Berichten

Ministory 081 – Een geallieerde vliegtuigcrash aan de Maaskant

MINISTORY No. 81
Hans den Brok en Joop Thuring
Bijlage bij Nieuwsbrief No. 93 van de Vereniging Vrienden van het Airbome Museum Oosterbeek, april 2004

De tekst van deze Ministory werd eerder gepubliceerd als een onderdeel van het artikel ‘Operatie “Market Garden”, september 1944. Tïvee Geallieerde vliegtuigen crashen aan de Maaskant’ (in het tijdschrift Zendgraaf september 2001). Ten behoeve van deze uitgave zijn enige aanpassingen en aanvullingen verwerkt.
Op de eerste dag van Operatie Market Garden, zondag 17 september 1944, vliegen richting Arnhem ongeveer 350 geallieerde toestellen die alle een transportzweef- vliegtuig meezeulen naar landingsterreinen ten westen van die stad. In deze vliegende kratten worden voor dit doel 450 voertuigen inclusief kanonnen vervoerd, die na de landing onmiddellijk inzetbaar zijn. Daarnaast worden ook nog eens 2500 luchtlandingstroepen op deze manier overgevlogen. Zij stappen na de landing uit hun zweefvliegtuig om de voertuigen te bedienen en het terrein te verdedigen, want even later zullen parachutisten arriveren die na het verzamelen ten aanval zullen trekken. Het hoofddoel van deze mannen van de Ist British Airbome Division: de bruggen over de Rijn, ongeveer 10 km naar het oosten; normaal al een fikse wandeling, maar nu ook nog onder oorlogsomstandigheden.
2500 Britse parachutisten worden vanwege tekortschietende logistieke redenen bij de Britse luchtmacht (Royal Air Force, RAF) door de Amerikaanse IXe Luchtmacht overgevlogen. Deze eenheid heeft voor dit doel die dag 150 vliegtuigen beschikbaar.
Zij vertrekken die ochtend volgens een zeer strak schema van verschillende Engelse vliegbases. Een soort goede-rentrein ontstaat in de lucht, wagon na wagon dendert dan over de Noordzee via de Zeeuwse eilanden Noord- Brabant binnen, recht op Den Bosch af. Daar wijzigt zich de koers nu richting noordoost, om tussen Oss en Megen doorvliegend ten westen van Arnhem uit te komen.
Bij Renkum en Heelsum liggen mooie vlakke terreinen tussen de bossen, als ideaal beoordeeld voor dit soort operaties. De zweefvliegtuigen ontkoppelen zich op 500 meter hoogte, en duiken naar de hen aangewezen velden, golf na golf. Dan is het even rustig, de trekvliegtuigen, maar nu zonder sleep, gaan hoogte winnen, en keren dezelfde route volgend huiswaarts. Daarna arriveren de parachutisten, en ze komen ongestoord naar beneden, precies volgens het (spoorboekje. Deze landingen nemen twee uur in beslag.
Bewoners uit deze contreien, en zeker zij met een gerust geweten, zullen genoten hebben, en zich gerealiseerd hebben dat het uur van de bevrijding zeer nabij was.
Het effect in de lucht wordt nog versterkt door de begeleidende jachtvliegtuigen, de terugvlucht van de gemotoriseerde transportvliegtuigen, en de volledige afwezigheid van de vijand. Een grootse armada, blijkbaar onaantastbaar.
Ooggetuigen uit het gebied dat bekend staat als de Maaskant (ook wel Maasland genoemd: ten zuiden van de rivier de Maas, van Grave tot Den Bosch, inclusief Heesch) zeggen dat die middag de lucht zwart zag. De hierboven gegeven getallen, gehaald uit diverse bronnen 1), bevestigen die indruk, natuurlijk ook gevoed door emoties. Een ervaring die gedeeld moet worden en herverteld. De kleinkinderen zullen het nog vaak te

Detail van stafkaart No. 45 Oost, ’s Hertogenbosch. Uitgave Ministerie van Oorlog, Topografische Dienst, 1951. Het origineel is getekend op schaal 1:50.000. Met dank aan de familie D. van Rijn-van den Broek, Den Haag. A. Landingsplaats Stirling V8:U.

 

De karakteristieke, bijna acht meter hoge, staart van de Harense Stirling. Vóór het richtingsroer is het kenmerkende rood-ivit-blauive herkenningsteken geschilderd, dat aan- geejt dat het toestel van de RAF is. Onder de staart bevindt zich een beugel die is aangebracht om bij abnormale vliegbe-wegingen tijdens het slepen van een zweefvliegtuig, de romp te beschermen tegen het snijdende geweld van de strakge-spannen trekkabel. Dit geeft aan dat het om een transport- uitvoering gaat van een Short Stirling bommenwerper. Ook illustreert deze foto op fraaie wijze het gezegde: het venijn zit in de staart. Daar bevindt zich een geschutskoepel met een 0.303 Browning machinegeweer (vier lopen). Deze foto (gemaakt op zondag 24 september 1944 door Leo v.d. Bergh uit Oss) is vanuit een artistiek en historisch oogpunt gezien volgens ons een voltreffer.

horen krijgen. De gebeurtenis van de 20e eeuw.
De volgende dag herhaalt zich het schouwspel op een identieke wijze. Het op de netvliezen gegrifte beeld wordt hiermee extra versterkt.
Alle activiteiten liggen plat, gemeentehuizen en scholen zijn gesloten, alleen het noodzakelijke werk binnenshuis en rond de boerderij gaat door. Ook de gehate bezetter laat het afweten, en lijkt ver van het vaderland de wanhoop nabij. Hun beloofde eindoverwinning raakt steeds verder weg.

Dinsdag 19 september 1944
Geen spektakel in de lucht voor de Maaslandbewoners. Hoewel, de landingsterreinen moeten toch in de buurt liggen; dat heeft men kunnen afleiden uit de terugkerende formaties die eerst zweefvliegtuigen trokken. Ook radio Oranje verkondigt dat de doelen in de buurt van de oostgrens van ons land liggen.
In de loop van de middag wordt de relatieve stilte boven de gemeente Megen plotseling verstoord door een laag overvliegend, groot, viermotorig vliegtuig. Dit nadert uit het noordoosten, gaat lager en lager vliegen, en verdwijnt dan voor de meeste toeschouwers uit het zicht. Zij die zich aan de oostkant van het kerkdorp Haren bevinden of aan de noordkant van Berghem zien een vervaarlijk, levensgroot monster op zich afkomen. Ongelofelijk, het landt, en schuift met veel geraas met de buik over de weilanden. Propellers die in de grond woelen, en kluiten aarde opwerpen, prikkeldraad en weidepalen meesleurend, en tenslotte komt het tot stilstand bij de Groene Dijk, aan de zuidoost grens van de gemeente Megen.

Antecedenten
Bij een nadere bestudering van de uitvoering van Operatie Market Garden blijkt dat op deze dag voor een andere route is gekozen dan die van de voorafgaande dagen, mede ten gevolge van lokale weersomstandigheden. Men vliegt nu vanuit Engeland over noordelijk België, evenwijdig met de Belgisch-Nederlandse grens, naar een punt even ten zuiden van Valkenswaard. Daarna wordt een pal noordelijke koers aangehouden. De terugvlucht wordt afgelegd via het hetzelfde traject, maar dan in omgekeerde richting. Ons viermotorige toestel ligt dus wat uit de route.
In de zeventiger jaren van de vorige eeuw werd een van ons geattendeerd op een fraaie collectie foto’s uit de Tweede Wereldoorlog in en om Oss. Daaronder enkele van een genoodland vliegtuig bij Haren onder Megen. De beroepsfotograaf L. v.d. Bergh uit Oss was de maker.
Inderdaad zijn het prachtige professionele foto’s van een vliegtuig, inclusief details die duidelijk laten zien hoe groot zo’n toestel wel is, mede door de geraffineerde opnametechniek. De heer V.d. Bergh heeft de negatieven goed bewaard, en op de opbergenveloppe staat met de hand geschreven: “24 September 1944″. Volgens zijn zeggen was hij op een zondag na een tip snel naar deze plek gefietst, om zo uit journalistieke interesse het laatste nieuws vast te leggen. De foto’s laten duidelijk zien dat het hier gaat om een tot vracht- en trekvliegtuig omgebouwde viermotorige Britse bommenwerper van het type Short Stirling. Maar helaas, voor een precieze identificatie waren bepaalde letter-/nummercodes op de staart en de romp niet terug te vinden. Deze foto’s hadden genoeg kwaliteit om te plaatsen bij een gelegenheidsartikel in een wekelijks verschijnende regionale krant. Na de publicatie daarvan reageren enkele personen spontaan, waaronder mevrouw A. de Koek uit Oss. Zij advi-seert ons contact op te nemen met de familie Strijbos te Haren. De heer H. Strijbos (overleden) was destijds hoofdonderwijzer in Haren; een gouden tip.

Uit informatie van mevrouw De Koek en van familieleden van de heer Strijbos blijkt het volgende: op een middag tijdens de periode van de luchtlandingen wordt een groot Engels toestel in Haren aan de grond gezet. De bemanning, die geen schrammetje heeft opgelopen, heeft al snel in de gaten een vriendelijk gebied als noodlandingsplaats te hebben uitgekozen, en de mannen belanden, vermoedelijk na een uitnodiging, in het huis van de hoofdonderwijzer, die daar zal hebben rondgestruind. Zijn school was immers vanwege buitengewone omstandigheden gesloten. De Britten nemen hun thermosflessen met echte Engelse thee mee naar het gastvrije onderkomen om de opgelopen schrik weg te spoelen en de toestand te bespreken. Mogelijk is toen ook afgesproken om het toestel niet in brand te steken. Dat zou maar ongure types kunnen aantrekken. Men had de laatste dagen hiermee al wat ervaring opgebouwd omdat Duitse soldaten door dit niemandsland bleven bewegen.
Nog dezelfde middag komen leden van de Ondergrondse uit Ravenstein de acht Engelse ‘vliegers’ ophalen. Onze geallieerde vrienden laten bij hun vertrek nog wat souvenirs achter: een vliegkaart van het Europese continent, waarop drie routes richting Arnhem duidelijk staan aangegeven. Dit wijst erop dat de bemanning mogelijk drie keer daar naar toe is gevlogen, en inderdaad: twee lijnen lopen tussen Megen en Oss. Dat zou kunnen betekenen dat ze op de derde tocht wat minder fortuinlijk zijn geweest, en op zijn vroegst op dinsdag 19 september konden kennismaken met Maaskanters. Bij het afscheid vraagt de gastheer om een gunst: of de heren vliegeniers maar hun handtekening willen zetten. Dat wordt ingewilligd, en in verband met de kritische omstandigheden en de veiligheid voor beide partijen plaatsen ze hun handtekening op de achterkant van een schilderij. Waarna dat weer aan de spijker aan de muur wordt gehangen, en zo een betrouwbaar en zeer origineel ijkpunt wordt voor later historisch onderzoek.
Het schilderij is nog in het bezit van de familie Strijbos, en temidden van de handtekeningen achterop is de naam van de piloot, Hincks, makkelijk te lezen. Nu is het een koud kunstje om andere details te achterhalen of te bevestigen, want in Britse documenten kom je meestal alleen de naam van de piloot tegen.
Een bezoek aan het Public Record Office (het Britse Nationaal Archief) in Kew bij Londen, dat veel toegan-kelijker is dan het vergelijkbare archief in Den Haag, is snel geregeld om daar in de boeken te snuffelen van de zes RAF Transport Command squadrons die in die tijd

Een op zijn zondags uitgedoste lokale bewoner accentueert ongewild de machtige proporties van de romp en de imposante moto- ren van de Stirling die op 19 september 1944 een noodlanding bij Haren maakte.Het gaat hier om een stermotor van het type Hercules. Elk van de vier motoren is goed voor minstens 1000 paardenkrachten. Let op de karakteristieke verwrongen propeller die al malend in onzachte aanraking kwam met de Harense klei. Gebogen, maar niet gebroken. Wat een symboliek! (Foto 24 september 1944, Leo v.d. Bergh, Oss)

met dit type vliegtuig waren uitgerust. Dankzij het diepgaande speurwerk vooraf leverde dit snel het gewenste resultaat op.
Op 19 september 1944 was een zeskoppige bemanning onder leiding van piloot Flying Officer E.A. Hincks van 570 Squadron, vergezeld van twee z.g. Air Despatchers, opgestegen van de RAF basis Harwell met nog 16 andere Stirlings van dit squadron, met de opdracht voorraden bij Arnhem af te werpen. ‘Ons’ toestel (serienummer LJ 647, squadron code V8:U) keerde niet terug (‘Failed to return’) van die missie volgens deze officiële bron.

Aftakeling
Aanvankelijk trekt het genoodlande toestel bij Haren vooral de aandacht van jongeren uit de omgeving, die naast bewondering ook aandacht zullen hebben gehad voor leuke souvenirs. Er is zelfs geprobeerd benzine in een gierton over te hevelen. Er werden foto’s gemaakt, en incidenteel een fraaie schets.
In de wintermaanden ligt het vliegtuig in een soort nie-mandsland, en vervult het nationaliteitsteken met daarnaast geschilderd de karakteristieke unieke codering van dit toestel nog een ander doel: een prachtige oefenschietschijf voor de hier vertoevende geallieerde soldaten.
Na de capitulatie in mei 1945 wordt het een spannend object voor vrienden en kennissen uit de wijde omgeving. Bezoek aan een echt vliegtuig; dat moet op een kiekje worden vastgelegd voor thuis en later.
Op dit soort foto’s kan men het aftakelingsproces, vooral door mensenhanden, goed volgen. En de souvenirs? Zoals gewoonlijk: geleidelijk van de aardbodem verdwenen.
Mogelijk komen we een stuk van het hoogteroer tegen als onderdeel van een feestelijke optocht in een van de kerkdorpen.

Het lot van de bemanning
In de tachtiger jaren van de vorige eeuw meldt een zekere heer G. Gamgee uit Engeland zich in de Maaskantse contreien. Hij heeft daar veertig jaar eerder goede ervaringen opgedaan, en neemt met zijn echtgenote deel aan de jaarlijkse Airborne Herdenkingen in de regio Arnhem.
Hij vertelt bij die gelegenheid dat na de dropping van voorraden bij Arnhem het vliegtuig waarin hij zat, geraakt is door Duits luchtafweergeschut, en niet meer naar behoren functioneerde. Zijn piloot zou in een polder een noodlanding maken. Deze wel zeer directe bron had destijds als functie om samen met zijn maat (zij waren de Air Despatchers) pakketten, samengesteld uit rieten manden en bevestigd aan een parachute, uit het toestel te duwen door een voor dit doel speciaal aangebracht gat in de onderkant van de romp. Hij is op de ochtend van dinsdag 19 september 1944 met een aantal maten van het Royal Army Service Corps (RASC = Aan- en Afvoertroepen) – een legeronderdeel – met een vrachtwagen naar de luchtmachtbasis Harwell gebracht. Voor elk gereedstaand vliegtuig werden telkens twee soldaten van een speciaal hiervoor opgeleide compagnie (Airborne Coy.) aangewezen om hun routi-neklus te vervullen. Gamgee kent de piloot en de overige bemanningsleden niet, hoogstens een handdruk en een korte instructie zullen zijn gegeven vóór het vertrek. Hij en zijn maat moeten alleen letten op een lampje binnenin, en bij groen licht tot actie overgaan. Met vier lawaaierige motoren en een groot gapend gat in de romp, afgezien van het feit dat de route deels boven vijandelijk gebied ligt (dus vijandelijk luchtdoelgeschut), natuurlijk geen pretje.

Op speciaal verzoek van een van ons heeft hij zijn ervaringen tijdens de noodlanding beschreven.
“When told by one of the RAF-crew to prepare for a crash landing we lay down on the floor of the plane, on our backs, with our feet towards the front of the plane and resting against something solid (to prevent us from sliding forward as the plane struck the ground and started to slow down). We put our hands, clasped together, up behind our necks and the backs of our heads as some form of protection.’ 2)
(Toen een van de RAF-bemanningsleden ons vertelde dat we ons moesten voorbereiden op een noodlanding, gingen we op de vloer van het vliegtuig liggen, op onze rug, met de voeten in de richting van de voorkant van het toestel, rustend tegen iets stevigs (dit om te voorkomen dat we naar voren zouden schuiven als het vliegtuig de grond raakte en afremde). We legden onze handen, gevouwen, in de nek, als een vorm van bescherming)
Inderdaad, bevestigt hij, ze zijn toentertijd in een huis geweest in de buurt van de landingsplaats, bij vriendelijke mensen, en de conversatie verliep toen in het Frans. Gamgee was van Franse komaf, en die taal werd binnen zijn familie bijgehouden. En notabelen (en als hoofdonderwijzer beschikte je toch minstens over de “lagere akte Frans”) in het zuiden van ons land waren in die tijd meer Frans dan Engels georiënteerd.
Van het zetten van een handtekening als afscheid kan hij zich niets meer herinneren, maar het getoonde bewijs is overtuigend.
En hoe is de terugreis verlopen? Met enthousiasme legt hij uit dat de gehele bemanning binnen afzienbare tijd in Brussel is afgeleverd na een aangename reis door Nederland en België. Daar stond al een vliegtuig gereed om hen naar Engeland te brengen.
Hij heeft daarna als particulier nog vele geheel verzorgde reizen door Europa gemaakt, maar deze steekt qua service alles toch wel naar de kroon…

Noten
1) – Airborne Operations in World War II, European Theater, by Dr. John Warren, Air University USAF Historical Division Study, Maxwell Airforce Base, Alabama, 1956;
– Werkgroep “Market Flights”: G.J.C.D. Thuring (Groesbeek), L. Zwaaf (Malden, inmiddels overleden) en J.W.G.M. Thuring (Heesch).
2) Brief van G. Gamgee aan J. Thuring, 26 augustus 2002.

Download ministory

/0 Reacties/door

Ministory 080 – URQUHART EN LATHBURY Een verhaal over twee commandanten

MINISTORY 80
door Niall Cherry

Bijlage bij Nieuwsbrief No. 92, december 2003
Op de Britse militaire academie leren de studenten dat het tijdens operaties gebruikelijk is dat commandanten tenminste één keer per dag naar voren gaan om met hun onmiddellijke ondergeschikten te overleggen. Dat betekent dat tijdens de Slag om Arnhem Major-General R.E. Urquhart (bevelhebber van de Ist British Airborne Division) zijn drie brigadegeneraals opzocht, en dat zij een bezoek aflegden bij hun bataljonscommandanten.
Urquhart voelde zich op de eerste middag (zondag 17 september 1944) een beetje in het ongewisse gelaten, en hij besloot om het hoofdkwartier van de Ist Airlanding Brigade te bezoeken, in een huis aan de Duitsekampweg te Wolfheze. Dat was niet alleen de dichtstbijzijnde staf waar hij naar toe kon gaan, maar het was ook de enige waarvan hij met enige zekerheid wist waar die was. De locatie was voordat de divisie uit Engeland vertrok, al bepaald. Het hoofdkwartier moest in de buurt van de landingszones blijven omdat de drie bataljons deze moesten verdedigen met het oog op de landingen van de volgende dag.
De staf van de Ist Parachute Brigade mocht een geschikt gebouw uitzoeken in de buurt van het doel van de operatie: de verkeersbrug te Arnhem. Dat werd uiteindelijk een gebouw van Rijkswaterstaat. De 4th Parachute Brigade zou pas op de 18c landen.
Bij het hoofdkwartier van Brigadier P.H.W. Hicks hoorde Urquhart waarschijnlijk wat het Ist Airborne Reconnaissance Squadron was overkomen. Die verkenningseenheid had als taak om met hun jeeps naar Arnhem te snellen, en de brug te veroveren,
terwijl de drie bataljons van de Ist Para Bde daar te voet heen trokken. Het squadron kwam op de Johanna-hoeveweg, bijna een kilometer ten oosten van Station Wolfheze, in zwaar Duits vuur terecht, en liep vast. Dat gebeurde omstreeks 16.30 uur. Urquhart wilde Major C.F.H. Gough (de squadron- commandant) spreken over een nieuwe poging de brug te bereiken, en hij gaf zijn verbindingsman opdracht contact met de majoor te zoeken. Aangezien het squadron tijdelijk was toebedeeld aan de Ist Para Bde waren hun radio’s afgestemd op dat brigadenet, en niet op dat van de divisie en de Airlanding Bde. Gough werd dus niet bereikt, hoewel hij zich slechts op ongeveer een kilometer afstand bevond: namelijk vlak bij de plek waar zijn eenheid was gestrand.
Urquhart gaf de brigadestaf en zijn eigen hoofd-kwartier opdracht om de squadroncomman-dant te zoeken en hem te laten melden bij de generaal. Dat was de eerste van een tragedie van fouten, en had tot gevolg dat Gough uren doorbracht met rond te rijden op zoek naar Urquhart, en hem nimmer te vinden. Het is anno 2003 gemakkelijk om te zeggen dat Urquhart toen wellicht al de strijd uit zijn handen voelde glippen. Het plan om de verkenningsafdeling snel de brug te laten bereiken, was mislukt. Urquharts verbindingsmensen schenen niet in staat te zijn om ook maar met iemand contact te maken, en hij had dus geen zekerheid dat de eenheden van de Ist Para Bde enige vooruitgang boekten tijdens hun opmars naar Arnhem.
Toen maakte de generaal wellicht zijn tweede fout. Omdat dit zijn eerste gevechtservaring als

Major-General R.E. Urquhart, bevelhebber van de 7sf British Airborne Division. (Courtesy hnperial War Museum, London)

 

Brigadier Gerold W. Lathbury, commandant van de Ist Parachute Brigade. (Courtesy Imperial War Museum, London)

divisiecommandant was, en voor hem (op papier) geen echte rol was weggelegd tijdens de eerste 24 uur, zal hij zich enigszins gefrustreerd hebben gevoeld. Dus besloot hij op zoek te gaan naar Brigadier Gerald W. Lathbury, de commandant van de Ist Parachute Brigade. Hij nodigde de bevelvoerende officier van de Royal Artillery, Lieutenant-Colonel R.G. Loder- Symonds, uit om met hem mee te gaan, en ze reden zonder escorte een relatief onzeker gebied in. Het groepje verplaatste zich in een jeep, en bestond uit de twee commandanten, een chauffeur en een radiotelegrafist. Het was zondagmiddag rond 17.00 uur.
Eerst volgden ze de zuidelijkste route (codenaam Lion), en uiteindelijk bereikten ze de staf van de Ist Para Bde en het laatste deel van de 2nd Battalion groep (in het zuidoosten van Oosterbeek, net voor het spoorwegviaduct over de Klingelbeekseweg). Voor de zoveelste keer stonden die stil als gevolg van Duitse tegenstand verderop. Maar Brigadier Lathbury was niet bij zijn hoofdkwartier; hij was gaan kijken hoe het 3rd Battalion vorderde, op de middelste opmarsroute. De brigademajoor, Tony Hibbert, herinnert zich dat de generaal tegen hem zei: ‘Hibbert, in godsnaam, zet je brigade in beweging, anders zijn die verdomde Duitsers eerder bij de brug dan wij.’ Urquhart en Loder-Symonds vertrokken, op zoek naar Lathbury. Op een bepaald moment raakte de kolonel gescheiden van de anderen, maar hij kwam veilig terug bij de divisiestaf, die nog op het landingsterrein was. Hoe hij de drie kwijtraakte, is helaas niet bekend.
In de tussentijd had Gough Urquharts boodschap ontvangen, en hij probeerde met twee jeeps de generaal te lokaliseren. Per radio contact opnemen met Lathbury (op dat moment zijn commandant) lukte niet. Hij reed naar de hoofdkwartieren van de Ist Airlanding Bde en de divisie, maar vond de generaal niet. Daarna volgde hij de Lion-route waar Urquhart het laatst was gemeld. Hij bereikte Hibbert (op de Klingelbeekseweg, in de buitenwijken van Arnhem), en kreeg van hem te horen: ‘De generaal wil dat je jouw squadron via deze route Frost laat volgen.’ Lt-Col J.D. Frost was de commandant van het 2nd Bn. Het was nu bijna donker, and Gough had geen idee wat met zijn eenheid was gebeurd omdat hij geen radiocontact had. Rond deze tijd slaagde een verbindingsman van de Ist Bde-staf erin om Lathbury en Urquhart te bereiken. Gough vroeg de radiotelegrafist contact te zoeken met het divisie- hoofdkwartier, zodat zijn mannen de nieuwe opdracht konden uitvoeren. Dat lukte niet.
Lathbury was erin geslaagd het 3rd Battalion op de Tiger-route, op de Utrechtseweg net voor Oosterbeek (bij de Bredelaan), te bereiken. Besloten werd de C Company op pad te sturen om een alternatieve route (naar het noorden) richting Arnhem te vinden. De Duitse tegenstand leek sterker te worden, en de opmars stagneerde. Tegen 18.30 uur verscheen Urquhart, en in de buurt van het wrak van generaal Kussins auto ontmoette hij Lathbury.
In september 1944 was de Duitse generaal Kussin Stadtkommandant van Arnhem. ’) Nadat hij over de geallieerde landingen bij Renkum en Wolfheze was ingelicht, ging hij op pad om het hoofdkwartier van de dichtstbijzijnde Duitse eenheid (het bataljon van Krafft) te bezoeken, in Hotel Wolfheze. ) Nadat hij Krafft op de hoogte had gesteld van de verschillende Duitse acties elders, ging hij terug naar de Gelderse hoofdstad. Blijkbaar werd hem verteld dat het gebruik van hoofdwegen gevaarlijk kon zijn, maar hij trok zich daar niets van aan. Hij reed over de Wolfhezerweg, in de richting van de Utrechtseweg. De laatstgenoemde maakte deel uit van de route die het 3rd Bn volgde. Toen de auto de hoofdweg naar Arnhem wilde opdraaien, kwam hij temidden van de voorste eenheden van het Britse bataljon terecht. Het betrof No 5 Platoon, onder commando van Lieutenant J. Cleminson, van de B Company. Voorop liepen twee man als verkenners, ieder aan een kant van de weg. Zij waren de kruising al gepasseerd, de rest nog niet. Jim Cleminson vertelt: ‘De auto verscheen plotsklaps, en de voorste mannen van mijn leidende secties, die de kruising net voorbij waren, openden het vuur met stenguns en geweren, en reten de flank van de wagen open. In een flits was het voorbij. Ik zag een lichaam uit een portier hangen, maar trok verder, en liet het aan de compagniesstaf over om dit af te handelen.’ Kussin, zijn chauffeur en zijn adjudant/tolk werden gedood.3) Of de Britten wisten wie de Duitse generaal was, is onbekend, maar zijn uniform moet duidelijk hebben gemaakt dat hij een hoge officier was.
Het 3rd Battalion rukte verder op totdat de voorste eenheden het park Hartenstein bereikten. Sporadisch werd vuur gegeven, en de eenheid raakte verspreid. Daarbij kwam de A Company in actie nabij Hotel de Bilderberg. Lathbury en Lt-Col J.A.C. Fitch (commandant van het 3rd Bn) besloten in de omgeving te blijven om te hergroeperen. Lathbury had contact met zijn staf, die nu (21.30 uur) bij de brug in Arnhem was aanbeland. Hibbert vertelde hem dat de Lion-route (bijna een kilometer naar het zuiden) kort daarvoor nog veilig was. Hij stelde voor dat het 3rd Bn die weg ook zou volgen, maar Lathbury was het daarmee niet eens. De plaatsvervangende bataljonscommandant, Major Alan Bush, en zijn adjudant werden ter verkenning de Bredelaan opgestuurd, maar zij troffen slechts dode Duitsers aan.
Volgens Major Bush begon hier ‘de grote mislukking. Ik had medelijden met Colonel Fitch. Urquhart moest terug naar zijn staf, en Lathbury wilde verder naar de brug. Als hij die twee niet bij zich had gehad, zou Fitch waarschijnlijk via de noordelijke route achter de C Company aan zijn gegaan. Maar hij kon moeilijk wat doen zonder de goedkeuring van de divisie- en de brigadecommandant – een hopeloze situatie.’ Urquhart zag er blijkbaar van af om naar zijn hoofdkwartier terug te keren aangezien dat een tocht had betekend door gebieden die niet onder controle stonden van de Ist Airborne Division.
Laat ik verder gaan in Lathburys eigen woorden: ‘Die eerste middag was ik erg ongeduldig, en laat in die middag was ik naar het 3rd Battalion gegaan om te kijken waarom ze werden opgehouden. En ik was nog maar net gearriveerd of een heel ongeduldige generaal kwam een heel ongeduldige brigadegeneraal gezelschap houden. Vanaf dat moment moesten we wel bij hen blijven, we konden geen kant op. We brachten de nacht bij hen door. Verdomd veel vijandelijke troepen om ons heen. Dus besloten we een paar uur te rusten, en ruim voor het eerste daglicht de opmars voort te zetten.’
De staf van het 3rd Bn, met de twee hoge officieren op sleeptouw, vestigde zich in het chique huis Utrechtseweg 269, ten westen van Oosterbeek, ongeveer anderhalve kilometer van Hartenstein verwijderd. In de eerste uren van 18 september kwamen patrouilles blijkbaar tot de conclusie dat de geplande route (via de Utrechtseweg) door de Duitsers werd geblokkeerd, maar dat de wegen door het benedendorp open waren. Besloten werd de zuidelijke route te nemen, en het bataljon ging op weg. Toen het nog donker was, werden goede vorderingen gemaakt. Het voorste peloton bereikte het Rijnpaviljoen (nu een onderdeel van het Rijnhotel), nabij de splitsing Bovenover / Onderlangs, te Arnhem. Verder naar achteren liep het niet zo vlot. Sluipschutters en zelfstandig opererende Duitsers beschoten de Britten, en veroorzaakten vertragingen en gaten in de colonne. Op een gegeven moment zochten de voorste mannen van de stafcompagnie dekking, en zij zagen de achterste man van de groep daarvóór om een hoek verdwijnen. Toen ze de opmars voortzetten, namen ze een andere route dan hun voorgangers. Daardoor raakten de mortieren, zware mitrailleurs, vervoermiddelen, de A Company en drie van de vier toegevoegde 6-ponder anti- tankkanonnen afgescheiden van de rest van het bataljon. Toen de voorste onderdelen daarvan zich bij het Rijnpaviljoen hergroepeerden, kwam Fitch tot de ontdekking dat alleen de B Company bij hem was, een paar genisten van het Ist Para Sqn Royal Engineers, één anti-tankkanon, en, zoals Major Bush het noemde, ‘een generaal-majoor die terug moest en een brigadegeneraal die naar voren wilde.’
De brug was nog ongeveer 1,5 km verder, en het tijdstip ca. 7.00 uur. De leidende eenheden werden teruggehaald, en de hele groep zocht dekking in een paar grote huizen tussen de Utrechtseweg en de Rijn. Ik veronderstel dat Fitch wilde wachten op de missende onderdelen, maar die heeft hij nooit meer gezien. Zij kwamen later bij het Ist Battalion terecht, dat ook op weg was naar Arnhem.

Intussen was het licht geworden. De Duitsers hadden waarschijnlijk gezien dat de mannen van het 3rd Bn zich terugtrokken, want zij stuurden een tank en een gemotoriseerd kanon uit oostelijke richting via Onderlangs naar voren. Ze waren er niet zeker van waar de Britten precies zaten, schoten dus niet op specifieke locaties, maar namen alles onder vuur dat bewoog. Ze kregen ondersteuning van artillerie- geschut dat bij de steenfabriek ten zuiden van de rivier stond. Dit vuur zorgde ervoor dat de mannen van het 3rd Bn de komende zes uur vast bleven zitten in dit gebied. Tijdens deze periode was er radiocontact met het Ist Bn, dat ongeveer een kilometer verder naar achteren was. Een verzoek om munitie naar voren te sturen, werd beantwoord met een volgeladen Brencarrier, die kort daarna arriveerde. Terwijl die werd uitgeladen, sneuvelden de commandant van de B Coy, Major Peter Waddy, en zijn Company Sergeant Major Reg Allen. Ik vind het belangrijk om op te merken dat de B Coy al sinds de landingen 24 uur eerder, voorop had gelopen.
Wat Urquhart van dit alles vond, kan afgeleid worden uit een later door hem gegeven commentaar: ‘Omdat we op sterke Duitse tegenstand waren gestoten, trok ik met Lathbury in een huis dat een eindje van de weg af stond. Het telde drie verdiepingen, met op de eerste aan de achterzijde een plat dak (ze waren nog steeds in de omgeving van het Rijnpaviljoen, maar dan iets in de richting van Oosterbeek -NC). Later kwam een eenzame tank de hoofdweg afratelen, en parachutisten van het 3rd Bn brachten het ding met “Gammon bombs” goed getimed tot stilstand. We konden geen kant op. Toen ik uit een van de achterramen keek, zag ik dat we in een dichtbebouwd deel van de stad waren: rijtjeshuizen met een netwerk van tuinen die op de bekende, degelijke Nederlandse manier van elkaar gescheiden werden door hekken en muren. Er waren nogal wat handvuurwapens actief in dit gebied, en mij werd verteld dat Duitsers op de bovenverdiepingen van de huizen aan de overkant van de tuinen zaten. De vooruitzichten om terug te keren naar het divisiehoofdkwartier schenen nu verder weg dan ik prettig vond.’
Later, toen er steeds meer slachtoffers vielen, besloot Urquhart dat het geen zin had om te blijven waar hij was, en hij praatte hierover met Lathbury. Ook Fitch kwam tot de conclusie dat zijn mannen uit de huizen weg moesten, waar ze nu al gedurende het grootste deel van de dag vastzaten. Ze moesten een andere, verder van de rivier verwijderde, route naar de brug zoeken.
Het liep nu tegen 16.00 uur, en de hele groep begon het gebied te verlaten, door de achtertuinen van de huizen. Een snelle ontsnapping was niet mogelijk omdat ze over vele tuinmuren moesten klimmen. Ze konden maar één kant op, naar het noorden, naar de smallere straatjes en de huizen in het gebied tussen de Utrechtseweg en de spoorlijn Utrecht-Arnhem, ten westen van het St. Elisabeths Gasthuis. Lathbury meldde er later over: ‘Ik zei tegen generaal Urquhart: “We moeten hier weg”, en we gingen op pad, weg van de rivier. Ik herinner me dat een compagnie werd geformeerd, en ik zei dat we niet met hen mee moesten gaan, maar dat we onze eigen weg moesten zoeken. We hoopten de straat te kunnen vinden die naar het St. Elisabeths Gasthuis leidde. We liepen eerst een paadje door, en kwam op de weg uit, waar een gevecht gaande was.’
Urquhart, Lathbury en de Intelligence Officer van laatstgenoemde, Captain W. Taylor, waren nu in hun eentje, en volgden een straat in oostelijke richting, waar de Duitsers waren. Ze liepen Lieutenant J. Cleminson en zijn 5 Platoon van de B Company, 3rd Parachute Battalion, tegen het lijf. Laten we het verhaal verder volgen aan de hand van hetgeen Cleminson in 1999 schreef. Tk zei tegen Lathbury dat de wegen vóór ons bestreken werden door de Duitsers. Generaal Urquhart zei: “Kom op Gerald, laten we een kijkje gaan nemen.” Ik zei: “In ’s hemelsnaam, doe dat niet. Je zult alleen maar een heleboel Duitsers tegenkomen.” Daarna vertrok hij, gevolgd door brigadegeneraal Lathbury en de inlichtingenofficier en mijzelf. Het was duidelijk dat mijn mannen dachten dat we gek geworden waren, en verstandig genoeg kwamen ze niet achter ons aan. Kogels floten uit alle richtingen toen we een eerste zijweg overstaken, en als door een wonder werd alleen generaal Lathbury geraakt. We trokken hem een huis in, het eerste op de hoek (Alexanderstraat 135), en toen we binnen waren, verscheen een Duitse soldaat in de deuropening, met een geweer in de hand. De generaal nam hem meteen onder vuur, en een paar schoten kwamen van mijzelf af. De Nederlanders waren heel moedig, en brachten Lathbury naar de kelder.’
De brigadegeneraal was in zijn rug geraakt door een Duitse kogel, vlak bij zijn ruggengraat, en hij was meteen vanaf zijn middel verlamd. Hij bloedde, maar was bij bewustzijn. Nadat zijn metgezellen vertrokken, brachten de bewoners van Alexanderstraat 135 hem naar de kelder. In zijn eigen woorden vertelt Lathbury verder: ‘Op de een of andere manier kwam ik in contact met het St. Elisabeths Gasthuis, of zij vonden mij … Ik weet het niet meer. Ik denk dat ik een briefje had geschreven om te vertellen dat ik gewond was en waar ik verbleef, en richtte dat aan het ziekenhuis. Ik meen dat iemand kwam om me te onderzoeken of die vertelde dat Britse artsen in het ziekenhuis waren. Hoe dan ook, de volgende morgen (de 19e) kwamen ze me halen, een paar hospikken van het ziekenhuis. Tegen die tijd was de klap tegen mijn ruggengraat wat aan het wegebben, en ik was niet echt verlamd meer. Toen we bij het ziekenhuis aankwamen, kon ik met een beetje hulp zelf van de brancard afkomen.
Kort na zijn derde of vierde dag in het ziekenhuis vond Lathbury dat de tijd was gekomen om na te denken over een ontsnapping. En aldus geschiedde. We gaan ervan uit dat de generaal in de nacht van 24 op 25 september zijn zaal rustig verliet, en kalm het ziekenhuis uitwandelde. Eerst verborg hij zich op het bijbehorende terrein om even op adem te komen, en daarna ging hij in noordelijke richting naar de spoorlijn, en vandaar naar het westen, naar Oosterbeek. Vóór het ochtendgloren bereikte hij de Johannahoeve, ten noorden van het dorp, waar hij wat eten vond in een achtergebleven bevoor- radingscontainer. Hij verborg zich in een schuur, werd later opgepikt door het verzet, en ontsnapte uiteindelijk via Pegasus I. Maar dat is een ander verhaal.
Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in de gebeurtenissen in en rond het St. Elisabeths Gasthuis. In juni 2003 mocht ik op een middag Urqhuart en Lathbury’s route nalopen in het gezelschap van vijf mede-‘pelgrims’. Gelukkig waren we gesterkt door een koud pilsje in een kleine kroeg aan de Oranjestraat voordat we spitsroeden moesten lopen onder een koperen ploert en de belangstelling van nieuwsgierige Nederlandse kinderen, terwijl we op de Alexanderstraat in de voetsporen traden van de beide commandanten. Een paar jaar ben ik bezig geweest uit te puzzelen via welke weg Lathbury uiteindelijk in het ziekenhuis terechtkwam. Nou, ik geloof dat ik het nu weet. Ik heb met een paar artsen gesproken die in 1944 in het hospitaal werkzaam waren, maar geen van hen was betrokken bij het ophalen van Lathbury. Weet een van onze Vrienden het antwoord op de volgende vraag? Waren het Nederlandse rodekruismensen en/of ziekenhuispersoneel, of, zoals Lathbury zegt, (Britse) mannen van het Royal Army Medical Corps?
Wat was ondertussen, nog steeds op de 18°, gebeurd met de drie officieren die niét gewond waren geraakt? Ik ga verder in Jim Cleminsons eigen woorden: ‘De Nederlanders waren heel moedig, en brachten Lathbury naar de kelder. Zo gauw dit was gebeurd, gingen we er via de achterdeur vandoor, en kwamen in een netwerk van kleine tuinen terecht. Het was niet verwonderlijk dat de Duitsers dachten dat ze ons in de val hadden, en zij omsingelden het blok huizen en begonnen ons als fazanten op te jagen. De generaal, de inlichtingenofficier en ik gingen een ander huis binnen, en weer toonden de Nederlanders moed. Ze wezen ons de weg naar de zolder, deden de deur daar naar toe op slot, en bezwoeren de Duitsers, die het huis uiteraard wilden doorzoeken, dat we daar nooit binnen waren geweest.’
Dat huis was Zwarteweg 14, en de bewoner Anton Derksen. Urquhart wilde het pand zo snel mogelijk weer verlaten, maar Cleminson en Taylor haalden hem over dat niet te doen omdat het te gevaarlijk was. Het loste zich vanzelf op toen een Duits stuk gemotoriseerd geschut aan kwam kletteren, en zich vrijwel voor het huis posteerde. Daar en in de andere straten bevond zich ook vijandelijke infanterie. De Britten zouden meer dan 12 uur op de zolder moeten blijven.
In de vroege morgen van dinsdag ’19 september 1944 werden ze bevrijd uit hun tijdelijke gevangenschap toen een aanval van het 2nd Battalion, The South Staffordshire Regiment, de Duitsers deed terugtrekken. Urquhart werd door Lieutenant E.E. Clapham van de Ist Airlanding Anti Tank Battery, Royal Artillery, naar de divisiestaf gereden, die zich inmiddels had gevestigd in Hotel Hartenstein te Oosterbeek. Hij was meer dan 30 uur afwezig geweest.

Noten
’) General-Major Friedrich Kussin (49).
2) SS-Panzer-Grenadier-Ausbildungs & Ersatz-Bataillon 16, onder commando van SS-Sturmbannführer Sepp Krafft.
3) The chauffeur was Gefreiter Josef Willeke (42), en de adjudant/tolk Unteroffizier Max Koster (40).

Bronnen
* ‘Arnhem 1944’ door Martin Middlebrook (1994). Onder andere de citaten van Major Alan Bush (blz. 137, 171 en 172)’ ‘Urquhart of Arnhem’ door John Baynes (1993)
* Interview van de schrijver met Len Wright (commandant 9 Platoon, C Company, 3rd Parachute Bn), 1998 Correspondentie tussen Sir James Cleminson en de schrijver, 1999
* Correspondentie tussen Tony Hibbert en de schrijver, 1999
* Radio-interview met General Sir Gerald Lathbury (interviewer en datum – waarschijnlijk eind 60’er / begin 70’er jaren van de 20e eeuw – etc. onbekend)
* Informatie over de staf van de Ist Parachute Brigade uit de archieven van het Airborne Museum Hartenstein

Download ministory

/0 Reacties/door

Ministory 079 – VRIJWILLIGERS GEVRAAGD

MINISTORY No.79
door J.W. van Zonneveld

Bijlage bij Nieuwsbrief No. 91, augustus 2003
Dit is het verhaal van Johannes Willem van Zonneveld. Op zondag 17 september 1944 woonde hij met zijn ouders en een jongere broer op het adres Utrechtseweg 76 te Oosterbeek. Daar (in het dubbele pand op de oostelijke hoek met de Molenweg, waar nu Woninginrichting J. van Tuil & Zn. is te vinden) dreef vader J.E. van Zonneveld een groenten- en fruithandel. Zoon Jan was toen 18 jaar oud.
In de jaren 1998-2000 had ik regelmatig contact met hem over zijn ervaringen tijdens de Slag om Arnhem. Hij woonde toen in Breda, en vanuit die stad ontving ik onder andere zijn dagboek. Mede naar aanleiding van vragen en opmerkingen van mij, is uiteindelijk het onderstaande artikel ontstaan. De basis vormt Jans dagboek, de bewerking en de noten zijn van mijn hand.
(Geert Maassen)

September 1944
Hoewel de fronten nog vast lagen in Zuid-Nederland en Noord-België, werd het duidelijk onrustiger in de lucht. Dat bleek onder andere uit geallieerde luchtaanvallen.
Zondag de 17e was er een aanval van negen Mosquito’s om ongeveer 12.00 uur, waarbij zij zeer laag óverkwamen, en op mij een grote indruk maakten. Later bleek dat ze het gemunt hadden op doelen in Arnhem, onder meer de Willemskazerne en Hotel Royal.
Na het landen van de geallieerde zweefvliegtuigen en parachutisten ten westen van Wolfheze werd op die dag op de Utrechtseweg, ter hoogte van de Beukenlaan, nog geen para-activiteit waargenomen. Wel trokken zwaarbewapende SSers in gevechtstenue langs, van west naar oost. Tegelijkertijd kwamen burgers vanuit het Benedendorp per fiets naar boven, op weg naar huis. Zij rookten al Engelse sigaretten. Voor alle zekerheid installeerden we ’s avonds toch maar vast nachtlogies in de kelder.

