druk werd gegeven. Nu, in 198^1, verscheen een heruitgave. Aan het oorspronkelijke dagboek is na de oorlog niets toegevoegd of veranderd. Daardoor heeft dit indringende en ontroerende verhaal niets aan authenticiteit ingeboet.
“Die Dag in September”, door Hendrika van der Vlist, verscheen bij de Gooise Uitgeverij in Weesp. Prijs f 19,50.
Nieuw boek: “Echoes from Arnhem”.
Als een van de belangrijkste oorzaken van het mislukken van de Slag om Arnhem wordt al-tijd het falen van de radioverbindingen genoemd. De auteur van het zojuist verschenen boek “Echoes from Arnhem”, Lewis Golden, acht dit zwaar overdreven.
Lewis Golden, die in september 1944 adjudant was bij de “ist Airborne Signals”, beschrijft in het eerste deel van zijn boek de opbouw en organisatie van de Airborne verbindings- troepen, vanaf het moment dat zij in 1942 werden gevormd. Ruime aandacht wordt besteed aan de rol die de “Airborne Signals” speelden tijdens de operaties in Noord-Afrika, Sicilië en Italië. Veel van de gebreken aan de gebruikte radioapparatuur werden toen al onderkend, maar helaas resulteerde dit niet altijd in het aanbrengen van verbeteringen. Een extra handicap voor de verbindingstroepen van de Airborne Divisies was dat zij even¬als hun apparatuur tijdens luchtlandingen meestal verspreid neerkwamen. Vaak werd boven¬dien een deel van de apparatuur beschadigd of kwam in het geheel niet aan. Golden ana¬lyseert hoe deze en andere problemen de Slag om Arnhem hebben beinvloed. Verschillende radioverbindingen faalden en hij gaat na wat de oorzaak daarvan was. Maar hij conclu¬deert ook dat de verbindingen in feite beter waren dan altijd is aangenomen. Golden be¬perkt zich in zijn beschouwingen over Arnhem niet tot de rol van de verbindingstroepen, maar hij geeft ook een kritische analyse van de gehele operatie en haar voorgeschiede¬nis. “Echoes from Arnhem” verscheen bij uitgeverij William Kimber in Londen en kost £10.50.
De drie 17-ponders bij het Museum.
De geschiedenis van de drie 17-ponders die rondom het Museum staan zal onderwerp worden van een mini-story.
Leden, die over deze kanonnen inlichtingen kunnen geven, worden verzocht dit te doen bij het Museum t.a.v. C. van Roekel.
De volgende Nieuwsbrief (nr 16) verschijnt in oktober.

Download nieuwsbrief

Themadag op zaterdag 7 juli.
Op zaterdag 7 juli a.s. zal er voor onze leden een themadag worden georganiseerd, waarbij de gevechten, die in september 1944 woedden in de zuidwestelijke sector van de Perimeter, centraal staan. Het programma ziet er alp volgt uit:
09-30 uur: Ontvangst met koffie in restaurant de “Westerbouwing” aan de Oude Oosterbeekseweg in Oosterbeék. (Vanaf het station in Arnhem is de “Westerbouwing” te bereiken met buslijn 6)
09.50 uur: Inleiding over de ochtend-exursie.
10.30 uur: Wandeling door de voormalige Duitse en Engelse stellingen in het gebied ten
westen en ten noorden van de “Westerbouwing”.
12.30 uur: Lunch in de “Westerbouwing”.
13.30 uur: Inleiding over de middag-exursie.
14.00 uur: Wandeling door het gebied tussen de “Westerbouwing” en de Oude Kerk in het Benedendorp in Oosterbeek. (o.a. het Drielse Veer, oversteekplaats van de Dorsets en de Polen, terugtocht-route 25/26 september 1944, posities geschut Light Regiment Royal Artillery, Oude Kerk). De Oude Kerk zal speciaal voor de deelnemers aan deze themadag worden opengesteld.
16.30 uur: Terugkomst bij de “Westerbouwing”. Einde themadag.
De kosten van deze themadag bedragen f 17,50 per persoon. Hiervoor ontvangt u de koffie bij de ontvangst, de lunch en de exursie-gids. Het bedrag kan worden overgemaakt op giro-nummer 4403641 t.n.v. de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum onder vermelding “Themadag”. Sluitingsdatum voor de inschrijving 22 juni.
De twee wandelingen, die gedurende deze themadag zullen worden gemaakt, hebben bij elkaar een lengte van ca. 6 km. Het grootste deel van de route loopt via geaccidenteerde bospaden, zodat goede wandelschoenen worden aangeraden. In geval van regenachtig weer gaan de ex¬cursies gewoon door. De organisatie van deze themadag is in handen van de heren Van Roekel en Voskuil.
Gastgezinnen gevraagd voor Britse en Poolse pelgrims.
Als U tijdens de aanstaande September-herdenking wilt fungeren als gastgezin voor oud-strijders of hun familie, zoudt U dan zo vriendelijk willen zijn dit schriftelijk op te geven aan Mevrouw A.W. Winkler-Koert, Van Borsselenweg 13, 6862 BG, Oosterbeek?
Delfts Blauw herdenkingsbord.
Op de voorzijde van de envelop waarin U de Nieuwsbrief ontvangt staat een verkleinde af-beelding van een Delfts Blauw bord, dat ter gelegenheid van de 40e herdenking van de Slag om Arnhem door de firma Regina in Bleiswijk is ontworpen. Het bord heeft een diameter van ca. 25 cm. Het is te koop bij het Airborne Museum in Oosterbeek en kost f 69,-.
Wegwijzer bij het Airborne Kerkhof geplaatst.
Op veler verzoek is bij het Airborne Kerkhof in Oosterbeek een wegwijzer geplaatst, waarop schematisch staat aangegeven hoe men via de kortste weg het Airborne Museum kan bereiken.