Maandag de 18e
’s Morgens om ca. 6.30 uur hoorden wij gerommel aan de brievenbus, die naast de etalage tegen de gevel stond. Voorzichtig vanuit de winkel naar buiten loerend, zagen wij drie of vier Britse militairen. We wisten nu zeker dat ZE er waren! We roken dat ook aan de geur van echte benzine, vermoedelijk afkomstig van een jeep met draaiende motor.
Maar we durfden nog steeds niet naar buiten te stor-men; in het ochtendduister hebben wij ons dus eerst
gekleed en ontbeten.
Na het ontbijt ging ik met mijn vriend Ger (Steemers) naar het centrum van het dorp. Eerst hadden we bij ons voor de deur nog een ontmoeting met een groepje Engelsen. Een man of vier vijf, van wie één een radio-telegrafist was, met apparatuur op z’n rug, waarbij een grote antenne van wel 2 of 2,5 meter lang. Ze hadden al goudsbloemen laten steken in hun helmnet, wat mij overigens vrij gevaarlijk leek.
We kwamen bij het politiebureau op de oostelijke hoek Utrechtseweg – Jan van Embdenweg. Daar ging juist weer een para-patrouille noord-zuidwaarts de Wilhelminastraat in, waarbij burgers ze voorzagen van appels die in kistjes langs de straat stonden. Voor het bureau, op het voorplein, werden we aangeroepen door Inspecteur Jansen, die ons vroeg koeriersdiensten te verrichten voor de Luchtbeschermingsdienst (LBD). Dat was nodig omdat het beroepspersoneel, gezien de omstandigheden, veelal het gezin niet alleen liet of zelf in de kelder zat. De eerste boodschap moesten we naar een boerderij aan de Rosandeweg brengen. Op de kruising Julianaweg – Mariënbergweg werd knap op ons gevuurd. We hadden Franse helmen van de LBD op, en de Britse ‘snipers’ (sluipschutters) zagen ons voor soldaten aan. Dat bleek na onderzoek door ons: we hielden een helm op een tak omhoog, terwijl we zelf achter een boom schuilden. Zo konden we nagaan dat het vuur op de helm gericht was, en hebben we de missie afgeblazen.
Voor de tweede opdracht moesten we naar de Heuveloordweg, waar op het opgegeven adres een kind zou zijn dat gewond was en naar het ziekenhuis moest worden gebracht. Bij aankomst bij het pand konden we praktisch geen beschadigingen waarnemen. Maar na een nadere rondgang bleek de achterzijde van de gehele gevel verdwenen te zijn. Oma zat met twee kinderen onder de tafel in de keuken. Voor de derde keer togen we op pad: toen we ca. 11.00 / 11.30 uur bij het politiebureau terugkeerden, hoorden we dat vrijwilligers gevraagd werden voor assistentie bij het inrichten van Hotel de Tafelberg tot noodhospitaal. Dat was bedoeld voor gewonde burgers en Engelsen, maar ook Duitsers werden opgenomen. Wij gingen eerst gelijk naar huis, en ondanks het middaguur hebben wij de foerage maar direct meegenomen. Naar mijn idee waren we ongeveer om half twee ’s middags bij het hotel.
Bij aankomst daar zagen we behalve wat burgerperso-neel ook enige para’s, die ons tot de borrel noodden. Na nog nooit iets anders als ‘imitatie’ te hebben gedronken, kwam de Arak (rijstbrandewijn) behoorlijk stevig aan! Verder werd aangenomen dat wij rookten, maar gelukkig hadden ze Egyptische sigaretten bij zich, waar we maar een beetje aan paften; konden we tenminste nog ergens aan meedoen.
’s Middags werd de tweede lift binnengevlogen, en zagen wij een lucht vol landende gliders, en daarna parachutes van allerlei kleuren. Na de hand te hebben geschud van een paar Nederlandse Britten (een com- mando-eenheid met groene baretten), waarbij ook onder andere kapitein Wolters in gedeeltelijk een marine-uniform J), konden wij met onze arbeid in De Tafelberg beginnen.
Onze werkzaamheden bestonden uit het om toveren van hotelruimten in hospitaalkamers, waarbij het nor-male meubilair eruit ging naar de dependance, en voor zover aanwezig de bedden, en later alleen matrassen en brancards, in de kamers achterbleven. Zo, kamer voor kamer afwerkend, kwam op een gegeven moment ook die van ‘General Oberst Model’ aan de beurt. 2) Hier was de zaak wel hals over kop verlaten. Z’n diner stond er nog half opgegeten op tafel, terwijl het toetje niet aangeraakt was. In de wastafel lag een verbrand vel papier, wat hij niet kapot gescheurd had, en nog duidelijk leesbaar was: ‘Programm der Sovjet Russischen Armee’. Hier vond ik ook meerdere staf- en speciale overzichtskaarten, voornamelijk van het Westfront. Deze speciale kaarten waren bijgewerkt tot de laatste dag, en gaven onder andere de positie van de geallieerde legers aan: ‘Breda 5 Sept. Montgomery?’ Er lagen veel enveloppen met ‘GEHEIM”, ‘DURCH KURIER’ en ‘An Feldmarschall Walter Model’.
Ook vond ik Engelse tijdschriften, waaronder de London Illustrated (het invasienummer van juni 1944). De teksten onder de foto’s daarin waren in het Duits vertaald en overgeplakt. Bij de foto van een Duitse gevangene die voor op een jeep zat (in Normandië), stond bijvoorbeeld: ‘So werden unsere Gefangene wie Schutz benutzt’ (Zo worden onze gevangenen als dekking gebruikt).
Tussen de bedrijven door kwam Oom Geurt (Veenbrink) met paard en wagen met een gewonde vrouw, die hij in Wolfheze had opgehaald. Op de Wolfhezerweg was hij in zware gevechten terechtgekomen, waar hij staande op de bok in galop uitgekomen was. Zij was onze eerste burgerpatiënt.
Van de Engelsen stond er ook reeds een jeep met twee gewonden (op brancards). Daar sloeg op dat moment met een daverende knal een granaat door de muur van het gebouw aan de kant van de Pietersbergseweg. De chauffeur was in één sprong vanuit zijn zitplaats in een lang gestrekte horizontale houding naast de jeep. Hij werd hierover door Dr. Warrack wel goed terechtgewezen, omdat hij de gewonden aan hun lot had overgelaten. 3)
In de loop van de middag zijn we nog even naar huis geweest. Gedeeltelijk om te foerageren en mijn souvenirs van ‘General Marschall OB Model’ op te bergen. De terugweg van huis ging via parallelwegen van de Utrechtseweg, te weten Jacobaweg – Vredeberg – Cornelis Koningstraat, en dan door tuinen naar de Paasberg en de Pietersbergseweg. Op de Jacobaweg zat zowaar nog een familie te zonnen in de voortuin. Wij hebben ze verteld dat het gezonder was om binnen te blijven.
Zo kwam dan dra de avond, en waren de kamers en zalen geheel met bedden en brancards gevuld. Met uitzondering van de benodigde open plekken dan. Veel van de eerste gewonden moesten al op een brancard blijven liggen omdat er geen lege bedden meer waren. Daarmee begon ook onze gewondenverzorging; dat wil zeggen: wij moesten ons beperken tot het natje en het droogje.
Mij rest aan deze avond het beeld van een para, voor-over op een brancard liggend, en badend in het bloed. Een been lag er wat los of vast bij. Toevallig kwam ik langs toen Dr. Warrack bij hem de deken opsloeg om hem voor een operatie op te halen. Wat werd ik op dat moment beroerd!! Ik moest hard rennen om een WC te halen. Een paar uur later was ik in de buurt, en zag ik hem weer, met z’n been eraf, en ter plekke wit verband.
We konden ons met de lichtgewonden goed onder-houden, maar het verkeer tussen de brancards werd toch steeds moei lijker, vanwege de grote bezetting die je aan voelde komen. Tegen de avond waren de eerste kamers en zalen ingericht, en hadden de Engelsen aan de kant van de Pietersbergseweg, op de begane grond, een volledige operatie-eenheid in gebruik genomen.
Wij sliepen in een kamer aan de zijde van de Pietersbergseweg. De avond werd verder doorgebracht met kleinere boodschappen en praten, want ook waren twee Oosterbeekse artsen veel aanwezig (Dr. Van Maanen en Dr. Onderwater). De eerstgenoemde gaf bij strategische overzichten als zijn mening te kennen dat deze licht bewapende geallieerde troepen het maximaal 24 uur zouden redden. Tussendoor kregen we nog bezoek van een stuk of vijf losgeraakte patiënten van de psychiatrische inrichting te Wolfheze, die zingend in zwaar vuur de vrijheid vierden.

19 september
’s Morgens verrichtte ik klein hospitaalwerk, en in de loop van de ochtend haalde ik onder andere medicijnen op bij Apotheek de Wit, waarbij ik op de terugweg voor het eerst moest schuilen voor granaatvuur. Daardoor kwam ik op de hoek Paasberg – Pietersbergseweg in het portiek terecht van het huis van Dr. Van Maanen; samen met een Brit, een glider- piloot. Die begon in het Frans tegen mij te praten, waarop ik vroeg of hij geen Engels sprak. Hij zei alleen: ‘German tanks are coming’.
De bezetting van het hospitaal was nu zo dat er normaal gesproken niemand meer bij kon. We moesten al over de brancards heen stappen om bepaalde patiënten te bereiken. Maar de stemming bleef erg goed. We leerden toen ook om met brancards te lopen.
Terwijl ik ’s middags aan het zoeken was naar een pomp of een ander aftappend apparaat, liep ik bijna in een kuil die door de Engelsen achter het gebouw was gegraven om de operatie-restanten in kwijt te raken. Voor een dubbele opdracht de volgende dag werd de vrijwilligers gevraagd zich het liefst ’s avonds al te melden. Bij het ochtendkrieken zou vertrokken worden, dus dat werd vroeg uit de veren. Nou … veren! ’s Nachts werd zwaar gevochten, en wij lagen op een gangvloer waarop de hele tijd verkeer was, te weten de aan- en afvoer van de operatiekamers. Daarin zag je als de deur open ging altijd een paar ontblote bovenlijven, met de bekende rubberschorten, badend in een zee van licht (ze hadden een eigen installatie bij zich). En toen we woensdagmorgen het hoofd om de deur staken, bleken de zalen alleen maar voller te zijn geworden. Het bedrijf draaide op volle toeren, en ook op dat tijdstip ging alles nog door alsof nergens stagnaties waren.

De 20e
Om ca. 7.00 uur startten we voor onze dubbele opdracht: naar het Parochiehuis gaan, en een zeer ernstig gewonde kapelaan ophalen en naar het ziekenhuis brengen, en op de terugweg langs garage Aalbers (Utrechtseweg/ Veritasweg) gaan om daar een Duitse, militaire, BMW-cabriolet op te halen, en deze over te dragen aan de para’s. We gingen met twee wagens: een ziekenwagen en een auto die naar Aalbers moest. Nadat we het Parochiehuis bereikt hadden, kon de ziekenwagen meteen terug: de kapelaan was inmiddels overleden. Ter bescherming hadden we overalls aan, met op de rug een rood kruis in een wit veld. En ook twee grote rodekruisvlaggen waren aanwezig, waarmee Ger en ik op de spatborden van de wagen zaten. Door burgers werden we gewaarschuwd voor sluipschutters, maar we slaagden erin de BMW op te halen. Op topsnelheid vlogen we, soms op twee wielen door de bocht, binnendoor via de dorpskern terug naar De Tafelberg. Het zweet stond in mijn handen. De overdracht van de auto geschiedde in no time. Zonder plichtplegingen werd hij in ontvangst genomen door een kapitein van de para’s. Hij hoorde ver-moedelijk bij het hoofdkwartier van de divisie; onder het uiten van enige krijgshaftige kreten spoot hij met een noodgang weg, richting Schoonoord.
Na een paar uur allerlei kleine klusjes gedaan te hebben, ontmoetten wij onze oude ‘militaire’ bekenden weer: Nederlandse vrijwilligers die hielpen in gewapende dienst, bijvoorbeeld als gids of als bewaker van krijgsgevangenen, die de avond tevoren door de Britten naar huis waren gestuurd vanwege het gevaar bij gevangenneming. Ook George Ruben was erbij, met een Lee Enfield geweer op de rug. Het logistieke werk van ons werd nu veel belangrijker, te meer daar de waterleiding was uitgevallen, en een hospitaal zonder water moeilijk denkbaar is. Uiteindelijk waren we met vier man vrijwilligers daarvoor beschikbaar: George, Ger en ik, en een voor mij onbekende. Om ca. 11.30 uur vertrokken we te voet met een handwagen (die men ook wel achter de fiets aanhing), met daarin vier of vijf lege melkbussen. We gingen door de achtertuin van De Tafelberg naar de Jagerskamp, en dan naar de pomp. Die bevond zich bij de witte woning aan de Weverstraat, ongeveer tegenover Luimers. Die zou veilig zijn. Ogenschijnlijk liep alles op rolletjes, tot ongeveer de kruising Jagerskamp – Plogerheide. In de hoekwoning daar stond de bewoner uit alle macht te wenken dat we terug moesten gaan, maar dat werd door mij weggewuifd, want er was immers geen vuiltje aan de lucht. Wij liepen dus gewoon door naar beneden, tot een naar rechts draaiende bocht (Van Eeghenweg). Daar sloeg een granaat in op de hoekwoning van de bloemist. Wij werden door de luchtdruk op de straat geslagen, en toen ik opkeek zag ik een Duitser die zei: ‘Wo wollen Sie hin?’ Ik: ‘Wasser holen für Spital’. ‘Was für Spital?’ ‘Spital für Bürger und Deutschen, und auch noch ein Paar Englander sind dabei’ (Waar wilt u heen? Water halen voor het hospitaal. Wat voor hospitaal? Voor burgers en Duitsers, en er zitten ook nog een paar Engelsen bij). Maar hoe wij ook probeerden, en bleven zaniken en zeuren, we kregen geen toestemming om met water terug te gaan naar het hospitaal. We konden en mochten maar één richting op, en wel de Weverstraat op. Toen we dat deden, zagen we een Sturmgeschütz (gemotoriseerd geschut) staan, en automatisch gingen we ervan uit dat de geallieerde granaat die het huis van de bloemist trof, daarvoor was bestemd. Terwijl we de Weverstraat opliepen, zagen we aan de oostzijde, de kant van het Zweiersdal, een complete verdedigings- c.q. aanvals- linie, bestaande uit schut tersputten en loopgraven, bemand met SSers. Die lieten weer duidelijk horen dat ze bij elkaar in de buurt zaten; wat een verschil met de Britten! Het gedeelte met winkels, te beginnen met Horlogerie Rijks, was op dezelfde manier bezet. Alleen stonden de MGs (mitrailleurs) in de etalage,

De route die op 20 September werd afgelegd met het “waterwagentje”. Uitsnede uit een kaart van Oosterbeek, 1939; Gelders Archief, Arnhem)

naar buiten gericht, en was al het overbodige etalage- materiaal naar buiten gekieperd. Het was een onvoor-stelbare rommel.
Bij de hoek Annastraat – Weverstraat werden we gesommeerd van de weg af te gaan, en zodoende kwamen we via een pad langs kolenhandel Hooijer in het Zweiersdal terecht. We besloten de gebeurtenissen af te wachten. Van een rustig partijtje scherpschie- ten werd het één of twee uur later het reinste inferno. De Duitsers vielen Britse posities in de Annastraat aan, met Sturmgeschütze gedekt door Panzergrena- diere met MGs.
Het duurde tot een uur of vijf in de middag voordat aan de verschrikkelijke herrie een eind kwam, maar we wachtten nog een uur of twee. Toen vertrokken we richting politiebureau. Dus werd het wagentje, met de inmiddels met water gevulde bussen, het dal uitge-sjouwd naar de Weverstraat. Maar na een paar hon-derd meter, ter hoogte van het Postpad, werden we wederom gesommeerd te stoppen. Nu versperde een meer dan levensgrote Duitser ons de weg, met alle oorlogswerktuigen in de aanslag, en onder het uitstoten van de volgende kreet: ‘Halt. Beweisen Sie dass Sie keine Tommies sind’. Ik viste mijn Persoonsbewijs uit mijn borstzak. Hij graaide het uit mijn handen alsof hij er blij mee was, en ging het grondig bestuderen. Hij werd steeds wantrouwender, en leek er een eind aan te maken door het bewijs met een machtige zwaai in zijn Duitse borstzak te doen verdwijnen. Misschien was hij dan verzamelaar??
Op het moment suprème verscheen een reddende engel. Het bleek een Nederlands sprekende persoon in Duits uniform te zijn. Toen ik goed tussen alle camouflagetoestanden doorkeek, haalde ik een Oosterbeker uit de puzzel. Het was Ludwig Höhn van de Julianaweg, die mij goed kende. 4) Want ik had hem in de bezettingsjaren met onze aardappelen in leven gehouden. Hij was overigens een hele beste vent, die mij begon te ondervragen over allerlei toestanden van en bij de para’s. Zoals de plaats van het hoofdkwartier, waar ze precies zaten, of er nog meer kwamen, en meer van dat soort vragen.
Hij toonde zijn dankbaarheid over de door ons gegeven antwoorden, door te zeggen dat we ‘abmarschie- ren’ konden. ‘Ohne Ausweis?’ dorst ik nog te vragen, maar daar werd niet op ingegaan. Dus begonnen wij met spoed aan de laatste etappe Weverstraat – politie-bureau. Die tocht gaf weinig wetenswaardigs over het verloop van de strijd te zien. Alleen de rommel van al de uitgeruimde etalages, en de krom gereden masten van de electrische tram op de Utrechtseweg. Zo arri-veerden wij dan om ca. 20.00 uur bij het politiebureau, met water en zonder plezier van de naderende bevrij- ding. Het water kon men daar ook goed gebruiken, want er zaten volgens zeggen zo’n 150 a 200 mensen die zich schuilhielden.
We waren niet van plan verder te gaan hoewel mijn ouderlijke woning op misschien 200 meter afstand stond. Een van de politiemensen kwam vragen of wij nog iets wilden. Ik wreef over mijn maag met de mededeling dat we de hele dag nog niets te eten hadden gehad. Dat kon rechercheur Elijzen niet over zijn kant laten gaan. Hij beende met passen van twee meter over de Utrechtsewg naar Bakkerij Van Barneveld, en kwam met vier Oorlogsbroden terug.
Ik heb nog nooit zo lekker gegeten! Nog steeds ben ik vol lof over Elijzens hordenloop, want hij was een aar-dige schietschijf, en het was donker aan het worden.

Donderdag 21 september, en daarna
De volgende morgen om ca. 10.00 uur gingen we allen individueel naar huis. Midden op de Utrechtseweg, ter hoogte van Koffiehuis Bandsma, werd ik aangeroepen door een Nederlandse SSer die me vertelde dat op de Molenweg een gewonde para lag. Ik verzocht hem dit aan de rodekruisdiensten door te geven, waarna hij nog begon te leuteren dat het in Oosterbeek zo’n rotzooi was. Ik bracht hem onder de aandacht dat hij mede-rotzooier was.
Toen ik thuis was gekomen, bracht ik uiteraard verslag uit. Nieuwsgierig als ik was naar de souvenirs van veldmaarschalk Model die ik in De Tafelberg had bemachtigd, kwam ik er vervolgens achter dat toen de Duitsers voor het keldergat verschenen, Moeder – bang geworden, en terecht – alles bij elkaar had geveegd en verbrand, en daarna begraven.
Bij Steemers voor de deur stond een Sturmgeschütz, en dat gemotoriseerde kanon vuurde in de loop van de ochtend drie schoten af. Het was maar goed dat het gevaarte daarna maakte dat het wegkwam, want nog geen halve minuut later sloegen op de plaats waar het gestaan had, twee granaten in; de derde kwam bij Steemers in de etalage.
Op regelmatige tijden kwamen de Duitse etenbrengers voorbij, sluipend met ijzeren containers op de rug. Ze waren op weg naar het centrum van het dorp, waar ze hun eigen afdeling gingen foerageren. Waar ze dat precies deden was mij niet duidelijk, maar ik vermoed langs de Utrechtseweg, ergens tussen De Dennenkamp en de rk-kerk.
Op 22 september spraken we met de buren Steemers en Thissen af dat we de volgende dag rond 15.00 uur, gescheiden van elkaar, zouden vertrekken. Het leek ons beter te vluchten want de in de nabijheid woedende gevechten werden steeds heviger. De volgende dag stonden we op de afgesproken tijd klaar, maar de Royal Air Force gooide roet in het eten. Er werd een bevoorradingsvlucht uitgevoerd, waardoor onze hele straat in een dropzone veranderde. Zodoende liepen we twee uur vertraging op, en vertrokken we tegen vijf uur richting Arnhem, naar de Hoogkamp.

NOTEN
’) Luitenant ter Zee 1e Klasse A. Wolters (Koninklijke Marine) behoorde tot de Dutch Liaison Mission, en was voorbestemd om stadscommandant (Town Commander) van Arnhem te worden.
2) Feldmarschall Walter Model, commandant van Heeres- gruppe B, verbleef met zijn staf in Hotel de Tafelberg toen Operatie Market Garden begon.
3) Colonel G.M. Warrack (Royal Army Medical Corps) was het hoofd van de medische dienst van de Ist British Airborne Division.
4) Ludwig Höhn was een Rijksduitser, die al jaren in Oosterbeek woonde. In 1942 trad hij in Duitse krijgsdienst, en uiteindelijk sneuvelde hij, 52 jaar oud, op 21 september 1944 als SS-Unterscharführer in zijn woonplaats.

Download ministory

/0 Reacties/door

Ministory 078 – SS-PANZER-AUFKLÄRUNGS-ABTEILUNG 9 EN DE ARNHEMSE VERKEERSBRUG

MINISTORY
door Marcel Zwarts
Bijlage bij Nieuwsbrief No. 90, juni 2003

Inleiding
Toen de geallieerde operatie Market Garden begon (17 september 1944), bevonden zich ten noorden en noordoosten van Arnhem Duitse militaire eenheden van het 2.SS-Panzer-Korps (II.SS-Pz.A.K.) van SS-Obergruppenführer (generaal) Wilhelm Bittrich. Zijn korps had zware verliezen geleden in Normandië, en was uit de strijd gehaald om zich terug te trekken richting Nederland. Hier moest het in vol tempo weer op krachten zien te komen om zo actief te kunnen opgaan in een nieuwe verdedigingslinie, waarvan nog niet bekend was waar deze zou worden geplaatst. Het bestond uit twee tankdivisies, namelijk de 9.SS-Panzer-Division “Hohenstaufen” en de lO.SS-Panzer-Division “Frundsberg”.
De aanval op de Arnhemse verkeersbrug door Britse parachutisten was een onderdeel van Market Garden. Na de landing van de eerste troepen van Ist British Airborne Division bij Wölfheze, lukte het Lieutenant Colonel John Frost met onder meer grote delen van zijn 2nd Battalion, aan het begin van de avond de fel begeerde brug te bereiken. Wat hij niet wist was dat ongeveer een uur eerder een sterke Duitse eenheid over die rivierovergang in zuidelijke richting was gereden. SS-Hauptsturmführer (kapitein) Viktor- Eberhard Grabner had de leiding over die eenheid, de SS-Panzer-Aufklarungs-Abteilung 9 (SS-Pz.AA.9), de verkenningsafdeling van de 9e SS Pantserdivisie.
In de dagen vóór de strijd bij Arnhem was de eenheid gelegerd geweest op het Stichtingsterrein Eikenhof te Hoenderloo. In het boek ‘Tussen “Truppenplatz” en “Fliegerhorst” 1940-1945’ wordt hierover zeer gede-tailleerd geschreven. Zo staat daarin:
“Onder de bomen rond de “Eikenhof” kwam een aantal pantservoertuigen te staan, waarvan vele duidelijke sporen van slijtage en opgelopen gevechtsschade vertoonden. Vrijwel onmiddellijk begonnen monteurs met het verwisselen van rupskettingen en loopwielen.”
Op zondag aan het eind van de middag vertrokken de pantserwagens van Grabners verkenningsafdeling vanaf het stichtingsterrein, en reden via de Apeldoornseweg langs Pension “Eikenoord”. Ze moeten over de Deelenseweg richting Schaarsbergen zijn gereden, om daarna de rit te vervolgen naar Kasteel Biljoen, dat in het oostelijke deel van Velp ligt. Daar werden de voertuigen geparkeerd onder de bomen op de oprijlaan. Men wachtte tot de opdracht kwam om op verkenning te gaan richting Nijmegen.
SS-Obersturmbannführer (luitenant-kolonel) Walter Harzer had het algehele commando over het nog in Arnhem aanwezige deel van de 9.SS-Pz.Div. ten tijde van de strijd aldaar. Dit deel werd ook wel ‘Kampfgruppe Hohenstaufen’ (gevechtsgroep) of kortweg ‘9.SS’ genoemd.
Harzer schreef in een naoorlogs rapport over het ver-trek van de SS-Pz.AA.9 uit Hoenderloo het volgende: “Die Alarmeinheiten meldeten innerhalb einer Stunde die Marschbereitschaft mit Ausnahme der SS-Pz. AA.9, welche auf die SPW die ketten auf legen und teilweise die Waffen einbauen muste. Innerhalb 2 stunden war auch von der Pz.AA. die Meldung ueber die Marschbereitschaft bei der Divisions Gruppe.”
(‘De alarmeringseenheden meldden binnen een uur dat ze marsvaardig waren, met uitzondering van de SS-Pz.AA.9 die op de SPWs (pantserwagens -MZ) de rupsbanden moest leggen en voor een deel de wapens moest inbouwen. Binnen twee uur was ook van de verkenningseenheid de melding over de marsvaar-digheid bij de divisiegroep binnen.’)
Volgens Harzer rijdt de eenheid van Grabner om 18.00 uur Duitse tijd over de Arnhemse verkeersbrug richting Betuwe.

De eenheid in detail
Tot nu toe werd bij de verkenningseenheid van de 9e SS altijd uitgegaan van rapporten die na de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de Amerikanen waren geschreven door Bittrich, Harmel (de commandant van de Frundsberg) en Harzer. We komen er de laatste tijd echter steeds meer achter dat als naar aantallen en details gekeken wordt, er nogal wat mankeert aan deze rapporten. Drie jaar geleden verscheen een boek geschreven door Jeff Dugdale. Het was hem gelukt om erachter te komen hoe de Duitse eenheden die vochten aan het westelijke front er exact uitzagen. Zo staat in zijn boek een complete opsomming van SS- Pz.AA.9, gemaakt op 3 september 1944. Deze laat de gegevens zien in de schema’s op blz. 2.
De situatie
Zo rond zeven uur op zondagavond de 17e waren de (Britse) troepen van luitenant-kolonel John Frost bij de brug in Arnhem gearriveerd, en hadden posities ingenomen in huizen rondom de noordelijke oprit. Frost had de beschikking over een eenheid van lst Airlanding Anti Tank Battery. Het betrof B Troop, onder leiding van Majoor Bill Arnold. Diens batterij bestond uit vijf 6-ponder anti-tankkanonnen. Geschut A werd geleid door Ernie Shelwell, en B door Doig. W. Kill had het bevel over kanon C, en geschut D was van O’Neill. Als laatste werd E gecommandeerd door Cyril Robson; hij was als enige van C Troop. Al deze commandanten hadden de rang van sergeant.
Het tijdstip 19.00 uur is een gegeven waar je twee kan-ten mee op kunt. Er waren destijds namelijk een Britse tijd en een Duitse tijd. Hoe deze ten opzichte van elkaar lagen, is mij niet exact bekend, maar het lijkt erop dat de Duits/Nederlandse tijd een uur vóór liep.

 

In dit verhaal proberen we zoveel mogelijk de Engelse tijd aan te houden.
20.00 uur. De eerste Britse aanval op de brug, onder leiding van luitenant Jack Grayburn, No. 2 Peloton, A Compagnie van het 2e Bataljon. Door tegenvuur van mitrailleurs en een pantserwagen, bewapend met een 20mm snelvuurkanon, op de brug, mislukt de aanval.
Deze mitrailleurs en pantserwagen behoorden hoogstwaarschijnlijk tot de eenheid van Grabner. Andere Duitse onderdelen uitgerust met gepantserde voertuigen waren nog niet aanwezig aan de zuidzijde van de brug.
Ook stond aan de westzijde van de noordelijke oprit een toren met daar bovenop een 2cm Flak snelvuurkanon. Het is niet waarschijnlijk dat dit kanon effectief op de para’s heeft geschoten. De neerwaartse elevatie van dit geschut was niet laag genoeg. Het lijkt erop dat de bemanning van dit kanon tegenstand gaf met behulp van een mitrailleur.
Na het alarm naar aanleiding van de eerste parachuistenlandingen (13.40 uur Duitse tijd), was SS- Obersturmbannführer Otto Paetsch als plaatsvervangend commandant opgetreden van de 10.SS-Pz.Div., in verband met de tijdelijke afwezigheid van SS- Brigadeführer (generaal-majoor) Heinz Harmel de eigenlijke bevelhebber. Hij gaf SS-Sturmbannführer(majoor) Brinkmann de order om zijn eenheid op te delen. Diens verkenningseenheid, de SS-Panzer-Aufklarungs-Abteilung 10 (SS-Pz.AA.10), moest zorgdragen voor de dekking van het terrein ten oosten van de rivier de Rijn, èn verkenningen uitvoeren richting Emmerich, Nijmegen en Wesel. Er waren namelijk ook meldingen gekomen dat bij deze Duitse steden para’s waren geland. De le compagnie, gecommandeerd door SS-Obersturmführer (le luitenant) Karl Ziebrecht, kreeg opdracht om met zijn pantserwagens vanuit de omgeving Borculo – Eibergen richting Arnhem te rijden. Hij arriveerde tijdens het vallen van de avond (ongeveer 8 uur). Toen zijn pantserwagens de brug op wilden rijden, kwamen ze direct onder vuur te liggen. Ze beantwoordden dit, en trokken zich terug. De duisternis en de onduidelijke situatie gaven hen een reden om erg voorzichtig te zijn. Ze meldden per radio aan het hoofdkwartier van de divisie, dat vanuit Ruurlo verplaatst was naar Velp, dat de Duitse bewaking van de brug niet meer actief was, en dat de vijand al in een erg sterke positie zat en tegenstand bood. Later op de avond kwamen de resterende compagnieën van SS-Pz.AA.10 aan in Arnhem, nadat zij geen vijandelijke troepen hadden gevonden in Duitsland.

bouwmateriaal (waaronder zware houten bielzen), en onbekende explosieve materialen.
Kort na de tweede Britse aanval volgde een Duitse tegenstoot vanuit het zuiden. Na een zware beschieting met mortieren werd de aanval bijgelicht met lichtkogels in diverse kleuren. De grenadiers, vermoedelijk van de SS-Pz.AA.9, kregen dekkingsvuur van mitrailleurs en één of twee pantserwagens op de brug. De aanval mislukte door zwaar Brits tegenvuur.

Nacht/ochtend 17-18 september 1944
Weer iets later in de avond probeerde een klein konvooi Duitse vrachtwagens vanuit het zuiden richting Arnhem over de brug te rijden, maar Brits vuur verhinderde dat uiteindelijk. Eén, geladen met explosieve of brandbare goederen, explodeerde (nummer 1 op de kaartjes), en de andere (nummers 2 + 3 + 4) werden tot stoppen gedwongen, waarna de inzittenden gedood of gevangen genomen werden. Charles Whiting schrijft in zijn boek ‘A bridge at Arnhem’ hierover:
Om 22.00 uur voerden de parachutisten een tweede aanval uit op de brug. Het lukte hen met het 6-ponder antitankgeschut van sergeant Ernie Shelwell, dat tijdelijk werd opgesteld op de noordelijke oprit, een kleine bunker (de eerder genoemde Flaktoren) uit te schakelen. Deze werd ook beschoten met PIAT-grana- ten. De para’s die dit anti-tankwapen bedienden, had-den een gat gemaakt in de muur van een huis dat oostelijk ter hoogte van de toren stond.
Wie van de twee nu uiteindelijk verantwoordelijk was voor het tot zwijgen brengen van de Flak is niet duidelijk.
Waarschijnlijk was de Duitse bemanning toch al niet meer zo gemotiveerd. Deze bestond uit oudere soldaten van de Reichsarbeitsdienst (RAD). Zij hadden ondertussen wel in de gaten dat van het grote Duitse rijk niks meer terechtkwam, en dat hel een kwestie van tijd was voordat de oorlog voor hen verloren zou zijn.
Een houten hok gevuld met een explosieve lading vloog de lucht in na beschoten te zijn met een Britse vlammenwerper. De explosie zette de brug tijdelijk in brand, maar deze doofde na een korte tijd uit zichzelf. Er stonden meerdere houten opslag-/wachtlokalen naast de bunker. Deze waren ongeveer zes meter lang. De houten keten waren gevuld met fietsen, “Now the Germans went over to the attack. Three heavy enemy trucks, filled with men, started to rumble ponderously over the great span of the Bridge. Urgently Frost told his men to hold their fire. Tensely the machine gunners followed their progress through their sights, as they got closer, while the bombers held their Gammon antitank grenades in sweat-sticky hands. Closer and closer.
‘Bloody hell,’ someone breathed in awe, ’they’ve even brought the shit-hawks with ‘m!’ Indeed they had, for the centre truck was obviously what those who survived and were taken prisoner to Germany were going to learn to call ’the honey-dew cart’: the big container on its back was used to pump out military ’thunder boxes’. The remark broke the tension, but it also see- med to serve as signa 1 for the Germans to stop.
Perhaps Frost thought, ’they had seen our ugly eyes looking at them from the Windows’. If they had, it was too late now. ‘Fire!’ the command was rapped out on all sides. Bullets whizzed through the air. The Gammon grenades followed, lobbed hurriedly at the confused Germans.
Within a matter of minutes it was all over. The wrec- ked trucks lay sprawled at crazy angles across the width of the bridge, the dead and dying soldiers all around them. Only two men survived to be captured, both badly wounded.”

Een geallieerde luchtfoto van de verkeersbrug te Arnhem, gemaakt op IS september 1944. (Foto: Airbórne Museum ‘Hartenstein’; Crown Copyright)

 

(‘Nu gingen de Duitsers over tot de aanval. Drie vijandelijke, zware vrachtwagens, volgeladen met manschappen, begonnen log over de rivieroverspan- ning te denderen. Frost vroeg zijn mannen dringend het vuur nog niet te openen. Gespannen volgden de mitrailleurschutters de opmars door hun vizieren, terwijl ze steeds dichterbij kwamen, en de bommen- gooiers hun Gammon anti-tankgranaten in zweet-kle- verige handen hielden. Dichter- en dichterbij.
‘Grote genade’, verzuchtte iemand, ‘ze hebben zelfs de “shit-hawks” meegebracht!’ En dat hadden ze, want de middelste vrachtwagen was heel duidelijk dat wat de mannen die het zouden overleven en als krijgsgevangene naar Duitsland zouden worden gebracht, gingen leren kennen als ‘de honingdauw- wagen’: de grote container achterop werd gebruikt om militaire ‘donderbussen’ uit te braken. De opmerking brak de spanning, maar leek ook te dienen als een signaal voor de Duitsers om te stoppen.
Misschien dacht Frost: ‘Ze hadden onze lelijke ogen gezien die door de ramen naar hen keken.’ Als ze dat hadden gedaan, was het nu te laat. ‘Vuur!’, knalde het bevel aan alle kanten. Kogels floten door de lucht. De Gammon granaten volgden; snel werden ze naar de in verwarring gebrachte Duitsers gegooid.
Binnen een paar minuten was het allemaal voorbij. De tot wrakken verworden vrachtwagens lagen in vreemde hoeken ten opzichte van elkaar verspreid over de breedte van de brug, de dode en stervende soldaten er omheen. Slechts twee man overleefden het, en werden gevangengenomen; beiden waren zwaar gewond.’)
De “shit-hawks” was een truck met trailer. Deze com-binatie was vermoedelijk in beslag genomen bij een of ander verhuisbedrijf, en moest zorgdragen voor de verplaatsing van een groot aantal soldaten.
Wat in de nacht van de 17e op de 18e precies is gebeurd, en in welke volgorde, is zeer lastig te bepalen. Vooral de door velen genoemde brandende boog van de brug is erg mysterieus. Het lijkt dat we hier te maken hebben met twee verschillende situaties. De eerste gebeurtenis is het exploderen van een van de houten keten. Deze kan nooit de brug in vlam hebben gezet omdat die veel te ver van de brugspant stond.
Dan is er de tweede situatie. Dit is de exploderende vrachtwagen die hiervoor werd genoemd. Op luchtfoto’s gemaakt op 18 september 1944, is duidelijk te zien dat deze vlak vóór de brugspant stond. We zien dat de gehele omgeving van de truck zwart is. Op de luchtfoto genomen vanaf de westzijde in oostelijke richting, is zeer goed te zien hoe de brandbare vloeistof van de brug af spoelde richting de oprit. Ook kan men de sporen richting de regengoot zien lopen. Doordat de vloeistof niet verder kwam dan de regengoot, lijkt het erop dat de brandvlek op het wegdek nogal symmetrisch is.
Het is ook erg vreemd dat een geverfde stalen constructie vlam kan vatten. Misschien als de constructie heel kort geleden geverfd was. Door de felle grote brand vóór de stalen boog kan dit in het donker de illusie gewekt hebben dat de boog zelf in brand stond.
Alle verdere Britse pogingen de brug in zijn geheel te veroveren, mislukten. De grote brand vóór de brug, en het hevige tegenvuur van onder andere een gepantserd voertuig, vermoedelijk een Sd.Kfz.222 of een 231 pantserwagen van de SS-Pz.AA9, op de zuidelijke oprit, voorkwamen dat de parachutisten de brug over konden. Na de tweede explosie trok de pantserwagen zich terug buiten het gezichtsveld van de Britten.
Ergens tijdens die eerste uren van de avond was ook nog een Duitse stafauto verschenen, met daarin twee officieren. In het boek ‘Just ordinary men’ schrijft veteraan Pte. Newell:
“A German staff car was ambushed, and was blown up on the Bridge itself.”
(‘Een Duitse stafauto reed in een hinderlaag, en vloog op de brug zelf de lucht in.’)
Dit verhaal leek in eerste instantie ongeloofwaardig. Hoe was het mogelijk geweest voor een gewone auto om simpelweg de brug over te rijden? Je zou toch denken dat deze zo snel mogelijk was afgezet door de Duitsers. De verbazing was dan ook groot tóen op een scherpe afdruk van een van de geallieerde luchtfoto’s die op 18 september 1944 werden gemaakt, een glan-zende zwarte tweezitter (nummer 5) werd ontdekt. Vermoedelijk betrof het hier een Ford V-8 “De Luxe Club Convertible Coupe”, gemaakt in 1938. Met het linkerportier nog open, stond deze toen de foto werd gemaakt, verlaten op de oprit.
In de vroege maandagochtend werden door de Duitsers ook aan de andere, oostelijke, zijde van het bruggenhoofd verkenningen uitgevoerd. Zo werd de Rode School (het middelste gebouw aan de oostzijde van de oprit) heroverd op de Engelsen. Andere ver-kenningen, aan de westzijde, liepen op een mislukking uit.
Twee acties waarbij zwaargewapende soldaten in vrachtwagens probeerden door te dringen in Brits gebied eindigden in een volledig fiasco. Op de luchtfoto zijn de wrakken te zien. De eerste (nummer 6) is een op de Amerikanen buit gemaakte Dodge Beep. Deze zware uitvoering van de jeep eindigde midden in Brits gebied. De Opel Blitz vrachtwagen (nummer 7) kwam nog iets verder, maar dit kostte de inzittenden wel hun leven. Het is mogelijk dat een van deze twee vrachtwagens rodekruistekens voerde.
Aan de noord-/oostzijde van de brug werd een Duitse Citroen vrachtwagen tegengehouden (nummer 8). De voornamelijk ongewapende militairen, die behoorden tot een V2-eenheid, werden gevangen genomen. Zij hielden de dagen daarna wijselijk hun mond tegen hun bewakers over wat zij als taak hadden in het Duitse leger.

Een volgende slachtoffer van de gespannen Britten was een niets vermoedende vuilnisman. In zijn met vuilnisvaten geladen vrachtwagen (nummer 9) kwam hij, maandagochtend, over de Weerdjesstraat aanrijden om het afval van de laatste week op te halen. De para’s vermoedden dat dit weer een Duitse infiltratiepoging was, namen het zekere voor het onzekere, doorzeefden de vrachtwagen, en doodden de chauffeur. Wie deze ongelukkige persoon was, is tot nu toe nog onbekend.
Private James Sims (2nd Battalion) die in een loopgraaf zat ten westen van de oprit, schrijft in zijn boek Arnhem Spearhead over Duitse aanvallen met tanks en halfrupsen. Volgens hem werd een tank in brand geschoten op de weg die onder de noordelijke oprit door, van oost naar west liep. Zoals de luchtfoto laat zien is dit niet correct; er stond namelijk geen enkel wrak vlak bij het viaduct. Als deze had staan branden op die plek, zou dit ook te zien moeten zijn aan een zwarte aanslag aan de zijkant van het viaduct. En dat is niet zo. Waarschijnlijk schreef Sims over de Panzer IV die een dag later werd uitgeschakeld onder de leidingbrug van de Camiz melkfabriek aan de Westervoortsedijk, oostelijk van de oprit. De luchtfoto die gemaakt werd uit westelijke richting op maandagmiddag 18 september, toont echter dat dit wrak er toen nog niet stond.
Vanuit Sims’ positie, en in de omstandigheden waarin hij verkeerde, was de vergissing gauw gemaakt.

Fase 1. De pantserwagens
Grabner was nadat hij de vorige dag de Arnhemse brug was overgestoken, richting Nijmegen gereden, en had onderweg verkennende acties uitgevoerd. In de stad ontmoette zijn eenheid lichte tegenstand van Amerikaanse paratroepers, waarop hij terugtrok richting Eist. Twee halfrupsvoertuigen voorzien van een 7,5cm kanon liet hij achter bij de verdediging rondom de zuidelijke oprit naar de Nijmeegse verkeersbrug. In Eist stond hij vervolgens met zijn eenheid gereed om zowel naar Nijmegen of Arnhem te kunnen rijden. Hier verbleef hij de gehele nacht. Op een gegeven moment besloot Grabner om met zijn afdeling een aanval uit te voeren op de Arnhemse verkeersbrug. Wat zijn exacte beweegredenen zijn geweest, was tot kort geleden nog onbekend. Maar in het boek ‘Een andere kijk op de slag bij Arnhem’ wordt dit mysterie opgehelderd.