Het nieuwe boek over de oorlogsjaren in de gemeente Renkum verschijnt in september.
De voorbereidingen voor het nieuwe boek over de lotgevallen van verzetsstrijders en bur-gers voor, tijdens en na de Slag om Arnhem vorderen gestaag. De gegevens hiervoor zijn verzameld door de heer G.A.Versteegh. De oud-journalist H.Erkens verwerkt alle binnenge-komen dagboeken, rapporten en andere informatie tot een boek, dat, als alles volgens plan verloopt, in september zal verschijnen bij de uitgeverij Linders-Adremo in Oosterbeek.
De heer R.Mooy van deze uitgeverij heeft de zakelijke leiding van dit project. Het aanbod van gegevens is overweldigend. Het uittypen van deze stroom informatie gebeurt door mevrouw Truus oosterhaar.
Nieuw boek getiteld “Facetten van de Slag om Arnhem” verschenen.
Op 25 april vond te Schaarsbergen de presentatie plaats van het boek “Facetten van de Slag om Arnhem” door W.H.Tiemens.
Na een korte inleiding over Operatie Market Garden geeft de schrijver een beeld van de luchtverdedigingsorganisatie zoals de Duitsers die tijdens de bezetting in Nederland hadden opgebouwd. Hierbij speelden de commandobunker “Diogenes” in Schaarsbergen en de beide radiopeil- en navigatiestations “Teerose”! en II bij Terlet en het Rozendaalse veld een centrale rol.
Een belangrijke bron voor dit verhaal wordt gevormd door het dagboek van een Duitse onder-officier, die bij deze organisatie werkzaam was.
In het hoofdstuk “De mysterieuze B-17” wordt de vlucht van een B-17 bommenwerper en de daarmee in verband staande grote jageraktiviteit op 16 september 1944 beschreven. Deze vlucht kan volgens de auteur voor de Duitsers een aanwijzing zijn geweest voor de Gealli-eerde luchtlandingen, die de volgende dag zouden beginnen. In de volgende hoofdstukken worden o.a. behandeld de rol van de Duitse jachtvliegtuigen van de Derde Jachtdivisie tijdens de Slag om Arnhem en de ontsnappingstocht van brigade-generaal Gerald Lathbury en soldaat John Hogg na de gevechten bij Arnhem.
Het meest opmerkelijke deel van het boek wordt gevormd door het verhaal over het verraad van Lindemans (“King-Kong”) en over de mysterieuze verdwijning van deze beruchte figuur. “Facetten van de Slag om Arnhem” is geïllustreerd met foto’s en kaarten. Het boek werd uitgegeven bij de Gooise Uitgeverij en kost f 24,90.
Binnenkort verschijnt nieuw fotoboek over “Operatie Market-Garden”,
In juni a.s. zal er een fotoboek verschijnen getiteld “SEPTEMBER 1944, Operatie Market- Garden” . Hierin zal aan de hand van een groot aantal foto’s een beeld worden gegeven van de landingen en gevechten in het gebied van Eindhoven, Nijmegen en Arnhem, van het Tweede Leger dat via de “Corridor” naar het noorden oprukte, van de luchtaktiviteiten boven het gevechtsgebied en van het lot van de burgerbevolking. De teksten in het boek zullen tweetalig zijn: Nederlands en Engels. Het boek wordt samengesteld door A.Korthals Altes, G.J.C.D. Thuring, K.G.J. Margry en R.P.G.A. Voskuil en zal verschijnen bij Unieboek in Weesp.
Boek “De bevrijding van Eindhoven” herdrukt.
Van het door ons lid Karel Margry geschreven boek “De bevrijding van Eindhoven” is on¬langs de 5e druk verschenen.
Karel Margry, die geschiedenis studeerde aan de Rijksunuversiteit in Utrecht behandelt in zijn boek de in het kader van “Operatie Market” uitgevoerde landingen van de 101e Amerikaanse Airborne Divisie ten noorden van Eindhoven, de acties van het oprukkende Britse Tweede Leger en de pogingen van de Duitsers om de “corridor” af te snijden. Ook de rol van de Verzetsbeweging en het lot van de Brabantse burgers in die dramatische septem-ber weken van 1944 werden uitgebreid beschreven. Het boek is geïllustreerd met meer dan 180 foto’s en bevat tevens een aantal uitstekende kaarten.
“De bevrijding van Eindhoven” verscheen bij Drukkerij en Uitgeversbedrijf Lecturis bv in Eindhoven en kost f 19,50.
Oproep van Pr. Melsom uit Ede.
Veel mensen zijn in september 1944 betrokken geweest bij de behandeling en verzorging van grote aantallen gewonden onder zeer moeilijke omstandigheden. Er zijn plannen voor het houden van een bijeenkomst in de periode rond de 40e Airborne Herdenking, waarbij dit medisch aspect van de Slag om Arnhem centraal zal staan. Indien men belangstelling heeft voor een dergelijke bijeenkomst, wordt men vriendelijk verzocht kontakt op te nemen met Dr.M.A.Melsom (ex.R.A.M.C.) of met Dr.H.H.J.Wegdam in Ede. Dit kan zowel schriftelijk als telefonisch gebeuren. Adres: Juliana Ziekenhuis,6711 PV Ede. Tel. 08380-19107 tsl 119.


De tentoonstelling “De Slag om Arnhem in Schilderijen en Tekeningen” werd op 23 maart geopend door Charles L.J.F. Douw van der Krap.(foto de Reus)
Expositie van schilderijen en tekeningen trok veel belangstelling.
Op vrijdag 23 maart werd in het Airborne Museum de tentoonstelling “De Slag om Arnhem in schilderijen en tekeningen” officieel geopend. Dit gebeurde door Charles L.J.F.
Douw van der Krap, die tijdens de Slag om Arnhem de leiding had van het uit verzetsmensen bestaande “Oranje Bataljon”.
De belangrijkste schilderijen op de tentoonstelling waren “Arnhem Bridge, 5 pm, the Second Day” en “Oosterbeek Crossroads” van David Shepherd en “Baskeyfield’s VC” van Terence Cuneo. Deze drie schilderijen waren speciaal voor deze tentoonstelling vanuit Engeland naar Nederland overgebracht.
Daarnaast waren o.a. schilderijen en tekeningen te zien van de ex-gliderpiloot Alan Richards, van Bryan de Grineau, van Elisabeth Roest van Limburg en van ons lid de heer G.E.M. Smulders.
Van de plaatsen, die op de schilderijen zijn afgebeeld, waren teven een aantal foto^s geëxposeerd met daarop de situatie vóór, tijdens en na de Slag om Arnhem.
De samenstelling van de tentoonstelling, die duurde tot 6 mei en die zeer veel bezoekers trok, was in handen van de heer Boersma, bestuurslid van de Stichting Airborne Museum.
“Herinneringstocht” op zaterdag 22 september 198U.
Van ons lid de heer W.P.J. Looijs uit Arnhem ontvingen wij onderstaande tekst.
Op 22 september 1984 zal het 40 jaar geleden zijn dat de Arnhemse bevolking op last van de Duitse bevelhebber binnen 3 dagen (t.w. 23, 24 en 25 september 1944) de stad moest verlaten. Met wat men nog op fietsen, handkarren of platte wagens mee kon nemen, gaf men gehoor aan dit bevel en begon een trieste massale uittocht van berooide mensen.
Het merkwaardige is dat er over deze evacuatie (waarbij de grootste groep Arnhemmers richting Apeldoorn trok) relatief weinig geschreven is. Dit is een belangrijke lacune in de geschiedschrijving van het toen bezette Nederland. Deze historische rimpel zal

volgend jaar waarschijnlijk worden gladgestreken door de uitgave van een hoek over deze evacuatie-tocht.
In principe kan iedereen die iets weet over deze tocht of nog materiaal in zijn/haar bezit heeft aan dit boek meewerken. U kunt hierover kontakt opnemen met de heer W.P.J. Looijs, Warmelolaan 29, 6825 BN Arnhem, tel. (085) – 618813.
Met de samenstelling van dit boek is al een begin gemaakt, maar het materiaal is bij langena nog niet volledig.
Voorts is het de bedoeling om dit jaar een “evacuatie-tocht” Arnhem-Apeldoorn te orga-niseren, zodat men na Uö jaar deze tocht nog één keer kan lopen.
Ook jonge mensen zijn van harte welkom. Oudere mensen, die de afstand van zo n 27 kilo-meter niet kunnen lopen, kunnen zittend op platte wagens deze afstand toch afleggen. Deze tocht moet symbolisch gezien worden. Dus iedereen die tijdens de vijf oorlogsjaren heeft moeten evacueren (waar dan ook in Nederland) kan meelopen. Wie interesse heeft kan zich schriftelijk of per telefoon (dan na vijf uur) op eerder genoemd adres aan¬melden. Een inmiddels gevormde commissie zal zich met de voorbereiding van dit evenement gaan bezighouden.
U zult begrijpen dat op dit moment nog niet precies vaststaat hoe de tocht zal verlopen, maar we kunnen U al wel mededelen dat de tocht op zaterdag 22 september 1984 bij de dependance van de Sonsbeek-scholengemeenschap aan de Braamweg omstreeks 10 uur s morgens zal aanvangen. Onderweg (bij de Woeste Hoeve, Café-Restaurant Klein Groenendaal, Cafe- Restaurant De Smittenberg te Beekbergen en de Zuiderkerk te Apeldoorn) zullen een aantal “stops” zijn. Het einde van de tocht zal waarschijnlijk bij de Kastanjehof in Apeldoorn zijn.
Over de definitieve vorm van de tocht zult U in de loop van de toekomende tijd via de plaatselijke dagbladen worden ingelicht.
Het inschrijfgeld voor deze tocht bedraagt f 3.-. Dit bedrag kan worden gestort op girorekening 52661*31 t.n.v. W.P.J. Looijs te Arnhem, onder vermelding van “Wandeltocht Arnhem-Apeldoorn”.
Inleiding bij Ministory V.
Na iedere publicatie van een ministory komen de vragen los! Een van de meest voorkomende vragen is wel: “Hoe ontstaat zo’n ministory?”. “is het wel waar wat in de verhalen staat” “Ja, geachte lezers, het is waar. Er kunnen geringe accentverschuivingen zijn vanwege het feit dat een ieder hetgeen hij beleeft anders interpreteert, maar dan wordt dit door de samenstellers ook eerlijk gezegd!
“Mini-story — Maxi Truth!” Dit is het devies van de samenstellers!
Vanwaar deze inleiding? Vanwege het feit dat deze ministory, behalve een goed verhaal ook onze werkwijze bijzonder goed weergeeft.

Kaartje van een deel van het Benedendorp in Oosterbeek.De gearceerde bebouwing is tijdens of na de Slag bij Arnhem verwoest of zwaar beschadigd. 1.De duitse Königstiger in de Be¬neden Weverstraat;2.De Oude School; 3. Wasserij Van Hofwegen;4.Batterij 75 mm houwitzers;5.Wasserij Van Dolderen.
De volgende nieuwsbrief verschijnt in juli.