Fase 1, aanval SS-Pz.AA.9 18 september 1944

Hierin vertelt SS-Hauptsturmführer Wilfried Schwarz, toenmalig chefstaf (‘1c’ in het Duits) van de Hohenstaufendivisie, dat hij bij het opstaan in de vroege ochtend van 18 september Bittrichs bevelen aan Grabner en de andere commandanten door een ordonnansofficier liet voorlezen, om deze vervolgens te kunnen ‘auswerten’. Dit laatste betekent dat Schwarz moest bezien hoe de bevelen van Bittrich organisatorisch het best zouden kunnen worden uit-gevoerd.
Aan Grabner werd het voor hem bestemde deel van het bevel per radio doorgegeven. En dat hield in dat hij die ochtend met zijn gepantserde colonne over de Arnhemse verkeersbrug moest trekken, de Britse tegenstand aan de noordzijde snel diende te breken, om vervolgens ten westen daarvan een sperlinie op te richten. Schwarz ontkent dan ook met nadruk dat Grabner de overtocht over de brug ‘op eigen houtje’ zou hebben uitgevoerd. Dat Grabner op eigen initiatief de brug zou hebben aangevallen werd geconcludeerd uit het ontbreken van een order voor zo’n aanval in de naoorlogse verslagen van Bittrich, Harmel en Harzer. Bittrich was de hoogste chef van het II.SS- Pz.A.K., en had Grabners verkenningsafdeling op dat moment onder zijn directe leiding. Overigens zou de SS-Pz.AA.9 na het uitvoeren van Bittrichs bevel, weer rechtstreeks onder het commando van Harzer worden gebracht.
Als we de naoorlogse rapporten van Bittrich, Harmel en Harzer er bij nemen, lezen we in die van Bittrich en Harzer helemaal niets over Grabners aanval. Alleen Harmel schrijft:
“Nicht völlig geklart ist das Handeln der SS-Pz.AA.9 am Abend des 17.9 und in der folgenden Nacht. Es steht fest, dass die Abteilung, wenigstens mit starke- ren Teilen, Nimwegen nicht erreicht hat, dass sie ganz oder mit Teilen in der Nacht zum 18.9. auf Arnhem zurück gefahren ist wobei sie an und auf der Rheinbrücke stérke Verluste erlitten hat. ”
(‘Het handelen van de SS-Pz.AA.9 op de avond van 17 september en in de volgende nacht kan niet helemaal verklaard worden. Vast staat dat de afdeling, in ieder geval grote delen daarvan, Nijmegen niet bereikt heeft, en dat zij in haar geheel of met onderdelen ervan in de nacht van de 17c op de 18e is teruggereden naar Arnhem, waarbij ze bij en op de Rijnbrug zware verliezen heeft geleden.’)
Hoe het ook zijn mag, na negen uur ’s morgens reed de colonne op topsnelheid richting de brug. Op kop reden de snelste gepantserde voertuigen. Dit waren onder andere de louter met wielen uitgevoerde pantserwagens. Hierover is het volgende bekend.
Tijdens de strijd in Normandië had de verkennings- eenheid onder meer de beschikking over in totaal 18 pantserwagens op wielen, die elk bewapend waren met een 2cm Flak snelvuurkanon. Dit waren twaalf Sonderkraftfahrzeugen 222 (Sd.Kfz.222), staand op vier wielen, en zes Sd.Kfz.231 of Sd.Kfz.232 (radio- pantserwagens); beide types waren achtwielig. Deze voertuigen waren ingedeeld bij de l.Kompanie. Die eenheid had op 3 september nog maar de beschikking over zes van die pantserwagens; de rest was vermoe-delijk uitgeschakeld in Frankrijk en België.
Er is tijdens de slag in Arnhem tenminste één persoon geweest die een goed overzicht had op wat er aan de hand was op de noordelijke oprit naar de verkeersbrug. Dat was Eric Mackay, die destijds kapitein was bij de Royal Engineers, en samen met majoor R.P.C. Lewis van C Company, 3rd Battalion, in de Van Limburg Stirumschool zat. Dit gebouw stond aan de oostzijde van de oprit.
Hoogstwaarschijnlijk zat Mackay op de eerste verdie-ping van de nieuwe noordelijke vleugel van de school. Majoor Lewis geeft namelijk een zeer nauwkeurige beschrijving van wat hij zag toen hij en zijn mannen het pand binnentraden. De nieuwe vleugel, zo meldt hij, had zeer grote ramen die naar het zuiden waren gericht, en ovale ramen richting het noorden, die erg hoog in de muur zaten. Lewis vond dit geen ideale positie om te verdedigen.
Omdat Mackay zo’n goed overzicht gehad blijkt te hebben (volgens zijn boekje), en hij als tweede Britse commandant in de school positie innam, is het met grote zekerheid aan te nemen dat hij en z’n mannen in deze noordelijke vleugel zaten. Dat die nieuw was, is te zien op foto’s gemaakt rond 1934 en 1935 tijdens de bouw van de brug. Deze tonen duidelijk het ontbreken van de noordelijke aanbouw aan de Van Limburg Stirumschool.
De eerste fase van Grabners aanval bestond uit het inzetten van de bovengenoemde zes pantserwagens op wielen.
Mackay schrijft in zijn publicatie Whoa Mahomet hierover het volgende.
“Om 9.30 werd er uit de lokalen op het westen geroepen, dat er zojuist een pantserwagen voorbij was gegaan. Ik holde erheen en was nog net op tijd om een tweede voorbij te zien trekken. Tegen deze pantserwagens konden wij niets beginnen, aangezien we geen anti-tankgeschut hadden. Toen er echter vijf waren gepasseerd, …”
De pantserwagens zigzagden als eerste tussen de rotzooi van de vorige avond door, en omzeilden de meeste mijnen die daar door de Engelsen waren gelegd. Een van de voertuigen reed over een mijn, verloor door de daarop volgende explosie een wiel, maar kon zijn weg richting het centrum van Arnhem vervolgen.
Fase 2. De eerste slachtoffers
De pantserwagens, die een aantal Engelsen de schrik om het lijf joegen, lieten in één klap de illusie verdwijnen dat zij de voorhoede waren van het Britse 30e Legerkorps dat de parachutisten moest ontzetten Door de hoge snelheid, maximaal 80 kilometer per uur, het feit dat ze geheel gepantserd waren en dus bescherming boden tegen vuur van geweren en mitrailleurs, en de verrassing, lukte het deze wagens, ongehinderd door te breken in de richting van het centrum van Arnhem.
Direct nadat de wagens Arnhem waren ingereden, volgden de langzamere gepantserde halfrupsen. Hierover schrijft Mackay (vervolg van het hierboven staande):
“… probeerden ook enkele gepantserde terreinwagens ongemerkt voorbij te komen. Deze hebben geen kap en de inzittenden waren dus ten dode opgeschreven. De eerste (nummer 10) schoot in snelle vaart voorbij, maar wij slaagden er in, een handgranaat in te werpen. De tweede (nummer 11) kwam aan met al zijn mitrailleurs in actie en een man naast me werd gedood, voor we de wagen tot stilstand konden brengen door den bestuurder en hulpchauffeur te doden. De bemanning, zes in getal, probeerde er uit te komen maar ze werden daarbij een voor een neergeschoten en bleven midden op de weg liggen, rondom de wagens. Hierdoor gewaarschuwd, stopten de overige wagens juist buiten ons gezichtsveld en nu kreeg ik even tijd om te bedenken hoe wij ze zouden kunnen vernietigen.”

Fase 2, aanval SS-Pz.AA.9 18 september 1944

SS-Unterscharführer (sergeant) Mauga bevond zich in een van de halfrupsen. Hij vertelt in het boek over de 9.SS-Pz.Div. van Herbert Fürbringer:
“Auf einmal war vor uns der Teufel los. Rings urn meinen Wagen krach te es und schon war ich milten drin in diesem Durcheinander. Die einen wollten hinüber, die anderen zurück. Grabner fuhr einen eng- lischen Beutepanzerspahwagen. Wo er diesen her halte, wussten wir nicht. Den Wagen haben wir spater nach Arnheim hineingebracht, der Kommandeur aber war und blieb verschwunden, wir konnten ihn nicht bergen.”
(‘Plotseling brak voor ons uit de hel los. Rondom mijn wagen knalde het, en meteen zat ik midden in de ver-warring. Een paar wilden er verder rijden, anderen wilden terug. Grabner reed in een buitgemaakte Engelse pantserwagen. Waar hij die vandaan had, wisten wij niet. De wagen hebben wij later naar de binnenstad van Arnhem gebracht, de commandant was en bleef echter zoek; wij konden zijn lichaam niet bergen/)

Een van de wrakken van de SPWs (nummer XVII op het kaartje op blz. 12). Plet is een Sd.Kfz.250/1 neu, en het is duidelijk door het uitschot aan de rechtervoorzijde dat het aan de linkerzijde is getroffen: de granaat ging er dwars door heen. (Foto P.]. de Booys, 1945; Gelders Archief Arnhem; negatiefniinnner B1620-30/3A)

 

De (terrein)wagens waar Mackay en Mauga over schrijven, waren gepantserde halfrupsen. Deze werden door de Duitsers Schützenpanzerwagen (SPW) genoemd. In de colonne van Grabner reden wat dit soort voertuigen betreft de Sd.Kfz.250 neu (nieuwe uitvoering) en één Sd.Kfz.250 alt (geproduceerd tot 1943).
Mackay zat tijdens de aanval van Grabner zoals gezegd op de eerste verdieping van de Van Limburg Stirum-school. Door zijn positie aldaar had hij een heel goed zicht op wat op de oprit plaatsvond. Wat hij beschrijft, zal dus zeer dicht bij de werkelijkheid liggen.
Dat Mackay en zijn mannen verantwoordelijk waren voor het uitschakelen van de eerste halfrupsen is bijna onmogelijk. De afstand tussen hun positie en de voer-tuigen was simpelweg te groot. Door de positionering van de ramen in de nieuwe vleugel van de school (bijna geen zicht naar het noorden) is het onmogelijk dat zij de wagens hebben kunnen uitschakelen. Geen van de half tracks die op de oprit tot stilstand kwamen, was de school gepasseerd. Ze stonden dus nog allemaal met hun gepantserde voorkant in de richting van het gebouw. Mackay schrijft zelf dat ze geen anti-tankwapens hadden. Er kan dus met zekerheid gezegd worden dat zij deze pantsers niet tot stoppen hebben gedwongen. Ze hadden er simpelweg de wapens niet voor.
Wel is het mogelijk dat zij verantwoordelijk waren voor het doden van de bemanningen die uit de halfrupsen probeerden te ontsnappen, maar dit is onmogelijk om te bepalen want veel van de aanwezige Britse militairen hebben bij deze actie geschoten.
Het is veel waarschijnlijker dat de eerder genoemde Sergeant O’Neill van het D kanon van B Troop, Ist Airlanding Anti Tank Battery, verantwoordelijk was voor deze eerste actie. Zijn geschut (een 6-ponder) stond op een ideale positie, en een van de halfrups- wrakken had, zo blijkt uit een foto van 1945, een uit-schot rechts aan de voorkant waaruit geconcludeerd kan worden dat deze links getroffen was, uit de richting van waar O’Neills kanon stond.

Fase 3. Tien minuten pauze, daarna de chaos bij de halftracks
De aanval werd even stil gelegd, en aan Duitse zijde werd overlegd over hoe nu verder te gaan. In de eerste run reed ook Grabner mee, en na die actie was geen spoor meer van hem te bekennen. Er werd een vervanger als commandant aangewezen. Dit werd Hauptsturmführer K.H. Recke, die de eenheid zou lei-den tot aan het eind van de oorlog. Mackay gaat verder met z’n verhaal:
“Tien minuten later kwamen er twee tegelijk, naar alle kanten vurend om te trachten op die manier door te breken. Toen ze de wagen, die al kapot op de weg lag, passeerden schoten we op de voorste (nummer 12) van de twee. De bestuurder moet slechts gewond zijn geweest, daar hij onmiddellijk op achteruit overscha-kelde en zodoende in botsing kwam met de wagen (nummer 13) die vlak achter hem aankwam. Ze raak-ten hopeloos in elkaar verward en we schoten maar raak op de wagens, die niet meer voor- of achteruit konden, waarop er een in brand geraakte. Toen de bemanning uit de wagens wilde klimmen, werd ze onmiddellijk gedood. De resultaten begonnen belangrijk te worden.
Een volgende wagen (nummer 14) probeerde er door te komen, gebruik makend van de dichte rookwolken. Deze werd op dezelfde manier getrakteerd en er waren geen overlevenden.”

Fase 3, aanval SS-Pz.AA.9 18 september 1944

Bij deze actie werd nog een vierde halfrups (nummer 15) uitgeschakeld. Door de grote commotie is het niet verwonderlijk dat dit niet was opgevallen bij Mackay.
Ook deze groep slachtoffers kan deels op het conto van O’Neill worden geschreven. Dat ze gestopt zijn door handvuurwapens, PIATs en handgranaten is niet erg waarschijnlijk. Als men de wagens met deze wapens had willen tegenhouden, zou de afstand een stuk minder moeten zijn geweest. In het talud zou de afstand voor deze wapens goed zijn geweest maar als de Britten daar hadden gezeten waren ze slachtoffer geworden van het spervuur van hun eigen troepen. We kunnen er dus redelijkerwijs van uitgaan dat in ieder geval de voorste halfrups werd uitgeschakeld door het anti-tankkanon van Sergeant O’Neill. De er achterop botsende SPWs waren waarschijnlijk licht beschadigd, maar doordat de bemanning in paniek naar buiten klom en gedood werd, konden de voer-tuigen als uitgeschakeld worden beschouwd.

Fase 4. Het paadje van Bleckmann
Aan de achterzijde door een pad en een tuin gescheiden van de noordelijke oprit van de brug, stonden aan de oostzijde daarvan, met de voorgevels aan de Eusebiusbuitensingel, drie huizen die in 1856 gebouwd waren.
Het middelste, nr. 68, voor rekening van B. Bleckmann; deze expediteur en commissionair, koopman in bazalt- en straatstenen, was blijkbaar in Arnhem een zeer bekende persoonlijkheid, want het eerder genoemde pad, ten westen van de huizen, kreeg zijn naam: “het paadje van Bleckmann”.
De familie verkocht het pand in 1897 aan Cornelia gravin Van Limburg Stirum. Van 8 september 1897 tot 1938 was er de U.L.O.-school van de Vereeniging tot Oprichting en Instandhouding van Scholen met den Bijbel voor L.O. (lager onderwijs -MZ) en U.L.O. (uit-gebreid lager onderwijs -MZ) te Arnhem gevestigd. In de wandeling werd ze om de rode kleur van de bakstenen ‘de Rode School’ genoemd.

De Van Limburg Stirumschool, Eusebiusbuitensingel 67 te Arnhem, gezien vanaf de singel. De mooie foto is vlak voor de Tweede Wereldoorlog gemaakt, hetgeen te zien is aan de nieuwe noordelijke vleugel (rechts). Alleen de eerste verdieping van de school werd door Britse soldaten gebruikt voor gevechtshandelingen omdat deze gelijk lag aan het wegdek van de oprit naar de brug. (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B7026/11)

De beide andere huizen werden gebouwd voor rekening van H.W. Tromp te Eist, die ze verkocht aan de tabakscontractant D. van der Sluijs.
Het pand nr. 67, aan de zijde van de Marktstraat, dat uiteindelijk de meest prominente rol zou spelen tijdens de strijd rondom de oprit, kwam via verschillende eigenaren uiteindelijk eveneens in het bezit van de bovengenoemde gravin, en wel in 1911.
Twee jaar later werd het pand de huisvesting voor de Van Limburg Stirumschool, geëxploiteerd door de Vereeniging tot Oprichting en Instandhouding van een School met den Bijbel voor uitgebreid L.O. voor meisjes. Het derde huis, nr. 69, verkocht Van der Sluijs in 1867 aan C.W. graaf van Limburg Stirum, wiens familie het in 1944 nog in bezit had.

Fase 4, aanval SS-Pz.AA.9 18 september 1944

Mackay, die op de avond van de 17e door de Duitsers uit de Rode School was verdreven, zat inmiddels op de eerste verdieping van de Van Limburg Stirumschool, en schrijft:
“Er scheen een rustpauze te volgen, maar plotseling hoorde ik gerommel vlak onder het raam. Toen ik naar buiten keek zag ik er een (nummer 16) precies beneden me. Deze was slechts anderhalve meter van me verwijderd en ik keek den bestuurder recht in het gezicht. Ik weet niet wie er meer verbaasd was. De wagen moest naar beneden gekomen zijn op het smalle pad tussen de oprit en de school.
Hij reageerde sneller dan ik, want met een vuile brede grijns schoot hij driemaal op me. Het enige schot dat mij trof, versplinterde de veldkijker, die ik om mijn hals had hangen.
De jongens verzamelden zich snel om me heen en bin-nen enkele seconden waren hij en zijn mannen er geweest. De wagen reed tegen de Noordelijke vleugel van de school te pletter.
Weer hadden we een half uurtje rust, waarna de vol-gende wagen (nummer 17) in razende vaart de oprit afkwam. De bestuurder werd onmiddellijk gedood. De wagen zwaaide naar rechts om, tuimelde de steile kant van de oprit af en vloog te pletter tegen onze zuidelijke vleugel, juist onder ons, waarbij de overige leden van de bemanning omkwamen.
Terwijl zich dit afspeelde kwam er weer een (nummer 18) met z’n neus van achter het brandende trio op de weg te voorschijn. We volgden dezelfde tactiek; weer acht dode Duitsers op de groter wordende hoop.”
Het eerste voertuig, dat met zekerheid door de mannen van Mackay werd uitgeschakeld op het paadje van Bleckmann, was weer een Sd.Kfz. 250, die niet de noordelijke vleugel van de school ramde, maar nog een klein stukje verder reed, en ten noorden van de school gewoon op het smalle paadje bleef staan.
Ook de tweede wagen, een ongepantserde halftrack (Sd.Kfz.10), met de gedode chauffeur, haalde de gevel niet. Deze bleef steken tegen het hekwerk dat zich bevond tussen de gevel en het paadje van Bleckmann.

Deze half rupsen staan op het conto van de Britse soldaten die in de Van Limburg Stirumschool zaten. De eerste, een Sd.Kfz.250/1 alt (nummer IV), werd later in de strijd opgeblazen door de parachutisten om te voorkomen dat de vijand gebruik kon maken van de inhoud: wapens, munitie en voedsel. Achter het voertuig de ruïne van de ‘Rode School’. Foto: 1945; fotograaf: Dick Renes. De tweede was een ongepantserde Sd.Kfz.10. (nummer V), die in april 1945 op de foto werd gezet door de Arnhemse fotograaf Herman Train. Zonder pantserbescherming was dit voertuig net zoals de vrachtwagens een erg makkelijk doel voor de luchtlandingstroepen. Duidelijk zijn de grote, op het zuiden georiënteerde, ramen in de noordelijke vleugel van de Van Limburg Stirumschool te zien, en zelfs de kleine ramen die naar het noorden waren gericht. (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummers B3056/3 en B6433/S)

De laatste halfrups, een Sd.Kfz.250 alt, was hoogstwaarschijnlijk het eerste slachtoffer van het eerder genoemde kanon E (B Troop, Ist Airlanding AntiTank Battery), waarover Sergeant Robson de leiding had. Hij had hiermee een gat in de brugleuning geschoten waardoor zijn schutter een beperkt gezichtsveld kreeg op de passerende voertuigen.
In het boek ‘Wings of the Wind’ wordt over deze gebeurtenis het volgende geschreven: “Two remaining half-tracks tried to get down a gravel pathway between the ramp and the school. Suddenly, to everyone’s surprise, one appeared alongside the Southern wing. The Germans in it were wiped out in a matter of seconds. The second vehicle then went back and charged down the ramp at speed, but when the driver was shot it crashed into the northern wing of the school and the crew were killed.” (‘Twee van de overgebleven halfrupsvoertuigen probeerden via een gravelpad tussen de oprit en de school naar beneden te rijden. Plotseling verscheen er één, tot ieders verrassing, ter hoogte van de zuidelijke vleugel. De Duitsers die erin zaten, werden binnen enkele seconden neergemaaid. Het tweede voertuig keerde toen terug, en reed op topsnelheid de oprit af, maar toen de chauffeur werd neergeschoten, knalde het in de noordelijke vleugel van de school, en wer-
den de inzittenden gedood.’) De beide ooggetuigen schrijven dat de halfrupsen tegen de school aan crashten, maar foto’s die na de strijd werden gemaakt laten zien dat zowel de gepantserde als de ongepantserde versie op het paadje van Bleckmann tot stilstand was gekomen.

De colonne vrachtwagens
Vreemd genoeg is weinig bekend over het einde van een colonne vrachtwagens, die ook bij Grabners actie was betrokken. Met die voertuigen, beladen met vaten die gevuld waren met zand of graan en die moesten dienen als dekking voor zwaar bewapende soldaten, probeerde de Hauptsturmführer in één keer zoveel mogelijk van zijn eenheid door te laten breken. Hierdoor is wel duidelijk dat hij de vijand behoorlijk had onderschat. Een ongepantserde vrachtwagen is namelijk totaal ongeschikt voor dit soort acties. Ook was het zo dat para’s in de huizen zaten dicht bij de plek waar de meeste vrachtwagens tot stilstand kwamen. Dat geeft de mogelijkheid dat ze zijn uitgeschakeld door lichte handvuurwapens. Op de luchtfoto’s zijn de vrachtwagens duidelijk te herkennen, en ze staan bijna allemaal dicht bij de huizen. Britse veteranen die betrokken waren bij deze actie beweren in meerdere boeken dat Duitse voertuigen werden uitgeschakeld door middel van hand-
vuurwapens en handgranaten. Het lijkt erg onwaarschijnlijk dat dit zou gelden voor de hiervoor vermelde gepantserde SPWs, maar het zou zeer goed mogelijk zijn voor de colonne vrachtwagens, die vermoedelijk vlak achter de eerste golf gepantserde wagens aan reed. Het is niet logisch om te veronderstellen dat deze vrachtwagens zijn gebruikt bij de laatste fase van de aanval.

Vrachtwagens 18 september 1944

Sergeant Eric Victor Simpson, C Troop, Ist Airlanding Anti Tank Battery, die aanwezig was bij het D of E 6- ponder antitank-kanon aan de westzijde van de oprit, is een veteraan die iets vertelt over een tactiek om de colonne te beschieten. Hij is de enige die spreekt over de voertuigen aan het einde van de colonne, terwijl Mackay alleen praat over het voorste gedeelte. Zo her-innert Simpson zich:
“The gunners waited until the Germans were almost on top of us, before we took out the lead vehicles, the piats took out the back and the rest were stuck in the middle, before all heli let loose from all sides, inclu- ding grenades and mills bombs soon silenced them all.”
(‘De schutters wachtten totdat de Duitsers vlak bij ons waren, voordat we de voorste voertuigen eruit pikten, de Piats de achterste voor hun rekening namen, en de rest vastzat in het midden. De hel brak los van alle zijden, granaten en mills-bommen werden gebruikt, en spoedig werden ze tot zwijgen gebracht.’)

Deze totaal doorzeefde Renault AHN vrachtwagen (nummer XVII) stond vlak achter de voorgaande halfrups (zie de foto blz. 7). Duidelijk te zien is de totaal verwoeste cabine. Een zwaar kaliber Brits wapen had de truck getroffen, en niet mitrailleurs, stenguns en geweren maakten Airbornes een eind aan de carrières van de Duitse soldaten achter in de laadbak. De maker en de datum van de foto zijn onbekend. (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer BS04S/2)

 

Situatie na 18 september
01 Vrachtwagen Duits
02 Vrachtwagen Duits
03 1 rekker + trailer Duits
04 Personenauto
05 1 weezitter Cabriolet Duits
06 Dodge BEEP SS-Pz.AA.10
07 Vrachtwagen Opel Blitz SS-Pz.AA.10
08 Vrachtwagen Citroen V2 unit
09 Vuilniswagen Burger
10 Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
11 Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
12 Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
13 Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
14 Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
15 Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
16 Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
17 Sd.Kfz.10 SS-Pz.AA.9
18 Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
19 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
20 Vrachtwagen Renault AHN SS-Pz.AA.9
21 Vrachtwagen Ford V3000 SS-Pz.AA.9
22 Vrachtwagen Ford V3000 SS-Pz.AA.9
23 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
24 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
25 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
26 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
27 Vrachtwagen SS-Pz.AA.9
28 Vrachtwagen met huif Duits
29 Onbekend
30 Onbekend

De onduidelijkheden
Het einde van Grabner is nog gehuld in een waas van onduidelijkheden. Zo schrijft SS-Unterscharführer Mauga dat de commandant reed in een buitgemaakte Engelse pantserwagen.
Nu hadden de Britten de beschikking over meerdere types pantserwagen, maar het eerder genoemde boek van Dugdale meldt dat het een Humber Mk.1V moet zijn geweest. Deze was in de voorafgaande maanden buitgemaakt op de Britten, die de vierwielige pantser-wagen gebruikten voor verkenningsdoeleinden. Het sterkterapport van 3 september 1944 laat dat voertuig inderdaad zien.
Dat deze Humber met zijn karakteristieke vormgeving, hoog maar vrij smal, en met een betrekkelijke grote geschutskoepel, in de voorste gelederen meereed, kan ook reden zijn geweest voor de verwarring aan Britse zijde. Er werd vanuit het zuiden een geallieerde eenheid verwacht, en geen Duitse, en door het zien van de Humber zou deze opschudding erg begrijpelijk zijn.
Mauga schrijft dat ze na de slag Grabners voertuig vonden, maar zijn commandant zelf was nergens te bekennen. Als dit verhaal juist is, dan zou de Humber tussen de wrakken op de foto’s moeten staan. Dit lijkt echter niet het geval te zijn.
Het meest waarschijnlijke is dat Grabner zich in zijn voertuig bij de eerste vijf pantserwagens bevond, die zoals gememoreerd doorreden naar het centrum van de stad. Tijdens de rit over de brug had hij vermoedelijk met zijn lichaam uit het luik van de geschutskoepel gestaan om een beter overzicht te houden.
Dit was niet verstandig maar wel gebruikelijk bij com-mandanten van pantservoertuigen. Zelfs anno nu is het bij tankcommandanten nog zeer ongebruikelijk om van binnen uit hun voertuig te leiden. Ze verkiezen het risico om geraakt te worden boven het slechte zicht wat ze hebben als ze onder pantser blijven zitten.
Een Duits soort overlijdensakte (‘Totenschein’) meldt dat Grabner stierf door een borstschot. Dit lijkt het verhaal te bevestigen. Dat (het lijk van) de comman-dant na de aanval verdwenen is, blijft een vreemde zaak. Het is mogelijk dat hij na dodelijk getroffen te zijn, uit zijn voertuig is gevallen met alle gevolgen van dien.
Ook wordt aan Engelse zijde niets geschreven over het uitschakelen van deze pantserwagen op wielen. Met alle uitgebreide getuigenverklaringen die er zijn, zou dit zeker moeten hebben opvallen. De Humber week duidelijk af van de Duitse SPWs, dus het incident zou dan zeker zijn vermeld.
Er bestaat maar één locatie van een mogelijk Humber- wrak op de oprit. Op een luchtfoto die op 18 september werd gemaakt uit het oosten is te zien dat halverwege de noordelijke oprit ook twee wrakken staan aan de westzijde. Het kan zijn dat de voorste (nummer 29) van deze twee de bewuste pantserwagen is.
Verhalen over voertuigen die van de brug afvielen, kunnen niet juist zijn. Deze worden verward met de halfrups (nummer 17) die door een dodelijk gewonde chauffeur rechts de afrit afreed. Hierdoor leek het vanaf de westzijde dat deze aan de oostzijde van de oprit viel.

Situatie na 20 september
1 Vrachtauto Duits
11 Personenauto op houtgas Duits
III Vrachtwagen Citroën V2 unit
IV Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
V Sd.Kfz.10 SS-Pz.AA.9
VI Vrachtauto Duits
VII Vrachtauto Duits
VIII Vrachtwagen Renault AHN Duits
IX Vrachtwagen Ford V3000 Duits
X Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
XI Sd.Kfz.250 alt SS-Pz.AA.9
XII Personenauto
XIII Aanhanger
XIV Vrachtwagen
XV Vrachtwagen
XVI Vrachtwagen
XVII Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
XVIII Vrachtwagen Ford V3000 Duits
XIX Vrachtwagen Renault AHN Duits
XX Sd.Kfz.250 neu SS-Pz.AA.9
XXI Dodge BEEP SS-Pz.AA.10
XXII Bus Burger

De situatie na de Duitse herovering van de brug.
Na de mislukte aanval van Grabners eenheid bleven de meeste wrakken achter op de noordelijke oprit. Elk voertuig waarvan de Duitse hersteleenheden het nut nog inzagen, werd na het beëindigen van de gevechts-handelingen bij de brug (donderdag 21 september) verwijderd. Dat dit zeer snel gedaan werd, lonen de foto’s die werden gemaakt na de strijd. Zo zijn op situ-aties die binnen een paar dagen na de 21c op de gevoe-lige plaat werden vastgelegd, méér (restanten van) voertuigen te zien dan op foto’s uit oktober 1944. Om enig inzicht te geven in wat uiteindelijk na de Duitse herovering van de brug is achtergebleven: zie de lijst op blz. 11.

Situatie no 21 september 1944

Woord van dank
Verhalen als dit komen nooit uit het niets. Het moet dan ook vermeld worden dat zonder de hulp van anderen dit nimmer tot stand zou zijn gekomen. De personen die hebben meegeholpen zijn:
Mirko Bayerl
Kees Blijleven
Martin Block
David van Buggenum
Bob Gerritsen
Nico Los
Geert Maassen (als redacteur)
Karel Margry
Philip Reinders
Joost Rethmeier
Berry de Reus
Hans Timmerman
Robert Voskuil
Peter Vrolijk
Eugène Wijnhoud
en Hans Weber.

Bronnen
Boeken
– Airborne Battle Study Group; Just ordinary men; Styletype Printing Ltd, 1990
– Berends, P.; Een andere kijk op de slag om Arnhem. De snelle Duitse reactie; Uitgeverij Aspekt, 2002
– Dugdale en M. Wood, J.; Waffen SS Panzer units in Normandy 1944; Books International, 2000
– Dugdale, J.: Panzer Divisions, Panzergrenadier Divisions, Panzer Brigades of the Army and the Waffen SS in the West. Autumn 1944 – February 1945. Ardennes and Nordwind. Their Detailed and Precise Strengths and Organisations. Volume 1 [Part 1] September 1944, Refitting and Re-equipment, Military Press 2000
– Fürbringer, H.; 9.SS-Panzer-Division Hohenstaufen 1944: Normandie – Tarnopol – Arnhem; Editions Heimdal, 1984
– Grood, M. de; Oud Arnhem vanuit de lucht; Slingenberg b.v., 1997
– Harmel, H.; Die Frundsberg in Nimwegen; Der Freiwillige, 1956
– Huurman, ing. C.; Het spoorwegbedrijf in oorlogtijd, 1939-’45; Uquilair, 2001
– Kershaw, R.J.; It Never Snows in September; Crowood Press, 1990
– Mackay, Majoor E.; Whoa Mohamet, De strijd om de Rijnbrug; De Graafschap, 1947
– Middlebrook, M., Arnhem, ooggetuigenverslagen van de Slag om Arnhem; Bosch & Keuning, 1994
– Pronk, P.; Airborne Engineers, The Shiny 9lh – An Illustrated History of the 9*1’ (Airborne) Field Company Royal Engineers 1939-1945; R.N. Sigmond Publishing, 2001
– Schaap en A.S. Stempher, K.; Arnhems oude stads hart; Gemeentearchief Arnhem, 1973
– Sims, J.; Arnhem Spearhead; Cooper & Imperial War Museum, 1978
– Stainforth, P.; Wings of the Wind. Active Service with the 1S1 Parachute Brigade; Grafton Books, 1988
– Veldheer, P.A.; Tussen “Truppenplatz” en “Fliegerhorst” 1940-1945: de veelbewogen geschiedenis van het dorp Hoenderloo op de Veluwe tijdens de Tweede Wereldoorlog; Protestantse Stichting Lectuurvoorlichting, 1983
– Tieke, W.; lm Feuersturm letzter Kriegsjahre, II. SS-Panzerkorps mit 9. und 10.SS Division – Hohenstaufen und Frundsberg; Munin Verlag GMBH, 1975
– Whiting, Ch.; A Bridge at Arnhem; Futura Publications Limited, 1974
– Wilkinson MC, P.; The Gunners at Arnhem; Spurwing Publishing, 1999 Rapporten (uit hel Btindes- und Militiirarchiv te Freiburg)
– P-155, Das ll.SS-Pz.A.K. vom September bis November 1944, Wilhelm Bittrich, juli 1954
– P-162, Die SS-Panzerdivision „Hohenstaufen” im wes ten (Juni bis November 1944), Walter Harzer, 1954
– P-163, Die SS-Panzerdivision „Frundsberg” im Einsatz vom Juni bis November 1944, Heinz Harmel, juli 1954
Personen
= Niall Cherry: in een van de korte lezingen die hij op 8 september 2002 gaf in restaurant Schoonoord te Oosterbeek over ‘De verdediging van de Van Limburg Stirumschool aan de oostzijde van de Rijnbrug in Arnhem’. Daarin waren gegevens verwerkt van/over majoor R.P.C. Lewis van C Company, 3rd Battalion.
= Sergeant Eric Victor Simpson, C Troop, lst Airlanding Anti Tank Battery (website http://www.extraplan.demon.co.uk).

Download ministory

/0 Reacties/door

Ministory 077 – Station PSC meldde zich

Ministory
Peter Vrolijk

In het verleden zijn er, inclusief twee Ministory’s, diverse publicaties geweest die beschreven hoe in september 1944 het contact tot stand kwam tussen Ist British Airborne Division in Oosterbeek en 64th Medium Regiment, Royal Artillery, bij Nijmegen. Voor zover door mij kon worden nagegaan, waren deze alle onvolledig en/of bevatten onjuistheden.
In deze Ministory zal ik daarom met de informatie die thans beschikbaar is, trachten een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van hoe het contact daadwerkelijk tot stand kwam.
64th Medium Regiment, Royal Artillery (RA), begon haar opmars als onderdeel van 43rd Wessex Infantry Division vanuit België naar het noorden in de namiddag van woensdag 20 september 1944. Een dag eerder had de plaatsvervangend commandant van de eenheid (zijn naam en rang zijn mij helaas nog onbekend) al opdracht gekregen om zich met een kleine ’terreinverkenningseenheid’, een z.g. Survey Party, aan te sluiten bij 112th (Wessex) Field Regiment, Royal Artillery. Dit bevond zich verder naar voren in de geallieerde militaire colonne. Het voordeel hiervan was dat als bevel ontvangen zou worden om in stelling te komen, niet eerst gewacht behoefde te worden om het voorterrein te verkennen voor een geschikte locatie. De Survey Party kon dit doen terwijl de rest van het regiment naar voren kwam, zodat tijd gewonnen kon worden.
Op die 20ste september kwam omstreeks half vijf in de middag, na uren van uitstel, eindelijk het bericht dat men zich in beweging moest zetten. Om 17.40 uur werd de Nederlandse grens gepasseerd. De opmars ging zeer traag, en een aantal keren moest men halt houden. Tot 6 uur in de volgende ochtend werd doorgereden, zij het met het nodige oponthoud, in de richting Arnhem.
De artillerie-eenheden van de Wessex-divisie kregen rond die tijd een concentratiegebied aangewezen dat ten noorden van de Maas en ten westen van het Maas-Waal Kanaal lag. 64th Medium Regiment kreeg het meest noordelijke deel toebedeeld om stelling te nemen. De plaatsvervangend commandant ging opnieuw met een kleine Survey Party naar voren om een geschikte locatie te vinden voor zijn 211 Battery. Om 8.45 uur werd besloten de A-Troop daarvan in stelling te brengen bij Duckenburg (ongeveer één kilometer ten westen van Jonkerbosch), en de B-Troop even ten zuidwesten daarvan.
Tijdens het in positie brengen van het geschut vroeg een onbekend radiostation, dat de code PSC gebruikte, toestemming om op het regiments-radionet te
mogen ‘inbreken’. Lieutenant Colonel H.S. Hunt, de commandant van 64th Regiment, vertelt hierover: “Om ongeveer 0930 uur werd het soepel lopende berichtenverkeer op het regiments-radionet onder-broken door een onbekend station dat om hulp vroeg daar zij onder hevig vijandig mortier- en artillerievuur lagen. Toen door ons werd gevraagd of hij zich kon identificeren, kwam het antwoord: ‘Wij zijn de mensen die jullie trachten te bereiken!’
Kon dit Ist Airborne Division zijn of een Duits pira-tenstation dat zat te vissen om informatie? Ik was er zeker van dat we eindelijk contact hadden gemaakt met Ist Airborne Division, maar we konden geen risico lopen hun de ondersteuning te geven waarom ze vroegen voordat hun identiteit zeer zeker was vastgesteld.”

Een van de vier stukken 4.5inch geschut van 211 Battery, gefotografeerd even teil zuiden van de brug bij Grave op 21 september 1944. De letter ‘B’ op het dichtstbijzijnde voertuig geeft de Troop aan. Het getal ‘1194’ is het z.g. ‘tactical unit number’, betreft de code die aan 64th Medium Regiment is toegekend, en staat op alle voertuigen van die eenheid. Ten behoeve van een vlotte opmars van het grondleger tijdens operatie Market Garden, had elk onderdeel een vaste plaats binnen de colonne. Daartoe werd een tijdelijk serienummer (‘serial number’) toegekend. Voor de 12S voertuigen van 64th Regiment was dat ‘K-305′, dat met krijt was aangebracht aan de vóórkant (soms aan de zijkant), en daarom ook wel ‘chalk number’ werd genoemd, (collectie Barfen, Heemkunde Grave)

Het gesprek was mogelijk gemaakt door Captain Chris MacMillen en Sergeant Norman Patten van de Forward Observation Unit (FOU) met hun z.g. No. 22 radio-set. ‘) Die was opgesteld in de commandopost van Ist Battery Light Regiment, Royal Artillery, in de openbare lagere school (de Klompenschool) aan de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek. Toen die ochtend van de 21ste nog steeds geen radiocontact met XXX Corps tot stand was gekomen, besloot Sergeant Patten met een ongeveer 40 meter lange draad-anten- ne langs de schoorsteen van de wasserij van Van Hofwegen omhoog te klimmen. Dit bedrijf stond vlakbij, tussen de Weverstraat en de Ploegseweg. Bij die klimtocht maakte de sergeant gebruik van de klimijzers die aan de buitenzijde van de schoorsteen waren bevestigd (bedoeld voor gebruik bij schoonmaak- en reparatiedoeleinden). Door een dergelijke draad-antenne te benutten in plaats van de kortere ‘vaste-antenne’, kon men onder goede omstandigheden het ontvangst- en zendbereik vergroten van circa 25 tot meer dan 80 kilometer. Daarnaast werd het zend- en ontvangstsignaal op deze hoogte niet verder door bomen en gebouwen onderbroken, en had in zuidelijke richting, waar de hulp vandaan moest komen, vrij spel.
Nu het eerste contact tot stand was gekomen, over-handigde Captain MacMillen de microfoon aan de commandant van de artillerie van Ist Airborne Division, Colonel Robert Loder-Symonds, die op dat moment in gezelschap van Major General Robert Urquhart, de divisiecommandant, bezig was met een inspectietocht langs de stellingen van het Light Regiment. 2)
Lieutenant Colonel Hunt vervolgt zijn verhaal: “Nu maakte de stem aan de andere kant zich bekend als de commandant van de divisie-artillerie van Ist Airborne Division. Ik herinnerde mij zijn naam, en vroeg of hij een dubbele achternaam had. ‘Ja’, kwam het antwoord, ‘en mijn voornaam is Robert!’
Mijn adjudant, Captain D.W. Scrimgeour, MBE, her-innerde zich dat een goede vriend van Loder- Symonds dienst deed als Brigade Major bij de artillerie van llth Armoured Division. Scrimgeour vroeg aan hem of hij een vriend had genaamd Charles, die nu in zijn oude regiment diende als Seagull (codenaam voor onder andere een Brigade Major) bij een ‘harde’ (tank-)formatie. Hier moest de persoon aan de andere kant even over nadenken, maar al snel kwam het antwoord: ‘Charles Armitage!’, en de identiteit was met zekerheid vastgesteld.”
Lieutenant Colonel Hunt gaf vervolgens toestemming voor het geven van ondersteuningsvuur zodra 64th Regiment gereed was. Hunt zelf vertrok hierop naar het hoofdkwartier van XXX Corps om aan zijn meerdere verslag uit te brengen, en zou pas om 13.30 uur terugkomen.
Colonel Loder-Symonds gaf de microfoon terug aan Captain MacMillen, die vervolgens een eerste doel opgaf met de kaartcoördinaten 702766. Voor de zeker-heid was gekozen voor het midden van de Rijn, ter hoogte van de steenfabriek in de Rosandepolder c.q. het Rijnbad. Maar zelfs aan dit eerste verzoek van de in het nauw gedreven Airbornes kon nog niet worden voldaan omdat simpelweg het in stelling brengen van de stukken geschut nog niet afgerond was.
Het was namelijk geen gemakkelijke opgave voor de manschappen van 64th Regiment om hun artillerie in gereedheid te brengen. 211 Battery was uitgerust met acht stukken 4.5inch (114.3mm) geschut, en elk woog maar liefst 5847 kilo. Hoewel de stuksbemanning zeer getraind was, zou het tot 10.35 uur duren voordat de afdeling gereed gemeld werd.
In Oosterbeek hadden Major General Urquhart en Colonel Loder-Symonds hun inspectietocht voortgezet. Omstreeks dezelfde tijd dat 211 Battery zich gereed meldde, bezochten zij het hoofdkwartier van Ist Airlanding Brigade van Brigadier P.H.W. Hicks. Dit was gevestigd in de tuinmanswoning van de familie Jansen op de Pietersberg. 3) Hun komst was reeds tien minuten daarvoor via de set van MacMillen en het radionet van de artillerie aan Major Norman- Walker en Brigadier Hicks gemeld. 4) Tevens was aan Hicks verteld dat ze alvast artilleriedoelen konden selecteren die door 64th Medium Regiment beschoten moesten worden. Kort daarop verschenen Urquhart en Loder-Symonds bij Hicks, en zij bevestigden wat reeds via de radio gemeld was.
Toen het bericht om 10.35 uur kwam dat 211 Battery gereed was om te vuren, kon het eerste doel meteen door Norman-Walker aan MacMillen opgegeven worden, die op zijn beurt het bericht doorgaf aan 64th Regiment. Het doel lag in de bosrand ten westen van de Van Borsselenweg, ongeveer een 100 meter ten noorden van de Oude Oosterbeekseweg (thans heet dat stuk weg Benedendorpsweg). Het werd geregistreerd als doel MZ 1 (er werden 10 doelen opgegeven, MZ 1 t/m 10, waarvan later bleek dat MZ 7 t/m 10 buiten het bereik van het geschut lagen), maar opnieuw volgde geen beschieting. De artilleriecom- mandant van 43rd Infantry Division was namelijk niet akkoord gegaan met de procedure waarmee de identiteit van het station PSC thans was vastgesteld. Er moest getracht worden om door middel van het stellen van (nog) meer specifieke persoonlijke vragen, de ware identiteit van het station te onthullen.
Wat deze vragen precies zijn geweest, staat helaas nergens vermeld in de officiële rapporten die thans bij mij bekend zijn. 64th Regiment maakt er in ieder geval geen melding van. Dat is opmerkelijk, want alle berichten die binnenkwamen of verzonden werden, staan nauwkeurig geboekstaafd. Lieutenant Colonel Hunt maakte er in zijn persoonlijk verslag geen melding van. Logisch overigens, want hij was nog niet terug van zijn bezoek aan het hoofdkwartier van XXX Corps, en had zodoende geen weet van de inhoud van het gesprek dat nu volgde.
Een aanwijzing over wat die specifieke vragen geweest kunnen zijn, is terug te vinden in Urquharts eigen boek ‘De Slag om Arnhem’. Hij schrijft over het contact dat gemaakt werd met 64th Medium Regiment het volgende:”…nu volgde een gesprek waaruit bleek dat de tot het 2nd Army behorende artilleriegroep ons niet vertrouwde en meende dat de berichten door Duitsers werden uitgezonden…. en daarom vroeg de artillerie- commandant [vermoedelijk wordt Captain Scrimgeour hier bedoeld] die Loder-Symonds persoonlijk kende, te vertellen hoe zijn vrouw heette. ‘Merlin,’ antwoordde Loder-Symonds. Het was nog niet genoeg. ‘Van welke sport houdt je vrouw het meest?’ ‘Van de valkenjacht,’ zei Loder-Symonds …nu wilde iedereen ons graag helpen.”
Dit tweede gesprek vond plaats op het moment dat Urquhart en Loder-Symonds op Hicks’ hoofdkwartier aanwezig waren. MacMillens set fungeerde nu als tussenstation (‘Relay station’) voor het contact met 64th Medium Regiment.