Download nieuwsbrief

4e Algemene Ledenvergadering op 24 maart a.s.
Wij nodigen U uit tot het bijwonen van de 4e Algemene Ledenvergadering, tevens Jaar-vergadering van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, op zaterdag 24 maart a.s. om 14.00 uur in de Concertzaal, Benedendorpsweg t.o. de Oude Kerk, te Oosterbeek ( telefoon 085-332046 ).
De agenda voor de Vergadering ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen van de 3e Algemene Ledenvergadering op 12 maart 1983
3. Algemeen Verslag 1983
4. Financieel Verslag en Begroting 1984
5. Bestuursverkiezing
6. Benoeming lid Kascommissie
7. Rondvraag
8. Sluiting
Toelichting bij punt 5: Aan de beurt van aftreden zijn: de heren J.Smits en R.P.G.A. Voskuil. Beiden zijn herkiesbaar. In verband met het tussentijds aftreden van de heer H.Hendriks, stelt het Bestuur voor de heer W.de Ruyter, die reeds als adviseur optrad, in zijn plaats te benoemen.
Volgens art. 8 van de Statuten kunnen de leden tegencandidaten stellen. Een voordracht daartoe dient uiterlijk 10 dagen voor de Vergadering schriftelijk bij de Secretaris te worden ingediend, ondertekend door tenminste 10 leden en vergezeld van een bereidver-klaring van de candidaten, die lid van de Vereniging moeten zijn en meerderjarig.
Een half uur vóór de aanvang van de Vergadering zullen voor de leden de financiële stukken en het Verslag van de Kascommissie ter inzage liggen.
Vertoning van twee films na afloop van de Algemene Ledenvergadering.
Na afloop van de 4e Algemene Ledenvergadering van onze Vereniging zullen een tweetal films worden vertoond.
De eerste film die wordt gedraaid is getiteld “Thuiskomst”. Deze film-documentaire werd in 1945 gemaakt door R.Hornecker in opdracht van de Gemeente Arnhem. De film toont ons hoe de Arnhemmers terugkeerden in hun gehavende stad en hoe zij die weer enigszins leefbaar trachtten te maken. Enige jaren geleden werd “Thuiskomst” voor het eerst voor de Vereniging gedraaid. Op veler verzoek wordt de film, die ter beschik¬king wordt gesteld door het Gemeentearchief van Arnhem, nu herhaald.
Vervolgens wordt vertoond een serie nieuwsjournaals over de herdenkingen van de Slag bij Arnhem uit de jaren 1946, 1947, 195^ en 1955- Deze film-journaals zijn kortgeleden voor het Gemeentearchief van Renkum aangekocht door de heer G.H.Maassen, archivaris van deze gemeente.
Grote belangstelling voor het bronzen parachutisten-beeldje.
De belangstelling voor het bronzen parachutisten-beeldje, dat onze Vereniging heeft laten ontwerpen, is erg groot. Alleen al in Nederland zijn meer dan honderd beeldjes besteld. De eerste exemplaren zijn reeds verzonden.

Een “Boekendienst” voor onze Vereniging.
Veel leden van onze Vereniging houden zich bezig met het verzamelen van boeken over de Slag om Arnhem. Een groot deel van de in de afgelopen veertig jaar verschenen boeken over dit onderwerp is echter al lang uitverkocht en slechts met veel moeite te ver-krijgen. Ons Bestuur heeft nu het plan om een “Boekendienst” op te zetten. Leden van onze Vereniging kunnen schriftelijk opgeven welke boeken over de Slag om Arnhem zij nog zoeken. Wij zullen dan proberen deze boeken antiquarisch te kopen in Nederland of in het buitenland. Indien een bepaald boek beschikbaar is, krijgt de aanvrager schrif-telijk bericht over de prijs en de verzendkosten. Na overmaking van het verschuldigde bedrag op een hiervoor speciaal te openen giro-rekening, zal het boek worden opgestuurd. Om een indruk te krijgen of er belangstelling is voor dit initiatief, wordt ieder lid, die gebruik wenst te maken van deze service, vriendelijk verzocht zo spoedig mogelijk een lijstje met titels te sturen naar “De Conservator”, Airborne Museum, Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek. Indien er voldoende belangstelling is voor dit initiatief, zal tot instelling van de Boekendienst worden overgegaan.
Gesigneerde exemplaren van het boek “the Wings of Pegasus” gearriveerd.
De door Brigadier Chatterton gesigneerde exemplaren van zijn boek “The Wings of Pegasus, the Story of the Glider Pilot Regiment” zijn op het Airborne Museum in Oosterbeek aan¬gekomen. Diegenen die een exemplaar van dit boek hadden gereserveerd, kunnen dit exem¬plaar afhalen aan het Museum ( Prijs f 57,- )•
Indien U het boek graag opgestuurd wilt hebben, wordt U vriendelijk verzocht een bedrag van f 62,25 over te maken op gironummer 4403641 van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum in Oosterbeek, onder vermelding van “Boek Chatterton”.
Er is nog een beperkt aantal, niet gereserveerde exemplaren voorradig. Deze kunnen op het Museum worden gekocht of door middel van een giro-overschrijving worden besteld.
Bericht van de Penningmeester.
Een aantal leden heeft de contributie voor 1984 nog niet overgemaakt. Deze leden worden vriendelijk verzocht hun contributie alsnog zo spoedig mogelijk over te maken op giro-nummer 4403641. Bij voorbaat dank voor Uw medewerking !
Audio-visuele presentatie officieel in gebruik gesteld.
Met een druk op de knop heeft de heer Mark Chapman, als vertegenwoordiger van de Engelse Ambassade in Nederland, op 9 december de audio-visuele presentatie in het Airborne Mu¬seum officieel in gebruik gesteld.
Met behulp van deze computer-gestuurde presentatie van dia’s, gecombineerd met gesproken tekst en licht-indicaties op de vernieuwde maquette, wordt in twintig minuten de Slag om Arnhem in beeld gebracht en toegelicht.
Namens het Bestuur van de Stichting Airborne Museum dankte de heer Duyts de Stichting Comité Zomerpostzegels, het Anjerfonds Gelderland en het Nationaal Bureau voor Toerisme voor hun subsidies voor dit project. Met de aankoop en de aanleg van de apparatuur was in totaal een bedrag van ca. 50.000 gulden gemoeid. Met de werkzaamheden werd eind 1982 begonnen. De firma SISAS uit Ede leverde de computer, alsmede de randapparatuur en het programma. De technische aansluitingen en de renovatie van de maquette werden uitgevoerd door de heren B.de Reus en E.Vellinga, respectievelijk conservator en assistent-conservator van het Museum. Beide heren hebben geheel belangeloos vele vrije avonden besteed om dit werk op tijd klaar te krijgen. Zo moesten o.a. bijna 500 gaatjes in de maquette worden geboord om daarin de “letjes” ( een soort kleine lampjes ) aan te brengen.
Het Airborne Museum is het enige museum in Nederland dat over een dergelijke audio-visuele presentatie kan beschikken.
Het is aardig om te vermelden dat het Airborne Museum twintig jaar geleden ook al zeer vooruitstrevend was met de toen aanwezige “Phonogids-installatie”. Tot de aanschaf hier¬van was in 1963 besloten op initiatief van het toenmalige bestuurslid Ir.J.Voskuil Bij de maquette kon via een luidspreker het verhaal van de Slag om Arnhem in vier talen ( Nederlands, Engels, Frans en Duits ) worden verteld. Daarnaast had men de beschikking over een aantal losse vierkanalen-ontvangertjes, die in de hand konden worden gehouden. De tekst was ingesproken door medewerkers van Radio Nederland Wereldomroep in Hilversum. Een mogelijkheid om de maquette van licht-indicaties te voorzien ontbrak in die tijd. Daarom werden toen plastic naamkaartjes op de maquette aangebracht.

Met een druk op de knop stelt de heer Mark Chapman de audio¬visuele presentatie in gebruik. ( Foto: B. de Reus ).
Tentoonstelling van schilderijen en tekeningen van de Slag om Arnhem.
Het is de bedoeling om dit voorjaar in het Airborne Museum een tentoonstelling te organiseren van schilderijen en tekeningen, die de Slag om Arnhem als onderwerp hebben. Er zal o.a. worden getracht de originele schilderijen van David Shepherd, “The Bridge, Arnhem, The Second Day” en “Oosterbeek Cross Roads, 22nd September 1944” uit Engeland te krijgen, om die voor de duur van de expositie tentoon te stellen.
Ook de tekeningen van verwoest Oosterbeek, die in 1945 door mevrouw Roest-Van Limburg werden gemaakt, zullen te zien zijn. De periode waarin deze tentoonstelling zal plaats¬vinden is voorlopig vastgesteld van 23 maart tot 6 mei.
Nieuw boek over de Burgerij en het Verzet in de Gemeente Renkum tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In verband met voorbereidingen voor een boek over de lotgevallen van de Burgerij en over het Verzet in de Gemeente Renkum tijdens de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder tijdens de Slag om Arnhem, wordt iedereen die hierover informatie kan verschaffen vriendelijk verzocht kontakt op te nemen met de heer G.A Versteegh, Steynweg 7/h, Oosterbeek, telefoon 085-341054. Ook foto’s over deze onderwerpen zijn van harte welkom.
In een volgende Nieuwsbrief komen we uitgebreid op dit boek terug.
Uniek knipselboek geschonken.
Op 26 november j.1. ontving het Airborne Museum van Mr. F.J.N.Engel uit Haarlem een uniek knipselboek over de Slag om Arnhem. Dit boek werd samengesteld door een Engels meisje, dat bevriend was met een officier van het bataljon 7 KOSB, die deel¬nam aan de gevechten bij Arnhem. Het boek bevat knipsels uit Engelse kranten uit de periode september 1944 tot september 1945- Dit zeer bijzondere plakboek zal waar¬schijnlijk worden tentoongesteld in de nieuwe vitrine van de Airlanding Brigade.