Nu uiteindelijk niemand meer twijfelde aan de ware identiteit van station PSC, werd om omstreeks 11.15 uur eindelijk het vuur geopend. Bijna twee uur was verloren gegaan tussen het maken van het eerste contact en de schoten die afgevuurd werden door 64th Regiment op doelen opgegeven door de Airbornes.
De doelen MZ 2 t/m MZ 6 lagen alle tussen Heveadorp en de Westerbouwing, maar de locaties MZ 7 t/m MZ 10 waren op en bij de Utrechtseweg rondom Hotel de Bilderberg te vinden, en daarmee buiten het bereik van 211 Battery. Die was overigens nog steeds de enige van 64th Regiment die in actie was.
Als gevolg van het feit dat sommige doelen buiten het bereik van de 4.5inch kanonnen waren gelegen, ging de plaatsvervangend commandant van 64th Regiment opnieuw naar voren om een betere locatie te vinden waar vandaan ook de andere doelen onder vuur genomen konden worden. Een positie werd gevonden in de nabijheid van de elektriciteitscentrale aan de Waal bij/in Nijmegen. B-Troop, nu nog maar net in stelling en operationeel, kreeg opnieuw opdracht om ‘op te breken’ en zich vervolgens naar de nieuwe locatie te begeven, met als gevolg dat alleen A-Troop vuur kon blijven afgeven op de doelen bij Oosterbeek.
Inmiddels had de tweede afdeling van 64th Medium Regiment, 212 Battery, de aan haar toegewezen locatie bereikt, even ten noorden van die van de ‘oude’ 211 Battery posities, en begon haar 5.5inch (139.7mm) geschut in stelling te brengen. Deze afdeling zou zich om 13.00 uur gereed melden. De artillerie die ze tot haar beschikking had, was van een iets zwaarder kaliber, en het schietbereik lag ongeveer een kilometer verder dan dat van de 4.5inch kanonnen. Zij hoefden zich daarom niet nogmaals te verplaatsten indien ook doelen ten noorden van de perimeter moesten worden beschoten.
(De 212e werd op 23 september uit tactische overwegingen alsnog overgebracht naar het gebied waar 211 zich bevond)
De derde afdeling die onder bevel van het regiment stond, was de 419e ‘zware’ afdeling, die voor Market- Garden daaraan was toegevoegd. 419 Battery behoorde oorspronkelijk tot 52nd Bedfordshire Yeomanry Heavy Regiment, Royal Artillery. Zij bevond zich in de achterhoede van de colonne van 64th Medium Regiment, en had een locatie toegewezen gekregen langs de weg in de nabijheid van Kloosterhof. Echter, zo deelde commandant Major E.R.D. Palmer aan Lieutenant Colonel Hunt mede, ze was pas in staat om tegen het einde van de middag gereed te zijn. Deze ‘zware’ afdeling had de beschikking over vier stukken geschut met een groter kaliber, n.1. 155mm. De eerst toegewezen locatie, nabij Kloosterhof, werd echter als niet geschikt bevonden voor de 13.220 kilo (!) zware kanonnen. 419 Battery kwam uiteindelijk iets meer naar het noordoosten, bij Wolfskuil, in stelling.
Omstreeks 12.30 uur, terwijl de vijandelijke stellingen te Oosterbeek onder vuur lagen van de vier stukken geschut van A-Troop, 211 Battery, verscheen een tweede station op het radio-net van 64th Medium Regiment. Het gebruikte de codeletters PLF, identificeerde zich als dat van de Brigade Major Ist Airborne Division (Majoor Philip Tower; hij behoorde tot het hoofdkwartier van de Royal Artillery), en was tot stand gebracht door gebruik te maken van een z.g. ‘No. 19HP’ set. Dat het juist deze radio-sets waren waarmee contact gezocht werd met 64th Medium Regiment, was niet opmerkelijk. Plet hoofdkwartier van de Royal Artillery in Oosterbeek had de beschikking over twee van deze No. 19HP sets. Nadat het divisiehoofdkwartier haar intrek had genomen in Hartenstein, was een van de apparaten op zolder geïnstalleerd. De tweede set van dit type werd ‘ingegraven’ in het park bij het hotel. Voor het zenden en ontvangen werd bij deze laatste gebruik gemaakt van een ruim 10 meter hoge antenne, reeds ter voorbereiding op mogelijk contact met FOO’s die met de grondtroepen oprukten.
Op 20 september werd de ene set van de zolder afge-haald in verband met het gevaar voor inslagen van vijandelijke granaten in het dak, en eveneens verplaatst naar het park. Deze twee sets fungeerden als z.g. ‘Airborne Control’, die alle vuursteun coördineerden. De No. 19 set had het voordeel dat zij betere prestaties leverde dan de No. 22 set waarmee MacMillen werkte, met name wat de ontvangst betrof.

Een stuk geschut van 64th Medium Regiment, opgesteld op een open veld bij de Rivierstraat, aan de westrand van Nijmegen. Het originele bijschrift van deze foto vermeldt dat dit een 4.5inch kanon is van B Troop, 2’11 Battery. Echter, volgens de verslagen van het regiment zou deze Troop meer naar het noord-oosten in stelling hebben gelegen. Als dat zo is, dan zou het stuk geschut kunnen behoren tot C Troop, 212 Battery, waarvan de stelling volgens diezelfde rapporten het dichtst bij de Rivierstraat lag. Uit de foto zelf is niet op te maken of het hier om een 4.5inch of een 5.5inch kanon handelt, daar beide typen vrijwel identiek waren aan elkaar, en zelfs hetzelfde onderstel hadden. (Foto Sgt. Covey, 29 september 1944; Imperial War Museum, Londen, No. B 10424)

Om 13.00 uur (21 september) kwam naast de vier stukken geschut van A-Troop, 211 Battery, ook 212 Battery in actie. In totaal waren nu 12 kanonnen ter beschikking voor ondersteuningsvuur. De eerste schoten van de 212e werden om na te gaan of de artillerie goed functioneerde, voor het gemak richting Duitsland afgevuurd.

Doel na doel werd vervolgens in Oosterbeek bestookt. Bijna alle locaties die die middag onder vuur werden genomen, lagen rondom het gebied Stenenkruis- Benedendorpsweg-Acacialaan. Daar waren de restan-ten van de Britse troepen die eerder in Arnhem hadden gevochten, in een hevige strijd gewikkeld.
Omstreeks 14.00 uur was B-Troop van 211 Battery gereed in haar nieuwe vooruitgeschoven positie bij de elektriciteitscentrale aan de Waal. Zij nam de taak van A-Troop over, die zich nu eveneens zou verplaatsen naar B-Troops locatie. Het voordeel daarvan was dat men van hieruit ook met de 4.5inch kanonnen in staat was het gebied ten noorden van de perimeter te beschieten.
419 Battery met haar vier 155mm kanonnen meldde zich later die middag, omstreeks 16.00 uur, eveneens gereed. Het eerste doel dat deze afdeling beschoot, werd geregistreerd als doel MZ16 (kruising Backerstraat-Noorderweg) dat was opgegeven door 4th Parachute Brigade.
64th Regiment was nu in z’n geheel eindelijk in staat vuur uit te brengen ter ondersteuning van de Airbornes.
In een volgende Ministory over dit onderwerp zal verder ingegaan worden op de verleende vuursteun in de periode van 21 tot 26 September 1944, en zal uit-voerig worden stilgestaan bij wat zoal de voornaamste doelen waren die in opdracht van lst Airborne Division werden beschoten.
64th Medium Regiment, Royal Artillery, telde in sep-tember 1944 in totaal 589 officieren en manschappen. Het was onderverdeeld in twee Batteries, die ieder bestonden uit twee Troops. Elke Troop had vier kanonnen.
Ten behoeve van Market Garden werd 419 Heavy Battery toegevoegd aan 64th Regiment. Deze afdeling telde vier Gun Groups met elk één stuk geschut.

NOTEN
’) FOU staal voor Forward Observation Unit. Dit was een klein onderdeel van ongeveer 80 man sterk, behorende tot de artillerie. Onder leiding van een FOO (Forward Observation Officer) waren bij alle bataljons en de brigadehoofd- kwartieren van de divisie kleine groepjes ingedeeld. Zij beschikten over radio-apparatuur, en de bedoeling was dat zodra contact was gemaakt met de oprukkende artillerieregimenten van XXX Corps, zij het desbetreffende bataljon waar nodig konden ondersteunen met zwaardere vuursteun dan dat het (eigen) Light Regiment kon geven. De FOO onderhield het radiocontact, en coördineerde de vuursteun.
2) Colonel Robert G. Loder-Symonds was commandant van alle artillerie-onderdelen van lst Airborne Division. Onder zijn bevel stonden het Light Regiment, lst and 2nd Airlanding Anti-Tank Battery, en lst Airborne Division FOU.
3) In Ministory IV wordt gemeld dat ook Urquhart een bericht verzond. Dit is echter onjuist. Het genoemde “zware vijandelijke aanvallen op de verkeersbrug. Toestand kritiek voor kleine strijdmacht….” was reeds op 20 september ver-stuurd. Het contact met 64th Regiment was namelijk niet het eerste en enige dat de Airbornes hadden met de ‘buitenwereld’. Er was van tijd tot tijd verbinding met o.a. het
hoofdkwartier van lst British Airborne Corps bij Croesbeek. Dit korps, onder bevel van Lieutenant General Frederick A.M. Browning, voerde het overkoepelende commando over de grondoperaties van alle aan Market Garden deelnemende geallieerde luchtlandingstroepen. Wat het contact met 64th Medium Regiment zo bijzonder maakte, was dat nu daad-werkelijk vuursteun kon worden gegeven aan de luchtlan-dingstroepen bij Oosterbeek, met geschut dat genoeg schiet- bereik had om de afstand te kunnen overbruggen vanaf
Nijmegen.
4) Major A.F. Norman-Walker was de commandant van lst Battery van het Light Regiment. Die afdeling was toegewezen aan lst Airlanding Brigade. Om het artillerievuur beter te kunnen coördineren, had Norman-Walker zich na de landingen van 17 september bij het hoofdkwartier van Hicks gevoegd. De majoor sneuvelde op 22 september bij de pergola op het landgoed de Hemelse Berg tijdens een vijandelijke artilleriebeschieting, terwijl hij met Brigadier Hicks in bespreking was.
Bronnen
+ ‘Station calling itself P.S.C. asked to come in’, door C. van Roekel (Ministory VI; bijlage bij Nieuwsbrief No. 15, juli 1984, van de VVAM Oosterbeek)
+ De artilleriesteun van het 2e Leger aan de le Britse Airborne Divisie tijdens de Slag om Arnhem, door Mr. J. ter Horst (Ministory IV; bijlage bij Nieuwsbrief No. 13, februari 1984, van de VVAM Oosterbeek) + The Fellowship of the services – No. 442 Jack Bows Mess: The 64th Medium Regiment, Royal Artillery, door George Vowles (z.j.)
+ De Slag om Arnhem, door R.E. Urquhart (1958) + Five Agra: The Story of the 5th Army Group Royal Artillery, door Brigade Major Chrimes (1945)
+ Light and Medium Field Artillery, door Peter Chamberlain en Terry Gander (1975)
+ Heavy Artillery, door Peter Chamberlain en Terry Gander (1975)
+ The Gunners at Arnhem, door Peter Wilkinson (1999) + Winged Gunners, door Robert Woollacott (1994) + Artillery Support at Arnhem, door Lt.Col. LP. Tooley, RA, in Field Artillery Journal, Vol 35 no. 4 (1945)
+ After The Battle Then and Now – Operation Market Garden, door Karei Margry (2002)
* War Diary 64th Medium Regiment, Royal Artillery (September 1944)
* Intelligence Log Commander Royal Artillery, 43rd ‘Wessex’ Infantry Division (September 1944)
* War Diary HQ Royal Artillery, lst Airborne Division (September 1944)
* War Diary lst Airlanding Brigade (September 1944)
* lsl Airborne Divisional Signals, Signal Operation Orders Market, 17 September 1944 to 26 September 1944
* lst Airborne Divisional Signals, Report on Operation Market, 17 September 1944 to 26 September 1944
* Working Instructions Wireless Set No. 22 part 1 Z.A. 14048 (z.j.).
Met dank aan
Ernest Bathe (Engeland), Luuk Buist, Douglas Goddard (Engeland), Geert Maassen (redactie), Karei Margry, Philip Reinders, Peter-Alexander van Teeseling, Hans Timmerman en Robert Voskuil.

Download ministory

/0 Reacties/door

Ministory 076 – SLEEPTOESTELLEN EN ZWEEFVLIEGTUIGEN NAAR ARNHEM

MINISTORY
door Arie-Jan van Hees

Bijlage bij Nieuwsbrief No. 88, oktober 2002
Tijdens het schrijven van ‘Tugs and Gliders to Arnhem’ ben ik gestuit op diverse bijzondere aspec¬ten die, helaas, niet altijd in het boek konden worden opgetekend. Zelfs nadat het definitieve manuscript aan de drukker was aangeboden, bleven dergelijke ‘onthullingen’ binnenstromen.
Door middel van deze ministory wil ik een breder publiek kennis laten maken met enkele interessante aspecten waarmee een amateur-historicus te maken krijgt tijdens en na het schrijven van een boek.

‘Tugs and Gliders’, pagina 27: “Zweefvliegtuigpiloten en RAF-bemanningsleden tijdens het uitreiken van de orders voorafgaand aan een operatie”.

De foto blijkt genomen te zijn aan de vooravond van D-Day, in de namiddag van 5 juni 1944, op RAF Station Harwell. We zien van rechts naar links:
– Flight Sergeant A. Dixon (RAF navigator 295 Squadron) en Pilot Officer Ralph Proctor (het donkere uniform is dat van de Royal Australian Air Force), piloot 295 Squadron. Deze beide bemanningsleden loerden onlangs geïdentificeerd door Mr. Denis Peel, ex Pilot Officer van 295 Squadron.
– Sergeant ‘Jock’ Ferguson en Staff Sergeant ‘Eddie’ Edwards, beiden A-Squadron, Glider Pilot Regiment. Ondanks dat de twee zweefvliegtuigpiloten en de twee RAF-bemanningsleden op één foto staan, vlogen zij in verschillende sleeptoestel-zweefvliegtuigcombinaties.
(Foto: courlesy Imperial War Museum, Londen)
Op pagina 27 van mijn boek is een foto afgedrukt met als onderschrift: ‘Glider Pilots and RAF crew attend a briefing session’. Omdat ik niet zeker was van het feit dat deze foto vlak voor ‘Market’ was genomen, heb ik dit uiteraard niet vermeld.
Kort na de herdenkingsplechtigheden twee jaar geleden ontving ik een brief van mevrouw Gilian Edwards-Dear uit Huntingdon in Cambridgeshire,
Engeland. Zij had een exemplaar van het boek gekocht voor haar vader, ex-glider pilot bij A-Squadron. Bij thuiskomst herkende ze meteen de genoemde foto; een uitvergroting hangt reeds jaren bij haar in huis!
Wat blijkt nu? De betreffende foto is genomen op de vooravond van D-Day, in de namiddag van 5 juni 1944, op RAF Station Harwell. Het betreft een briefingsessie van Royal Air Force en Glider Pilot bemanningen die zouden deelnemen aan de zweef- vliegtuiglandingen in Normandië. De man met het horloge is Staff Sergeant ‘Eddie’ Edwards, en naast hem zit zijn tweede piloot Sergeant ‘Jock’ Ferguson. Tijdens ‘Market’ vlogen Edwards en Ferguson een Horsa glider met apparatuur voor de RAF Light Warning Units (zie de pagina’s 145-149).
Helaas heeft Sergeant Ferguson de oorlog niet over-leefd; ten gevolge van ondervoeding en uitputting is hij tijdens de beruchte ‘death march’ in maart 1945 in Duitsland in krijgsgevangenschap overleden. Tijdens deze ‘dodenmars’ trachtten de Duitsers, met mede-neming van hun geallieerde gevangenen, te ontko¬men aan de uit het oosten oprukkende Russische troe¬pen. Onder mensonterende omstandigheden werden de gevangenen gedwongen vele honderden kilome¬ters door Duitsland te lopen. Ondervoed en vaak nog niet hersteld van eerder opgelopen verwondingen bezweken onderweg vele gevangenen.
Helaas is Eddie Edwards in januari van dit jaar overleden.
In ‘Tugs and Gliders to Arnhem’ wordt de nodige aandacht gegeven aan de omstandigheden waaron¬der de diverse voortijdige landingen (in totaal maar liefst 75 stuks) plaatsvonden.
Natuurlijk blijven bij een dergelijk onderzoek vragen open die niet altijd beantwoord kunnen worden. Via de heer Ken Hoyle (ex-Private van No. 7 Platoon, B-Company, 7th Battalion the King’s Own Scottish Borderers) ontving ik het volgende verhaal over de voortijdige landing van zijn Horsa, die voorzien was van Chalk Number 222.
“Het klopt dat we genoodzaakt waren een noodlan¬ding uit te voeren nabij Abingdon, ten noorden van Didcot. Ik heb de volgende herinneringen aan deze gebeurtenis.
Op de ochtend van 17 september 1944 stegen wij op van het vliegveld Down Ampney. Op deze ochtend werden ook de verduisteringsbeperkingen van motorvoertuigen opgeheven. (Tot op dat moment mochten koplampen slechts een beperkte hoeveelheid licht afgeven – AJvH). Het weer was goed, echter de ochtendkou hing nog in de lucht; toen we ons van ons
Vereniging Vrienden van het Airborne Museum kampement verplaatsten naar het vliegveld waren de velden nog bedekt met een laag herfstmist.
Recentelijk hadden wij het ‘Land Army’ (boeren en landarbeiders) geholpen van deze velden de oogst binnen te halen. Gezien het feit dat eerdere operaties werden afgelast, waren we er niet zeker van dat we deze keer zouden vertrekken. We stegen deze keer echter wel op. Ik zat aan de linkerkant van het zweefvliegtuig vlakbij de stuurcabine, en Luitenant Doig zat tegenover mij. Kort na het opstijgen bemerkte ik dat we in laaghangende bewolking of mist vlogen. Iedereen scheen goed gemutst en was opgewonden, eindelijk waren we op weg. Plotseling begon het zweefvliegtuig beangstigend heen en weer te slingeren. Luitenant Doig ging naar de zweefvliegtuigpiloten en vroeg hen wat er aan de hand was. Kort hierna werd de sleepkabel tussen ons toestel en het sleeptoestel losgekoppeld.
Ik herinner me dat ik een weg zag, dwars op onze vliegrichting, en een rij telefoonpalen aan een kant van deze weg. Ik dacht dat we de telefoondraden zouden raken maar de piloot slaagde erin het toestel juist genoeg omhoog te brengen zodat we er net veilig overheen vlogen. Het terrein voor ons was een grasveld dat enigszins omhoog liep, en het zweefvliegtuig landde hierop nogal hard. Zo hard zelfs dat onze handkar van zijn plek losschoot en bovenop de voet van Private Gibson terechtkwam en hem verwondde. Nadat we waren uitgestapt bemerkte ik dat we op nauwelijks 20 meter van een aantal huizen gestopt waren; gelukkig kwam ons zweefvliegtuig tijdig tot stilstand. Binnen de kortste keren had zich een menigte rondom het toestel verzameld, en tot onze schaamte wezen ze elkaar op de nogal schunnige opmerkingen die wij met kalk op de romp van ons toestel geschreven hadden. De meeste opmerkingen hadden betrekking op de wettigheid van Hitlers geboorte, en onze gevoelens ten opzichte van het Duitse Rijk en haar leger
Op Private Gibson na was iedereen in orde en op zijn gemak. Later op de middag kregen we de taak een ander zweefvliegtuig, dat ook een voortijdige landing had moeten maken, uit te laden. Zoals je weet vertrokken wij de volgende morgen met de tweede luchtbrug, en slaagden wij erin kort na de landing contact te maken met de rest van onze compagnie”. John Henretty, wonend op het eiland Wight, was als Signalman, met vier andere soldaten van het Royal Corps of Signals, als Brigade Signaller toegevoegd aan het 7e Bataljon van The King’s Own Scottish Borderers. Het was de taak van deze vijf mannen om een radioverbinding te onderhouden tussen het 7e Bn KOSB en het hoofdkwartier van de verbindingtroepen dat aan het hoofdkwartier van divisiecommandant Urquhart was toegevoegd. Zijn Horsa glider was de eerste uit een ‘glider serial’ van 49 zweefvliegtuigen die op zondagmorgen 17 september 1944 vanaf RAF Station Down Ampney zou opstijgen, getrokken door een Dakota van 271 Squadron.
Zoals zo vaak het geval was bij andere ‘first take offs’ was deze combinatie in zeker opzicht interessant:
– De RAF piloot van Dakota KG545 was de Squadron Commandant van 271 Squadron: Wing Commander M. Booth.
– De eerste piloot van de Horsa glider, met Chalk Number 219, was Major Peter Jackson, de commande-rend officier (CO) van E-Squadron van het Glider Pilot Regiment.
– De passagier met de hoogste rang was Major John Coke, opvolgend commandant (2 i/c) van het 7L batal-jon van The King’s Own Scottish Borderers (hij zou sneuvelen tijdens operatie Pegasus II).
John schreef mij: “Je boek wordt zeer verwelkomd door de veteranen die met een zweefvliegtuig naar het strijdtoneel vlogen. Wij (..de mannen van de Airlanding Battalions en de Divisional Troops..) heb¬ben alle respect voor de para’s, maar soms schijnt het dat alleen zij in de belangstelling staan in de vele boe¬ken die over ‘Arnhem’ zijn verschenen. Over het alge¬meen is het bij het publiek niet bekend hoe hoog het percentage troepen is, dat met zweefvliegtuigen werd aangevoerd”. (41 procent, bijna 4500 man, werd in gliders aangevoerd, dus iets minder dan de helft van alle troepen – AJvH).
Op pagina 38 van mijn boek heb ik een Squadron Crest (squadron-embleem) opgenomen van het 190e Squadron. Het laat een donkere jas zien (refererend aan de geheime ‘Cloak and Dagger’ missies) waar overheen een dubbelkoppige adelaar is gepositioneerd.
Via bovengenoemde George Chesterton ontving ik een bijzonder verhaal omtrent de keuze van de ‘Arnhem Eagle’ in dit embleem.
17 september 1944. Wing Commander (Luitenant- Kolonel) Harrison, 29 jaar oud, is piloot van het Stirling sleepvliegtuig met de rompcode EF260. De Horsa met Chalk Number 431 is aangekoppeld als sleep. De glider-piloten van deze Horsa zijn Lieutenant-Colonel Murray en Lieutenant Brian Bottomley, de inlichtingenofficier (Intelligence Officer) van No.1 Wing.
Het zweefvliegtuig vervoert een bijzondere passagier: Major-General Robert E. ‘Roy” Urquhart, comman¬dant van de British Ist Airborne Division. De lading bestaat verder uit de adjudant van de generaal, Captain Graham Roberts, zijn chauffeur / oppasser Private Frank Hancock, Padre (aalmoezenier) Captain / Reverend (dominee) George Pare, een verbindings- soldaat (Corporal Waford), en de Corporals Jack Mole en Tom Breen van de militaire politie (MP) met hun motorfietsen. Aan boord zijn tevens de Nederlandse commando Sergeant Willem de Waard, en de jeep met aanhanger van de generaal.
De Stirling / Horsa combinatie stijgt om 10.25 uur op. De glider komt veilig aan de grond op landingszone ‘Z’ rond 13.45 uur (Engelse tijd; in Nederland is het dan een uur later), en Wing Commander Harrison keert om 15.25 uur terug op zijn basis Fairford.
Twee dagen later voert Harrison zijn tweede ‘Market sortie’ uit. In Stirling LJ934 vliegt hij met zijn beman¬ning een re-supply sortie (bevoorradingsvlucht) naai¬de omgeving Arnhem / Oosterbeek.
De Duitse tegenstand is deze dag reeds duidelijk aanwezig: van de 17 vertrokken vliegtuigen van het squadron keren drie toestellen niet op hun basis terug.

Alhoewel Harrison ten tijde van Operatie ‘Market Garden’ zijn promotie tot Group Captain (Kolonel) ontvangt, en verwacht wordt bij zijn volgende plaat¬sing (als commandant van een vliegbasis), besluit hij nog één maal met zijn 190 Squadron een bevoorradingsvlucht naar de regio Arnhem uit te voeren. Op 21 september 1944 stijgt hij met zijn bemanning op in de LJ982. Van de in totaal 10 Stirlings van het squadron zullen er zeven niet terugkeren op de vlieg¬basis Fairford.
Tijdens het invliegen naar de dropzone worden de toestellen flink beschoten door de Duitse luchtafweer, en kort daarna aangevallen door Focke-Wulf FW190 jachtvliegtuigen. Wing Commander Harrisons Stirling wordt neergeschoten nabij Zetten. 15.45 Uur (Nederlandse tijd): de LJ982 stort neer op 500 meter ten noorden van de boerderij ‘De Slop’ van de heer De Hartog. De gehele RAF-bemanning van zeven perso¬nen plus twee Air Despatchers komen om het leven. Zij waren:
Harrison, Graeme E.; Wing Commander, piloot, 29 jaar; Brierley, Thomas B.; Warrant Officer, co-piloot, 21 jaar; Mackay, Neil; Flying Officer, bommenrichter, 35 jaar; Skinner, Norman E.; Flight Lieutenant, radio-telegra- fist, 32 jaar;
De Cordue, Jacques F.G.; Pilot Officer, boordschutter, 29 jaar;
Mathewson, Donald M.; Warrant Officer, navigator, 36 jaar;
Percy, Robert; Flight Sergeant, boordwerktuigkundi¬ge, 25 jaar.
De Air Despatchers van de 253 (Airborne) Composite Company van het Royal Army Service Corps waren: Caldecott, Leslie H. ; Lance Corporal, 22 jaar, en Gregory, Harold; Driver, 28 jaar.
Volgens George Chesterton is het squadron-embleem zoals dat in mijn boek is getoond, pas na operatie Market Garden toegekend. Om de herinnering aan deze operatie en de dramatische verliezen van het squadron te laten voortleven, heeft Harrisons wedu¬we er persoonlijk voor gezorgd dat de dubbelhoofdi- ge adelaar die voorkomt in het gemeentewapen van Arnhem, voor altijd verbonden blijft aan dit embleem van Royal Air Force 190 Squadron.
Een voorbeeld van een andere ‘interessante combinatie’ is de volgende. Op pagina 59 van ‘Tugs and Gliders to Arnhem’ is een foto afgedrukt waarop onder andere te zien zijn Wing Commander Graeme E. Harrison (Officer Commanding 190 Squadron RAF Station Fairford) en Major-General ‘Roy’ Urquhart (General Officer Commanding Ist Airborne Division). George Chesterton, in september 1944 Flying Officer (rang) en Flight Commander (functie) van A-Flight 190 Squadron, bevestigde mijn vermoeden dat de Horsa met Chalk Number 431 Urquhart en zijn gezelschap vervoerde. De Stirling / Horsa / lading combi¬natie zag er dus als volgt uit:
– Piloot van Stirling EF260: Wing Commander Harrison.
– Eerste piloot van de Horsa c/n 431: Lieutenant- Colonel lain Murray, commanderend officier van No. 1 Wing van het Glider Pilot Regiment.
– Passagier met de hoogst rang: Major-General Urquhart.

‘Tugs and gliders’, pagina 59: Vliegbasis Fairford, op de ochtend van 17 september 1944. Voor de start wordt een foto gemaakt van (van links naar rechts): – Oorlogscorrespondent Alan Vlood (Daily Express); – Oorlogscorrespondent Stanley Maxted (BBC); – Colonel Graeme Warrack, Divisie-arts van de Ist Airborne Division; – Wing Commander Graeme Harrison, Commandant van 190 Squadron; – Major General ‘Roy’ Urquhart, Commandant Ist Air-bor- ne Division; – Major R. Oliver, Army Public Relations Officer. (Foto: Stillscollectie R. Voskuil; courtesy Imperial War Museum, Londen).

Op pagina 158 van “T&G” staat het volgende verhaal: “Op deze tweede dag van Operatie MARKET stonden Flight Lieutenant Derek Boyer en zijn bemanning paraat als reservetoestel. Toen de Albemarle van Flight Lieutenant Lee door technische problemen op het laatste moment niet kon opstijgen, werd het te trekken Horsa zweefvliegtuig naar het einde van de wachtende rij vliegtuigen gesleept, en gekoppeld aan het toestel van Flight Lieutenant Boyer: de Albemarle met het serienummer V.1616, ‘G for George’.
Tijdens het passeren van de Nederlandse kust werd het trekvliegtuig door licht luchtafweergeschut getroffen. Er ontstond schade aan het stuurboord-rol- roer, en ook de stuurboord-’trim’ was geraakt waar¬door het toestel moeilijk onder controle te houden was.
Flight Lieutenant Boyer zei tegen zijn zweefvliegtuig- piloot dat hij vol moest houden, en hij slaagde erin het trektoestel recht te houden. Intussen had de naviga¬tor, Flight Lieutenant Frank Croker, zich uit zijn waar- nemerspositie in de neus begeven naar de bestuur- derscabine, waar deze plaatsnam op de nood(opklap)stoel die zich rechts van de piloot bevond. Links naar het stuurwiel leunend kon Croker het stuurwiel overnemen, terwijl zijn piloot Boyer de voetensteunen en de ’trim control’ bediende. Op deze manier slaagde men er in de koers te behouden, en landingszone ‘X’ te bereiken alwaar de Horsa glider om 14.44 uur (Engelse tijd) kon afkoppelen.
Het zweefvliegtuig, hoogstwaarschijnlijk Chalk Number 876, werd bestuurd door Staff Sergeant J. Annand and Sergeant Trevor Davey, beiden van B- Squadron van het Glider Pilot Regiment. De lading bestond uit een jeep met aanhangwagen, een 75mm houwitser en vier soldaten van het Ist Airlanding Light Regiment, Royal Artillery.
In de omgeving van de droppings- en landingszones probeerden de Flight Lieutenants Boyer en Croker zo goed en zo kwaad mogelijk de luchtafweergranaten te ontwijken. ‘G for George’ bereikte uiteindelijk zonder verdere problemen haar thuisbasis, en maakte een goede noodlanding op de daarvoor bestemde lan-dingsbaan. Niemand raakte gewond, en het werd algemeen aangenomen dat Flight Lieutenant Boyer een eerste-klas-prestatie had verricht door zijn zweef-vliegtuig naar de landingszone te loodsen, en vervol¬gens zijn eigen trekvliegtuig veilig naar de thuisbasis te vliegen.
Volgens het operationele logboek van het vliegveld “was het toestel op de dag ervoor licht beschadigd door luchtafweergeschut en kon Flight Lieutenant Boyer een bijzonder record handhaven. Sinds de inva¬sie van Europa was hij bij elke zweefvliegtuigmissie geraakt (Sicilië, Normandië, en nu Arnhem, AJvH) en elke keer had hij zijn vlucht succesvol volbracht”. Derek Boyer werd voor deze vasthoudendheid en dit moedige gedrag gedecoreerd met het Distinguished Flying Cross (DFC).
Via het luchtvaartblad ‘FlyPast’ bereikte mij het sum-miere bericht dat de heer Boyer op 7 januari 2001 door een tragisch ongeluk om het leven was gekomen bij het eiland Guernsey waar hij woonde. Navraag bij de lokale krant, de Guernsey Post, bracht de volgende trieste details naar boven.
Met zijn 79 jaar was Derek John Boyer nog steeds zeer actief als zeezeiler; hij was winnaar van de Fastnet Race, en trotse eigenaar van de Admiral’s Cup. Ook was hij nog immer in het bezit van zijn vlieglicentie, en vloog hij zijn eigen Beech B58 Baron.
Volgens de op het lichaam van de overledene verrich¬te sectie is hij op de desbetreffende ochtend hoogst-waarschijnlijk uitgegleden op een glad plankier, bewusteloos in het water gevallen, en vervolgens ver-dronken. Zoals de Guernsey Post treffend verwoord¬de.’ “En zo kwam Dereks veelbewogen en veelbeteke¬nende leven tot een plotseling einde. Eerst leverde hij slag met de vijand van zijn land, en vervolgens ging hij de strijd aan met de zee. Hij vond zijn trieste einde in de winterse omstandigheden van de jachthaven van St. Peter Port Marina, maar zijn familie troost zich met de gedachte dat hij bezig was met zijn grootste hobby, het onderhouden van zijn boot.”
De hierbovengenoemde informatie over het overlij¬den van Derek Boyer heb ik samen met het geciteerde verhaal uit mijn boek naar de redactie van ‘FlyPast’ gestuurd, en dat relaas is geplaatst in de juni-2001-uit- gave van het tijdschrift.
Als reactie hierop heb ik diverse brieven ontvangen, waaronder van Boyers navigator Frank Croker en van de heer Bill Hands, voormalig zweefvliegtuigpiloot van B-Squadron (RAF Manston).
Bill stuurde mij de volgende informatie.
“Ik heb je artikel in de juni 2001 uitgave van ‘FlyPast’ gelezen waarin je het vliegveld Manston en B-Squadron noemt, en meer specifiek Staff Sergeant Annand and Sergeant Trevor Davey.
Trevor en ik raakten bevriend tijdens onze opleiding aan de Glider School (HGCU, Heavy Glider Conversion Unit) gesitueerd in North Luffenham,
waar wij beiden slaagden voor onze zweefvliegtuig- pilootopleiding. Beiden werden we overgeplaatst naar B-Squadron; ik ging naar No. 3 Flight en Trevor naar No. 19 Flight. De laatste keer dat ik hem sprak, was op maandag 18 september op het vliegveld Manston, voordat we naar Nederland zouden vlie¬gen. Ik heb nooit meer wat van hem vernomen totdat ik in 1988 een exemplaar van de Roll of Honour bemachtigde waarin vermeld stond dat hij behoorde tot de gesneuvelden.
Ik heb het mij tot taak gesteld zijn graf elk jaar te bezoeken, en ik hoop dat dit jaar weer te kunnen doen.”
Door omstandigheden is de Index van “Tugs and Gliders to Arnhem” niet tegelijk met het boek ver¬schenen. Flet is daarom dat ik pas na het verschijnen van het boek geconfronteerd werd met een enigszins bijzondere ontdekking. Flight Sergeant Charles R. Green, Stirling-piloot bij 196 Squadron, RAF Station Keevil, was het ‘slachtoffer’ van drie ‘Abortive Sorties’ (voortijdige landingen).
– Op de eerste dag van operatie Market verloor hij door een kabelbreuk een Horsa zweefvliegtuig met Chalk Number 478 nabij Biezenmortel in Noord- Brabant (pagina 79).
– Maandag 18 september was de eerste piloot van Horsa ‘1026’ kort na het opstijgen genoodzaakt de kop-peling met Greens trekvliegtuig te verbreken vanwege instabiliteit van de lading in de glider (bladzijde 154).
– De dag daarna trok de Stirling een Horsa met Chalk Number 152 (zie pagina 192). Het sleeptoestel kreeg kort na het opstijgen problemen met de motoren, en de zweefvliegtuigpiloten werd opgedragen om zo snel mogelijk de verbinding met het sleeptoestel te verbreken.
Zoals de Engelsen zeggen: “Bad luck comes in threes” of zoals de Nederlanders zeggen: Flight Sergeant Green “moet zich groen en geel geërgerd hebben”. Maar helaas bleef het daar niet bij. Het kon nog erger…
– Op 20 september hadden Green en zijn crew een rustdag.
– De dag daarna voerde de Flight Sergeant met zijn bemanning een bevoorradingsvlucht uit naar Oosterbeek, waarbij men voorraden moest droppen nabij Hartenstein. Helaas werd de Stirling LJ843 getroffen door Duits luchtafweervuur. De zes beman-ningsleden en twee Air Despatchers kwamen om het leven toen het toestel 300 meter ten noordoosten van het hoofdgebouw van het sanatorium Oranje Nassau’s Oord te Renkum neerstortte.
De resterende voorraad boeken van ‘Tugs and Gliders to Arnhem’ is op dit moment beperkt. Daarom wordt Vrienden die alsnog belangstelling hebben, geadvi¬seerd om niet te lang te wachten met een eventuele bestelling. Er zal géén herdruk volgen. Details met betrekking tot het bestellen en betalen kan men ver¬krijgen via het adres en de e-mail van de auteur: A.J. van Hees, Courtpendu 7, 6245 PE Eijsden (ajvhees@worldonline.nl). Ter info: het boek kost voor verzending in Nederland € 39,00 en voor het Verenigd Koninkrijk € 45,00 (beide inclusief porto en verpakking).

Download ministory

/0 Reacties/door
,

Index op geografische namen in nieuwsbrieven en magazines

Index van geografische plaatsnamen en aanduidingen

De verwijzingen naar de plaatsnamen Arnhem en Oosterbeek zijn achterwege gelaten. Met het verschijnen van het Airborne Magazine No. 1, is voor de verwijzing naar geografische plaatsnamen geen onderscheid meer aangebracht tussen het Magazine of de hierin opgenomen Ministory.

Nederland / the Netherlands

Aa (AM 11)

Aalsmeer (MS 62)

Aalst (22)

Acacialaan (63), (70), (86), (126), (MS 5), (MS 6a), (MS 13), (MS 43), (MS 77)

Achterhoek (AM 8), (AM 11), (AM 14)

Achterstraat (MS 103)

Achterveld (98), (MS 22)

Albertkanaal (AM 2), (AM 4), (AM 11), (MS 28), (MS 46), (MS 111)

Alexanderstraat (AM 15), (MS 80), (MS 94), (MS 97)

Almelo (MS 103)

Alteveer, wijk (99), (MS 94), (MS 110)

Amerongen (111), (MS 7), (MS 74)

Amersfoort (AM 14), (AM 15), (MS 7), (MS 22), (MS 31), (MS 74), (MS 100)

Amsterdam (51), (AM 2), (AM 6), (AM 10), (MS 62), (MS 67), (MS 87), (MS 91), (MS 100)

Amsterdamseweg (40), (41), (67), (70), (77), (85), (93), (97), (99), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 25), (MS 35), (MS 57), (MS 58), (MS 65), (MS 72), (MS 75), (MS 86), (MS 97), (MS 100), (MS 102), (MS 108), (MS 117)

Amsvorde (AM 14)

Andelst (28)

Annastraat (70), (76), (86), (92), (AM 10), (MS 25), (MS 79), (MS 126)

Artillerielaan (AM 15)

Apeldoorn (8), (14), (FB 16), (26), (FB 36), (45), (46), (47), (48), (71), (76), (87), (88), (91), (100), (101), (106), (112), (117), (118), (119), (120), (124), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 7), (MS 23), (MS 32), (MS 34), (MS 35), (MS 41), (MS 43), (MS 46), (MS 59), (MS 62), (MS 64), (MS 75), (MS 83), (MS 84), (MS 100), (MS 105), (MS 111), (MS 113), (MS 117), (MS 126)

Apeldoornseweg (33), (59), (72), (79), (118), (AM 10), (AM 15), (AM 16), (MS 22), (MS 35), (MS 78), (MS 84), (MS 126)

Appeltern (100)

Appingedam (MS 96)

Arnhemse heide (AM 14)

Arnhemsestraatweg (AM 15), (MS 93)

 

Bachlaan (99)

Backerstraat (28), (AM 16), (MS 13), (MS 77)

Bakenbergseweg (AM 2), (AM 13), (MS 65), (MS 114), (MS 117), (MS 120)

Bakkerstraat (AM 15), (MS 60), (MS 114)

Barneveld (4), (94), (100), (MS 19), (MS 22), (MS 23), (MS 54)

Batenburg (100)

Bathmen (MS 69), (MS 100)

Bato’sweg (MS 13)

Bato’swijk (91), (AM 11), (MS 5), (MS 64), (MS 66)

Beatrixweg (AM 11)

Beaulieustraat (MS 75)

Beek (AM 11)

Beekbergen (MS 111)

Beekhuizenseweg (MS 93)

Beek-Ubbergen (104)

Beekweg (96)

Beetenhovenlaan (99)

Beilen (AM 15)

Bemmel (103), (118), (AM 14), (AM 15)

Benedendorp (12), (14), (24), (26), (27), (40), (50), (51), (60), (64), (74), (75), (76), (84), (91), (95), (103), (120), (129), (AM 3), (AM 9), (MS 13), (MS 17), (MS 25), (MS 35), (MS 40), (MS 54), (MS 58), (MS 64), (MS 79), (MS 112), (MS 125)

Benedendorpsweg (13), (52), (67), (78), (86), (89), (100), (101), (103), (123), (127), (AM 8), (AM 10), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (AM 16), (MS 5), (MS 6a), (MS 8), (MS 13), (MS 17), (MS 41), (MS 48), (MS 56), (MS 59), (MS 70), (MS 77), (MS 84), (MS 88), (MS 89), (MS 90), (MS 112), (MS 125), (MS 126)

Beneden-Weverstraat (14), (50), (51), (58), (103), (119), (125), (127), (AM 1), (AM 11), (MS 1), (MS 2), (MS 77), (MS 90)

Bennekom (5), (23), (74), (79), (124), (AM 1), (AM 4), (MS 43), (MS 82)

Bennekomseweg (AM 12)

Bentincklaan (96)

Berenkuil, de (11), (15), (56)

Berg en Dal (26), (AM 11), (AM 15), (MS 37)

Bergen (L) (35)

Bergstraat – zie Boven-Bergstraat

Bergum (MS 75)

Bergen op Zoom (31), (AM 2), (MS 7), (MS 56)

Bernulphusstraat (Sint) (48), (AM 10), (MS 13), (MS 126)

Best (22), (AM 1)

Betuwe (8), (15), (16), (28), (34), (35), (61), (80), (89), (90), (99), (103), (106), (111), (118), 126), (128), (AM 1), (AM 2), (AM 4), (AM 10), (AM 16), (MS 7), (MS 40), (MS 44), (MS 46), (MS 60), (MS 62), (MS 67), (MS 68), (MS 73), (MS 74), (MS 87), (MS 91), (MS 103), (MS 117)

Beukenlaan (MS 13), (MS 64), (MS 79)

Beukenhove (40)

Biesbosch (39), (56), (68), (73), (100), (119), (MS 58), (MS 82)

Biesseltsebaan (AM 15)

Biezenmortel (MS 76)

Bilderberg (28), (41), (53), (57), (67), (71), (73), (78), (91), (94), (104), (109), (110), (AM 3), (AM 9), (AM 16), (MS 3), (MS 6), (MS 13), (MS 16), (MS 54), (MS 58), (MS 64), (MS 66), (MS 68), (MS 77), (MS 80), (MS 91), (MS 87), (MS 98), (MS 100), (MS 109), (MS 125)

Bilderberglaan (AM 14)

Bilderbergse bossen (AM 14)

Bildersweg (MS 84)

Binnenveld (MS 43)

Bleckmann, paadje van (MS 78)

Bloemstraat (MS 94)

Bommelerwaard (MS 74)

Borculo (MS 78)

Borgerhoeve (MS 13)

Bornshoeve (90)

Bospad (AM 15)

Boterdijk (AM 12)

Bothaweg (AM 5), (AM 16), (MS 122)

Boskant, buurtschap (MS 7)

Boskoop (104), (MS 54)

Boterdijk (56)

Boulevard Heuvelink (AM 12), (MS 63), (MS 117)

Boven-Beekstraat (98), (MS 22), (MS 69)

Boven-Bergstraat (123), (124), (MS 75), (MS 104), (MS 118)

Bovenbrugstraat (97)

Bovendorp (60), (MS 47)

Boveneindsestraat (AM 15)

Bovenover – zie Onderlangs

Boxtel (101), (131)

Braamweg (AM 15), (AM 16)

Brakkenstein (AM 11)

Bre(e)delaan (MS 58), (MS 80), (MS 109)

Breda (98), (MS 62), (MS 67), (MS 79)

Breedeweg (AM 11), (AM 14)

Breskens (AM 2)

Broekpolder (AM 11)

Brouwerijweg (MS 75), (MS 117)

Brouwersgracht (AM 12)

Brouwershaven (MS 31)

Brugstraat (AM 12), (MS 75), (MS 104)

Brummen (60), (72), (74), (96), (112), (113), (125), (MS 7), (MS 111)

Bunnik (MS 91)

Bu(u)nderkamp (41), (100), (AM 1), (AM 3), (AM 16), (MS 13), (MS 26), (MS 43), (MS 58), (MS 119)

Burgemeester De Wijslaan (96)

Bussum (92)

 

Callunastraat (MS 86)

Cattepoelseweg (99)

Christiaan de Wetstraat (MS 47)

Coldenhove (96)

Cornelis Koningstraat (AM 10), (MS 13), (MS 79), (MS 126)

Cronjéweg (62), (70), (MS 47)

 

Daalhuizen (MS 93)

Da Costastraat (AM 15)

De Bilt (MS 50)

De Dam (51), (84), (86), (129), (AM 11), (MS 64)

De Elft (AM 11)

De Glind (AM 15)

De Koepel (AM 15)

De La Reyweg (115), (MS 102), (AM 16)

De Maten (31)

De Montignylaan (AM 15)

De Schelde (AM 2)

De Schuytgraaf (84), (93), (95), (118), (128), (AM 2), (AM 8), (AM 16), (MS 89), (MS 99), (MS 116)

Deelen (10), (11), (63), (64), (65), (84), (89), (94), (106), (AM 4), (AM 7), (AM 16), (MS 19), (MS 75), (MS 85), (MS 89), (MS 96), (MS 103), (MS 111), (MS 117)

Deelenseweg (MS 84)

Delft (AM 1), (MS 112)

Delftzijl (AM 1)

Den Bosch (21), (22), (MS 28), (MS 44), (MS 62), (MS 67), (MS 81), (MS 100), (MS 105)

Den Brink (97), (AM 15), (MS 86)

Den Dungen (64)

Den Haag (98), (AM 2), (AM 10), (AM 12), (AM 13), (AM 16), (MS 24), (MS 56), (MS 81), (MS 87), (MS 100)

Den Heuvel (AM 11), (AM 15)

Dennekamp, Park de (130), (AM 16), (MS 7), (MS 25), (MS 52), (MS 54), (MS 64), (MS 73), (MS 79), (MS 91)

Dennenkampweg (MS 38)

Dennenoord (AM 16), (MS 8), (MS 84)

Deventer (64), (MS 94), (MS 100)

Didam (55)

Dieden (100)

Diependal (AM 15), (MS 86)

Diependalstraat (114)

Diepenveen (AM 15)

Dieren (52), (AM 16), (MS 111)

Dinteloord (31), (MS 7)

Dodewaard (AM 14)

Doesburg (MS 69)

Doetinchem (AM 8), (AM 15), (MS 111)

Domberg (AM 2)

Dommel (AM 11)

Doodewaard (31), (88), (101), (103), (AM 4), (MS 121)

Doorn (111)