Onderscheiding voor mevrouw Breman uit Oosterbeek.
Op 1 december 1983 ontving mevrouw Bertha Breman-Peters uit handen van de Israëlische Ambassadeur in Nederland, de heer Jaacov Nechushtar, de “Yad Vashem” onderscheiding. Aan haar inmiddels overleden echtgenoot werd de onderscheiding posthuum toegekend.
Het echtpaar Breman had gedurende een deel van de oorlog de Joodse heer Izak de Vries in hun huis verborgen gehouden. Tijdens de Slag om Arnhem zat het huis van de familie Breman aan de Benedendorpsweg in Oosterbeek vol Engelse parachutisten. Toen deze sol-daten zich in de nacht van 25 op 26 september 1944 over de Rijn terugtrokken, sloot de heer de Vries zich bij hen aan en kon zo ontsnappen naar de Vrijheid.
Het Bestuur feliciteert mevrouw Breman, die een zeer belangstellend lid is van onze Vereniging, mede namens de leden, van harte met deze onderscheiding.
Onze Vereniging schenkt nieuwe vitrine aan het Airbome Museum.
In het Airborne Museum wordt in de verschillende zalen ruime aandacht besteed aan de parachutisten, de zweefvliegtuig-piloten, de artillerie, de verbindingen, de medische dienst, etc. De “Ist Airlanding Brigade”, die bestond uit het Ist Battalion The Border Regiment, 7th Battalion Kings Own Scottish Borderers en 2nd Battalion The South Staffordshire Regiment, wordt niet apart behandeld.
Op initiatief van twee van onze leden, de heren Ronald Klein Tank en Robert Sigmond, zal door onze Vereniging aan het Museum een vitrine worden aangeboden, die geheel zal worden gereserveerd voor materiaal, foto’s en documenten, die betrekking hebben op de drie bataljons van de Ist Airlanding Brigade. Onze Vereniging zal hiervoor ca. 1800 gulden beschikbaar stellen. De heren Klein Tank en Sigmond hebben aangeboden bijzonder materiaal uit hun eigen collectie voor deze vitrine ter beschikking te stellen.
Ronald Klein Tank uit Ede heeft altijd zeer veel belangstelling gehad voor de ge-schiedenis van het le bataljon Border tijdens de Slag om Arnhem. Hij correspondeert met verschillende oud-strijders van dit bataljon.
Robert Sigmond is eigenaar van Restaurant “Het Wolvenbosch” in Wolfheze. In dit restaurant, dat geheel is ingericht in de kleuren van de Engelse Airborne troepen, donkerrood en lichtblauw, is een klein deel van zijn collectie over de Slag om Arnhem tentoongesteld. Hij is bijzonder geïnteresseerd in de lotgevallen van het bataljon 7th KOSB en heeft daarover een uitgebreide verzameling. Ook hij correspondeert met veel veteranen van de Slag om Arnhem.
Wij hopen dat de vitrine dit voorjaar officieel aan het Airborne Museum kan worden overgedragen.
Scholieren-project over de Slag om Arnhem.
Ons bestuurslid, de heer C.van Roekel, heeft het initiatief genomen voor een educatief project voor scholieren van het Voortgezet Onderwijs, met als onderwerp: “De Slag om Arnhem, feiten en achtergronde”.
Veel leerlingen uit de regio Arnhem verlenen hun zeer gewaardeerde medewerking bij de jaarlijkse plechtigheid op het Airborne Kerkhof in Oosterbeek. Volgens de heer Van Roekel, die jaren hoofd-onderwijzer is geweest in Arnhem, gaan de achtergronden van de tragische gebeurtenissen in 1944 voor de meeste leerlingen echter schuil achter het mistige gordijn van het verleden. Slechts de graven van de gesneuvelden op het Airborne Kerkhof, de monumenten en de expositie in het Airborne Museum herinneren nog aan de tragiek van de oorlog.
De heer Van Roekel wil nu met behulp van dit project de leerlingen meer inzicht geven in het verloop en de achtergronden van die voor de geschiedenis van Europa zo in-grijpende periode. Hij denkt hierbij aan: 1) Museum-bezoek met uitleg, 2) het draaien van een film, 3) het maken van een werkstuk. Voor dit werkstuk zal een foto-knipvel met bijbehorend stencil ter beschikking worden gesteld. Als sponsors treden hiervoor op SHELL-BILLITON en de uitgeverij LINDERS-ADREMO uit Oosterbeek.
Voor inlichtingen over dit scholieren-project kunt U zich wenden tot de heer C.van Roekel, Airborne Museum. Oosterbeek. Inmiddels zijn al ruim 3000 leerlingen aangemeld.
Nieuwsbrief No. 14.
De volgende Nieuwsbrief verschijnt in mei.

Download nieuwsbrief

Beste Vrienden,
Velen hebben in september weer deelgenomen aan de jaarlijkse herdenking van de Slag om Arnhem. Het lijkt alsof het aantal mensen dat hierbij aanwezig wil zijn ieder jaar toeneemt. Zelfs de dit jaar gestaag vallende regen heeft maar weinigen ervan weerhouden om op zondag 18 september naar het Airborne Kerkhof te komen. Hoewel de Slag om Arnhem al meer dan 39 jaar geleden plaats vond, blijft deze gebeurtenis veel mensen bezig houden. Wij merken dat ook als Vereniging. Niet alleen neemt het aantal leden snel toe, maar ook de vele reacties op de inhoud van de Nieuwsbrieven en de Mini-stories wijzen erop dat die dramatische september¬dagen van 1944 nog niet zijn vergeten.
Ook van Engelse zijde neemt de belangstelling toe en wij prijzen ons gelukkig dat ons voormalig bestuurslid Susana Beek-Hobart iedere keer weer bereid is om de nu al uit zes pagina’s bestaande Nieuwsbrief geheel belangeloos in het Engels te ver-talen. Onze vertegenwoordiger in Groot-Brittannië, Mr. A.Maynard M.B.E., zorgt voor de verzending van de Nieuwsbrieven naar onze Engelse leden.
Wij hopen dat we met onze Nieuwsbrieven een kleine bijdrage leveren aan het ver-sterken van de vriendschapsbanden, die in de loop der jaren zijn gegroeid tussen ons en onze Engelse vrienden.
R.P.G.A.Voskuil, redacteur.
Thema-middag met lezing en films op zaterdag 26 november a.s.
Op zaterdag 26 november zal in restaurant “De Westerbouwing” bij Oosterbeek een thema-middag worden gehouden. Het programma ziet er als volgt uit:
14.00 uur: Lezing van Drs.W,H.Tiemens getiteld “Arnhem, Diogenes en de Teerosen”. De heer Tiemens zal spreken over de aktiviteiten van de Duitse luchtmacht tijdens de Slag bij Arnhem en over de rol van de Duitse radar-bunker “Diogenes” bij Schaars- bergen en de radio-peilstations, de “Teerosen” bij Terlet.
15.00 uur: Pauze van ongeveer 30 minuten.
15.30 uur: Vertoning van de nieuwe video-film over de Britse Medische Dienst tijdens de Slag bij Arnhem. De opnamen voor deze film, waarin de belevenissen van Dr.Stuart Mawson centraal staan, werden vorig jaar oktober gemaakt ( zie Nieuwsbrief no. 8 ).
16.00 uur: Vertoning van de BBC video-film over de Engelse filmer Mike Lewis.
Lewis was een van de drie cameramannen van de “Army Film and Photographic Unit”, die in september 1944 meeging met de Eerste Engelse Airborne Divisie om de lan-dingen en de gevechten bij Arnhem vast te leggen.
16.30 uur: Einde thema-middag.
( Restaurant “De Westerbouwing” is gelegen aan de Oude Oosterbeekse Weg, ongeveer één kilometer westelijk van de Oude Kerk in het Benedendorp in Oosterbeek.
“De Westerbouwing” is te bereiken met buslijn 6 vanaf het Station Arnhem ).
Snelle groei van onze Vereniging.
Sinds één januari van dit jaar heeft onze Vereniging er meer dan 80 nieuwe Neder-landse leden bijgekregen. Het aantal Nederlandse leden bedraagt nu bijna 500.