Doorwerth (9), (16), (27), (29), (33) (35), (47), (51), (52), (71), (73), (90), (92), (96), (101), (104), (AM 1), (AM 4), (AM 10), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 8), (MS 13), (MS 19), (MS 38), (MS 39), (MS 50), (MS 65), (MS 66), (MS 67), (MS 88), (MS 98) (MS 99)

Doorwerthse heide (AM 5), (MS 13)

Doorwerthse Hoek (AM 15)

Dorpstraat (AM 15)

Dr. Breveestraat (119)

Dreijen (MS 35)

Dreijensebrug (MS 65), (MS 73)

Dreijenseweg (40), (42), (54), (56), (63), (91), (93), (94), (97), (99), (109), (110), (127), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 25), (MS 35), (MS 47), (MS 58), (MS 63), (MS 65), (MS 67), (MS 73), (MS 97), (MS 100), (MS 102), (MS 105), (MS 108), (MS 111)

Dreischor (MS 31)

Driel (8), (11), (15), (16), (FB 16), (22), (27), (32), (34), (36), (FB 36), (37), (38), (40), (41), (45), (47), (50), (52), (54), (56), (57), (59), (68), (76), (78), (81), (84), (87), (89), (90), (93), (96), (97), (98), (100), (101), (102), (103), (104), (105), (107), (108), (110), (116), (118), (121), (126), (127), (128), (132), (AM 1), (AM 2), (AM 3), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 7), (MS 34), (MS 35), (MS 36), (MS 37), (MS 40), (MS 44), (MS 46), (MS 51), (MS 52), (MS 61), (MS 62), (MS 66), (MS 67), (MS 71), (MS 72), (MS 85), (MS 89), (MS 92), (MS 99), (MS 103), (MS 113), (MS 116), (MS 121)

Drielse dijk (23), (34), (84), (88), (AM 15), (MS 103)

Drielse veer (14), (22), (82), (84), (91), (104), (110), (132), (MS 17), (MS 35), (MS 44), (MS 61), (MS 67), (MS 72), (MS 112), (MS 113), (MS 121)

Duckenburg (AM 15), (MS 77)

Duitsekampweg (31), (78), (94), (AM 1), (MS 68), (MS 72), (MS 80), (MS 107), (MS 119)

Duivelsberg (26)

Duiven (49), (AM 16)

Duno (78), (MS 98)

Dunobeek (103)

 

Ede (4), (10), (24), (31), (45), (50), (53), (56), (59), (60), (61), (63), (64), (65), (66), (68), (72), (74), (78), (85), (88), (89), (91), (94), (97), (100), (103), (104), (111), (112), (115), (116), (117), (120), (125), (128), (AM 1), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 14), (AM 15), (MS 7), (MS 23), (MS 25), (MS 50), (MS 53), MS 57), (MS 58), (MS 64), (MS 72), (MS 74), (MS 82), (MS 84), (MS 86), (MS 89), (MS 98), (MS 102), (MS 105), (MS 110), (MS 111)

Eede (AM 2)

Eefde (AM 14), (MS 100)

Eelde (96), (98), (AM 13), (AM 14), (MS 19)

Eerbeek (96)

Eerde (79)

Eerschot (MS 71)

Eerste Spijkerdwarsstraat (MS 117)

Eibergen (MS 78)

Eik (56)

Eikenlaan (AM 15)

Eindhoven (12), (14), (22), (25), (30), (48), (53), (86), (99), (AM 14), (MS 28), (MS 30), (MS 37), (MS 51), (MS 116)

Elden (118), (MS 62), (MS 67), (MS 103), (MS 116)

Ellecom (122)

Elst (8), (34), (88), (103), (118), (126), (128), (AM 13), (AM 14), (MS 2), (MS 7), (MS 39), (MS 46), (MS 60), (MS 62), (MS 69), (MS 78), (MS 103), (MS 116)

Emden (MS 62)

Emmastraat (AM 11), (MS 13), (MS 25), (MS 64)

Emmaweg – is Emmastraat (MS 13)

Enkstraat (MS 84)

Enkweg (MS 93)

Enschede (109), (112), (MS 7), (MS 56)

Epe (102)

Eperweg (MS 74)

Ermelo (MS 54)

Erp (MS 71)

Eusebiusbinnensingel (43), (MS 9), (MS 93), (MS 114)

Eusebiusbuitensingel (43), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (MS 18), (MS 30), (MS 78), (MS 102), (MS 114)

Eusebiusplein (MS 14), (MS 63), (MS 69)

 

Fangmanweg (84), (129), (AM 10), (AM 11), (MS 13), (MS 25), (MS 43), (MS 64), (MS 84), (MS 126)

Fijnaart (31)

Fonteinallee (103)

Frans Halslaan (MS 117)

Frederik Hendrikstraat (AM 15)

Friesland (50), (51), (52), (MS 35)

Frombergstraat (MS 75)

 

Geelkerkenkamp (MS 110)

Geitenkamp (AM 2)

Gelderland (53), (97), (107), (108), (115), (116), (MS 89), (MS 103)

Gelderse Vallei (117)

Gele Rijdersplein (95)

Gennep (AM 11)

Gielenbeek (103)

Ginkelse heide (4), (6), (9), (10), (11), (35), (45), (57), (60), (64), (67), (68), (70), (72), (75), (76), (84), (89), (91), (92), (97), (102), (108), (109), (111), (115), (116), (117), (120), 122), (123), (128), (AM 3), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 23), (MS 43), (MS 50), (MS 53), (MS 58), (MS 65), (MS 73), (MS 82), (MS 83), (MS 84), (MS 86), (MS 89), (MS 98), (MS 100), (MS 105), (MS 107), (MS 108), (MS 110), (MS 113)

Ginkelse zand (MS 58)

Ginkelseweg (48)

Goffertpark (AM 11)

Goirle (MS 7), (MS 56)

Gorinchem (MS 7)

Gorssel (AM 14), (MS 100)

Graadt van Roggenstraat (AM 13)

Graaf Ottolaan (AM 14)

Graaf van Rechterenweg (89), (100), (102), (113), (124), (AM 7), (MS 13), (MS 35), (MS 47), (MS 48), (MS 98)

Grafwegen (AM 11)

Gramsbergen (AM 2)

Grave (8), (15), (26), (83), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (MS 30), (MS 37), (MS 38), (MS 77), (MS 81), (MS 85), (MS 116)

’s Gravenzande (MS 56)

Grebbeberg (89), (AM 13), (MS 34), (MS 84)

Grebbeveer (MS 67)

Griftdijk (34)

Grindweg (AM 15)

Groene Dijk (MS 81)

Groenestraat (MS 89)

Groenewoud-plantsoen (MS 49)

Groesbeek (12), (15), (26), (31), (45), (52), (54), (79), (82), 83), (84), (87), (97), (99), (100), (110), (112), (121), (122), (127), (132), (AM 4), (AM 10), (AM 11), (AM 15), (MS 7), (MS 10), (MS 46), (MS 56), (MS 77), (MS 116)

Groesbeekseweg (AM 15), (MS 37)

Groningen (129), (AM 3), (AM 4), (AM 10), (MS 19)

Grote Markt (AM 10)

Grote Molenstraat (MS 116)

 

Haalderen (MS 60)

Harderwijk (100), (MS 19)

Haren (MS 81)

Harskamp (94), (AM 16)

Hartenstein (8), (15), (16), (21), (23), (27), (28), (29), (30), (36), (39), (46), (49), (50), (55), (57), (60), (66), (67), (68), (80), (85), (86), (90), (94), (95), (96), (97), (98), (100), (102), (104), (111), (112), (113), (115), (123), (127), (AM 4), (AM 10), (MS 8), (MS 15), (MS 19), (MS 24), (MS 34), (MS 35), (MS 38), (MS 39), (MS 40), (MS 43), (MS 44), (MS 47), (MS 50), (MS 54), (MS 56), (MS 58), (MS 62), (MS 64), (MS 65), (MS 66), (MS 67), (MS 68), (MS 73), (MS 80), (MS 83), (MS 86), (MS 90), (MS 95), (MS 97), (MS 98), (MS 99), (MS 101),(MS 102), (MS 108), (MS 122)

Hartensteinlaan (80), (124), (MS 64), (MS 122)

Hartenweg (AM 5), (MS 122)

Hatert (AM 11)

Hatertse Broek (AM 15)

Heelsum (9), (10), (16), (23), (24), (27), (28), (51), (55), (56), (80), (91), (104), (120), (124), (AM 1), (AM 3), (AM 5), (AM 7), (AM 12), (AM 13), (AM 16), (MS 38), (MS 44), (MS 50), (MS 64), (MS 81), (MS 82), (MS 109), (MS 113)

Heerlen (MS 56)

Heesch (MS 81)

Heeze (AM 8)

Heijenoord (AM 15), (MS 58)

Heilige Landstichting (91)

Hell’s Highway (23), (79), (86), (MS 116)

Hemeldal,`t (MS 13)

Hemsels(ch)e Berg, De (6), (30), (50), (51), (53), (57), (61), (66), (70), (76), (77), (78), (31), (101), (103), (132), (AM 5), (AM 13), (AM 15), (MS 4), (MS 6), (MS 8), (MS 54), (MS 77), (MS 98), (MS 122)

Hemmen (103), (AM 4), (MS 44), (MS 121)

Hengelo (87), (MS 30)

Herentals (AM 12)

’s Hertogenbosch – zie Den Bosch

Hesweg (103)

Het Eiland – See The Island

Heteren (15), (16), (23), (34), (48), (53), (88), (103), (121), (AM 13), (MS 7), (MS 44), (MS 116)

Heumen (26), (83), (AM 11), (AM 15)

Heuveloordweg (MS 13), (MS 25), (MS 79)

Heuvelsestraat (AM 15)

Heveadorp (9), (16), (19), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (MS 35), (MS 67), (MS 90)

Heyendaalseweg (83)

Hilversum (100), (104), (AM 7), (MS 123)

Hindekamp (MS 7)

Hoek van Holland (MS 34), (MS 47), (MS 57), (MS 62)

Hoenderloo (MS 22), (MS 78), (MS 96), (MS 111)

Hoeven (MS 7)

Hofstraat (MS 49), (MS 69), (MS 114)

Hoge Hoenderberg (AM 11)

Hogerheide (AM 15), (MS 79)

Hoge Veluwe (MS 19)

Holten (MS 7)

Hommelseweg (MS 19)

Homoet (AM 13)

Honinghutje (AM 11)

Hoofdlaan (70), (76), (AM 5), (AM 12), (AM 15), (AM 16), (MS 35), (MS 54), (MS 83), (MS 90), (MS 97), (MS 98), (MS 102), (MS 110), (MS 122)

Hoofdstraat (AM 2), (MS 93)

Hoogenhofseweg (AM 15)

Hoogeveen (AM 15)

Hoogkamp (AM 2), (MS 79), (MS 94), (MS 120)

Hoogstedelaan (MS 117)

Huissen (AM 2), (MS 30)

Huissensestraat (AM 15)

Huizen (96)

Hulkensteinseweg (6), (103), (125), (AM 2), (MS 63), (MS 97), (MS 107), (MS 120)

Hunnerpark (AM 11), (AM 13), (AM 15)

Huygenselaan (MS 94)

 

IJmuiden (MS 68), (MS 88), (MS 96)

IJssel (MS 100)

IJsselkade (MS 100)

IJzerlo (AM 5)

Imbos(ch) (96)

Ireneweg (MS 13)

Island, The (88), (99), (MS 46) (MS 116)

 

Jacobaweg (100), (AM 10), (MS 25), (MS 79), (MS 126)

Jagerskamp (29), (MS 79), (MS 88)

Jagerslaan (MS 39)

Jagerspad (27), (MS 25)

Jansbinnensingel (MS 63)

Jansbuitensingel (59), (72)

Jan van Embdenweg (MS 13), (MS 79)

J.J. Talsmalaan (87), (91)

Johan de Witlaan (MS 69)

Johannahoeve (23), (24), (40), (42), (53), (56), (70), (71), (91), (94), (100), (102), (109), (121), (122), (AM 5), (AM 15), (MS 13), (MS 45), (MS 51), (MS 58), (MS 63), (MS 67), (MS 73), (MS 82), (MS 83), (MS 97), (MS 100), (MS 108), (MS 122)

Johannahoeveweg (71), (AM 14), (AM 16), (MS 73), (MS 80)

Johannastraat (MS 94)

Johannaweg (AM 10), (MS 126)

Johanniterweg (92)

Johan van Oldebarneveldtstraat (AM 3)

Jonkerbosch (87), (89), (97), (AM 11), (MS 7), (MS 77)

Jonkershoeve (41), (MS 73)

Jonkheer Nedermeijer van Rosenthalweg {Grindweg} (AM 15), (MS 13), (MS 43), (MS 63)

Joubertweg (MS 35), (MS 52), (MS 73)

Julianaweg (MS 79)

 

Kabeljauw (MS 50), (MS 66), (MS 122)

Kadestraat (MS 69)

Kamp (AM 11)

Kapelstraat (MS 13)

Karel van Gelderlaan (MS 84)

Kastanjehof (MS 84)

Kastanjelaan (MS 63), (MS 94)

Kasteelweg (MS 65)

Katwijk aan Zee (AM 13), (MS 62), (MS 84)

Keijenbergscheweg (MS 13)

Keizer Lodewijkplein (AM 13)

Keldonk (MS 71)

Kemperbergweg (MS 45)

Kennedystraat (49)

Kerkhoflaan (AM 15)

Kerklaan (101), (MS 39)

Kerkpad (75), (107), (115), (AM 9), (MS 8)

Kerkplein (76)

Kerkstraat (MS 13), (MS 60)

Kesteren (16), (28), (60), (88), (AM 15)

Ketelstraat (MS 93)

Kivietsdel (18), (AM 6), (MS 98)

Klarendalseweg (MS 94)

Klein Amerika (26)

Kleve (MS 7)

Kingelbeek (AM 2), (MS 48)

Klingelbeekseweg (6), (24), (36), (43), (50), (82), (101), (103), (114), (117), (AM 2), (AM 15), (MS 23), (MS 41), (MS 63), (MS 80), (MS 86), (MS 89), (MS 120)

Klinkenbergerweg (AM 15)

Kluizeweg (118)

Knapheide (26), (AM 11)

Kneppelhoutweg (76), (115), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (MS 6), (MS 8), (MS 73), (MS 83), (MS 91)

Knoevenoorstraat (96)

Koevering (AM 1)

Koningstraat (AM 15), (MS 60), (MS 114)

Koningsweg (AM 14), (MS 30)

Kootwijkerbroek (MS 22)

Kortestraat (AM 16)

Koudekerke (AM 2)

Kranenburg (AM 11)

Kruislaan (67)

 

Laan 1914 (AM 14)

Laarstraat (MS 116)

Lage Zwaluwe (MS 58)

Langeberg (MS 111)

Lankforst (AM 15)

Larensteinselaan (MS 93)

Larikslaantje (MS 54)

Lauwersgracht (AM 12), (AM 15)

Lebretweg (28), (59), (AM 16), (MS 13), (MS 25), (MS 48)

Leeren Doedel, De (63), (70), (76), (99), (116), (MS 25), (MS 67), (MS 75), (MS 84), (MS 97)

Leersum (111)

Leeuwarden (51), (98), (MS 112)

Leidschendam (102)

Leie (MS 56)

Leigraaf (AM 9), (MS 125)

Lek (MS 62), (MS 74)

Lent (103), (AM 11), (AM 13), (AM 14), (AM 15)

Lentse Waranda (AM 15)

Leusden (MS 74)

Leusderweg (AM 14)

Lexmond (MS 7)

Lichtenbeek (42), (AM 14), (AM 15), (MS 47), (MS 58), (MS 67), (MS 73), (MS 98), (MS 105)

Lienden (106), (MS 46)

Limburg (51), (53)

Lindeboomweg (AM 14)

Linge (AM 14), (MS 7), (MS 44)

Liztstraat (9)

Lochem (MS 7)

Loenen aan de Vegt (MS 91)

Lombok (105), (106), (108), (109), (110), (111), (115), (120), (126), (AM 12), (AM 14), (AM 15), MS 75)

Loo, Het (46), (MS 32), (MS 113)

Looijerstraat (36)

Lopik (100), (MS 7)

Lukassenpad (AM 10),(MS 126)

Lunteren (56), (100)

Lunterseweg (AM 10)

 

Maarn (111)

Maas (100), (AM 11), (AM 14), (MS 81)

Maaskant (MS 81)

Maas-Schelde kanaal (15), (23), (MS 111)

Maassluis (MS 96)

Maastricht (114), (AM 12)

Maasvallei (21)

Maas–Waal kanaal (26), (MS 46), (MS 77)

Mahlerstraat (99)

Malden (AM 11), (AM 15)

Mariasingel (118)

Mariaweg (56), (78), (AM 16), (MS 35), (MS 54), (MS 64), (MS 65), (MS 68), (MS 73), (MS 102)

Mariënbergweg (MS 13), (MS 79)

Mariëndaal (77), (88), (AM 10), (AM 15), (AM 16), (MS 41), (MS 47), (MS 58), (MS 126)

Markt (MS 69), (MS 93), (MS 114), (AM 5)

Marktstraat (MS 69), (MS 78)

Marsstraat (MS 110)

Matzer van Blooisplatsoen (AM 15)

Maurik (MS 7), (MS 74)

Meester Franckenstraat (AM 13)

Meester Meijers paadje (AM 10)

Megen (MS 81)

Meijhorst (AM 15)

Meinerswijk (64), (AM 12), (MS 75)

Middelburg (51), (AM 5)

Middenlaan (MS 90)

Middenweg (AM 2)

Mill Hill (MS 13)

Millingen (122)

Molenbosweg (AM 15)

Molenbrug (MS 44)

Molenhoek (26), (AM 15)

Molenstraat (103), (AM 13), (AM 15)

Molenweg (AM 15), (MS 25), (MS 44), (MS 64), (MS 79)

Mook (26), (31), (AM 11), (AM 14), (MS 7)

Mooksebaan (AM 15)

Moscowa (96), (106), (AM 15), (MS 18), (MS 100)

 

Naaldwijk (117)

Naarden (52), (MS 39)

Nachtegaalspad (MS 59), (MS 75)

Nassaulaan (MS 54), (MS 122)

Nassaustraat (AM 5), (MS 86)

Neerloon (MS 37)

Nico Bovenweg (AM 14)

Nieuwe Plein – later Willemsplein (AM 11), (AM 15), (MS 59), (MS 75), (MS 117)

Nijkerk (MS 19)

Nijmegen (11), (12), (14), (15), (17), (26), (27), (30), (34), (51), (72), (74), (79), (83), (87), (89), (91), (96), (98), (99), (105), (121), (128), (132), (AM 2), (AM 4), (AM 5), (AM 8), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 4), (MS 6), (MS 6a), (MS 7), (MS 17), (MS 22), (MS 28), (MS 30), (MS 37), (MS 44), (MS 45), (MS 46), (MS 49), (MS 51), (MS 53), (MS 57), (MS 61), (MS 62), (MS 65), (MS 66), (MS 67), (MS 69), (MS 73), (MS 74), (MS 77), (MS 78), (MS 89), (MS 92), (MS 111), (MS 112), (MS 113), (MS 114), (MS 116), (MS 122)

Nol in ’t Bosch (110)

Noord Brabant (53)

Noordelijke Parallelweg (AM 15), (MS 75)

Noorderweg (AM 15), (MS 77)

Noordwijk (MS 56)

Noordzee (MS 8), (MS 44), (MS 51)

Nunspeet (53), (100), (119), (AM 5), (MS 94)

 

Ochten / Echteld (MS 7)

Oirschot (19)

Oisterwijk (131)

Oldenbroek (MS 74)

Ommershoflaan (89)

Onder de bomen (127)

Onderlangs – Bovenover (6), (8), (24), (36), (64), (67), (84), (85), (105), (106), (107), (108), (111), (115), (119), (123), (125), (126), (129), (AM 2), (AM 6), (AM 15), (MS 8), (MS 9), (MS 63), (MS 70), (MS 75), (MS 80), (MS 86), (MS 90), (MS 100), (MS 104), (MS 118)

Oorsprong, Hoge (43), (69), (78), (115), (119), (AM 4), (AM 15), (MS 6), (MS 66), (MS 83), (MS 88), (MS 110), (MS 115), (MS 121)

Oorsprong, Lage (6)

Oorsprongbeek (103), (AM 13), (AM 14), (MS 83)

Oosterbeek (17), (20), (AM 11)

Oosterbeek-Laag (6), (97), (99), (117), (AM 3), (AM 4), (AM 6), (AM 7), (MS 3), (MS 13), (MS 35), (MS 90)

Oosterbeek-Hoog (54), (63), (97), (AM 14), (AM 15), (MS 25), (MS 34), (MS 35), (MS 58), (MS 65), (MS 73), (MS 91), (MS 102), (MS 105)

Oosterhout (26), (34), (71), (103), (126), (AM 14), (AM 15), (MS 46), (MS 89), (MS 92)

Oosterhoutse dijk (AM 15)

Oostkapelle (AM 2)

Ooststraat (AM 13)

Opheusden (16), (31), (60), (88), (AM 4), (MS 44), (MS 62), (MS 67), (MS 121)

Oranjebrug (AM 15), (MS 75)

Oranje-Nassau’s Oord (28), (114)

Oranjestraat (84), (106), (AM 2), (AM 15), (AM 16), (MS 75), (MS 104)

Oranjewachtstraat (AM 15)

Oranjeweg (28), (132), (MS 38), (MS 54), (MS 64), (MS 68), (MS 84), (MS 89), (MS 91), (MS 98)

Orchislaan (AM 15)

Oss (MS 81)

Ossendrecht (AM 2)

Otterlo (86), (MS 19), (MS 22), (MS 25), (MS 53), (MS 113)

Oud Beijerland (MS 64)

Oude Haven (58), (AM 12)

Oude Hofstraat (MS 69)

Oude Kraan (AM 4), (MS 63), (MS 104)

Oude Lunterseweg (AM 15)

Oude Oosterbeekseweg (MS 8), (MS 77), (MS 90)

Oude Tol (AM 2), (MS 120)

Overasselt (26), (83), (AM 11), (MS 74)

Overbetuwe (84), (103), (AM 14), (AM 15), (MS 116)

Overlangbroek (111)

Overloon (21), (121), (132), (AM 13), (MS 7)

 

Paadje van Bleckmann (MS 18)

Paasberg (33), (54), (56), (57), (MS 13), (MS 64), (MS 79)

Pannerden (72), (AM 13)

Pannerdens kanaal (MS 63)

Panovenlaan (AM 15)

Papendal, Nationaal Sportcentrum (23), (24), (57), (91), (94), (95), (109), (130), (AM 13), (MS 58), (MS 89), (MS 99), (MS 100)

Parallelweg (AM 1), (AM 3), (AM 15), (AM 16), (MS 13), (MS 20), (MS 25), (MS 119)

Parkstraat (MS 18), (MS 93)

Parkweg (116)

Pastoor Bruggemanlaan (MS 48)

Paul Krugerstraat (62), (AM 5), (AM 15), (AM 16), (MS 13), (MS 35), (MS 52), (96), (MS 64), (MS 68), (MS 73), (MS 102), (MS 122)

Peel, De (21)

Persingen (AM 15)

Pietersberg, De (30), (46), (61), (66), (70), (100), (106), (117), (MS 77), (MS 90), (MS 99)

Pietersbergseweg (40), (86), (115), (121), (AM 6), (AM 15), (MS 6), (MS 64), (MS 79), (MS 84), (MS 87), (MS 91)

Planken Wambuis (67), (72), (73), (85), (AM 1), (AM 16), (MS 57)

Plasmolen (AM 11)

Plein 1813 (AM 10)

Ploegseweg (73), (75), (103), (AM 11), (MS 5), (MS 43), (MS 70), (MS 84)

Polderweg (AM 9), (MS 13), (MS 29), (MS 40), (MS 59), (MS 125)

Polenplein (104)

Pontanuslaan (118)

Posbank (AM 13)

Postpad (110), (MS 25)

Prins Bernardweg (MS 13)

Prins Hendrikstraat (AM 15)

Putten (122)

 

Raadhuisplein (AM 10), (MS 126)

Randwijk (16), (103), (MS 44)

Ravenstein (MS 81)

Reduzum (Roordahuizen) (52)

Rees (AM 14)

Reijerskamp, De (12), (54), (56), (76), (110), (MS 31), (MS 58)

Remmerden (MS 17)

Renkum (7), (9), (16), (21), (25), (28), (34), (35), (36), (39), (40), (43), (47), (48), (50), (53), (63), (64), (67), (85), (86), (87), (89), (93), (96), (101), (103), (104), (110), (111), (113), (115), (116), (117), (120), (124), (127), (AM 1), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (MS 7), (MS 13), (MS 17), (MS 24), (MS 31), (MS 38), (MS 40), (MS 44), (MS 50), (MS 55), (MS 56), (MS 58), (MS 73), (MS 80), (MS 81), (MS 82), (MS 89), (MS 97), (MS 98), (MS 110), (MS 113)

Renkumse heide (48), (AM 5), (AM 14), (MS 122)

Renkumstraat (MS 31)

Renssenstraat (AM 15), (MS 104)

Renswoude (MS 74)

Rheden (23), (AM 8), (MS 110), MS 111)

Rhenen (AM 11), (MS 7), (MS 17), (MS 43), (MS 84), (MS 110)

Rhoden (122)

Rietgrachtstraat (AM 2)

Riethorst (AM 11)

Rijkerswoerd (AM 14)

Rijksweg-West (AM 15)

Rijndijk (36), (FB 36), (41), (103), (118), (121), (AM 5), (AM 12), (MS 44), (MS 99)

Rijnkade (39), (72), (77), (78), (108), (115), (MS 14), (MS 69), (MS 84)

Rijnstraat (84), (122), (MS 63), (MS 93)

Ringallee (MS 93)

Rivierstraat (MS 77)

Roermondsplein (AM 15), (MS 75), (MS 93)

Roggestraat (MS 60), (MS 93)

Roosendaal (AM 15)

Rosandelaan (88)

Rosandepolder (89), (MS 13), (MS 59), (MS 77), (MS 89)

Rosandeweg (MS 13), (MS 79)

Rosendaalseweg (AM 2)

Rostocklaan (MS 23)

Rotterdam (100), (AM 2), (AM 16), (MS 62), (MS 64), (MS 96)

Rozenburg (100)

Rozendaal (AM 8), (MS 69), (MS 93)

Rozendaalse heide (96)

Rozendaalselaan (MS 93)

Rozenpad (MS 98)

Rozensteeg (AM 7), (AM 8)

Rozenstraat (MS 75)

Ruurlo (MS 7)

 

Sandersweg (MS 39)

Schaarsbergen (12), (14), (25), (52), (65), (90), (96), (97), (AM 1), (AM 11), (AM 13), (MS 30), (MS 35), (MS 39), (MS 66), (MS 78), (MS 84), (MS 98), (MS 102), (MS 110), (MS 117)

Schalkwijk (MS 7)

Scheldekanaal (MS 46), (MS 95)

Schelmseweg (AM 10), (AM 14), (AM 15), (MS 13), (MS 58), (MS 65), (MS 84), (MS 117), (MS 126)

Schiphol (AM 10)

Schoolstraat (MS 13)

Schoonhoven (MS 82)

Schouwen Duiveland (MS 31)

Schweizerhöhe (MS 58), (MS 75)

Serooskerke (AM 2)

Sint Michielgestel (MS 7), (MS 56)

Sint Oederode (22), (AM 11), (MS 7)

Sint Walburgisplein (AM 15)

Sliedrecht (100), (128), (MS 58), (MS 82)

Slijk-Ewijk (103), (AM 13), (AM 15)

Soest (86)

Soesterberg (89), (AM 1), (MS 89), (MS 99)

Son (22), (86), (AM 1), (AM 11)

Sonneberg (43), (53), (59), (66), (76), (82), (92), (96), (115), (AM 5), (AM 13), (AM 16), (MS 10), (MS 38), (MS 47), (MS 50), (MS 58), (MS 64), (MS 66), (MS 83), (MS 98), (MS 102), (MS 122)

Sonneberglaan (30), (39), (54), (76), (118), (MS 10), (MS 51), (MS 83), (MS 98)

Sonsbeekpark (99), (118), (AM 15)

Sonsbeekweg (MS 75)

Spaenweg, van (MS 13)

Spijkerkwartier (MS 93), (MS 94)

Sportlaan (78)

St. Annastraat (AM 11)

St. Jansberg (AM 11)

St. Jorisstraat (AM 13)

Stationsplein (MS 63), (MS 104), (MS 118)

Stationsstraat (MS 84)

Stationsweg (4), (56), (57), (107), (AM 7), (AM 16), (MS 35), (MS 47), (MS 52), (MS 58), (MS 64), (MS 65), (MS 73), (MS 84), (MS 97), (MS 102)

Steeg, de (MS 34)

Steenstraat (MS 60), (MS 94)

Steenwijk (98)

Steijnweg (62), (96), (AM 15), (AM 16), (MS 13), (MS 35), (MS 54), (MS 65), (MS 102)

Stenenkruis (AM 15), (MS 13), (MS 35), (MS 77)

Strodorpsweg (MS 13)

Stroe (116)

 

Taludweg (MS 13)

Telefoonweg (68), (101), (120), (AM 3), (MS 11), (MS 58), (MS 100), (MS 119), (AM 1), (AM 3), (AM 12), (AM 16)

Terborg (AM 15), (MS 72)

Terlet (12), (14), (40), (58), (AM 13), (MS 117)

Teuge (122)

Thomas à Kempislaan (MS 69), (MS 100)

Thornsestraat (AM 15)

Tiel (AM 15), (MS 74)

Tilburg (92)

Tol (Wolfheze) (MS 87)

Tolsteeg (MS 84)

Torenstraat (56), (128), (MS 82)

Toulon van der Koogweg, van (51), (MS 13), (MS 25), (MS 64), (MS 102)

Trajanusplein (AM 13)

Tramstraat (MS 93)

Tull en ’t Waal (MS 7)

Turfstraat (MS 114)

Twente (AM 2), (AM 14)

 

Ubberseweg (AM 13)

Uden (MS 7), (MS 37)

Unksepad (MS 13)

Utrecht (21), (53), (AM 3), (AM 5), (AM 14), (AM 16), (MS 7), (MS 48), (MS 52), (MS 62), (MS 70), (MS 84), (MS 91)

Utrechtse Heuvelrug (61)

Utrechtsestraat (123), (124), (AM 12), (AM 15), (MS 13), (MS 104)

Utrechtseweg (4), (6), (18), (28), (29), (30), (39), (40), (41), (43), (50), (53), (55), (56), (59), (60), (63), (64), (66), (70), (76), (77), (78), (84), (87), (88), (91), (92), (96), (108), (114), (115), (117), (118), (120), (130), (AM 1), (AM 2), (AM 3), (AM 6), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 6), (MS 7), (MS 8), (MS 13), (MS 20), (MS 24), (MS 25), (MS 35), (MS 38), (MS 39), (MS 40), (MS 41), (MS 47), (MS 48), (MS 50), (MS 51), (MS 52), (MS 54), (MS 59), (MS 63), (MS 64), (MS 65), (MS 66), (MS 68), (MS 70), (MS 73), (MS 75), (MS 77), (MS 79), (MS 80), (MS 83), (MS 84), (MS 86), (MS 87), (MS 88), (MS 91), (MS 94), (MS 97), (MS 100), (MS 102), (MS 104), (MS 109), (MS 115), (MS 117), (MS 118), (MS 119), (MS 120), (MS 123), (MS 126)

 

Valburg (8), (47), (87), (97), (126), (132), (AM 13), (AM 15), (MS 7), (MS 61), (MS 92)

Valburgsestraat (AM 15)

Valburgseweg (106)

Valkenburglaan (30), (40), (53), (59), (66), (68), (70), (73), (80), (122), (AM 5), (AM 9), (AM 13), (AM 14), (MS 58), (MS 66), (MS 84), (MS 109), (MS 110), (MS 122), (MS 125)

Valkeniersbossen (AM 13)

Valkenswaard (22), (MS 116)

Valkhof (AM 2), (AM 11), (AM 13), (AM 15)

Van Borsselenweg (30), (39), (43), (66), (76), (85), (113), (115), (127), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 6), (MS 8), (MS 38), (MS 66), (MS 77), (MS 83), (MS 84), (MS 88), (MS 91), (MS 121), (MS 122)

Van Dedemweg (MS 47)

Van der Molenallee (85)

Van Eeghenweg (MS 70), (MS 79)

Van Lennepweg (6), (67), (72), (76), (78), (113), (115), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (MS 38), (MS 56), (MS 66), (MS 83), (MS 89), (MS 97), (MS 110)

Van Limburg Stirumweg (71), (82), (MS 65)

Van Oudenallenweg (115)

Van Pallandstraat (MS 75)

Van Tienhovenlaan (AM 14), (MS 58)

Veenendaal (MS 39), (MS 75)

Veerweg (5), (92), (94), (98), (110), (115), (127), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 8), (MS 84), (MS 110)

Veghel (22), (23), (AM 1), (AM 2), (AM 11), (MS 30), (MS 37)

Velp (99), (112), (AM 11), (AM 15), (MS 60), (MS 78), (MS 84), (MS 93), (MS 94), (MS 111)

Velperplein (MS 11), (MS 22), (MS 60), (MS 63), (MS 69), (MS 75), (MS 93)

Velperweg (MS 34), (MS 60), (MS 69), (MS 94)

Velsen (MS 88), (MS 96)

(Zuid)-Veluwe (4), (10), (19), (25), (59), (73), (76), (98), (100), (112), (119), (AM 1), (AM 13), (AM 14), (MS 19), (MS 39), (MS 78), (MS 91), (MS 96)

Veluwezoom (MS 40)

Venlo (AM 16), (MS 103), (MS 110)

Venray (MS 84)

Veritasweg (MS 79)

Verlengde Groenestraat (MS 37)

Vianen (MS 7)

Vierhouten (122)

Vlijtstraat (MS 114)

Vlissingen (AM 2)

Vogelweg (AM 15), (MS 13)

Voorburg (MS 112)

Voorthuizen (MS 19)

Vorden (MS 7), (MS 100)

Vosseneindseweg (AM 15)

Voxhill (Groesbeek) (AM 11)

Vredeberg (AM 10)

Vreedenhoff (MS 39)

Vreeswijk (MS 7)

 

Waal (100), (103), (121), (AM 11), (AM 15), (MS 46), (MS 57), (MS 62), (MS 67), (MS 77), (MS 111), (MS 116)

Waaldijk (103), (AM 15)

Waalre (90), (MS 56)

Waalstraat (AM 15)

Waalsprong (121), (MS 89)

Wageningen (19), (53), (59), (65), (66), (72), (93), (100), (101), (111), (124), (AM 4), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (MS 7), (MS 17), (MS 43), (MS 44), (MS 49), (MS 62)

Wagnerlaan (118), (AM 15)

Walburgstraat (MS 93)

Walcheren (AM 1), (AM 2), (MS 56), (MS 68)

Wamel (AM 15)

Warnsborn (97), (MS 47), (MS 65), (MS 67), (MS 71), (MS 102)

Wassenaerweg, van (MS 13)

Waterschap Vallei & Eem (103)

Watertorenpad (MS 13)

Watertorenweg (MS 13)

Weerdjesstraat (77), (95), (97), (99), (AM 2), (MS 63), (MS 69), (MS 75), (MS 78)

Weg achter het bos (AM 15)

Wekerom (MS 19), (MS 91)

Westerbork (MS 112)

Westerbouwing (14), (24), (30), (39), (40), (43), (56), (61), (66), (67), (78), (79), (81), (84), (91), (92), (96), (104), (106), (110), (115), (116), (119), (120), (122), (AM 12), (AM 15), (MS 6), (MS 8), (MS 10), (MS 46), (MS 61), (MS 66), (MS 67), (MS 68), (MS 84), (MS 88), (MS 91), (MS 92), (MS 97), (MS 98), (MS 99), (MS 110)

Westervoort (64)

Westervoortsedijk (AM 12), (AM 13) (AM 15), (MS 30), (MS 78), (MS 114)

Westkapelle (AM 2)

Weverstraat (60), (84), (119), (126), (129), (AM 1), (AM 10), (AM 11), (AM 15), (MS 2), (MS 13), (MS 25), (MS 43), (MS 65), (MS 70), (MS 75), (MS 79), (MS 84), (MS 126)

Wiesel, buurtschap (MS 23)

Wijchen (AM 2)

Wijk bij Duurstede (MS 7), (MS 17)

Wildbaan (MS 93)

Wilhelminakanaal (22), (AM 11)

Wilhelminastraat (27), (AM 2), (AM 10), (MS 13), (MS 79), (MS 99), (MS 126)

Willem Honingweg (MS 93)

Willem van Kleefweg (MS 47)

Willemsplein (AM 15), (MS 63), (MS 75), (MS 94), (MS 114), (MS 117)

Willige Langerak (AM 15)

Wilnis (107)

Wilp (MS 110)

Woeste Hoeve (MS 22), (MS 102)

Wolfheze (9), (10), (12), (13), (16), (17), (23), (28), (29), (31), (39), (40), (41), (44), (46), (49), (54), (56), (58) (59), (65), (66), (67), (68), (69), (70), (75), (76), (78), (80), (84), (91), (92), (94), (96), (97), (100), (101), (102), (106), (111), (113), (116), (118), (122), (127), (128), (AM 1), (AM 2), (AM 3), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 8), (MS 9), (MS 10), (MS 13), (MS 20), (MS 25), (MS 26), (MS 31), (MS 35), (MS 38), (MS 39), (MS 44), (MS 51), (MS 54), (MS 57), (MS 58), (MS 60), (MS 64), (MS 65), (MS 66), (MS 68), (MS 69), (MS 72), (MS 73), (MS 78), (MS 79), (MS 80), (MS 82), (MS 83), (MS 84), (MS 85), (MS 87), (MS 88), (MS 91), (MS 95), (MS 97), (MS 100), (MS 102), (MS 105), (MS 107), (MS 108), (MS 109), (MS 111), (MS 115), (MS 119), (MS 121), (MS 122)

Wolfhezer heide (122), (MS 66)

Wolfhezerweg (40), (96), (120), (AM 3), (AM 6), (AM 7), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 13), (MS 20), (MS 39), (MS 68), (MS 73), (MS 79), (MS 80), (MS 83), (MS 91), (MS 109), (MS 115), (MS 123)

Wolterbeekweg (MS 39)

Wylerbaan (26), (AM 11)

 

Ypenburg (AM 1)

Ysselsteyn (80), (93), (110), (119), (AM 7), (AM 15), (MS 84), (MS 98), (MS 100), (MS 103), (MS 110), (MS 123)

Zaagmolenstraat (MS 96)

 

Zaandam (34), (AM 3), (AM 8), (MS 38)

Zaltbommel (104), (AM 13)

Zeeland (51), (AM 1), (AM 2)

Zeeuws Vlaanderen (AM 1), (AM 2)

Zeist (117), (MS 91)

Zelhem (96)

Zetten (103), (128), (MS 44), (MS 62), (MS 67), (MS 76)

Zij-Kingelbeekseweg (103)

Zijpenberg (AM 13)

Zijpendaal (MS 117)

Zijpsepoort (MS 63)

Zonneheuvelweg (AM 15), (MS 64), (MS 87), (MS 91)

Zoutelande (AM 2), (MS 56)

Zuid-Afrika buurt (Oosterbeek) (96)

Zuiddijk (MS 31)

Zuidelijke Parallelweg (MS 75)

Zuiderbeekweg (96), (MS 5)

Zuiderzee (MS 46)

Zuid-Ginkel (111), (MS 58), (MS 108), (MS 110)

Zuid-Willemsvaart (AM 11)

Zutphen (52), (64), (MS 60), (MS 69), (MS 100), (MS 111), (MS 118)

Zutphensestraatweg (MS 84), (MS 93)

Zwarteweg (28, (29), (33), (68), (81), (120), (AM 3), (AM 12), (AM 15), (MS 75), (MS 80), (MS 86), (MS 108)

Zweiersdal (AM 10), (AM 15), (MS 25), (MS 79), (MS 126)

Zwijndrecht (MS 17)

Zwolle (MS 34), (MS 38), (MS 84), (MS 111)

Zypendaal (80), (AM 7), (MS 84), (MS 110), (MS 123)

 

 

Verenigd Koninkrijk (Engeland) / UK (United Kingdom)

Engeland (MS 36), (MS 37), (MS 39), (MS 41), (MS 56)

 

Abingdom (UK) (MS 76)

Achnacarry (UK) (MS 68)

Aldershot (UK) (8), (12), (40), (47), (48), (61), (62), (64), (65), (67), (70), (76), (84), (100), (102), (104), (107), (109), (MS 20), (MS 83), (MS 85), (MS 118)

Andover[1] (UK) (93)

Auckland (Durham) (UK) (AM 15)

Balsall Heath (UK) (AM 15)

Barkston Heath (UK) (118), (AM 16), (MS 49)

Barleythorpe Hall (UK) (MS 53)

Beaminster (UK) (95)

Birkenhead (UK) (MS 87)

Birmingham (UK) (AM 15)

Blakehill Farm (UK) (AM 5), (AM 12), (MS 71), (MS 122)

Bletchley Park (UK) (56)

Bolton (UK) (98)

Boston (UK) (MS 51)

Broadwell (UK) (AM 12), (AM 14), (MS 44), (MS 90)

Brighton (UK)) (96), (98)

Bristol (UK) (MS 65), (MS 113)

Brize Norton (UK) (12), (60), (62)

Buckinghamshire (MS 105)

Burford (UK) (AM 12), (MS 55)

Burslem (UK) (63)

Cheltenham (UK) (68), (MS 58), (MS 82)

Chester (UK) (MS 115)

Christchurch (UK) (MS 92)

Chambridgeshire (UK) (MS 76)

Clanfield (UK) (MS 39)

Coberley Mill (UK) (MS 58)

Colchester (UK) (MS 116)

Cornwall (UK) (MS 107)

Cottesmore (UK) (AM 14)

Defford (UK) (AM 3)

Derby (UK) (MS 116)

Didcot (UK) (MS 76)

Donnington (UK) (AM 1)

Dorset (UK) (95), (MS 106)

Down Ampney (UK) (98), (104), (AM 12), (AM 14), (MS 11), (MS 31), (MS 71), (MS 76)

Durham (UK) (AM 15)

Duxford (UK) (65), (109), (111), (AM 10), (AM 16), (MS 108)

East Haddon (UK) (AM 9)

Edinburgh (UK) (MS 85)

Elvington (UK) (91)

Essex (UK) (AM 8)

Fairford (UK) (62), (85), (100), (MS 44), (MS 47), (MS 76)

Falkland (UK) (AM 16)

Fulbeck Hall (UK) (60), (66), (82), (AM 4), (MS 99)

Gibraltar (UK) (AM 16)

Gloucestershire (UK) (98)

Grantham (UK) (MS 49)

Grimsby (UK) (51), (MS 106)

Guernsey (UK) (MS 76)

Hampshire (UK) (121), (AM 9)

Harwell (UK) (79), (85), (MS 44), (MS 47), (MS 57), (MS 65), (MS 76), (MS 81), (MS 121)

Haymarket (UK) (MS 90)

Hertford (UK) (AM 8)

Hucknall (UK) (AM 7)

Innsworth (UK), (100)

Kent (UK) (MS 41)

Knossington (UK) (AM 14)

Larkhill (UK) (24)

Leeds (UK) (AM 8), (MS 106)

Leichstershire (UK) (MS 86)

Leighton-Buzzard (UK) (MS 116)

Lincoln (UK) (MS 68)

Lincolnshire (UK) (MS 68), (AM 4), (AM 12), (AM 16)

Liskeard (UK) (MS 116)

Liverpool (UK) (88), (AM 13), (AM 14), (AM 16), (MS 106)

Lochailort (UK) (MS 27)

London (UK) (52), (100), (118), (AM 1), (AM 2), (AM 3), (AM 5), (AM 8), (AM 10), (AM 14), (AM 16), (MS 36)

Lymington (UK) (AM 9)

Keele (UK) (MS 31)

Keevil (UK) (78), (80), (82), (AM 14), (MS 7), (MS 45), (MS 47), (MS 73), (MS 76)

Madon (UK) (AM 8)

Malvern (UK) (AM 3)

Manchester (UK) (MS 61), (AM 14), (AM 16)

Manston (UK) (MS 11), (MS 41), (MS 76)

Martlesham Heath (UK) (MS 71)

Melksham (UK) (79), (80)

Melton Mowbray (UK) (AM 14), (MS 86), (MS 105)

Membury (UK) (AM 14)

Middle Wallop (UK) (8), (21), (35), (62)

Moore Park (UK) (AM 11), (AM 16), (MS 11)

Mount Harriet (UK) (AM 16)

Mount Longdon (UK) (AM 16)

Newhaven (UK) (MS 116)

Newquay (UK) (MS 116)

Newton Abbot (UK) (100)

Northampton (UK) (AM 9)

North Luffenham (UK) (MS 76)

Norwich (UK) (120)

Oakham (UK) (MS 53)

Oban (UK) (MS 10)

Odiham (UK) (MS 71)

Orkney eilanden (UK) (AM 8)

Oxford (UK) (AM 3), (MS 8)

Oxfordshire (UK) (MS 41)

Paulton (UK) (MS 7)

Plymouth (UK) (113)

Port of Menteith (UK), (33), (106)

Portsmouth (UK) (109), (111), (118), (MS 116)

Praa Sands (UK) (MS 107)

Ramsbury (UK) (AM 14)

Rickmansworth (UK) (MS 53)

Ringway (UK) (10), (131), (AM 16), (MS 9), (MS 29), (MS 105)

Ruskington (UK) (AM 16)

Rutland (UK) (AM 14)

Rutlandshire (UK) (AM 15)

Salisbury (UK) (MS 116)

Saltby (UK) (AM 13), (AM 14), (MS 86), (MS 105)

San Carlos Bay (UK) (AM 16)

Sandhurst (UK) (51), (91), (128)

Scapa Flow (UK) (AM 6)

Scarborough (UK) (MS 31)

Shetland eilanden (UK) (AM 8)

Shotwick (UK) (MS 115)

Somerset (UK) (MS 107)

Spanhoe (UK) (AM 14), (MS 83)

Stanley (UK) (AM 16)

St. Pancas (London) (UK) (MS 116)

Stratton on Fosse (UK) (AM 3)

Summer Court (UK) (MS 116)

Swindon (UK) (AM 5)

Tarrant Rushton (UK) (AM 12), (AM 14), (AM 16), (MS 11), (MS 51), (MS 68)

Thanet (UK) (40), (41), (45)

Two Sisters (UK) (AM 16)

Uppingham (UK) (AM 15)

Uxbridge (UK) (118)

Waterford (UK) (MS 106)

Welwyn Garden City (UK) (MS 50)

Weymouth (UK) (MS 106)

Whitehall (UK) (MS 58)

Wiltshire (UK) (118), (AM 8)

Winsor (UK) (MS 90)

Wolverhampton (UK) (MS 68)

Wood Green (UK) (94)

Woodhall Spa (UK) (AM 12)

Woolwich (UK) (47), (118)

Worcestershire (UK) (AM 3)

Wraysbury (UK) (MS 90)

 

Verenigde staten / United States

 

Indianhead (USA) (47)

New York (USA) (52), (53), (MS 63)

Ohio (USA) (56)

Trenton (USA) (MS 71)

Woodbridge (USA) (35)

 

België / Belgium

België (100), (AM 10), (AM 16), (MS 41), (MS 56), (MS 77), (MS 78), (MS 113)

 

Antwerpen (B) (47), (AM 2), (MS 46), (MS 70)

Ardennen (B) (92), (AM 4), (AM 5)

Bastenaken – zie Bastogne

Bastogne (B) (92)

Blankenberge (B) (MS 7)

Bourg Leopold (B) (MS 92)

Brussel (B) (100), (120), (AM 4), (AM 16), (MS 17), (MS 28), (MS 37), (MS 41), (MS 45), (MS 46), (MS 53), (MS 60), (MS 71), (MS 81), (MS 87)

Deurne (B) (52), (AM 14)

Eben-Emael (B) (AM 4), (AM 14)

Gent (B) (MS 7), (MS 11), (MS 111)

Helchteren (B) (MS 37), (MS 116)

Heverlee (B) (MS 7)

Ieper (B) (AM 15), (MS 56)

Leuven (B) (MS 37), (MS 51), (MS 68), (MS 73)

Lommel (B) (22)

Luik (B) (MS 74)

Melsbroek (B) (AM 14), (MS 28), (MS 71)

Neerpelt (B) (AM 4)

Neuville-en-Condroz (B) (MS 74)

Ostende (B) (MS 11)

Passendaele (B) (MS 56)

Poelkapelle (B) (MS 56)

Sankt Vith (B) (AM 11)

Turnhout (B) (MS 71), (MS 95)

Visé (B) (AM 14)

Vroenhoven (B) (AM 4)

Warneton (B) (MS 56)

Waterloo (B) (118)

 

Frankrijk / France

Frankrijk (51), (88), (100), (AM 10), (MS 36), (MS 37), (MS 55), (MS 60), (MS 67), (MS 70), (MS 78), (MS 84), (MS 105), (MS 113)

 

Arras (F) (AM 12)

Arromanches (F) (MS 116)

Bayeux (F) (MS 56), (MS 116)

Bruneval (F) (51), (83), (109), (110), (129), (AM 14)

Caen (F) (AM 10), (AM 13), (AM 14)

Calais (F) (118)

Cambria (F) (AM 12)

Châtellerault (F) (AM 6)

Cherbourg (F) (MS 74)

Dieppe (F) (MS 103)

Duinkerken (F) (AM 12), (MS 27), (MS 61)

Elzas (F) (MS 70)

Falaise (F) (117), (AM 10)

Hill 112 (F) (MS 46)

Marseille (F) (88)

Merville (F) (AM 16)

Mont Pincon (F) (AM 14)

Normandië (F) (47), 70), (71), (73), (74), (75), (76), (77), (81), (82), (84), (86), (89), (92), (104), (117), (121), (AM 1), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 9), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 16), (MS 37), (MS 45), (MS 46), (MS 51), (MS 56), (MS 60), (MS 63), (MS 66), (MS 67), (MS 68), (MS 76), (MS 78), (MS 79), (MS 84), (MS 86), (MS 88), (MS 103), (MS 105), (MS 111), (MS 113), (MS 116)

Parijs (F) (AM 10), (MS 60)

Quistreham (F) (121)

Rambouillet (F) (MS 37)

Reims (F) (MS 105)

Saint Valery (F) (MS 41)

Sainte Mère Église (F) (11)

Saint-Marcel (F) (AM 10)

Seine (F) (AM 14), (MS 46), (MS 92)

Somme (F) (AM 12)

Sommervieu (F) (MS 116)

Tilly-sur-Seulles (F) (121)

Toulon (F) (AM 14)

Tours (F) (MS 70)

Vernonnet (F) (AM 14)

Villers-Bocage (F) (121)

 

Duitsland / Germany

Duitsland (MS 41)

 

Aix la Chapelle (D) – zie Aken

Aken (D) (AM 12), (MS 70), (MS 103), (MS 111)

Allgäu (D) (MS 7)

Atteln (D) (AM 7)

Aurich (D) (AM 7)

Becklingen (D) (68), (MS 59)

Bedburg-Hau (D) (AM 11)

Beieren (D) (MS 31), (MS 91)

Berlijn (D) (MS 7), (MS 31), (MS 46), (MS 63), (MS 70), (MS 111)

Bergen-Belsen (D) (MS 113)

Bochelt (D) (52), (MS 70), (MS 103)

Braunschweig (D) (96), (MS 74)

Bremen (D) (AM 14), (MS 103)

Brunswijk (D) (MS 70)

Colditz (D) (5), (62)

Dachau (D) (104)

Darmstadt (D) (MS 60)

Diepholz (D) (MS 103)

Dortmund (D) (MS 30)

Dresden (D) (116), (126), (MS 103)

Duisberg (D) (MS 30), (MS 39)

Durnbach (D) (MS 7)

Dusseldorf (D) (MS 103), (MS 111)

Elten (D) (MS 103)

Eisleben (D) (MS 41)

Emmen (MS 31)

Emmerich (D) (104), (MS 78), (MS 87), (MS 103)

Erfurt (D) (101)

Essen (D) (AM 12)

Fallingbostel (D) {STALAG 11B} (26), (68), (70), (73), (76), (89), (96), (106), (122), (126), (AM 3), (AM 4), (MS 23), (MS 41), (MS 59), (MS 74), (MS 121)

Geilenkirchen (D) (AM 14)

Frankfurt (D) (MS 41), (MS 113), (MS 118)

Freising (D) (88)

Glückstadt (D) (MS 62), (MS 67)

Goslar (D) (MS 113)

Gronau (D) (MS 103)

Halle (D) (MS 31), (MS 41)

Hamburg (D) (AM 15), (MS 7), (MS 62), (MS 70), (MS 84), (MS 113)

Hamm (D) (MS 100)

Hamminkeln (D) (58), (59), (61), (63), (69), (70), (86), (89), (90), (91), (111)

Hannover (D) (MS 7), (MS 43), (MS 59)

Hersfeld (D) (MS 41)

Höxter (D) (MS 84)

Hürtgenwald (D) (AM 6), (AM 7)

Inglostad (D) (MS 91)

Jesteburg (D) (MS 103)

Kaiserberg (D) (MS 39)

Keulen (D) (MS 103), (MS 118)

Kleef (D) (AM 11), (AM 14)

Koblenz (D) (8), (63), (93), (MS 63)

Künzelsau (D) (MS 84)

Leipzig (D) (MS 31)

Lüneberger heide (D) (MS 103)

Moosberg (D) (MS 31)

Mühlheim – Ruhr (D) (AM 7), (MS 70), (MS 123)

München (D) (MS 63)

Münsterlager (D) (MS 103)

Münsterland (D) (MS 103)

Neuengamme (D) (122)

Neurenberg (D) (26), (MS 100)

Nordhausen (D) (MS 41)

Oberwiese (D) (MS 30)

Oerbke[2] (D) (MS 59)

Oost-Pruisen (D) (MS 39)

Ordensburg (D) (AM 7)

Osnabrück (D) (MS 103)

Paderborn (D) (MS 116)

Plantlünne (D) (MS 30)

Potsdam (D) (MS 63), (MS 73)

Reichswald (D) (AM 11), (MS 46)

Rheinberg (D) (MS 7)

Rotenburg (D) (76), (120), (MS 41)

Saarbrücken (D) (MS 70)

Senftenberg (D) (MS 103)

Siegen (D) (MS 60), (MS 111)

Solingen (D) (MS 72)

Soltau (D) (MS 7)

Spandau (D) (MS 73), (MS 75), (MS 83), (MS 105)

Spangenburg (D) (96), (MS 41)

Störmede (D) (MS 30)

Stutgart (D) (MS 84)

Swäbisch Hall (D) (MS 70)

Torgau (D) (MS 73)

Trier (D) (MS 70)

Vogelsang (D) (AM 7)

Vossenack (D) (AM 7)

Weimar, Republiek (MS 63)

Wesel (D) (69), (111), (AM 4), (MS 78)

Weser (D) (MS 84)

Wetzlar (D) (MS 113)

 

Canada / Canada

Canada (96), (100), (MS 56), (MS 68)

 

Alberta (Can) (MS 56)

Fort McMurray (Can) (MS 56)

Ottawa (Can) (MS 90)

 

Italië / Italy

Italië (51), (100)

 

Anzio (Ita) (MS 740

Sicilië (Ita) (90), (92), (104), (110), (117), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 76)

Taranto (Ita) (AM 16)

Tragino (Ita) (109), (110), (114)

 

Noorwegen / Norway

Noorwegen (51), (96), (100), (110), (114), (MS 16)

 

Asker (N) (MS 73)

Oslo (N) (110), (MS 71)

Stavanger (N) (51), (110)

 

Oostenrijk / Austria

Oostenrijk (AM 12), (MS 31), (MS 36), (MS 84), (MS 103), (MS 105)

 

Bad Ischl (Oos) (MS 103)

Graz (Oos) (MS 105)

Innsbruck (Oos) (MS 31)

Langenlebarn (Oos) (MS 30)

Salzburg (Oos) (MS 103)

Ternitz (Oos) (AM 12)

Wenen (Oos) (MS 74)

 

Polen / Poland

Polen (AM 11)

 

Częstochowa (Pol) (21), (35)

Debno (Pol) (104)

Grocho (Pol) (MS 36)

Katowice (Pol) (MS 61)

Krakow (Pol) (MS 36)

Lodz (Pol) (MS 36)

Lublin (Pol) (MS 36)

Praga (Warschau) (P) (MS 36)

Silezië (Pol) (MS 63)

Stanislalow (Pol) (MS 36)

Tarnopol (Pol) (MS 70)

Warschau (Pol) (21), (39), (AM 3), (AM 11), (AM 13), (MS 36), (MS 41), (MS 61)

 

Egypte / Egypt

Egypte (100), (AM 7), (MS 68), (MS 86), (MS 113)

 

Bittermeer (Egy) (MS 68)

Cairo (Egy) (MS 113), (MS 118)

El Alamein (MS 113)

Kabrit (Egy) (AM 14), (MS 86), (MS 118)

 

Oekraine / Ukraine

 

Bereka (Oek) (AM 10)

Dnjepropetrowsk (Oek) (MS 103)

Ingulets (Oek) (MS 103)

Kiev (Oek) (MS 70)

Lemberg (Oek) {Lviv} (MS 70)

Losowaja {Losowa} (Oek) (AM 10)

Odessa (Oek) (MS 103)

 

Overige landen / Other countries

 

Algarije (110), (AM 16)

Boliva (MS 72)

Brits Indië (MS 68)

Burma – Myanmar (87)

DDR (MS 39)

Denemarken (MS 70)

Ecuador (MS 68)

Griekenland (AM 11), (MS 113)

Hongarije (MS 36)

India (AM 14)

Indonesië (91)

Irak (AM 7)

Israël (MS 58), (MS 112)

Kaspische Zee (AM 7)

Kazachstan (AM 7)

Kenya (50)

Korea (10)

Libië (51), (100), (MS 41)

Malta (51)

Marokko (AM 7)

Middellandse Zee (AM 12)

Nieuw Zeeland (MS 31)

Noord-Afrika (51)

Palestina (AM 7), (MS 58), (MS 108), (MS 118)

Perzië (AM 7)

Rusland (AM 10), (AM 11)

Schotland (MS 10), (MS 68)

Syrië (MS 58)

Tunesië (92), (AM 16)

Vietnam (AM 3)

Zweden (93), (MS 63)

Zwitserland (88)

 

Overige plaatsen / Other locations

 

Ballymena (Ier) (MS 106)

Batavia (10), (AM 9)

Belfast (N-Ier) (MS 106)

Bogota (Col) (MS 68)

Borneo (100)

Brisbane (Aus) (AM 16)

Brno (Cze) (55)

Ceylon – now Sri Lanka (10)

Delhi (Ind) (116), (AM 9), (AM 14)

Dublin (Ier) (MS 106)

Gallipoli (Tur) (AM 12), (MS 106)

Geelong (AUS) (MS 58)

Geneve (Zwi) (MS 117)

Haifa (Isr) (110), (MS 112)

Hollandia – now Jayapura (10)

Kreta (Gri) (MS 41), (MS 113)

Nieuw-Guinea (10)

Linköping (Zwe) (AM 4)

Oksbøl (Den) (AM 15)

Oran (Alg) (AM 16)

Praag (Cze) (AM 14), (MS 74)

Shanghai (Chi) (MS 27)

Siberië (Rus) (AM 7)

Sumatra (MS 68)

 

[1] Onjuist ook als Andove opgenomen

[2] Onjuist ook als Oebke opgenomen

/0 Reacties/door

Index van persoonsnamen / names of persons in nieuwsbrieven en magazines

Index van persoonsnamen

De index van persoonsnamen bevat de persoonsnamen die opgenomen zijn in de Nieuwsbrieven 1 tot en 132 (in de index als getal opgenomen), de Airborne Magazines (AM) 1 tot en 16 en de Ministories (MS) 1 tot en met 125. De verwijzingen naar de Ministories zijn volledig in Arabische nummering opgenomen (de eerste 37 uitgaven van de Ministories zijn origineel voorzien van Romeinse nummering).

Bij het opnemen van de persoonsnamen, in deze index, is de familie- of (achter)naam als uitgangspunt genomen. Deze familienamen kunnen derhalve betrekking hebben op meerdere personen met verschillende voornamen.

Index of persons

The index of persons contains the names of persons as included in the Newsletters 1 to 132 (shown as numbers), the Airborne Magazines (AM) 1 to 16 and the Ministories (MS) 1 to 125. The references to the Ministories are shown with Arabic numberal (the first 37 editions of the Ministories are originally numbered with a Roman numeral).

The basis for compling this index of persons is the family- or surname of a person. Therefor these family-names can relate to persons with different first names.

A.

Aalbers (7)

Aalberts (19), (42), (56), (MS 13), (MS 79), (MS 96)

Aalbrecht (34)

Aalderen, van (MS 110)

Aalderink (116)

Aarts (AM 10)

Abbott (100)

Abramczyk (MS 12)

Abspoel (AM 11)

Adama (4)

Adams (AM 8), (AM 10), (MS 95)

Adamson (100)

Adenauer (AM 11)

Adendorf (78), (AM 13), (MS 63), (MS 97)

Adriani (MS 50)

Affolter (112), (MS 39)

Ager (52), (MS 56), (MS 110)

Aggelen, van (103), (113), (116), (132), (AM 11), (AM 12)

Ahmed (MS 117)

Ainslie (MS 22)

Aird (24)

Aits (96)

Aken, van (MS 13)

Albrecht (114), (AM 16)

Aldersley (MS 51)

Alexander (MS 56), (MS 71)

Alferink (84)

Alford (MS 23), (MS 32), (MS 113)

Allen (35), (MS 80), (MS 110)

Allenby (MS 94)

Allport (32)

Allsop (31), (AM 16)

Allwörden, von (AM 14), (AM 15), (MS 111), (MS 127), (MS 130)

Alofs (56)

Altena (53)

Altink (62)

Ambrose (AM 16)

Ammerlaan (89), (104), (105), (AM 14)

Andel (MS 84)

Anders (48)

Anderson (100), (MS 122)

Andrews (62)

Anema (44)

Angus (9), (17), (125), (AM 14)

Anker (56), (70), (72), (73), (83), (84), (87), (89), (99), (AM 11), (AM 15), (AM 16), (MS 59), (MS 104)

Annand (MS 76)

Anrooy, van (MS 84)

Anson (MS 106)

Apfel (MS 63), (MS 115)

Arfman (124)

Arkinson (84)

Arkwright (124)

Armando (Herman Dirk van Dodeweerd)     (AM 2)

Armitage (80), (MS 4)

Armstrong (AM 12)

Arnhem, Angel of (Kate ter Horst) (AM 1)

Arnhem, Mary of (Helen Sensburg) (100), (102)

Arnhem, Piet van (Piet de Kruyff) (5), (68)

Arnold (MS 78)

Arp(p)e (MS 63)

Arts (100)

Ash (AM 15)

Ashbury (127)

Ashdown (MS 86)

Ashmore (111), (AM 14), (MS 90), (MS 106)

Ashton (MS 57)

Ashworth (MS 97)

Askew (112)

Assisius, frater (MS 48)

Astaire (MS 41)

Aston (MS 86)

Atkinson (MS 57)

Attlee[1] (MS 106)

Aufenacker (MS 87)

Augustinus (130)

Austin (76), (MS 44), (MS 121)

Avery (84)

 

B.

Baalen, van (AM 13)

Baan, van der (MS 44)

Baat, de (61)

Bachenheimer (MS 74)

Bachmeier (MS 63)

Back (72), (92), (99)

Badham (MS 57)

Badsey (MS 49)

Bagguley (26)

Bailey (AM 16), (MS 132)

Baisden (96)

Baker (MS 59), (MS 65), (MS 71), (MS 74), (MS 106)

Bakhuis – Roozeboom (48), (67), (78), (126), (MS 56), (MS 66)

Bakker (40), (61), (102), (108), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (MS 130)

Bal (28), (32), (36), (53), (56), (58), (63), (70), (84), (89), (96), (103), (104), (109), (113), (MS 50)

Balbach (AM 15), (MS 60)

Baldino (89), (MS 74)

Baldwin (MS 53)

Balka (AM 2)

Balkenende (116), (AM 13)

Balmer (MS 37)

Baltussen (8), (21), (22), (35), (36), (60), (101), (120), (AM 13)

Bambridge (MS 10)

Banckhardt (MS 63)

Bandsma (MS 79)

Banks (55), (81),(MS 122)

Banning (MS 35)

Banwell (10), (57), (73)

Barends (106), (118)

Barlow (132)

Barnack (MS 63)

Barnes (AM 12)

Barnett (53)

Barneveld, van (MS 79)

Barron (76), (MS 10), (MS 51)

Barrow (MS 95)

Bartle (17)

Barton (64), (AM 15), (MS 98), (MS 124)

Baskeyfield (63), (64), (70), (86), (92), (115), (AM 14), (MS 5)

Bate (85)

Bateman (MS 90), (MS 106)

Bathe (MS 77)

Batsford (MS 65)

Baumann (68), (MS 59)

Bauer (MS 84)

Bax (MS 13)

Baxley (MS 95)

Baxter (AM 16)

Bayerl (MS 78)

Baynes (54), (128), (MS 80)

Beall (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13)

Beasley (20)

Beatrix, Koningin / Queen (56), (102), (AM 13)

Becher (52)

Beck (AM 6)

Becker (70), (AM 11)

Beddoe (MS 31)

Beek, van (56)

Beek, van der (MS 123 deel 2)

Beek – Hobart (2), (3), (4), (5), (6), (12)

Beekmeijer (5), (48), (70), (126), (MS 99)

Beelaerts (78), (MS 66)

Beelaerts van Blokland (76), (MS 91)

Beets (AM 15)

Beevor (AM 16)

Beger (MS 94)

Bégram van Eeten – zie Bollee – Bégram van Eeten

Bégram van Eeten – Kaiser (MS 91)

Behr (56)

Beintema, van (74)

Bekkers (6), (10)

Bell (65), (MS 43), (MS 39)

Bellamy (100)

Belleman (116)

Bellerophon (MS 12)

Belmore (MS 32)

Belonje (7), (12), (MS 99)

Bennet (MS 65)

Benson (MS 41)

Bent, van den (74), (76), (111)

Bentall (AM 16)

Benter (30), (31), (77), (MS 99)

Benthem, van (MS 100)

Berends (68), (69), (87), (102), (122), (AM 5), (MS 61), (MS 78), (MS 89)

Berendsen (17), (40), (MS 13), (Bijlage 36), (MS 38)

Berentsen (MS 101)

Berg, v.d. (MS 13)

Berg (MS 100), (MS 112)

Bergh, van den (64), (71), (MS 81)

Berghege (19), (30), (31), (78)

Bergkotte (MS 16), (MS 21)

Berkhuysen (AM 8), (AM 11)

Berlauwt (100)

Bernard, Prins / Prince (24), (30), (51), (56), (88), (96), (101), (AM 13), (MS 24), (MS 34), (MS 73), (MS 74)

Berry (MS 86)

Berserik (108)

Bestebreurtje (AM 11), (AM 15)

Betry (MS 74)

Betts (MS 61)

Beuker (49)

Beukhof (102)

Beumer (110), (AM 12), (AM 15), (MS 88)

Bex (AM 16)

Bickerdike (AM 16), (MS 132)

Bie, de (MS 110)

Biedermann (MS 84)

Bierdrager (96)

Bijl (117), (AM 16)

Bingley (17), (21), (22), (24), (26), (28), (86), (MS 9), (MS 29), (MS 97), (MS 118)

Bink (AM 16)

Birchell (MS 85)

Bird (MS 86)

Bishop (35)

Bittrich (91), (AM 11), (AM 15), (AM 16), (MS 32), (MS 60), (MS 78), (MS 111), (MS 127)

Blaauw (MS 87), (MS 91)

Black (AM 14), (MS 19)

Blackligde (MS 86)

Blackwood (126), (MS 86)

Blanken (56)

Blankenstijn jr. (57)

Blaxley (MS 65)

Bleckmann (MS 78)

Bles (MS 13)

Blijleven (MS 78)

Block (MS 78)

Blockwell (102), (MS 97)

Bloemen (AM 7), (AM 8), (AM 10), (AM 15)

Blume (MS 72)

Blundel (AM 14), (MS 109)

Boardman (84), (MS 65)

Bobeldijk (MS 13)

Bode, van (MS 13)

Bodemeijer (MS 50)

Bodifee (49)

Boekhorst (55), (59), (66), (70), (74), (76), (79), (82), (86), (87), (89), (92), (93), (95), (100), (106), (110), (111), (114), (117), (121), (AM 2), (AM 6), (AM 7), (MS 75), (MS 85), (MS 89)

Boer (MS 2), (MS 125)

Boer, den (4)

Boeree (10), (57), (AM 12), (AM 16), (MS 14), (MS 43), (MS 73), (MS 111)

Boers (63), (106), (117)

Boersma (4), (5), (8), (9), (10), (27), (44), (45), (46), (49), (51), (52), (53), (54), (55), (59), (60), (62), (63), (64), (65), (67), (69), (70), (71), (72), (73), (74), (75), (76), (77), (79), (80), (81), (82), (84), (87), (88), (89), (90), (91), (92), (93), (94), (95), (96), (97), (98), (99), (100), (101), (102), (103), (104), (105), (106), (107), (108), (109), (111), (112), (114), (115), (116), (117), (118), (119), (120), (121), (122), (125), (128), (129), (AM 1), (AM 2), (AM 3), (AM 4), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 1), (MS 33), (MS 42), (MS 50), (MS 62), (MS 68), (MS 83), (MS 85), (MS 96), (MS 99), (MS 120), (MS 125)

Bogt (MS 123 deel 2)

Böhm (MS 63)

Böhmer, ten (19)

Boissevain (MS 94)

Boland (78), (AM 16)

Bolden (116), (AM3), (MS 15), (MS 107)

Bolderman (MS 75)

Bolle (52), (61), (84), (92), (94)

Bollee – Bégram van Eeten (104), (MS 91)

Bollen (8), (32)

Bongers (MS 13)

Bonome (44)

Bool (99)

Boon (34)

Boone (MS 58)

Booth (MS 76)

Booty (71), (84), (AM 14), (MS 11), (MS 37), (MS 58), (MS 63), (MS 108), (MS 109)

Booys, de (72), (76), (MS 34), (MS 78)

Borchert (MS 72)

Borggreve (MS 50)

Bormann (MS 41)

Bos (MS 18)

Bosch, van den (71), (72), (73), (74), (76), (82), (85), (89), (96), (101), (MS 57)

Bosman (49), (AM 12), (AM 16)

Bosman – Nijenes (61)

Bostock (MS 53)

Bottenheim (MS 64)

Bottomley (MS 76)

Bouman (38), (47), (52), (105), (AM 10), (MS 39)

Bourne (16)

Bouwhuis (124), (127), (132)

Bouwman (56), (64)

Bowers (60), (68), (76), (92)

Boyce (80), (84), (100)

Boyd (6)

Boyer (MS 76)

Boyes (MS 53)

Boxtel, van (AM 12)

Braam (53), (MS 91)

Braat (MS 26)

Brachten (MS 110)

Braithwaite (MS 53)

Brakel, van (MS 13), (MS 103)

Brand, van de (19), (27), (30), (31), (34), (36), (41), (70), (74), (75), (86), (98), (AM 5), (MS 99)

Brando, Peter – pseudoniem / a.k.a. Peter Veldheer

Brandsma, koffiehuis (MS 79)

Brauw, de (MS 91), (MS 100)

Brawn (24)

Brazier (56)

Breadling (AM 3)

Brearton (MS 74)

Brederoo (110)

Breemen, van den (44), (45), (46), (MS 23), (MS 32)

Breen (MS 76)

Breeschoten, van (76)

Breese (43), (AM 12)

Breman (13), (74), (96), (109), (113), (129), (AM 6), (MS 2), (MS 5), (MS 17), (MS 112)

Breman, Sjaan (Jeanne) – zie Marie-Ann

Breman – Peters (6), (13), (69), (MS 17)

Brenk, van (73)

Brentjes (AM 11), (AM 16)

Breurkens (MS 69)

Brereton (AM 11)

Bresser (MS 22)

Bret (MS 13)

Brett (58)

Brevée (AM 10)

Brierley (MS 76)

Briggs (MS 101), (MS 122)

Brink (MS 63), (MS 70)

Brinkmann (MS 14), (MS 60), (MS 78)

Brinson (90)

Britnev (123), (MS 86), (MS 118)

Broek – Laman Trip, van den (22)

Broere (AM 12)

Brok, den (MS 81)

Bromet, (MS 117)

Bromige (88)

Brongers, (119)

Brons (MS 50)

Brook (78), (131), (MS 12)

Brooke (20), (68)

Brooks, (MS 59)

Brough (73)

Brouwer (108), (AM 10)

Brown (31), (45), (AM 4), (AM 12), (MS 45), (MS 57)

Browning (11), (79), (83), (99), (104), (119), (121), (132), (AM 11), (AM 13), (AM 16), (MS 6), (MS 12), (MS 36), (MS 37), (MS 42), (MS 49), (MS 61), (MS 121)

Brownscombe (79), (80), (MS 100)

Bruce (112), (116)

Bruffell (6)

Brugge, ter (129), (AM 6)

Bruggeman (52), (53), (MS 48)

Bruhns (MS 95)

Bruijne, de (32)

Bruinekreeft (111)

Bruinekreeft – van der Wiel (111)

Bruinooge (93), (103), (104)

Brummelen, van (MS 13)

Brummelkamp – van Maanen – Zie Anje van Maanen

Brünning (54)

Brunny (MS 53)

Bryce (MS 90)

Brynes (MS 71)

Bryon (MS 113)

Buchanan (MS 21), (MS 118)

Buck (MS 97), (MS 105)

Buckingham (89), (AM 16), (MS 132)

Buckley (104), (AM 9)

Bucknall (31), (AM 16)

Budd (98)

Buggenum, van (63), (90), (95), (97), (99), (119), (AM 2), (AM 6), (AM 8), (AM 12), (AM 13), (MS 78), (MS 84), (MS 110), (MS 118), (MS 125)

Buis (66)

Buist (39), (40), (44), (58), (62), (63), (87), (100), (101), (116), (129), (AM 6), (AM 7), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 31), (MS 44), (MS 73), (MS 77), (MS 97), (MS 123 deel 2), (MS 131)

Buitenhuis (MS 23)

Bull (MS 83)

Bulten (89)

Bune (MS 107)

Burges (98)

Burke (31)

Burrel (84)

Burris (81)

Burton (AM 1)

Bush (48), (AM 16), (MS 80) (MS 132)

Bussel (MS 100)

Bussey (MS 45)

Butcher (58)

Butterworth (117), (118)

Buuren, van (MS 13)

Buyzer, de (MS 88)

Byam (58)

Bygraves (56)

Byng – Maddock (MS 95)

 

C.

Cain (44), (92), (95), (103), (119), (120), (AM 15), (MS 2), (MS 42), (MS 86), (MS 106)

Cairns (MS 101)

Caldecott (MS 76)

Cambier (MS 100)

Cane (19)

Canterbury (17)

Capa (91)

Capper (MS 83)

Capters (51)

Carelse (MS 69)

Carp – Heijbroek (78), (MS 66), (MS 91)

Carpenter (128)

Carr (AM 8), (MS 127)

Carrol (MS 43)

Carstensen (MS 110)

Carter (96), (MS 74)

Cartwright (MS 41)

Casey (MS 8)

Caspers (61), (69), (111), (MS 13), (MS 58), (MS 82)

Cassidy (123)

Castendijk (86), (89), (124), (MS 84)

Catersels (90)

Cawthray (MS 44)

Chadwick (MS 97)

Chambers (MS 71)

Chandler (18)

Chapman (13)

Chappel (MS 42)

Chard (MS 83)

Charles, Prince (56), (96), (MS 58)

Charlton (129), (AM 6), (MS 104)

Charrington (27)

Chart (MS 74)

Chatterton (11), (12), (13), (29)

Chavasse (132)

Chedgey (MS 65)

Cherkowski (MS 120)

Cherry (76), (78), (79), (80), (81), (82), (83), (86), (87), (88), (89), (91), (92), (93), (94), (95), (96), (99), (100), (102), (104), (105), (107), (109), (110), (111), (112), (113), (114), (115), (117), (118), (122), (123), (126), (132), (AM 1), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 13), (AM 15), (MS 53), (MS 78), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 99), (MS 101), (MS 106), (MS 108), (MS 109), (MS 111), (MS 124), (MS 130)

Chesterton (MS 76)

Chidgey (79), (103)

Chimaera (MS 12)

Chilton (MS 116)

Chivers (MS 105)

Cholewczynski (27), (29), (36), (37), (38), (47), (50), (52), (54), (58), (59), (90), (105), (107), (AM 13), (MS 36), (MS 52), (MS 61), (MS 85)

Christerus (65)

Christiansen (AM 16), (MS 67)

Christie (AM 16)

Chrusciel (MS 12)

Churchill (131), (AM 14), (AM 16), (MS 24), (MS 27)

Churchyard (85)

Cjczyzno (31)

Clack (52)

Clague (116)

Clancy (82), (84)

Clapham (MS 80)

Clarck (80)

Clarcke (MS 5)

Clark (52), (62), (63), (84), (91), (100), (101), (AM 12)

Clarke (4), (5), (12), (AM 14), (MS 44), (MS 65), (MS 95)

Clarkson (120), (AM 15)

Clay (MS 41)

Cleaver (1)

Clemens (56)

Clement (AM 12)

Cleminson (29), (81), (88), (108), (120), (AM 3), (MS 80), (MS 123)

Clous (28), (59)

Clous – Veen (59)

Cloutman (MS 3)

Coates (AM 15)

Cobussen (33)

Cochran (MS 124)

Coeberg (MS 13)

Cohen (122), (MS 112)

Coke (MS 7), (MS 76), (MS 124)

Cole (MS 116)

Coleman (53), (80)

Collet (AM 16), (MS 132)

Collinge (15)

Colls (49)

Conry Candler (100)

Cook (65), (73), (83), (84), (105), (AM 11), (MS 127)

Coombe (42)

Cooper (15), (AM 12), (MS 106)

Cormie (MS 83)

Cornelissen (83), (AM 6), (AM 12), (AM 13), (AM 15)

Cornell (61)

Cornielje (115), (116)

Cornwell (MS 116)

Corral (AM 15)

Costello (101)

Cotterell (113)

Coultton (AM 12)

Courtney (76)

Coventry (MS 37)

Covey (MS 77)

Cox (120), (129)

Coxton (MS 44), (MS 121)

Crabtree (MS 49), (MS 59)

Crane (121), (AM 15)

Cranmer – Byng (MS 95)

Crawley (19)

Crebolder (4), (19), (94), (100), (MS 19), (MS 96)

Cressman (MS 56), (MS 71)

Criddle (65)

Croker (MS 76)

Cronie (116)

Cronkite (9), (25)

Crony (MS 92)

Crosson (124), (AM 15)

Cruijff (92)

Crum (95), (AM 16), (MS 35), (MS 68)

Cummings (72), (MS 73)

Cummins (MS 44)

Cuneo (14)

Curtis (24), (58), (128), (129), (AM 7), (MS 116), (MS 130)

Cuttell (112)

Cutting (MS 65)

 

D.

Daalen, van (5), (AM 15), (MS 22)

Dadd (MS 51)

Daenens (96)

Dahlmeier (MS 72)

Dale (MS 71)

Dalen, John van (alias van John Hackett) (56), (68), (74), (MS 58)

Daly (MS 106)

Dam (118)

Dam, van (51), (69), (76), (77)

Dam, van den (65)

Damme – de Groot (30)

Das (65)

Dauncey (44), (47), (62), (63), (75), (80), (112), (AM 11), (AM 12), (MS 44)

Davey (MS 76)

Davidson (65)

Davis (MS 42), (MS 44), (MS 45), (MS 121)

Davies (60)

Davies – Coolegem (37)

Daw (61)

Dawson (27), (29), (42), (AM 14), (MS 86), (MS 98), (MS 108), (MS 109)

Deacon (104)

Deane Drummond (31), (32), (68), (76), (96)

De Burgh (24), (56), (MS 46), (MS 95)

De Champlain (MS 71)

De Cordue (MS 76)

Deerenberg (42), (63)

Deeterink (AM 11), (AM 12), (AM 15), (AM 16)

Deijl, van (94)

Dekker (MS 120)

Dekkers (16), (37), (89), (99)

Delacourt (AM 14), (AM 15)

Delahunt (MS 71)

Delden, van (MS 72)

Dellepoort (30)

DeLillio (85), (86), (MS 99)

Dellar (37)

Dellepoort (31)

Dempsey (78), (MS 61), (MS 66), (MS 108), (MS 111)

Denkers (MS 120)

Dennisson (MS 100)

Derksen (24), (103), (120), (MS 80)

Des Voeux (24), (42), (AM 13), (AM 14), (MS 58), (MS 95), (MS 98), (MS 108), (MS 109)

Deurvorst (4)

Deventer (7)

Didden (55)

Diedericks (MS 105)

Dielessen (56)

Diender (99)

Diepenbroek (70), (74), (79), (85), (106)

Dietvorst (117)

Dijk, van (MS 22)

Dijke, van (73)

Dijker (36), (91), (MS 21), (MS 90), (MS 106)

Dijkers (MS 69)

Dijkstra (69), (106)

Dijxhoorn (MS 24)

Dillen, van (103), (104)

Dinkel (75), (MS 84)

Dixon (MS 76), (MS 90)

Dobie (123), (125), (AM 14), (AM 15), (MS 9), (MS 41), (MS 74), (MS 86), (MS 118), (MS 130), (MS 131)

Docherty (MS 65)

Docter (51)

Dodd (MS 73)

Doffer (MS 1)

Doig (MS 76), (MS 78)

Dolderen, van (14), (MS 2)

Dolphin (MS 50)

Dolron (MS 74)

Donaldson (AM 14)

Donnerly (MS 44)

Doorman (MS 24)

Doorn, van (MS 123 deel 2)

Dooyer (MS 66)

Dorling (71)

Dorrestijn (MS 13)

Doubleday (MS 65)

Douw van der Krap (5), (14)

Dover (6), (MS 3), (MS 59), (MS 104)

Drent (MS 48)

Drew (24)

Drijber (35)

Driver (123)

Drost (AM 15)

Drumpt, van (19), (57)

Du Bois (73)

Duda (AM 13)

Du Maurier (121)

Dugdale (MS 78)

Dugteren, van (44)

Duinhoven (18), (24), (31), (32), (34), (36), (51), (54), (72), (100)

Duke (Bijlage 36), (123)

Duncan (65)

Dunkerbeck (AM 13)

Durand (MS 63)

Duuren, van (MS 13)

Duyts (2), (3), (4), (5), (6), (13), (16), (18), (20), (22), (24), (26), (29), (30), (36), (72), (80), (84), (90), (100), (107), (AM 4), (AM 15)

Dyrda (74), (AM 13), (MS 36), (MS 61)

 

E.

Eady (Joe) (MS 45)

Eagger (MS 32), (MS 113)

Easthough (MS 53)

Eastwood (4), (52), (56), (83), (84), (96), (132), (AM 13), (MS 42)

Ebbens (MS 74)

Eberwein (AM 12), (AM 13), (AM 14)

Eck, van (119), (120), (124), (AM 9), (AM 10), (AM 15)

Edams (MS 121)

Eden (MS 44), (MS 121)

Eden, van (MS 73)

Edgar (AM 8)

Edmond (31)

Edwards (44), (MS 17), (MS 37), (MS 76), (MS 86), (MS 116), (MS 121)

Edwards – Dear (MS 76)

Eekelen, van (64)

Egbertse (MS 13)

Eggers (MS 63)

Eijkelhof (2), (3), (4), (5), (6), (7), (10), (25), (42), (45), (113)

Eijmers (MS 35)

Eimers (AM 3)

Eisenhouwer (109), (111), (AM 11), (MS 74)

Ekman (AM 11)

Elijzen (MS 79)

Elizabeth II, Queen (21), (50), (80)

Elliot (78)

Elsey (107), (MS 106)

Elsholz (MS 100)

Emous (MS 18)

Ende, v.d. – Voorwinden (51), (69)

Ende, van ‘t (MS 13)

Engel (13), (53), (61), (MS 111)

Engelberts (MS 66)

Engelenburg, van (MS 98)

Enkelstroth, (AM 6)

Enklaar (48), (AM 15)

Enting (73)

Erkens (14), (16)

Ertl (MS 63), (MS 72)

Es, van (MS 104)

Es, van – Frowein – zie Frowein

Eschenberg (100)

Esebeck, von (MS 72)

Eskes (66)

Essame (74)

Esveld, van (MS 22)

Etickanp (MS 106)

Etten, van (86)

Euling (AM 11), (AM 13), (AM 15), (MS 129)

Evans (72), (AM 3), (AM 7), (MS 83), (MS 86)

Everington (AM 13)

Evers (70), (MS 13), (MS 117)

Ewinn (114)

Eyles (MS 37), (MS 109)

 

F.

Facey (61)

Fairbairn (MS 27)

Fairley (39), (43), (67), (89), (94), (AM 16), (MS 14), (MS 68), (MS 73)

Fane (60)

Faulkner – Brown (102)

Feenstra (33), (MS 69)

Feith (53)

Felton (MS 9)

Feltz, van der (96)

Fennema (5), (6), (10), (16), (18), (33), (35), (43), (45), (46), (48), (49), (59), (60), (66), (67), (69), (78), (100), (MS 99)

Ferguson (MS 76)

Ferrer (MS 106)

Figg (61)

Fillingham (73)

Fincke (MS 110)

Findeis (MS 103)

Firth (MS 45)

Fisher (76), (90)

Fitch (AM 15), (AM 16), (MS 80), (MS 123), (MS 131), (MS 132)

Fitzgerald (60)

Flamand (98)

Flavell (100)

Fleet (AM 13)

Fleskens (AM 8)

Flikweert (16)

Floyd (MS 53)

Fogtelo (86)

Fohr (27)

Folmer (MS 107)

Fontijn (MS 73)

Foot (MS 41), (MS 74

Ford (MS 17), (MS 49), (MS 106)

Forman (100)

Forstner (MS 84)

Fortune (MS 41)

Foster (94), (98), (MS 44)

Foulkes (AM 13)

Fox (29), (33)

Frackers (AM 15), (MS 131)

Francios (MS 74)

Francis (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 15)

Frank (MS 74)

Frankevyle (32)

Fraser (AM 14), (MS 32), (MS 64), (MS 113)

Frater (MS 73)

Frazer (66), (MS 53), (MS 74)

Frel, de (15), (17)

Frena (MS 58), (MS 82)

Freriks (MS 117)

Fricke (AM 13)

Frijtag Drabbe Künzel, von (MS 100)

Fritsch (MS 63)

Froud (72)

Frost (9), (17), (35), (Bijlage 36), (51), (56), (67), (68), (72), (83), (94), (96), (109), (112), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (AM 16), (MS 1), (MS 4), (MS 7), (MS 14), (MS 30), (MS 59), (MS 60), (MS 62), (MS 67), (MS 70), (MS 78), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 104), (MS 107), (MS 114), (MS 118), (MS 125)

Frowein (78), (MS 66), (MS 88), (MS 91), (MS 104)

Fry – Fane (60), (82)

Fuhrman (MS 73)

Fullriede (MS 84)

Fulmer (60)

Fulton (112)

Fürbringer (AM 12), (AM 15), (MS 70), (MS 78), (MS 104), (MS 130)

Furney (8)

 

G.