Bericht van de Penningmeester.
Bij deze Nieuwsbrief treft U een accept-girokaart aan voor Uw contributie- betaling. U wordt vriendelijk verzocht Uw contributie zo spoedig mogelijk per giro aan ons over te maken. U krijgt Uw lidmaatschap-, resp. gezinskaart daarna prompt toegezonden. Indien U onze thema-middag op 26 november a.s bezoekt, dan kunt U eventueel Uw contributie ter plekke betalen en Uw kaart meenemen.
Het is helaas vanaf heden niet meer mogelijk om Uw contributie aan de kassa van het Airborne Museum te betalen.
Brigadier Chatterton bezocht het Airborne Museum.
Als leider van de Pilgrimage trad trad afgelopen september op Brigadier George Chatterton O.B.E. D.S.O.( Retd.). Gedurende de oorlog commandeerde hij het “Glider Pilot Regiment”.
Het “Army Air Corps” had speciaal een vliegtuig van het type “Beaver” ter be-schikking gesteld om Chatterton naar Nederland over te vliegen. De route van het toestel leidden o.a. over de terreinen bij Groesbeek, waar Chatterton op 17 sep-tember 1944 met zijn Horsa Glider was neergekomen.
Bij aankomst op het vliegveld Teuge bij Apeldoorn werd Chatterton opgewacht door de heer Van Roekel, die op verzoek van het “Airborne Forces Sucurity Fund” optrad als begeleider van de Brigadier tijdens zijn verblijf in Nederland.
Chatterton werd vergezeld door de ex-gliderpilot Mr.Peter Clarke, die op 17 sep-tember 1944 met zijn glider was geland op de bouwlanden bij Rijerscamp, ten noorden van de spoorbaan bij Wolfheze.
Op zaterdag 17 september brachten Chatterton en Clarke een bezoek aan het Airborne Museum, waar zij werden rondgeleid door directeur Wilhelm. Aan het eind van het bezoek vond een interview plaats met Brigadier Chatterton, dat op video werd opgenomen.
Mr. Jebbitt schenkt zijn rode baret aan het Airborne Museum.
Mr.D.O.Jebbitt, die tijdens de Slag om Arnhem was ingedeeld bij de “181 Airlanding Field Ambulance”, heeft zijn rode baret met speld geschonken aan het Airbome Museum. Op 17 september 1944 vertrok soldaat Jebbitt met zijn eenheid vanuit Brize Norton met een Horsa glider naar Arnhem. Na de landing werd bij Wolfheze een tijdelijke verbandpost opgezet. De volgende dag, maandag 18 september, bereikte de 181 Air-landing Field Ambulance Oosterbeek, waar hotel Schoonoord werd ingericht als hospitaal.
Jebbitt’s functie binnen de eenheid was eigenlijk “orderly room clerk”, maar toen de stroom van gewonden steeds toenam werd ook het administratief personeel ingezet bij het geven van direkte medische hulp. Gedurende de rest van de Slag om Arnhem hielp Jebbitt als soldaat-verpleger bij het verzorgen van de gewonden, gaf hij eerste-hulp en assisteerde hij bij kleine operaties. Hij ging hiermee door in het hospitaal in Apeldoorn en tijdens zijn verblijf in het krijgsgevangenkamp in Duitsland.
Na de oorlog klom Jebbitt op tot de rang van kolonel. Hoewel hij als militair inmiddels is gepensionneerd, bekleedt hij nog steeds een burgerfunctie bij het “Royal Army Medical Corps” in Aldershot.
Artikel “Ontsnapping over de Rijn” door Drs.W.H.Tiemens.
In het maandblad van de verzekeringsmaatschappij Victoria-Vesta van september 1983 is het verhaal gepubliceerd over de belevenissen van Brigade-generaal G.W.Lathbury en soldaat John Hogg na de Slag om Arnhem. Beiden behoorden tot de groep van enkele honderden Engelse militairen, die na de Slag om Arnhem niet met de restanten van de Airbome Divisie over de Rijn hadden kunnen terugtrekken en waren ondergedoken in het gebied tussen Arnhem en Ede. Via het Verzet kwamen beiden terecht in het landhuis “De Lange Hut”, dat stond in de bossen ten noorden van het restaurant “West-end”. Het huis, dat werd bewoond door mejuffrouw Jeanne Lamberts en haar oude moeder, zat vol evacuees uit Arnhem. Jeanne Lamberts hield Lathbury en Hogg enige tijd verborgen in het huis. Op 25 oktober 1944 konden zij tijdens “Operatie Pegasus I” over de Rijn ontsnappen.