Gaberel (MS 56)

Gademan (MS 54)

Gajewnik (120)

Galbraith (AM 16)

Gale (MS 12)

Galen, van (117)

Gallagher (98), (AM 7)

Gamgee (MS 81)

Gammon (AM 15), (MS 122)

Garderen, van (MS 52)

Garibaldi (MS 97)

Garner (MS 1)

Garnett (MS 97)

Gasowski (4), (8), (24), (32), (36), (40), (44), (60), (81)

Gatland (1), (20), (64), (72), (73), (126), (MS 43), (MS 86)

Gavin (83), (AM 11), (AM 15), (MS 53)

Gebben (113), (115), (116), (122), (127), (130), (AM 3), (AM 5)

Gebbing (MS 98)

Gee (MS 10), (MS 51)

Geekie (MS 5)

Geers (52), (70)

Geerts (106), (AM 12)

Geest (94)

Geest, de (MS 64), (MS 91)

Geldrüde (MS 13)

Gell (MS 94)

Genderen, van (56), (102), (106), (107), (109)

Gent, van (21)

George VI, King (131), (AM 12), (MS 71)

Gerretsen (MS 118)

Gerritsen (8), (32), (45), (49), (50), (52), (56), (59), (69), (79), (80), (85), (90), (91), (117), (118), (120), (AM 6), (AM 10), (AM 12), (AM 13), (AM 16), (MS 13), (MS 37), (MS 64), (MS 72), (MS 78), (MS 100), (MS 123 deel 2), (MS 129), (MS 130)

Geurs (29), (33)

Geurtsen (MS 13)

Gibbs (MS 109)

Gibson (31), (MS 17), (MS 76)

Gieling (54), (107), (MS 94)

Giesberts (118)

Gifford (MS 37), (MS 95)

Gijbels (112), (115), (AM 5)

Gijsbertsen (78), (102), (104), (107), (114), (115), (116), (117), (118), (119), (120), (126), (128), (AM 8), (AM 9), (AM 11), (AM 14)

Gilchrist (AM 14[2]), (AM 15), (MS 86)

Gilders (MS 46)

Gilliard (AM 3)

Gillis (MS 92)

Ginkel (MS 98)

Ginkel, van (47)

Glenn (131)

Glieman (MS 72)

Glogau (MS 84)

Gobetz (126), (130), (132)

Goddard (65), (71), (95), (97), (106), (MS 46), (MS 77)

Godfrey (MS 41)

Goebbels (100), (MS 63), (MS 69), (MS 73)

Goedings (70), (93), (96), (97), (100), (107), (109), (110), (115), (121), (AM 4)

Golden (15), (42), (80)

Golley (7)

Good (105)

Goodwin – Winter (MS 65)

Goor, van (MS 22)

Goozee (MS 59)

Göring (AM 12), (AM 13), (MS 69), (MS 72), (MS 129)

Gorman (126)

Gorokhoff (118)

Gorringe (31)

Gouda Quint (57)

Goudkamp (MS 69)

Gough (89), (AM 16), (MS 16), (MS 67), (MS 80), (MS 90), (MS 97), (MS 106)

Goulding (11), (31)

Graaf, de (3), (5), (51)

Graaf, van der (61)

Grabmann (MS 30)

Gräbner (118), (AM 11), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 14), (MS 78), (MS 96), (MS 111)

Grabowski (119), (MS 110)

Graham (91), (MS 12), (MS 73), (MS 122)

Grasstek, van (AM 15), (MS 131)

Gray (52), (AM 13), (MS 86)

Gray – Wallis (100)

Grayburn (AM 12), (MS 78)

Greef, de (MS 18)

Green (43), (111), (132), (AM 12), (AM 13), (MS 38), (MS 76), (MS 98)

Greenhill (MS 122)

Greenough (60), (68), (69)

Greer (MS 105)

Gregory (MS 76)

Grenville (MS 104)

Greschick (AM 11)

Griffin (MS 17)

Grineau, de (14)

Groben (MS 25)

Grodzinski (MS 11), (MS 12), (MS 19)

Groenbos (45)

Groenendijk (MS 13)

Groeneweg (3), (5), (6), (7), (9), (19), (26), (29), (30), (31), (37), (38), (39), (40), (42), (44), (45), (48), (49), (51), (52), (56), (59), (63), (66), (70), (72), (73), (76), (78), (79), (82), (84), (89), (91), (93), (99), (118), (119), (122), (AM 4), (AM 7), (MS 6), (MS 42), (MS 73), (MS 99), (MS 125)

Groenewoud (MS 49)

Gröling (AM 16)

Gronert (19), (97), (AM 8), (MS 7)

Grondelle, van (AM 7)

Grood, de (MS 78)

Groot, de (49), (AM 11), (MS 112)

Gross (MS 110)

Grotendorst (59)

Grove (MS 9), (MS 118)

Grubb (AM 16)

Gubbels (126)

Guiness (MS 106)

Gunter (AM 15)

Gumm – van Schaik (MS 39)

Güttgemanns (AM 15)

 

H.

Haan, de (19), (24), (26), (34)

Hackett (17), (20), (24), (26), (30), (31), (38), (39), (40), (56), (61), (63), (64), (68), (69), (71), (73), (74), (89), (91), (94), (100), (126), (128), (AM 9), (AM 14), (MS 10), (MS 43), (MS 46), (MS 51), (MS 58), (MS 65), (MS 71), (MS 73), (MS 82), (MS 83), (MS 86), (MS 99), (MS 100), (MS 105), (MS 108), (MS 109), (MS 113)

Hackett – Frena – zie Frena

Haddon (51), (AM 12)

Haegens (71), (75), (77), (79), (81), (83), (84)

Haen, de (MS 13)

Hagen (56), (57), (MS 73)

Hagerman (MS 71)

Haig (85), (MS 39), (MS 73)

Haksteen (AM 10)

Halder (MS 72)

Halem, van (MS 52)

Hall (88), (122), (MS 49)

Haller (MS 22)

Halliday (AM 8)

Halpert (MS 11)

Hamblett (80), (117)

Hamilton (49)

Hancock (36), (MS 56), (MS 76)

Hand (MS 57)

Hands (MS 76)

Hanhart (MS 37)

Hanlon (MS 83)

Hanmer (MS 108)

Hanson (83)

Harclerode (56)

Hardeman (AM 7), (MS 13)

Hardeman – Schikker (AM 7)

Harder (AM 15), (MS 111), (MS 127)

Hardman (104)

Hardwick (MS 53)

Hardy (MS 55)

Hare (118)

Hares (MS 53)

Harkness (MS 95)

Harlow (93), (102), (MS 16), (MS 21), (MS 56), (MS 99), (MS 123)

Harmel (41), (80), (AM 10), (AM 11), (AM 13), (AM 14), (AM 16), (MS 60), (MS 78), (MS 127), (MS 129)

Harper (MS 49)

Harris (31)

Harrison (AM 11), (MS 15), (MS 76)

Harskamp, van (MS 13)

Hart, van ‘t (MS 74)

Hartgers (36), (MS 47)

Hartley (98), (100), (103), (104), (105), (108)

Hartmann (41)

Hartog (MS 44)

Hartog, de (MS 44), (MS 76)

Harvey (85)

Harzer (AM 15), (AM 16), (MS 60), (MS 78), (MS 111), (MS 116), (MS 131)

Hasselt, van (57)

Hastie (MS 56)

Hauck[3] (MS 67)

Haupt (MS 123 deel 2)

Haverhoek (112)

Hawkins (MS 106)

Hay (127), (AM 16)

Hayden (MS 107)

Hayes – Fisher (123)

Haynes (MS 58)

Hayward (MS 121)

Hayworth (MS 41)

Heaps (27), (61), (126), (MS 57), (MS 74), (MS 97)

Heathcoat – Amory[4] (MS 58), (MS 109)

Heaton (MS 31)

Hebblethwaite (MS 122)

Heck (AM 12), (MS 84)

Heemstra, van (AM 9)

Heerma van Vos (43), (51), (MS 112)

Hees, van (51), (59), (80), (87), (97), (99), (100), (101), (105), (MS 68), (MS 76), (MS 130)

Heij (104), (107), (108), (113), (116), (118), (124)

Heijbroek – zie Carp – Heijbroek

Heijden, van der

Heijmen (AM 2)

Heijse (AM 16)

Heinemann (MS 100)

Heinrich (124)

Heitman (AM 15), (MS 131)

Hekking (99), (128)

Helbach (AM 2)

Held (MS 110)

Helgeson (AM 11)

Helle (AM 12)

Helsen (AM 2), (AM 3)

Helwig – Larssen (80)

Hendriks (2), (3), (5), (6), (7), (10), (13), (44), (84), (106), (113), (115), (116), (123), (AM 9), (MS 84)

Hendrikx (AM 11), (AM 16)

Hengel, van (MS 94)

Henisch (MS 63)

Henke (AM 11)

Henkemans (MS 13), (MS 100)

Henney (66), (MS 51)

Henniker (82)

Henny (MS 10)

Henretty (MS 76)

Hensen (MS 44)

Hepburn (AM 9), (MS 106)

Herbert (MS 41)

Herford (MS 32), (MS 113)

Herligkoffer (MS 72)

Herman (100), (101)

Hermann (MS 63)

Hermes (AM 16)

Herrmann (AM 11)

Hetherington (61)

Heukesfeldt Jansen (3)

Heusschen (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16)

Hewitt (94)

Hey (18), (22), (23), (24), (25), (39), (53), (59), (67), (70), (76), (82), (87), (88), (89), (90), (109), (116), (120), (124), (127), (129), (AM 5), (AM 15), (MS 7), (MS 44), (MS 45), (MS 49), (MS 56), (MS 74), (MS 84), (MS 97), (MS 99), (MS 123 deel 2)

Heydenrijk (MS 69)

Heymans (77)

Heymen (38)

Hibbert (56), (60), (71), (72), (74), (76), (81), (96), (104), (108), (110), (112), (119), (120), (124), (125), (AM 10), (AM 15), (MS 2), (MS 4), (MS 15), (MS 63), (MS 73), (MS 80), (MS 101)

Hicks (26), (28), (43), (60), (67), (69), (70), (76), (AM 15), (MS 37), (MS 58), (MS 77), (MS 86), (MS 108)

Higgins (MS 83)

Higgs (MS 65)

Hildebrand (93), (101), (MS 67)

Hill (49), (MS 32)

Hilton (AM 16), (MS 109)

Himmerling (MS 22)

Himmler (MS 69)

Hincks (121), (MS 81)

Hines (MS 97)

Hird (79)

Hitler (19), (AM 10), (AM 11), (MS 69), (MS 72), (MS 84), (MS 105)

Hodge (AM 16)

Hodges (MS 37)

Hodgson (AM 12)

Hoefsloot (MS 114)

Hoek (77)

Hoekendijk (AM 12), (AM 14), (AM 15), (MS 130)

Hoekstra (61), (68), (89), (104)

Hof, van het (MS 35)

Hofbauer (MS 30)

Hoffmann (MS 63)

Hoffmeister (MS 19)

Hofman (42), (45), (57), (62), (65), (MS 13)

Hofs (AM 16)

Hofstede (56)

Hoftijzer (MS 13)

Hofwegen, van (14), (17), (73), (96), (102), (AM 6), (AM 15), (MS 4), (MS 5)

Hogenboom (MS 69)

Hogg (12), (14)

Hogwood (MS 31)

Höhn (MS 79)

Höser (AM 13)

Hol (MS 52)

Holburn (36), (MS 99)

Holcombe (33)

Holden (MS 83)

Hollingdale (17), (37)

Hollinghurst (MS 16)

Holmes (79), (81), (83), (84), (85), (110), (119), (122), (AM 9), (AM 11), (MS 71), (MS 115)

Holt (15), (83), (84), (AM 12), (MS 88), (MS 90), (MS 106)

Holthe tot Eechten, van (10), (17), (18), (19), (21)

Hone (68), (MS 59)

Hoof(f), van (122), (AM 14), (AM 15), (MS 74)

Hoogen, van der (9)

Hoogendam (MS 13)

Hoogland (AM 12)

Hooijer (MS 79)

Hooiveld (AM 2)

Hoop, van der (59)

Hooper (64)

Hope (AM 13), (MS 92)

Hope – Jones (MS 55)

Hopkins (8), (123), (MS 12)

Hoppe (MS 6)

Höppner (93), (AM 15), (MS 63)

Hopwood (MS 56), (MS 115)

Hordijk (117), (AM 16)

Horlings (59), (79)

Horn, ten (73)

Hornecker (4), (13)

Horrocks (AM 11), (AM 13), (AM 14), (MS 6), (MS 32), (MS 46), (MS 61), (MS 111), (MS 113), (MS 116)

Horst, ter (26), (31), (36), (46), (47), (50), (59), (64), (82), (91), (102), (116), (AM 9), (MS 3), (MS 4), (MS 8), (MS 15), (MS 16), (MS 24), (MS 43), (MS 48), (MS 107), (MS 113), (MS 125)

Horst – Arriëns, ter (40), (46), (49), (50), (53), (71), (91), (107), (116), (120), (AM 3), (MS 43), (MS 90), (MS 106), (MS 107)

Höser (AM 13)

Hoskins (100)

Hougardy (80)

Houghton (MS 106)

Houten, van (70), (73)

Houterman (123), (MS 73)

Houthuyzen (AM 10)

Houtum, van (105)

Hove, van (MS 22)

Hovers (121), (122), (124), (125), (127), (128), (132), (AM 2), (AM 3)

Hoving (AM 12)

Howard (52), (78), (MS 51), (MS 66)

Howes (72), (76), (107), (114), (115), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (MS 98), (MS 109), (MS 122), (MS 130)

Howlett (29)

Howson (72)

Hoyle (MS 76)

Hrynkiewicz (100)

Huddleston (MS 53)

Hudson (81)

Hughes (43)

Huijgen (MS 13)

Huiskamp (AM 13)

Huisman (MS 35)

Hull (94), (123)

Hulshof (56)

Hulstein (MS 39)

Hummel (MS 14)

Humphreys (AM 14)

Hunt (MS 6), (MS 7=6a), (MS 77)

Hunter (MS 118)

Hurdman (MS 10), (MS 51)

Hurrell (AM 14)

Hurst (MS 16), (MS 90), (MS 106)

Hutson (51)

Huurman (MS 78)

Hyatt (8), (MS 83)

 

I.

Ibold (MS 30)

Iddekinge (8), (38), (39), (57), (76), (77), (78), (99), (AM 16), (MS 4), (MS 30), (MS 39), (MS 63), (MS 104)

IJdo (114), (121)

Inge, van (AM 11), (AM 13)

Ingen, van (AM 13)

Ingram (AM 12)

Irvine (71)

Irwin (MS 86)

Ismay (MS 27)

Isodorus, frater (MS 48) – zie Jan Mulder

Italiaander (78), (81), (AM 16), (MS 68), (MS 99)

Izzard (90)

 

J.

Jackson (57), (MS 76)

Jacobs (41), (52), (56), (65), (76), (100), (106), (AM 4), (AM 16)

Jacobsen (92), (123), (MS 63), (MS 104), (MS 118)

James (122), (MS 58)

Janse (41), (59), (65), (66), (75), (76), (78), (80), (88), (106), (AM 8), (MS 73), (MS 127)

Jansen (8), (19), (40), (41), (52), (61), (70), (74), (76), (77), (79), (98), (103), (106), (108), (MS 13), (MS 18), (MS 44), (MS 47), (MS 50), (MS 52), (MS 77), (MS 79), (AM 1)

Janssen (MS 35), (MS 64)

Janssens (76)

Jary (AM 14)

Jaspers (73)

Jaubert (AM 11)

Jaworki (127)

Jebbitt (12)

Jellema (112), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 16), (MS 132)

Jenkins (MS 65)

Jensen (MS 62), (MS 67)

Jessop (MS 37)

Jewell (MS 42)

Johnson (35), (109), (AM 16)

Johnsons (120)

Johnston (42), (85)

Jolink (53)

Jones (MS 39), (MS 92)

Jong, de (40), (53), (56)

Jongboer (117)

Jongen (49), (52), (53), (54), (61), (92), (MS 98), (MS 110)

Jongh – Langevoort, de (36)

Jonker (92), (94), (98), (100), (115), (118), (128), (MS 89), (MS 116)

Joosen (AM 12)

Joynt (MS 71)

Jucha (81)

Juhas (MS 61)

Jukes (30), (39)

Juliana, Prinses / Princess – Koningin / Queen (MS 24), (MS 34)

Junier (70), (75), (92), (95), (107), (AM 8), (MS 55), (MS 86), (MS 104)

Jurrius (MS 13)

 

K.

Kaar, van het (8)

Kaarsemaker (100)

Kaebel (MS 63)

Kalle (MS 65)

Kalveria (34)

Kamminga (74), (MS 44)

Kamp (AM 13)

Kamp, v.d. (AM 14), (MS 13)

Kamsteeg (MS 91)

Kapel (77)

Kaper (AM 13)

Kardol (3), (5), (6), (10), (36), (54), (56), (75), (77), (93)

Karel (MS 13), (MS 24)

Kavanagh (MS 65), (MS 67), (MS 94)

Kaye (MS 55), (MS 97)

Keegan (MS 32)

Keesey (MS 23), (MS 32)

Keijs (MS 13)

Kelderman (31), (73), (AM 1), (AM 3), (MS 26), (MS 35)

Kelly (127), (MS 39)

Kelso (AM 14)

Kemp (MS 10), (MS 51), (MS 59)

Kempen, van (52)

Kemperman (MS 100)

Kennedy (MS 92), (MS 121)

Kennell (MS 65)

Kenny (MS 71)

Kent, Duke of (19)

Kent (65), (110), (MS 52)

Kerk, van de (MS 88)

Kerkhoffs (57), (96), (MS 104)

Kerr (84), (MS 86)

Kershaw (40), (84), (128), (AM 3), (AM 5), (AM 12), (AM 14), (MS 78), (MS 104), (MS 111), (MS 130)

Ketel (AM 3)

Keulen, van (63)

Keus, (AM 10)

Kiaer (78), (MS 66)

Kievid (AM 15)

Kift (65)

Kilian (37)

Kill (AM 12), (AM 13), (MS 78)

Killian[5] (MS 69)

Killick (77), (78), (95), (97), (100), (MS 69)

Kimber (15)

King (44), (49), (50), (85), (116), (AM 12), (MS 43), (MS 49), (MS 51), (MS 57), (MS 74), (MS 86)

Kingma (61)

Kinkert[6] (89)

Kirkham (72), (MS 57)

Kitchener (116)

Kivied, de (MS 21)

Klaassen (76), (87), (MS 2), (MS 8), (MS 112)

Klaassen – Kelder (73)

Klaassen – Opendorp (57)

Klaffenbach (of Klassenbach) (AM 14)

Klauw, van der (18)

Klaver (2), (MS 13)

Kleermaeker, de (47)

Kleijn (132), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14)

Klein (53), (106)

Klein – Mentink (MS 103)

Klein Tank (13)

Kleuver (106)

Kleyn (AM 9)

Klinkert (89), (119)

Klompers (AM 15), (MS 131)

Kloosterboer (19)

Knaap, van der (116), (122), (126)

Knaust (34), (118), (MS 14), (MS 67), (MS 128)

Kneppelhout – van Braam (76), (MS 4)

Knight (107), (AM 15), (MS 106)

Knol (AM 2)

Knoop (84), (87), (106), (117)

Knott (MS 97)

Knottenbelt (5), (51), (96), (126), (MS 123)

Koch (MS 97)

Kock, de (MS 81)

Koelma – Wijck (69)

Koenderink (MS 69)

Koenders (MS 103)

Koenigl, Lutze – zie Werner Adolf König

Koerten (27)

Köhler (AM 10)

Kohnstamm (97)

Kok (107), (108), (AM 13), (MS 73), (MS 74), (MS 82), (MS 89)

Kolasinski (127)

Kolenbrander (99)

Kolkman (26)

Kolster (78), (85), (86), (91), (93), (98), (99), (100), (102), (104), (108), (115), (116), (117), (124), (129), (130), (132), (AM 5), (AM 7), (AM 8), (AM 10), (AM 11), (MS 99)

Komen (65)

Komorowski (AM 3)

Kong, King (14), (19), (51), (67), (104), (AM 13)

König (MS 110)

Koning (70), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 11)

Kooiman (MS 104)

Koopman (18), (19)

Koopmans (AM 13)

Kooten, van – van Brummelen (53)

Kopanski (MS 36)

Koppejan (AM 7)

Koppes (123)

Kornet (50), (55)

Korob (AM 13)

Korporaal (MS 66), (MS 87), (MS 91)

Korsloot (82), (83), (91), (92), (105), (106), (117), (120), (128), (AM 1), (AM 2), (AM 7), (MS 86)

Korsten (64)

Kort (32)

Korthals Altes (14), (21)

Kortman (MS 13)

Kosnkowski[7] (52), (MS 36)

Koster (111), (115), (MS 13)

Köster (MS 80), (MS 123), (MS 123 deel 2)

Kowel (MS 71)

Kowslowski (MS 84)

Kraaijenhagen (MS 13)

Krach (MS 114)

Kracht (118), (MS 128)

Krafft (53), (82), (AM 7), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 39), (MS 48), (MS 52), (MS 67), (MS 72), (MS 80), (MS 100), (MS 109), (MS 111), (MS 115), (MS 123), (MS 132)

Kragt (111)

Kramer (18), (29), (36), (AM 13), (MS 32), (MS 34)

Krätschmer (AM 16)

Krebs (AM 15), (MS 111)

Kreling (46)

Kremer (4), (56), (57), (78), (107), (MS 50), (MS 73), (AM 7)

Kremer – Kingma (107), (MS 52), (MS 73), (AM 7)

Kreuk, de (MS 34)

Krieken, van (2), (3), (5), (6)

Krikham (73), (85)

Krikke (100), (108), (118), (122)

Kroft, van de (MS 69)

Kruger (AM 11)

Krüger (103), (109)

Kruisdijk (117)

Krumschmid (MS 39)

Kruyff, de (5), (68), (96), (MS 69), (MS 82)

Krzeczkowski (31)

Krzysik (AM 13)

Kuckhermann (AM 16)

Kühme (MS 70)

Kuijk, van (MS 69)

Kuik (16), (AM 5), (AM 6), (MS 66)

Kuiper (116)

Kuipers (MS 84)

Kuipers, van (MS 94)

Kurowski (MS 70)

Kürten (MD 103)

Kussin (96), (99), (101), (120), (127), (AM 3), (AM 6), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 62), (MS 80), (MS 115), (MS 123), (MS 123 deel 2)

Kutzner (MS 63)

Kuyvenhoven (AM 6)

Kwabek (99)

Kwant, de (AM 8)

Kwast, van der (52)

 

L.

Laan, van der (66)

Laan – Elzinga, van der (AM 14), (AM 15)

Labouchère (27), (30), (39)

Ladds (MS 98)

Laforge (58)

Laing (20), (AM 10), (MS 117)

Lamberts (12)

Lambrechtsen – ter Horst (55), (69), (115), (116), (120), (AM 3), (AM 5), (AM 9)

Lambrie (115)

Lamers (MS 74)

Lammerts (33)

Lander (110)

Lane (MS 71)

Lang (MS 72)

Langen, de (5), (6), (8), (10), (11), (16), (21), (33), (36), (37), (44), (45), (49), (53), (59), (63), (69), (73), (74), (78), (86), (106), (AM 12)

Langenberg (89)

Langeraad (MS 31)

Langevoort (MS 21), (MS 24), (MS 114)

Langford (3)

Langley (MS 74)

Large (AM 13)

Lassche (AM 13)

Lathbury (12), (14), (26), (29), (30), (39), (125), (AM 3), (AM 15), (AM 16), (MS 67), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 132)

Läufer (116), (119), (MS 110)

Laurentius (MS 74)

Laverman (MS 110)

Layton (AM 15)

Lawford (MS 51)

Lawrence (71)

Lawson (AM 3), (MS 23)

Lawton (30), (39)

Le Carre (99)

Lea (126), (AM 15), (MS 43), (MS 58), (MS 86), (MS 108), (MS 118)

Leaver (84), (96)

Ledoux (MS 43)

Ledward (MS 45)

Lee (69), (76), (77), (MS 76)

Lee, v.d. (29)

Leeuwen, van (78), (AM 16), (MS 66), (MS 117)

Legg (MS 45)

Lehnhoff (114)

Leijdecker (56)

Leloux (17), (36)

Lenders (122)

Lersche (80), (MS 100)

Leunissen (AM 12)

Leusden (MS 54)

Levien (90)

Levine (64)

Lewis (12), (47), (48), (94), (96), (AM 8), (MS 38), (MS 39), (MS 42), (MS 45), (MS 47), (MS 55), (MS 63), (MS 78), (MS 119)

Leydecker (27), (39), (40), (42), (MS 98)

Leyte (64), (MS 123), (MS 123 deel 2)

Lieftinck (MS 24), (MS 87)

Liempt, van (AM 16)

Lievense (MS 44)

Limbeek (83)

Limburg Stirum, van (AM 15), (MS 18), (MS 78), (MS 114)

Lindo (MS 87)

Lincewicz (38)

Lindemans – zie King Kong

Linden (MS 63)

Linden, van der (118), (131)

Linders Adremo (16), (19)

Lindquist (AM 11)

Linton (AM 1), (MS 58), (MS 86)

Lipmann Kessel (8), (9), (20), (23), (27), (41), (68), (87), (88), (MS 58), (MS 74), (MS 82), (MS 94)

Lippert (AM 12), (AM 13), (MS 109)

Little (MS 31)

Lloyd (11), (77)

Locht (90)

Locke (AM 15)

Lockwood (MS 97)

Lockyer (MS 95)

Loder – Symonds (MS 4), (MS 6), (MS 37), (MS 58), (MS 77), (MS 80)

Logan (MS 32)

Lohmann (MS 67)

Lohnstein (41)

Lomas (AM 7)

Loney (AM 12), (AM 15)

Long (100), (MS 116)

Longland (MS 32), (MS 94)

Longson (64), (MS 99)

Lonsdale (105), (126), (AM 14), (MS 7=6a), (MS 8), (MS 17), (MS 29), (MS 42), (MS 43), (MS 58), (MS 86), (MS 90), (MS 106), (MS 125)

Lonkhuyzen, van (MS 117)

Looijs (14)

Loos (115), (MS 102)

Lord (56), (69), (71), (91), (98), (AM 14), (MS 59)

Lorys (32), (52), (53), (AM 13), (MS 11), (MS 36), (MS 56)

Los (MS 78)

Lothian (MS 42)

Louis (MS 32), (MS 113)

Lourens (60)

Lovett (MS 30)

Lowe (102)

Lowery (52), (MS 56), (MS 110)

Lowrie (MS 101)

Luchar (MS 106)

Lücking (AM 16)

Ludwig (AM 11)

Luiten (ook Luyten) (115), (116), (122), (AM 1), (AM 9), (AM 10)

Luitwieler (32), (MS 99)

Lunteren, van (89), (108), (AM 11), (AM 15), (MS 74)

Luursema (10), (18), (20), (21), (23), (24), (31), (39), (40), (73), (79), (90), (106), (110), (AM 5), (AM 9), (AM 11), (AM 12), (MS 73), (MS 96)

 

M.

Maan (106), (113), (116), (121), (123), (132), (AM 5), (AM 14), (AM 15), (MS 103), (MS 131)

(Brummelkamp) – Maanen, van (111), (118), (AM 6), (MS 91), (MS 106)

Maanen, van (53), (87), (AM 6), (MS 79), (MS 90)

Maanen, van – Mellema (65)

Maas (MS 24)

Maassen jr. (4), (9), (13), (16), (17), (18), (20), (29), (31), (32), (33), (34), (35), (36), (37), (39), (47), (48), (49), (51), (54), (56), (57), (59), (60), (62), (68), (69), (76), (78), (80), (84), (85), (86), (87), (88), (89), (93), (94), (96), (97), (98), (99), (100), (101), (105), (106), (109), (110), (111), (114), (116), (117), (119), (120), (121), (124), (AM 3), (AM 5), (AM 13), (MS 13), (MS 24), (MS 38), (MS 39), (MS 47), (MS 51), (MS 52), (MS 62), (MS 67), (MS 73), (MS 74), (MS 77), (MS 78), (MS 79), (MS 84), (MS 89), (MS 99), (MS 103), (MS 104), (MS 110), (MS 118), (MS 120), (MS 123 deel 2)

Maassen sr. (16), (17), (20), (38), (40), (41), (48), (MS 35)

Maassen (MS 3), (MS 13), (MS 35)

MacBain (MS 49)

MacDonald (MS 108)

MacFadden (89)

MacFarlane (79), (MS 97)

MacIntosh (MS 83)

Mackay (63), (82), (105), (109), (118), (MS 14), (MS 18), (MS 30), (MS 76), (MS 78), (MS 114)

Mackenzie (4), (7), (18), (AM 16), (MS 34), (MS 58), (MS 61), (MS 86), (MS 108)

MacMath (MS 116)

MacMillen (MS 77)

MacNeil (78)

Maczek (48)

Madden (MS 37), (MS 85)

Maddocks (106)

Madeley (MS 115)

Magnusson (120), (MS 92)

Maguire (MS 106), (MS 123 deel 2)

Mahon (MS 71)

Malyanska – van Tilbeurgh (123)

Man, de (MS 47)

Manen, van (MS 13)

Mann (22), (79), (AM 16)

Manstein, von (MS 70)

Maquire (MS 3)

Margriet, Prinses (Bijlage 36)

Margry (14), (21), (22), (23), (25), (26), (30), (34), (35), (48), (69), (88), (89), (AM 11), (AM 13), (MS 77), (MS 78), (MS 104), (MS 118), (MS 128), (MS 129)

Marie-Anne, – zie Sjaan Breman (74)

Maris (64), (95), (MS 24)

Maris, van (AM 5), (MS 22)

Mark, van de (51)

Markus (50), (78), (MS 66), (MS 84), (MS 110)

Marrable (MS 32), (MS 113)

Marshall (AM 11), (AM 16)

Marszalek (MS 12)

Martin (116), (AM 3), (MS 15), (MS 92), (MS 107)

Marquand (61)

Maslorz (MS 56)

Mason (84), (AM 16), (MS 44)

Mastbergen, van (MS 13)

Mathes (MS 70)

Mathewson (MS 76)

Matthews (88), (MS 122)

Mauga (MS 78)

Maulwurf (AM 2)

Mawdsley (MS 55)

Mawson (6), (8), (12), (106), (125), (MS 86)

Maxted (16), (44), (MS 42), (MS 76), (MS 92)

Maybury (77), (78)

Maynard (2), (3), (5), (6), (9), (10), (12), (21), (22)

McAnelly (3), (17), (41), (63), (88), (AM 16), (MS 99)

McAvity (MS 19)

McCabe (56)

McCardie (AM 15), (MS 41), (MS 86)

McCartney (AM 12)

McConville (MS 11), (MS 23), (MS 59)

McCooke (MS 41)

McCormick (MS 5)

McCready (MS 92)

McCreery (MS 22)

McDowell (107), (AM 15), (MS 41), (MS 65)

McEwan (56), (AM 3)

McFadyean (MS 73)

McFarlane (43), (50), (MS 63)

McGeough (40), (46), (MS 123 deel 2)

McGowan (MS 32), (MS 94), (MS 113)

McGrecor (31)

McGregor (AM 16)

McGuire (MS 83)

McHugh (MS 71)

McKay (AM 16), (MS 132)

McKee (AM 13), (MS 92)

McKenna (MS 83)

McKinley (MS 66)

McKinnon (MS 65)

McLachlan (MS 92)

McLaren (66), (MS 122)

McLean (78), (MS 66)

McLeod (85)

McLintock (MS 56), (MS 71)

McMillan (MS 4)

McNabb (AM 16)

McNamara jr. (89), (MS 74)

McNamara sr. (MS 74)

McPhee (72)

McSkimmings (92)

McVeigh (MS 71)

Mead (121)

Medenbach de Rooy, van (37)

Meduza (MS 12)

Meel, van (MS 50), (MS 85)

Meer, van der (4), (17), (18), (78), (MS 68)

Meeuwsen (30), (52), (MS 13)

Meiboom (123), (AM 13), (AM 15), (MS 104), (MS 118), (MS 127), (MS 128)

Meiden, van der (66), (67), (69), (74), (82), (83), (89), (96), (99), (107)

Meijer (83), (AM 10), (MS 25), (MS 93), (MS 100), (MS 113)

Meijer & Siegers (50)

Meijers (47)

Meikle (MS 2)

Mekkink (MS 87)

Mekkink – Verdoorn[8] – zie Verdoorn – Mekkink, Miep

Melling (110), (119), (MS 110)

Melsom (14)

Mens van (MS 120)

Mense, van (MS 120)

Mensing (75)

Meulendijk (60)

Meurs (MS 18)

Meyer (118), (AM 11), (AM 13)

Meyers (114)

Michels (MS 100)

Middelkoop, van (116)

Midden, van (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16)

Middlebrook (47), (55), (56), (70), (77), (84), (95), (127), (AM 3), (AM 12), (AM 16), (MS 46), (MS 73), (MS 78), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 104), (MS 108), (MS 109)

Middleton (62)

Miedema (66), (82), (85), (89), (97), (105), (109), (110), (114), (125), (AM 6), (AM 8), (AM 9), (AM 11)

Mielke (AM 14), (MS 128)

Miers (52)

Miggels (AM 15), (MS 131)

Milder (25), (27), (52), (53), (63)

Miller (56), (MS 73)

Mills (51), (94), (AM 9), (MS 10), (MS 51)

Milner (92)

Milo (MS 43)

Milroy (MS 73)

Minderman (116)

Minkman (114), (116), (AM 9)

Minne (MS 85)

Minns (29)

Mitchell (56)

Mleczko (MS 11)

Model (56), (60), (AM 1), (AM 3), (AM 11), (AM 15), (AM 16), (MS 52), (MS 62), (MS 63), (MS 70), (MS 72), (MS 73), (MS 79), (MS 111)

Mole (MS 76)

Molier (94)

Möller (51), (123), (AM 15), (MS 104), (MS 118)

Mom (MS 24)

Monroe – Jones (41), (88)

Montgomery (27), (29), (56), (132), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (MS 4), (MS 7), (MS 28), (MS 58), (MS 91), (MS 105), (MS 111), (MS 124)

Mooij (2), (3)

Moolen, van der (AM 11)

Moolhuizen (MS 38)

Moore (95), (MS 32)

Mordecai (92)

Morris (36), (61), (84), (86), (87), (125), (MS 83), (MS 127)

Morrison (72), (78)

Morrissey (MS 88)

Mortlock (MS 95)

Most, van der (112)

Mountbatten (MS 68)

Mozdzierz[9] (MS 12)

Mroz (127)

Muir (AM 14), (MS 73)

Mulder (MS 48), (MS 54)

Mulder – Gemmeke (55), (121)

Mullerlove (61)

Mumford[10] (60), (87), (AM 16), (MS 4), (MS 15), (MS 49)

Munkhof (MS 22)

Murray (MS 39), (MS 73), (MS 76)

Mussert (AM 15), (MS 69), (MS 131)

Mutsaerts (AM 2)

Muurmans (MS 38)

Myers (MS 61)

 

N.

Nab (56)

Nattrass (17)

Nauta (MS 13)

Nealon (MS 83)

Neave (MS 74)

Nechushtar (13)

Neck, van (MS 13)

Neill (AM 12), (MS 110)

Nelson (MS 74)

Ness (AM 14)

Neumann (MS 30)

Newell (MS 78)

Newhouse (116)

Newlyn (AM 8)

Newton (85)

Newnham (131)

Nicholas (102), (106)

Nickle (65)

Nicolson (53)

Niederweis (MS 84)

Niekerk, van (65), (MS 69)

Niels (105), (106), (129), (130)

Niemeyer (MS 23)

Niet, te (6), (30), (31)

Nieuwstraten (35)

Niezing (AM 15), (MS 131)

Nijhuis (77)

Nijman (AM 2)

Nitrowski (58), (59), (63), (69)

Nitsch (MS 100)

Noble (AM 8)

Nooij, de (56), (69), (128), (MS 58), (MS 82)

Noordman (73), (88), (100), (119)

Norman – Walker (MS 77)

North (MS 106)

North – Lewis (MS 28)

Norton (31), (MS 23), (MS 39)

Novell (MS 85)

Nowak (MS 56)

Nunn (MS 5)

Nusselder (40)

 

O.

Oakes (45)

Oberink (MS 67)

O’Brian (MS 53)

O’Callaghan (82)

O’Daniel (MS 74)

Oelkers (AM 13), (AM 15)

Oever, van den (MS 22)

Oglivie (MS 73)

Okma (43)

Oldham (116)

Oleszczuk (17)

Oliver (MS 38), (MS 76)

Olliff (MS 53)

Ollongren (AM 14)

Omboo (AM 13), (MS 129)

Ommen, van (45)

Ommeren, van (52), (MS 14)

O’Neill (MS 78)

Onderwater (70), (MS 79), (MS 90)

Ooms (78), (MS 66)

Oortgijs (MS 26)

Oorthuys (52), (66), (MS 66)[11] (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16)

Oosten, van (28)

Oosterhaar (14), (16), (50), (52), (53)

Oosterwijk (68), (83)

Oosting (99)

Orchard (MS 85)

O’Reilly (116), (AM 9), (AM 14), (AM 15)

Orr (MS 106)

Orrell (44), (AM 1)

Ortner (71)

Os, van (44)

Osborn (MS 56), (MS 65)

Oskamp (69)

O’Sullivan (MS 104), (MS 118)

Otten (96)

Otterloo, van (MS 89)

Otway (7), (AM 16)

Oudendal (28), (96)

Over (33)

Owen (AM 4)

 

P.

Paap (AM 8), (AM 9), (AM 11)

Paasman (AM 15), (MS 131)

Paassen, van (41)

Pack (MS 61)

Packe (MS 65), (MS 67), (MS 95)

Padfield (128), (AM 3), (AM 10)

Paetsch (AM 13), (MS 78), (MS 129)

Page (AM 14), (MS 58)

Paget (MS 71)

Pahlplatz (MS 13)

Pakenham Walsh (82)

Palmer (MS 77)

Pankow (39), (40)

Panhuys, van (37)

Pare (MS 64), (MS 76), (MS 123), (MS 123 deel 2)

Parfitt (MS 51)

Park (AM 16)

Parker (101), (AM 6), (MS 106)

Parmer (24)

Parson (MS 106)

Pas (AM 7), (AM 9), (AM 11)

Pas, van der (MS 84)

Pascal (AM 16)

Pascale (MS 61)

Paul (23), (MS 23)

Pauli (MS 63)

Paulland (MS 10)

Pauwels (MS 42)

Patten (17), (AM 15), (MS 77)

Patterson (MS 83)

Pattison (104)

Patton (AM 14), (MS 4), (MS 105)

Pawsey (MS 51)

Paynter (8)

Payton Reid (16), (18), (68), (AM 7), (MS 108), (MS 124)

Peacock (86)

Pearce (MS 106)

Pearson (MS 109)

Peatling (47), (56), (62), (89), (98), (100), (122), (MS 22), (MS 74)

Peek (109)

Peel (MS 76)

Peele (MS 43)

Peelen (23), (26), (28), (63), (64), (67), (99), (MS 42), (MS 49), (MS 50), (MS 68)

Peeters (51)

Pegasus (MS 12)

Peiper (92), (AM 11)

Pekelharing (MS 66)

Pelkman (24), (30), (31)

Pelkman – Bongers (30)

Pelster (57), (61), (MS 38)

Pelster – Caspers (87)

Pelt, van (7), (12), (101), (MS 99)

Pennings (MS 119)

Pennings – Schut (MS 119)

Pennington Richards (MS 90)

Penseel (34), (84), (98), (122), (MS 22)

Penwill (31)

Percival (MS 53)

Percy (MS 76)

Perkins (MS 83)

Perrin – Brown (123), (AM 15), (MS 104)

Perry (65)

Perse (MS 86)

Perseus (MS 12)

Peters (19), (27), (66), (82), (83), (96), (107), (115), (116), (124), (127), (132), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 12), (MS 66)

Peterson (MS 63)

Petrie (66), (74)

Petter (101)

Petzold (MS 110)

Peyton Reid (1)

Philip (126)

Phillips (15), (32), (Bijlage 36), (MS 65)

Pickwoad (MS 123)

Piek (AM 16), (MS 13)

Piekalkiewicz (MS 11)

Piepenbrink (MS 117)

Piesaar (MS 38)

Pieters (16), (17), (20), (21)

Pieterse (60), (101), (AM 4), (AM 10), (MS 117)

Pijl, van der (55)

Pijpers (6), (61), (76), (84), (99), (105), (116), (126), (AM 9), (AM 12)

Pike (AM 16), (MS 132)

Pilaar (56)

Pimperton (MS 53)

Pirath (MS 63)

Pirt (119), (127)

Pit (29)

Pitcher (78), (MS 66)

Place (AM 12)

Plant (MS 73)

Podewils, von (MS 72)

Poel, van de (MS 85)

Poel, van der (MS 68)

Pogue (MS 74)

Pol (7), (42)

Polderman (MS 17)

Poll, van de (56)

Pollitt (62)

Pons (49)

Ponsteen (15), (Bijlage 36)

Poole (AM 16)

Poot (15), (19)

Popple (MS 90)

Pospesch (AM 13), (MS 63), (MS 129)

Postma (128)

Pott (24), (54), (AM 14), (AM 15), (MS 105)

Potter (76), (92), (AM 15)

Povel – Speleers (124)

Powell (9), (17), (24), (37), (38), (63), (74), (AM 14), (MS 50), (MS 58), (MS 109)

Pratt (41)

Preen (AM 13)

Presser (77), (90), (95), (99), (AM 2), (MS 63)

Preston (35), (MS 95), (MS 106)

Price (MS 39)

Prinsen (MS 94)

Prockter (3), (4)

Proctor (MS 76)

Pronk (60), (61), (65), (79), (82), (83), (84), (88), (107), (MS 78), (MS 83)

Pronobis (AM 13)

Prüst (MS 64)

Pudelko (MS 52)

Pümpel (MS 103)

Purkis (MS 71)

Purmer (53)

Purver (128), (MS 116)

Purves (82)

Putten, van der (MS 85)

Pyper (AM 16)

Pyte (76)

 

Q.

Quarles van Uffort (28)

Queripel (91), (MS 67), (MS 109)

 

R.

Raczkiewicz (MS 36)

Rae (100)

Raison (MS 116)

Raket Nederland BV (47)

Ralen, van (AM 3)

Ramsey (25)

Randall (8), (46), (93), (102), (MS 58)

Randall, Rex – pseudoniem / a.k.a. Peter Veldheer

Randwijk, van (21)

Ranft (57)

Rankin (71), (106), (MS 46)

Ransmayer (MS 30)

Ransom (MS 53)

Rathband (MS 8)

Rauter (57), (AM 7), (AM 15), (MS 100), (MS 131)

Ravestein (101)

Rawley (AM 1)

Rawlings (95), (MS 83)

Reardon (MS 57)

Rechenuc (MS 71)

Recke (MS 78)

Redford (AM 11)

Redman (48), (MS 32), (MS 58), (MS 113)

Reenen, van (94)

Reeve (78)

Regtering (57)

Reich (MS 30)

Reichelt (MS 72)

Reid (MS 57)

Reimann (MS 39)

Reinders (50), (59), (60), (61), (63), (66), (68), (69), (70), (75), (76), (77), (80), (87), (88), (89), (90), (92), (94), (95), (96), (99), (100), (101), (102), (104), (106), (113), (114), (115), (117), (121), (124), (127), (129), (130), (AM 5), (AM 7), (AM 8), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 65), (MS 67), (MS 71), (MS 73), (MS 77), (MS 78), (MS 83), (MS 100)

Reinsberg (MS 63)

Rendall (MS 28)

Renes (MS 78)

Rensen (MS 89)

Rensen, van (AM 12)

Rethmeier (MS 78)

Reus, de (6), (9), (11), (13), (15), (18), (20), (21), (22), (23), (24), (25), (26), (27), (28), (29), (30), (31), (32), (33), (34), (35), (36), (Bijlage 36), (39), (40), (41), (42), (44), (45), (46), (47), (48), (50), (51), (52), (53), (55), (57), (59), (61), (62), (63), (66), (70), (72), (74), (76), (81), (86), (87), (88), (89),(90), (92), (95), (112), (114), (116), (119), (127), (132), (AM 1), (AM 11), (AM 15), (MS 33), (MS 43), (MS 78), (MS 85)

Revell (117), (118), (131), (AM 6), (AM 12), (AM 13), (AM 16) (MS 123), (MS 130)

Reynold (32)

Reynolds (31)

Rice (MS 122)

Richards (14), (47), (MS 83), (MS 106)

Richardson (MS 56), (MS 92), (MS 106), (MS 121)

Richmond (MS 19)

Ridler (MS 23)

Rieder (MS 63), (MS 72)

Riefenstahl (MS 72)

Rieken (53), (130), (AM 10), (AM 11)

Rieksen (MS 13)

Riet, van (52), (100)

Rigby (AM 14)

Rigby – Jones (118)

Rijks (MS 13), (MS 79)

Rijn, van (MS 25)

Rijn – van den Broek, van (MS 81)

Rijnhout (18)

Rijsemusr (15), (17)

Rijssel, van (MS 90), (MS 106)

Riksen (78), (MS 66), (AM 3)

Riley (MS 22)

Risseeuw (15)

Ritchie (129)

Ritmeester (MS 8)

Ritson (AM 14), (MS 109)

Rivas, de (MS 37)

Roach (MS 71)

Robbins (106)

Roberts (36), (65), (70), (76), (80), (AM 3), (AM 7), (AM 11), (AM 14), (MS 39), (MS 73), (MS 76), (MS 107), (MS 124),

Robertson (MS 106)

Robinson (87), (89), (AM 15), (MS 92)

Robson (AM 12), (AM 13), (MS 78), (MS 95)

Roder, de (96)

Rodermond (98)

Roding (112)

Rodley – a.k.a. Hans Rosenfeld (MS 73)

Roekel, van (6), (7), (9), (10), (11), (12), (13), (14), (15), (16), (17), (18), (19), (20), (21), (23), (24), (25), (26), (27), (28), (30), (31), (33), (35), (36), (37), (39), (40), (41), (42), (43), (45), (46), (49), (50), (51), (52), (53), (54), (57), (58), (59), (60), (62), (63), (64), (65), (66), (67), (71), (72), (73), (74), (75), (76), (77), (78), (80), (82), (83), (84), (85), (86), (88), (92), (93), (96), (98), (100), (101), (102), (105), (106), (108), (109), (110), (111), (112), (113), (116), (117), (126), (130), (AM 7), (AM 12), (MS 5), (MS 6), (MS 8), (MS 9), (MS 10), (MS 12), (MS 14), (MS 17), (MS 18), (MS 23), (MS 29), (MS 40), (MS 42), (MS 43), (MS 48), (MS 58), (MS 64), (MS 70), (MS 73), (MS 82), (MS 87), (MS 99), (MS 100), (MS 102), (MS 104), (MS 112), (MS 118), (MS 125)

Röell[12] (54), (90), (91), (97), (MS 56)

Roelofsen (106), (MS 64), (MS 91)

Roessingh (87)

Roest van Limburg (13), (14)

Roggeveld (AM 12)

Roherty (MS 92)

Rohrbach (MS 70)

Romain (MS 116)

Romijn (50), (MS 35)

Rommel (MS 72)

Room (AM 8)

Rooyaards (MS 91)

Roosenboom (MS 50)

Roozenboom (41)

Ros (22), (26)

Rose (95), (MS 46), (MS 63)

Rosenberg (AM 6), (AM 14), (AM 16)

Rosendaal (AM 4)

Rosenfeld (MS 73)

Rosing (77)

Ross (104), (123), (MS 99)

Rossenberg (MS 91)

Rossiter (131)

Rotter (87), (MS 127)

Roy (MS 71)

Royal (AM 12)

Roza (AM 10)

Ruben (MS 79)

Rudd (MS 116)

Rudolphie (21), (24), (35), (60), (61), (116)

Ruijter, de (78), (125), (MS 13), (MS 104)

Rundstedt, von (MS 111)

Rushton (65), (MS 65)

Russell (MS 59)

Rutkowski (AM 6)

Rutte (90), (AM 3)

Ruyter de (5), (6), (8), (11), (13), (21), (36), (37), (50), (52), (53), (63), (69), (70), (73), (74), (90), (106), (MS 43)

Ryan (56), (MS 2), (MS 11), (MS 50), (MS 69), (MS 70), (MS 73), (MS 75), (MS 92), (MS 119)

Ryninks (39)

 

S.