Brigadier Chatterton (midden) en Mr. Clarke (links) bekijken met directeur Wilhelm het model van de drie Horsa gliders, dat werd vervaardigd door de heren Belonje en Van Pelt, (foto: B.de Reus)
Uitgave van een nieuwe herdenkingsenveloppe.
Ter gelegenheid van de 39e Airborne Herdenking heeft het Airborne Museum een speciale enveloppe uitgegeven, waarop het embleem van het Army Air Corps en een drietal Horsa gliders staan afgebeeld. Iedere enveloppe is genummerd en de totale oplage bedraagt slechts 4?5 exemplaren. De prijs is f-5»–
Kijker van Engelse scherpschutter geschonken.
Evert van Roekel, zoon van ons bestuurslid Chris van Roekel, heeft een door hem gevonden Engelse kijker van een scherpschuttersgeweer (“sniper-kijker”) aan het Airborne Museum geschonken. De kijker kwam enige tijd geleden bij graafwerkzaamheden tevoorschijn uit de sloot achter de Oude Kerk in het Benedendorp in Oosterbeek. Naar alle waarschijnlijkheid is de kijker daarin terecht gekomen toen het restant van de Eerste Engelse Airborne Divsie in de nacht van 25 op 26 september 19^ via de uiterwaarden terugtrok over de Rijn.
Nabestelling van oude Nieuwsbrieven.
Regelmatig wordt gevraagd of het mogelijk is om oude nummers van de Nieuwsbrief na te bestellen. Hiervoor is nu de volgende regeling getroffen. Oude nummers kunnen, voor zover de voorraad strekt, worden nabesteld door overschrijving van f.2,- per nummer op gironummer W)3641 van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum in Oosterbeek. Op de girokaart moet duidelijk worden vermeld welke nummers men wenst. Indien van een bepaald nummer de Nederlandse editie is uitverkocht, zal een Engelse editie worden toegezonden. Indien echter uitdruk¬kelijk om Nederlandse edities wordt gevraagd, zullen van de uitverkochte nummers fotocopiëen worden gemaakt. De prijs van f.2,- is inclusief verzendkosten.

Verklarende tekst bij het Airborne Monument in Oosterbeek.
Op 9 september j.l. is bij het Airborne Monument in Oosterbeek een zuil geplaatst, met daarop in vier talen een kort overzicht van de Slag bij Arnhem en een beschrij-ving van het monument. De tekst, die vroeger bij het monument stond opgesteld in twee houten kastjes en die was samengesteld door het toenmalige Airborne Comité, is geheel ongewijzigd op de nieuwe zuil overgenomen.
Herdruk van het boek “The Wings of Pegasus”.
Onlangs verscheen een herdruk van het boek “The Wings of Pegasus”, door Brigadier George Chatterton O.B.E. D.S.O.( Retd. ). In het boek, waarvan de.eerste druk ver-scheen in 1962, wordt de geschiedenis beschreven van het Glider Pilot Regiment.
De vrijwilligers, die afkomstig waren uit vele Engelse regimenten, werden opgeleid tot zweefvliegtuig-piloot. Op initiatief van Chatterton ontvingen de zweefvliegtuig- piloten bovendien een zware militaire training, zodat ze na de landing daadwerkelijk konden deelnemen aan de strijd.
De eerste operatie waarbij op grote schaal zweefvliegtuigen werden gebruikt, was de landing op Sicilië in juli 1943. Mede door de veel te korte voorbereidingstijd en het gebrek aan ervaring,, werden bij deze landing zware verliezen geleden.
De landingen in Normandië op 6 juni 1944 en die in Zuid-Frankrijk op 11 augustus 1944 verliepen vrijwel geheel volgens plan.
In september 1944 volgden de landingen bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem.
Chatterton zelf landde met het Hoofdkwartier van het Airborne Corps bij Nijmegen en maakte daar de strijd mee. Het mislukken van de Slag om Arnhem betekende een zware slag voor het Glider Pilot Regiment. Meer dan de helft van de gelandde glider-piloten keerde niet terug. Om de grote verliezen aan de vullen werden 1500 net opgeleidde RAF-piloten gerecruteerd, die werden omgeschoold tot zweef¬vliegtuig-piloot .
De “Rhine-Crossing” in maart 1945 was de laatste grote luchtlandings-operatie van de oorlog.
Na afloop van de oorlog werd het Glider Pilot Regiment sterk ingekrompen.
In 1951 kwam er een einde aan het tijdperk van de militaire zweefvliegtuigen. De overgebleven piloten gingen over naar de”Air Observation Post Flights”van de RAF. Op 31 augustus 1957 werd het Glider Pilot Regiment officieel opgeheven, waarna op 1 september de oprichting volgde van het nieuwe “Army Air Corps”, dat tot op heden haar thuisbasis heeft op Middle Wallop.
Chatterton heeft voor de samenstelling van zijn boek gebruik gemaakt van zijn eigen dagboek-aantekeningen en van ooggetuige-verslagen van zweefvliegtuig- piloten. Deze herdruk, die verscheen bij de “Battery Press”, kost f.57,-.
Gesigneerde exemplaren van het boek “The Wings of Pegasus”.
Tijdens zijn bezoek aan het Airborne Museum heeft Brigadier Chatterton aangeboden om in Engeland een aantal exemplaren van zijn boek “The Wings of Pegasus” te signeren, waarna deze boeken naar het Airborne Museum zullen worden gestuurd om te worden verkocht. Als er leden zijn, die belangstelling hebben voor zo’n gesigneerd exemplaar, dan dienen zij dit zo spoedig mogelijk kenbaar te maken. Dit kan geschieden door het sturen van een briefkaart aan: De Curator, Airborne Museum, Utrechtseweg 232, 6862 AZ, Oosterbeek. Er zal slechts een beperkt aantal exemplaren ( 5° stuks ) beschikbaar zijn en de verzoeken zullen worden behandeld in volgorde van binnenkomst. Verzendkosten worden extra in rekening gebracht.
Het onderwerp van Mini-story IV.
Donderdag 21 september 1944 is door veel Engelse soldaten, die op dat moment waren ingesloten binnen de perimeter in Oosterbeek, aangeduid als “Black Thursday” ( “Zwarte Donderdag” ). Zwaar Duits gemotoriseerd geschut stond vlak voor de oostelijke linies van de “Lonsdale Force”. Er dreigde een doorbraak. Toen opeens vielen er zware granaten op Duitse uitgangsstellingen rond de perimeter. Deze granaten werden afgevuurd door kanonnen van het Tweede Leger bij Nijmegen.
Hoe kwam dit kontakt tussen de ingesloten luchtlandingstroepen en het Tweede Leger tot stand ? Dit verhaal zal worden gepubliceerd in Nieuwsbrief no. 13.
Nieuwsbrief no. 13 verschijnt in januari 1984.

Download nieuwsbrief