Sadi Kirschen (MS 57), (MS 74)

Saidman (114)

Salemink (MS 85)

Sam (AM 12)

Samm (67)

Samwells (MS 121)

Sandbrink (59)

Sande, van der (MS 13)

Sanders (86), (MS 13), (MS 88)

Sängerling (MS 32)

Sang – Hyun (115)

Sankey (78)

Saras – Janiszewska (24)

Saricon (106)

Sarker (AM 6)

Saul (89)

Savage (116)

Schaaik, van (AM 12)

Schaap (AM 15), (AM 16), (MS 78)

Schaeder (AM 13)

Schagen (3)

Schager (34), (37)

Schaik, van (AM 14)

Schanstra (24)

Scheck (MS 63)

Scheffer (MS 67)

Scheffler (MS 111)

Schellenberg (MS 73)

Schelven, van (AM 7)

Schemkes (24), (40)

Schijf (9)

Schilder (MS 117)

Schimmel (15)

Schippers (49)

Schleifenbaum (AM 15), (AM 16)

Schlüter (109), (112), (114), (115), (116), (117), (118), (MS 103)

Schmeisser (MS 29)

Schmid (45)

Schmidt (MS 30)

Schneider (MS 71)

Schoen (AM 15)

Schollen (MS 25)

Scholten (35), (40), (48), (56), (72), (108)

Schotanius (AM 15), (MS 131)

Schouten (77), (78)

Schramm (MS 84)

Schröer (AM 15)

Schuiling (19)

Schuitema (44)

Schultz (31)

Schulz (AM 12), (AM 13)

Schuring (10)

Schut (65), (69), (70), (96), (MS 89)

Schuttinga (34), (MS 22)

Schwabe (AM 12)

Schwartz (MS 41), (MS 78)

Schwarz (AM 11)

Schwartzenbäcken (MS 100)

Scott – Phillips (7)

Scott (MS 49)

Scrimgeour (MS 6), (MS 77)

Scullion (MS 90), (MS 106)

Seabrook (MS 83)

Seago (MS 12), (MS 42)

Seal (36)

Sears (AM 12)

Seeger (MS 63), (MS 97)

Sellon (MS 37)

Semple (MS 71)

Sensburg (100), (102)

Serraris (MS 100)

Seth (MS 44)

Seuffert (MS 63)

Seviour (56)

Shackleton (MS 39)

Shadbolt (31)

Shaw (42), (43), (44), (45), (60), (64), (77), (79), (84), (92), (100), (124), (126)

Shears (43)

Sheldon (AM 5)

Shelwel (MS 78)

Shepherd (13), (14), (40), (51), (53)

Sheriff (4)

Sherriff (MS 67), (104)

Shipley (AM 12), (AM 15)

Shipp (AM 7)

Shore (31)

Sieczkowski (MS 61)

Siegers (46)

Sienkiewicz (35)

Siepermann (MS 44)

Sigmond (13), (18), (19), (31), (43), (50), (68), (69), (74), (80), (83), (89), (93), (96), (100), (107), (113), (123), (126), (AM 5), (AM 12), (MS 30), (MS 37), (MS 38), (MS 42), (MS 106)

Sijde, van der (88)

Sikorski (11), (MS 36)

Simonds (AM 13)

Simpson (61), (AM 10), (MS 18), (MS 78)

Sims (AM 1), (MS 73), (MS 78), (MS 97), (MS 114)

Singh (MS 117)

SISAS (13)

Sizeland (62)

Skalka (41), (AM 16), (MS 32)

Skinner (MS 76)

Sliz (89), (111), (114), (MS 92)

Slooten, van (29), (50), (52), (70), (76), (89), (90), (93), (94), (95), (99), (100), (106), (112), (MS 95)

Slot v.d. (69)

Sluijs, v.d. (117), (MS 13), (MS 78)

Small (65)

Smeenk (25), (49), (MS 99)

Smit – Duchâteau (3), (5), (6), (7), (9), (10)

Smit (MS 13), (MS 74), (MS 89)

Smith (38), (47), (54), (62), (73), (76), (78), (84), (AM 9), (MS 1), (MS 10), (MS 32), (MS 38), (MS 42), (MS 44), (MS 47), (MS 51), (MS 53), (MS 63), (MS 68), (MS 73), (MS 106), (MS 122), (MS 123)

Smits (3), (5), (6), (7), (10), (11), (13), (15), (16), (19), (20), (21), (22), (23), (24), (25), (27), (29), (31), (33), (41), (42), (44), (45), (46), (48), (49), (50), (58), (61), (63), (67), (73), (74), (86), (MS 12), (MS 23)

Smolders (94), (95), (96), (98), (99), (100), (101), (102), (103), (104), (106), (107), (117), (MS 89)

Smulders (14), (70), (81), (92), (95), (MS 86), (MS 104)

Smyth (57), (70), (76), (81), (MS 58), (MS 109)

Snijder (MS 13)

Snoek (69), (128), (MS 58), (MS 82)

Snoek – De Nooij (128), (MS 82)

Snow (123)

Soest, van (6), (10)

Soet, de (84), (AM 11), (MS 13)

Soet – Hupkes (84)

Sonnenstuhl (AM 15)

Sonneveld (AM 15)

Sosabowski (6), (11), (26), (34), (38), (39), (48), (50), (52), (56), (57), (68), (74), (81), (83), (96), (98), (100), (101), (102), (103), (104), (105), (107), (108), (132), (AM 3), (AM 4), (AM 11), (AM 13), (AM 15), (MS 11), (MS 12), (MS 36), (MS 61)

Sosków (81)

Sosnkowski (52), (MS 36)

Southwell (67)

Spanjaard (119)

Spannbruckner (MS 30)

Späthe (MS 30)

Spencer (72)

Spezzano (131)

Spindler (93), (AM 14), (AM 15), (MS 73), (MS 111), (MS 131)

Spitman (26)

Spray (MS 106)

Spring (60)

Springer, de (MS 74)

Spronk (56)

Sproule (MS 71)

Spykes (84)

Staal (124)

Stachelscheid (118)

Staf (100)

Stainforth (MS 78)

Stallinga (69)

Standen (MS 83)

Stanley (AM 8)

Stark (123), (AM 15), (MS 9), (MS 104)

Starling (76), (89), (93)

Stauber (47)

Steckhan (80), (MS 84)

Steenhuis (89)

Steen, van (47

Steensma (AM 12))

Steer (73), (80), (86), (89), (103), (108), (AM 12), (MS 95)

Steffen (71)

Steinweg – ter Horn, (2), (3), (4), (5), (6)

Steckham (MS 110)

Stempher (57), (MS 78)

Stephens (MS 27)

Stevens (19), (MS 61)

Stienen (AM 15), (MS 131)

St. John (8), (9), (MS 74)

Straaten, van der (100), (124)

Straatenmeijer (34)

Strijbos (MS 81)

Strik (AM 12)

Stocker (AM 15), (MS 131)

Stolk (MS 94)

Stolte (66), (70)

Stopforth (51)

Stoppels (129), (AM 1)

Strathern (MS 73)

Strayer (MS 74)

Strick (113)

Striker (MS 13)

Stripp (AM 12)

Ströbel (MS 100)

Strohn (AM 16)

Strunk (MS 74)

Stubley (MS 122)

Student (AM 16)

Stuijvenberg, van (44)

Stuyt sr. (MS 94)

Sugarman (MS 73)

Sullivan (65)

Summer (MS 1)

Summers – Hartley (103)

Surquin (27)

Sutherland (43)

Swanston (36), (56)

Swart, de (MS 13)

Swarts (55)

Swatlo – Gesterding (MS 72)

Swiecicki (58), (MS 11), (MS 39), (MS 42), (MS 44), (MS 73)

Swillens (130)

Sykes (MS 27)

Szpetnar (MS 12)

 

T.

Tadema (MS 38)

Tadema – Böhmer (MS 38)

Talsma (MS 13), (MS 24)

Tange (42)

Tapp (61)

Tariel (11)

Tate (MS 92)

Tatham Warter (45), (46), (50), (74), (100), (125), (AM 16), (MS 53), (MS 74)

Taubert (MS 63)

Taylor (29), (64), (65), (71), (81), (120), (AM 3), (AM 11), (MS 31), (MS 58), (MS 80), (MS 111)

Teerink (MS 30)

Teeseling (77), (80), (81), (MS 77)

Teesink (AM 10)

Temple (MS 37), (MS 58)

Terlaag (MS 35)

Terlouw (46), (56)

Terrell (35)

Terwindt (MS 13)

Tesink (44)

Tessin (MS 103)

Tetler (MS 57)

Tettau, von (78), (AM 12), (AM 13), (MS 62), (MS 67), (MS 84)

Thatcher (AM 14)

Thomas (45), (74), (85), (AM 13), (MS 6), (MS 32), (MS 61), (MS 44), (MS 65), (MS 83), (MS 86), (MS 113)

Thomason (MS 116)

Thompson (20), (35), (47), (59), (72), (88), (AM 11), (MS 4), (MS 7=6a), (MS 15), (MS 29), (MS 65), (MS 86), (MS 92), (MS 98), (MS 107), (MS 125)

Thorissen (MS 84)

Thornburn (56)

Thorne (AM 3), (MS 15), (MS 107)

Thuring (14), (121), (MS 81)

Thurlings (AM 5), (AM 6), (AM 7)

Ticehurst (8)

Tieke (AM 12), (AM 16), (MS 78)

Tiemens (12), (14), (19), (25), (54), (57), (90), (AM 13), (MS 30), (MS 39), (MS 84)

Tierney (107), (AM 15)

Tijssen (70), (74)

Tilbeurgh, van (101), (123), (MS 85)

Tilburg, van (53)

Tillmann (MS 63), (MS 127), (MS 128)

Timmerman (63), (66), (73), (75), (78), (80), (81), (93), (98), (99), (116), (117), (118), (119), (AM 4), (AM 8), (AM 12), (AM 13), (AM 16), (MS 73), (MS 74), (MS 77), (MS 78), (MS 84), (MS 89), (MS 98), (MS 103), (MS 110), (MS 123 deel 2), (MS 125)

Timmermans (AM 13), (AM 14), (MS 115), (MS 123 deel 2)

Tipping (104)

Tiquet (AM 15)

Tirion (90), (111), (112), (113), (114), (116), (124), (127), (AM 9), (AM 11)

Timothy (123), (124), (AM 6), (MS 105)

Tjaden – Modderman (95), (99)

Tjoonk (MS 68)

Tjeek Willink (96)

Todd (MS 49)

Toebos (9)

Toewater (MS 64)

Tofield (AM 4)

Tokarzewski – Karaszewicz (MS 36)

Toler (30), (39), (40), (64), (MS 39), (MS 44)

Tolley (100)

Tolman (37)

Tomkinson (MS 117)

Tompkins (MS 37)

Tongeren, van (53)

Tonner (88), (100)

Top (MS 54)

Top, v.d. (65)

Touber (AM 1)

Tourtel (104)

Tower (MS 6), (MS 77)

Towers (MS 46)

Townsend (MS 94)

Tracey (84)

Trang (AM 15)

Travis (MS 90)

Treibmann (MS 30)

Treharne (MS 106)

Trez, De (AM 11), (AM 16)

Tricht, v.d. (69)

Trip (MS 113)

Troost (28)

Tromp (MS 78)

Tromp Meesters (MS 13)

Trotman (MS 46)

Trotter (MS 31)

Truesdale (82), (89), (126), (AM 6), (AM 9), (AM 12), (AM 13), (MS 106)

Truin (43), (47), (59), (MS 34), (MS 50), (MS 78)

Tucker (AM 11), (MS 92)

Tuil, van (MS 79)

Tuinier (56)

Tunack (MS 66)

Tupet – Thomé (98)

Turnbull (80), (117)

Turner (37), (64)

Turl (AM 13), (AM 15)

Turrel (MS 44)

 

 

U.

Uitdenbogerd (55)

Urquhart (4), (6), (7), (15), (17), (19), (21), (24), (26), (28), (29), (33), (36), (54), (56), (58), (59), (81), (87), (90), (91), (104), (105), (106), (116), (119), (120), (127), (128), (131), (132), (AM 1), (AM 3), (AM 4), (AM 9), (AM 10), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 4), (MS 6), (MS 11), (MS 14), (MS 16), (MS 21), (MS 24), (MS 32), (MS 34), (MS 37), (MS 43), (MS 46), (MS 48), (MS 50), (MS 58), (MS 67), (MS 73), (MS 76), (MS 77), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 108), (MS 109), (MS 113)

 

V.

Vaessen (124), (127), (132)

Vaessen, van (53)

Valk (97), (AM 12)

Valvona (MS 17), (MS 112)

Vandeleur (AM 14)

Vandenhövel (MS 72)

Vandervoort (AM 11)

VanPoyk (AM 11)

Vasey (AM 8)

Vastenhout (52)

Veelen, van (65), (78), (MS 2), (MS 64), (MS 66)

Veen, van (70)

Veen, van der (87), (MS 54)

Veenbrink (MS 79)

Veenendaal (MS 85)

Veenhuysen (57), (MS 14), (MS 18)

Veer, van de (AM 9)

Veggel, van (52), (90)

Vegt, van der (AM 12)

Vegte, v.d. (106)

Veld, in ‘t (21)

Velden, van der (27), (35), (39), (40), (42), (53), (56), (82), (132), (MS 13), (MS 42), (MS 50), (MS 89), (MS 98)

Veldheer (19), (MS 19), (MS 78), (MS 96)

Veldhuizen (19), (AM 16), (MS 20), (MS 85)

Vellinga (6), (13), (25), (27), (41), (61), (62), (106), (MS 73), (MS 99)

Vellinga – Nijholt (61), (62)

Venes (29)

Venn (MS 116)

Verdoorn (MS 87)

Verdoorn – van de Brink (100), (MS 87)

Vergunst (7)

Verheij (89)

Verhoef (71), (89), (MS 89)

Verhoeff (18), (36)

Verhoeven (29), (MS 89)

Verjaal (MS 31)

Verlee (MS 74)

Verlinden (25), (26), (28), (30), (35), (36), (38), (40), (41), (43), (44), (46), (47), (48), (53), (54), (55), (56), (58), (59), (61), (72), (74), (75), (76), (80), (84), (90), (94)

Verschoor (61)

Verschuer, van (MS 91)

Versluijs (92), (102), (MS 50), (MS 85), (MS 89)

Verstand (40), (56)

Versteegh (13), (14), (16), (73), (AM 10), (AM 16)

Vetter (AM 15), (MS 131)

Vickers (MS 17), (MS 86)

Vierssen Trip, van (MS 32)

Vigers (71), (106), (MS 45)

Vigor (41)

Vincx (AM 15), (MS 131)

Visser (84), (96), (MS 91)

Vissers (28)

Vissers – v.d. Kaay (28)

Vlasblom (68)

Vleeshouwer (32)

Vliet (52)

Vliet, van (99), (MS 42), (MS 49), (MS 68)

Vlist, van der (15), (47), (48), (55), (57), (AM 5), (MS 64)

Vogel (42), (48), (50)

Vogelpoel (47)

Voigt (AM 13), (MS 84)

Vollenhoven, van (Bijlage 36)

Voordouw (117)

Vooren, van (MS 13)

Voorsluis (117)

Voort, v.d. (69)

Voortman (MS 85)

Vos (63), (64), (80), (101), (AM 12), (MS 18)

Voskamp (MS 100)

Voskuil (3), (4), (5), (6), (7), (9), (10), (13), (14), (16), (18), (21), (22), (25), (29), (31), (34), (38), (39), (43), (45), (46), (48), (49), (50), (54), (55), (56), (59), (60), (61), (62), (63), (64), (70), (74), (75), (85), (86), (87), (91), (96), (99), (100), (101), (102), (103), (105), (106), (107), (108), (109), (111), (114), (116), (121), (122), (126), (127), (128), (129), (132), (AM 1), (AM 2), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 10), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 3), (MS 6), (MS 15), (MS 20), (MS 26), (MS 31), (MS 34), (MS 38), (MS 39), (MS 47), (MS 51), (MS 57), (MS 58), (MS 63), (MS 69), (MS 73), (MS 75), (MS 76), (MS 77), (MS 78), (MS 83), (MS 88), (MS 90), (MS 94), (MS 96), (MS 99), (MS 105), (MS 106), (MS 107), (MS 109), (MS 111), (MS 113), (MS 114), (MS 115), (MS 120), (MS 123 deel 2), (MS 125)

Vossenberg (MS 69)

Vossenaar (105)

Vreede (MS 13)

Vries, de (13), (32), (36), (71), (94), (95), (96), (99), (AM 10), (AM 15), (MS 17), (MS 112)

Vrieze (AM 10), (AM 14)

Vroemen (16), (18), (36), (37), (40), (89), (99), (AM 5), (MS 23)

Vrolijk (50), (60), (61), (63), (66), (70), (75), (78), (87), (89), (103), (117), (124), (AM 11), (AM 15), (MS 67), (MS 70), (MS 73), (MS 77), (MS 78), (MS 84), (MS 118)

Vreman (MS 34)

Vught, van (86)

 

 

W.

Waalkens (MS 63)

Waard, de (5), (MS 76)

Waard, van de (AM 9)

Waddy (24), (60), (74), (100), (108), (109), (110), (116), (120), (121), (122), (123), (128), (132), (AM 3), (AM 14), (AM 15), (MS 42), (MS 58), (MS 67), (MS 80), (MS 86), (MS 95), (MS 97), (MS 101), (MS 105), (MS 107), (MS 113), (MS 130)

Wade (MS 73)

Wadley (62)

Wadsworth (MS 73)

Waever (118)

Waford (MS 76)

Wagner (MS 13)

Wainwright (MS 105), (MS 100)

Walburgh Schmidt (70), (97), (116), (123), (132), (AM 12), (MS 110)

Waldron (80), (MS 122)

Wal, van de (69)

Walker (30), (32), (36), (38), (39), (45), (47), (81), (115), (AM 12), (AM 16), (MS 37), (MS 38), (MS 39), (MS 42), (MS 63), (MS 123)

Wallis (56), (98), (MS 22)

Wallwork (AM 16)

Wally (MS 98)

Walther (MS 37)

Walton (AM 13), (MS 61)

Walvius (MS 64)

Wamelink (107)

Wandel (52)

Wanders (72)

Ward (81)

Wark (MS 106)

Warmerdam (AM 16)

Warr (70), (MS 109)

Warrack (30), (39), (46), (48), (54), (87), (91), (93), (132), (AM 16), (MS 23), (MS 32), (MS 76), (MS 79), (MS 90), (MS 97), (MS 105), (MS 107), (MS 113)

Warren (AM 11), (MS 81)

Warrington (MS 71)

Wasselkamp (24)

Water, van de (102)

Waterston (MS 101)

Watkins (72), (73), (MS 15), (MS 98), (MS 107)

Watling (54), (MS 56)

Watson (AM 12), (MS 97)

Wattling (AM 14)

Watts (126)

Waveren, van (90), (93)

Way (65)

Webber (MS 86)

Weber (AM 13), (MS 78)

Wedel, von (MS 72)

Wedgebury (4), (73), (MS 122)

Weeden (AM 5), (AM 8), (MS 122)

Weenink (MS 54)

Weerd, van de (4), (19), (54), (94), (100), (102), (115), (117), (AM 1), (MS 19), (MS 96)

Weerd, van de (MS 43)

Weg, van de (19)

Wegdam (14)

Weijdt (AM 12)

Weijers (MS 103)

Weimar (7)

Weissmuller (MS 118)

Wellbelove (AM 12)

Weltecke (MS 84)

Wenkenbach (100)

Wenting (AM 8)

Wenzel (AM 2)

Werf, van de (MS 31)

Werner (MS 70)

Werningh Cöster (21), (25), (MS 50)

Werningh Cöster – van der Stege Engelen (MS 50)

Wesselink (64), (MS 3), (MS 24)

Westbury (60)

Westra (75)

Westwood (100)

Wetsteijn (MS 13)

Wezel (MS 63), (MS 104), (MS 118)

Whawell (AM 15)

Wheeler (MS 121)

Whelan (76)

Wheldon (MS 73)

White (120), (AM 16), (MS 97)

Whitehouse (MS 56)

Whiting (MS 78)

Whittingham (45), (MS 5)

Whotton (7)

Wice (MS 123)

Wichard (15)

Wichhart (56), (63), (94), (98), (AM 3)

Wiggins (MS 65)

Wiegel (124)

Wiendels – Neijenhuis (80)

Wieringa (52)

Wiessing (MS 94)

Wiggen (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 132)

Wiggers (MS 13)

Wijnen, van (56), (MS 73)

Wijnen (107)

Wijngaarden, van (MS 18)

Wijnhoud (34), (41), (52), (60), (61), (62), (65), (66), (67), (69), (73), (74), (81), (83), (84), (86), (87), (89), (91), (93), (96), (99), (101), (102), (105), (120), (128), (AM 13), (AM 14), (MS 78)

Wilbrink (MS 54)

Wilbourne (MS 116)

Wildeboer (50)

Wilhelm (4), (10), (12), (19), (36), (39), (119), (AM 1)

Wilhelmina, Koningin / Queen (1), (76), (100), (AM 13), (MS 16), (MS 24), (MS 34), (MS 54), (MS 60), (MS 82)

Wilkinson (75), (87), (90), (89), (107), (120), (124), (AM 9), (AM 12), (AM 13), (MS 27), (MS 78), (MS 122)

Willcock (AM 14)

Willemsens (96)

Willeke (MS 80), (MS 123), (MS 123 deel 2)

Willem – Alexander, Kroonprins / Crown Prince (56), (84)

Willems (AM 11), (MS 89)

Willemsen (AM 4), (MS 13)

Willemsens (60), (MS 116)

William of Orange (MS 1)

Williams (58), (97), (116), (AM 7), (MS 10), (MS 51)

Willies (79)

Willink (51), (MS 21)

Willston (88)

Wilmot (MS 69)

Wilson (8), (24), (41), (81), (110), (AM 4), (MS 31), (MS 73), (MS 90), (MS 106), (AM 4), (AM 8)

Wimmer (AM 13)

Winkel (AM 10)

Winkler – Koert (8), (14)

Winser (55)

Wissing (Bijlage 36), (48)

Wit, de (MS 79)

Wittingham (42)

Wittmann (121)

Witzier (AM 15)

Woerkom, van (28), (AM 16), (MS 13)

Wojciechowski (AM 7)

Wolterink (AM 11)

Wolters (5), (54), (132), (AM 16), (MS 42), (MS 73), (MS 79)

Wolzak (MS 13)

Wood (30), (39), (58), (70), (85), (MS 39), (MS 42), (MS 57), (MS 69), (MS 76), (MS 78)

Woodhouse (AM 3)

Woodward (MS 41)

Woolf (MS 116)

Woolridge (MS 86)

Wordragen – v. Balen (19), (28)

Worst (114)

Wossowsky (98), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (MS 84)

Wouters (MS 103)

Wray (AM 13)

Wright (46), (48), (53), (109), (AM 16), (MS 80), (MS 101), (MS 132)

Wright – Boycott (MS 46)

Wrottesley (AM 13)

Wulfte Palthe, van (MS 14)

Wurst (AM 11)

 

Y.

Ykema (MS 73)

Young (21), (22), (27), (42), (44), (45), (50), (52), (53)

 

Z.

Zaaier, de (MS 87)

Zaaijer (MS 100)

Zande – van der Linden (MS 31)

Zanten, van (63), (AM 10), (MS 74)

Zeeuw, de (MS 100)

Zegers (86)

Zeggelaar, van (MS 101)

Zelebowski (40)

Zeller (MS 74)

Ziebrecht (MS 78)

Zieck (70)

Zieger (MS 95)

Zijpp, v.d. (69)

Zimmermann (MS 63)

Zingerlin (MS 113)

Zinnick Bergmann (40), (63), (MS 28)

Zjazd (100)

Zoest, van (16), (62), (80)

Zoetekouw (AM 10)

Zoetendijk – van de Sman (AM 16)

Zon, van der (92)

Zonneveld (MS 79)

Zorreguieta (84)

Zwaan (49), (84)

Zwarts (83), (88), (93), (118), (129), (AM 12), (AM 13), (AM 16), (MS 13), (MS 70), (MS 78), (MS 118)

Zwijnen – Reynen (MS 44)

Zwijnenberg (73)

Zwolaňski (AM 13)

3e editie / edition, januari / January 2020

Samengesteld door / compiled by R.H.J. de Kwant, Zaandam

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, openbaar gemaakt in enige vorm op enige wijze, hetzij electronisch mechanisch, door fotocopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van de samensteller en/of copyrighthouders zoals deze bij het beeldmateriaal is opgenomen.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise without the permission in writting from the compilor and or the holders of the copyright of the images.

© Copyright R.H.J. de Kwant

[1] Onjuist opgenomen als / incorrectly included as Altee

[2] Onjuist vermeld in AM 14 als / incorrectly included in AM 14 as Gilchist

[3] Ook wel / also Hauth

[4] Onjuist vermeld in MS 58 als / incorrectly included in MS 58 as Amery. In MS 109 Heatcote

[5] Killick (onjuist vermeld in / wrongly included in MS 69)

[6] Klinkert (onjuist vermeld in / wrongly included in 89)

[7] Incorrectly included in MS 36 should be Sosnkowski

[8] Moet zijn / should be Miep Verdoorn – van de Brink

[9] In MS 12 onjuist opgenomen als / incorrectly included as Mozdierz

[10] Soms opgenomen als / sometimes stated as Munford of Mumsford

[11] Onjuist opgenomen als / incorrectly included as Oorthuis

[12] Onjuist opgenomen als / incorrectly included as Roëll in 54, 90 en / and MS 56

/0 Reacties/door

Index van legeronderdelen / army units in nieuwsbrieven en magazines

Index van legeronderdelen

Deze index bevat een overzicht van geallieerde en Duitse legeronderdelen die vermeld zijn in de Nieuwsbrieven 1 tot en 132 (in de index als getal opgenomen), de Airborne Magazines (AM) 1 tot en 16 en de Ministories (MS) 1 tot en met 125. De verwijzingen naar de Ministories zijn volledig in Arabische nummering opgenomen (de eerste 37 uitgaven van de Ministories zijn origineel voorzien van Romeinse nummering).

 

Deze index is mede tot stand gekomen met de hulp van Alexander Heusschen. Alexander, redactielid van het Airborne Magazine, heeft een grote bijdrage geleverd met de beoordeling van de gebruikte benamingen van de geallieerde en Duitse legeronderdelen in deze index. In deze index zijn verwijzingen opgenomen naar de geallieerde en Duitse legeronderdelen, zoals deze opgenomen zijn in de teksten van de nieuwsbrieven van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum, de hierbij uitgegeven ministories en de Airborne Magazines. Deze verwijzingen zijn zoveel mogelijk in de volledige benaming in de oorspronkelijke taal opgenomen. Het opnemen van alle in de publicaties feitelijk opgenomen benamingen van legeronderdelen, waarmee het electronisch terugzoeken van verwijzingen mogelijk zou zijn, is als gevolg van de diversiteit van de over de jaren heen gebruikt benamingen, is niet effectief. Het gebruik van het woord ‘Bataljon’, Battalion, Bataillon of Batt. is op diverse plekken verschillend gebruikt, zo ook is de verwijzing naar Panzer Division, Panzer division, Panzer-Division, Pz Div, PzDiv, Pz.Div. zeer divers gebruikt. Gemeend is dat het opnemen van de meest gangbare benaming van de legeronderdelen, in de oorspronkelijk taal, de gebruiker van deze index het best ondersteund. De teksten in de nieuwsbrief, de ministories en de Airborne Magazines zijn van een dusdanig (beperkte) omvang dat verwijzing eenvoudig teruggevonden zouden moeten kunnen worden.

 Index of army units

This index contains an overview of the allied and German army units as included in the Newsletters 1 to 132 (shown as numbers), the Airborne Magazines (AM) 1 to 16 and the Ministories (MS) 1 to 125. The references to the Ministories are shown with Arabic numberal (the first 37 editions of the Ministories are originally numbered with a Roman numeral).

 

 

This index was co-created with the help of Alexander Heusschen. Alexander, editor of the Airborne Magazine, has made a major contribution with the assessment of the Allied and German names of the army units included in this index.

This index contains references to the Allied and German army units, as included in the text of the newsletters of the Friends of the Airborne Museum, the mini-stories and the Airborne Magazines. These references are incorporated as much as possible in the full name in the original language. The inclusion of all references actually included in the publications, that would allow electronic retrieval of these references, is not effective, due to the diversity of names used over the years. Use of the word “Battalion”, Battalion, Bataillon or Batt. has been used differently in various places, also is the reference to Panzer Division, Panzer division, Panzer-Division, Pz Div, PzDiv, Pz.Div. is widely used. It is believed that the inclusion of the most common names of the army units, in the original language, best supports the user of this index. The text in the newsletter, the mini-stories and the Airborne Magazines are of such a (limited) size that references should be easy to find.

 

 

Geallieerde legeronderdelen / Allied army units

 

1st Allied Airborne Army (AM 11), AM 12)

1st Allied) Airborne Corps (15), (26), (99), (104), (119), (120), (AM 16), (MS 49), (MS 61), (MS 113)

1st Airborne Division Provost Company, Corps of Military Police (117), (MS 123)

1st Airborne Divisional Signals Regiment (15), (29)

1st Airborne Divisional Workshop, REME (65), (76)

1st Airborne Ordnance Field Company (79)

1st Airborne Reconnaissance Squadron (18), (24), (28), (29), (31), (39), (42), (43), (53), (64), (67), (68), (78), (80), (82), (91), (92), (94), (132), (AM 7), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 50), (MS 67), (MS 68), (MS 69), (MS 73), (MS 80), (MS 89), (MS 90), (MS 97), (MS 98), (MS 106), (MS 111), (MS 123)

1st (British) Airborne Division (40), (41), (42), (43), (45), (47), (49), (50), (69), (100), (102), (127), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 6), (MS 6a), (MS 7), (MS 8), (MS 12), (MS 16), (MS 17), (MS 24), (MS 27), (MS 29), (MS 30), (MS 34), (MS 36), (MS 37), (MS 40), (MS 44), (MS 46) (MS 47), (MS 49), (MS 50), (MS 52), (MS 56), (MS 63), (MS 65), (MS 68)

1st (British) Airborne Division Phantom (127)

1st Airlanding Anti-Tank Battery, RA (43), (47), (55), (57), (61), (75), (76), (90), (92), (100), (AM 12), (AM 14), (MS 49), (MS 69), (MS 78), (MS 106)

1st Airlanding Brigade (13), (16), (28), (60), (61), (68), (80), (85), (132), (AM 14), (AM 16), (MS 14), (MS 65), (MS 71), (MS 86), (MS 97), (MS 99), (MS 108), (MS 122)

1st Airlanding Light Regiment, Royal Artillery (20), (31), (46), (51), (54), (65), (73), (75), (76), (86), (88), (89), (104), (107), (116), (120), (AM 3), (AM 6), (AM 7), (AM 9), (AM 11), (AM 12), (MS 15), (MS 37), (MS 76), (MS 80), (MS 83), (MS 98), (MS 125)

1st Army (MS 118)

1st Battalion, The Border Regiment (13), (16), (28), (43), (49), (51), (52), (64), (67), (68), (72), (76), (79), (83), (84), (86), (89), (94), (96), (98), (103), (107), (110), (111), (116), (123), (132), (AM 6), (AM 8), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 15), (AM 16), (MS 7), (MS 17), (MS 26), (MS 31), (MS 38), (MS 39), (MS 55), (MS 71), (MS 83), (MS 88), (MS 89), (MS 97), (MS 110), (MS 118)

1st Canadian Army (MS 70), (MS 92)

1st Canadian Infantry Brigade (MS 92)

1 Forward Observation Unit, RA (17), (75), (120), (MS 4), (MS 122)

1st French Army (MS 70)

1st Independent Polish Parachute Brigade (8), (11), (27), (29), (32), (34), (36), (FB 36), (37), (38), (39), (40), (41), (43), (45), (50), (52), (54), (56), (58), (59), (68), (87), (90), (93), (96), (97), (98), (99), (100), (101), (103), (104), (108), (111), (118), (123), (127), (132), (AM 3), (MS 8), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (MS 36), (MS 37), (MS 44), (MS 46), (MS 52), (MS 56), (MS 58), (MS 61), (MS 67), (MS 73), (MS 84), (MS 85), (MS 103), (MS 116)

No 1 Mobile Photographic Enlargement Section (Airborne) (79)

1st Parachute Battalion (26), (28), (32), (36), (42), (50), (61), (86), (88), (94), (97), (103), (104), (109), (123), (124), (129), (AM 6), (AM 7), (AM 14), (AM 15), (MS 5), (MS 6a), (MS 7), (MS 9), (MS 27), (MS 29), (MS 37), (MS 41), (MS 44), (MS 57), (MS 58), (MS 67), (MS 80), (MS 97), (MS 101), (MS 104), (MS 107), (MS 108), (MS 117)

1st Parachute Brigade (76), (80), (97), (99), (100), (118), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 38), (MS 49), (MS 58), (MS 59), (MS 80), (MS 86), (MS 95), (MS 101), (MS 111), (MS 114), (MS 118), (MS 119)

1st Parachute Squadron RE (63), (88), (104), (109), (117), (118), (AM 3), (AM 14), (MS 30), (MS 80), (MS 83), (MS 123)

No. 1 Parachute Training School, RAF Ringway (62), (131)

1st Polish Armoured Division (AM 11)

1st SAS Regiment (MS 118)

2nd (British) Army (47), (98), (119), (AM 16), (MS 37), (MS 38), (MS 41), (MS 55), (MS 64), (MS 68), (MS 70), (MS 77), (MS 83)

2nd Battalion, South Staffordshire Regiment (13), (16), (26), (28), (35), (63), (64), (68), (70), (76), (80), (92), (95), (97), (102), (104), (120), (123), (126), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (MS 2), (MS 6a), (MS 8), (MS 9), (MS 31), MS 41), (MS 44), (MS 56), (MS 58), (MS 63), (MS 80), (MS 86), (MS 97), (MS 104), (MS 117), (MS 118), (MS 121)

2nd Canadian Infantry Division (129)

2nd Commando (SAS) (MS 27), (MS 29)

2nd (Oban) Airlanding Anti-Tank Battery, RA (55), (61), (75), (71), (90), (120), (MS 10), (MS 51), (MS 58), (MS 71)

2nd Parachute Battalion (9), (19), (28), (30), (35), (45), (50), (51), (56), (57), (67), (68), (72), (80), (83), (90), (92), (97), (98), (99), (100), (103), (110), (112), (123), (AM 6), (AM 8), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 14), (MS 22), (MS 23), (MS 29), (MS 30), (MS 46), (MS 59), (MS 67), (MS 69), (MS 74), (MS 80), (MS 90), (MS 95), (MS 97), (MS 107), (MS 108), (MS 111), (MS 123)

2nd Tactical Airforce, RAF (MS 28)

No. 2 Wing, Glider Pilot Regiment (MS 122)

3rd (UK) Division (65)

3rd (US) Army (MS 46)

3rd (US) Infantry Division (MS 74)

3rd Airlanding Light Battery, Royal Artillery (87), (95), (MS 3), (MS 49)

3rd Parachute Battalion (29), (53), (88), (92), (97), (99), (104), (109), (117), (120), (AM 3), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 5), (MS 7), (MS 9), (MS 41), (MS 58), (MS 67), (MS 80), (MS 97), (MS 100), (MS 104), (MS 115), (MS 123)

3rd Polish Parachute Battalion (31), (MS 52)

  1. Kadrowa Brygada Strzelcow / 4. KBS (MS 36)

4th /7th  Royal Dragoon Guards (MS 46)

4th Battalion, The Dorsetshire Regiment (34), (56), (84), (AM 13), (MS 46), (MS 61)

4th Battalion, The Lincolnshire Regiment (MS 56)

4th Battalion, The Somerset Light Infantry (AM 14), (MS 116)

4th Battalion, The Wiltshires Regiment (118), (123), (128), (MS 116)

4th Parachute Brigade (4), (24), (40), (42), (57), (68), (69), (70), (71), (73), (74), (76), (80), (89), (90), (91), (94), (100), (109), (111), (123), (125), (128), (129), (130), (AM 7), (AM 9), (AM 12), (AM 14), (MS 10), (MS 11), (MS 17), (MS 37), (MS 41), (MS 43), (MS 51), (MS 58), (MS 65), (MS 67), (MS 80), (MS 82), (MS 83), (MS 86), (MS 89), (MS 95), (MS 105), (MS 107), (MS 108), (MS 109), (MS 118), (MS 119)

4th Parachute Squadron RE (56), (102), (MS 58), (MS 86), (MS 108)

No. 4 Reconnaissance Squadron, RAF (96)

5th Battalion, The Dorsetshire Regiment (56), (MS 46), (MS 61)

5th Battalion, The Duke of Cornwall’s Light Infantry (126), (AM 13), (MS 46), (MS 116)

5th Battalion, The Rifles (128), (AM 8), (MS 116)

5th Battalion, The Wiltshires Regiment “The Moonrakers” (118), 123), (128), (MS 116)

5th Canadian Armoured Division (MS 19)

5th Field Company, RCE (MS 92)

5th Guards Armoured Brigade (MS 46)

5th Territorial Battalion KOSB (96)

  1. Attack and Assault Brigade (103)

6th (British) Airborne Division (45), (90), (110), (112), (AM 14) (MS 51), (MS 83),

  1. Pomorska Brygada Desantowo-Szturmova (MS 36)

7th (Galloway) Kings Own Scottish Borderers (1), (13), (16), (17), (18), (19), (28), (29), (36), (37), (48), (50), (56), (64), (68), (76), (80), (86), (89), (91), (96), (97), (100), (111), (113), (123), (124), (AM 7), (AM 8), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (MS 11), (MS 31), (MS 39), (MS 58), (MS 67), (MS 71), (MS 73), (MS 76), (MS 86), (MS 95), (MS 108), (MS 109), (MS 122), (MS 124)

7th Armoured Brigade (MS 59)

7th Battalion, Somerset Light Infantry (34)

7th Battalion, The Wiltshires Regiment (MS 116)

7th Battalion, Hampshire Regiment (34), (121)

7th British Armoured Division (MS 58)

7th Parachute Regiment, Royal Horse Artillery (6)

VII (7th) (US) Group Reconnaissance (129)

VIII (8th) (US) Air Force (129)

8th Armoured Brigade (MS 46)

VIII (8th) Army Corps (MS 46)

  1. PAL (Light Artillery Regiment) (MS 36)

IX (9th) (US) Air Force (129), (MS 81)

9e Genie Bataljon (MS 111)

9th (Airborne) Field Company, Royal Engineers (80), (82), (83), (84), (131), (MS 44), (MS 45), (MS 83)

9th Heavy Battery (MS 46)

9th Troop Carrier Command (80)

10th Army Group, Royal Engineers (MS 92)

10th (Canadian) Infantry Division (114)

No. 10 (Interallied) Commando (32), (45), (48), (49), (51), (67), (78), (126), (MS 56), (MS 68)

No. 10 (Interallied) Commando – No. 2 Dutch Troop (45), (48), (49), (51), (67), (86), (126), (130), (AM 9), (AM 10), (MS 56), (MS 68), (MS 99)

10th Field Park Company, RCE (MS 92)

10 Group, Fighter Command, RAF (MS 44)

10th Parachute Battalion (10), (28), (31), (35), (40), (56), (60), (61), (64), (70), (72), (76), (78), (86), (91), (92), (99), (104), (116),  (122), (126), (130), (AM 7), (AM 8), (AM 9), (AM 14), (AM 15), (MS 47), (MS 58), (MS 67), (MS 86), (MS 90), (MS 97), (MS 100), (MS 105), (MS 106), (MS 110)

11th Armoured Division (MS 77)

No. 11 Group Fighter Command (42)

11th Parachute Battalion (1), (6), (31), (50), (72), (81), (84), (86), (104), (106), (125), (126), (128), (131), (AM 7), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (AM 15), (MS 17), (MS 23), (MS 41), (MS 43), (MS 58), (MS 86), (MS 97), (MS 104), (MS 106), (MS 108)

11th Royal Tank Regiment (MS 56)

11th Special Air Service (86), (MS 27), (MS 29)

12th Corps (MS 46)

14 Flight (MS 122)

15th (Scottish) Infantry Division (AM 14)

15th Troop Carrier Squadron (118), (MS 108)

16th Parachute Field Ambulance RAMC (23), (27), (58), (128), (AM 3), (AM 13), (AM 14), (MS 23), (MS 32), (MS 97), (MS 107), (MS 123)

No. 16 Tank Transporter Squadron (MS 59)

17th (US) Airborne Division (91), (112)

17 Squadron, 34th US Bomb Group (AM 3)

20th Field Company, RCE (36), (66), (84), (89), (MS 92)

20e Mobiele Brigade (MS 111)

20th British Armoured Brigade (MS 58)

21st Army Group (AM 11), (MS 46), (MS 53), (MS 74), (MS 111)

21st Independent Parachute Company (Pathfinders) (3), (4), (21), (24), (42), (49), (54), (56), (64), (65), (100), (110), (112), (121), (AM 4), (AM 5), (AM 6), (AM 7), (AM 14), (MS 52), (MS 67), (MS 73), (MS 90), (MS 98), (MS 106), (MS 119), (MS 124)

21 Infantry Regiment ‘Dzieci Warszawy’ (De Kinderen van Warschau) (MS 36)

22 Armoured Brigade Group (121)

23 Field Company, RCE (36), (66), (84), (89), (111), (114), (MS 92)

30 (XXX) British Army Corps (22), (23), (26), (55), (56), (74), (75), (79), (90), (AM 11), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 6), (MS 37), (MS 41), (MS 46), (MS 61), (MS 74), (MS 77), (MS 78), (MS 92), (MS 97), (MS 107), (MS 111), (MS 113), (MS 116), (MS 122), (MS 123)

31th (Independent) Infantry Brigade (AM 16)

34 Bomb Group (AM 3)

34th Cumberland Regiment of Foot (AM 12)

34th Field Company (MS 92)

No. 38 Group RAF (80), (101), (AM 14) (MS 11), (MS 44), (MS 45)

43rd Troop Carrier Squadron (60)

43rd Wessex Infantry Division (Wessex Wyvern) (8), (34), (65), (66), (74), (87), (88), (95), (99), (118), (119), (126), (128), (AM 8), (AM 13), (AM 14), (AM 15), (MS 6), (MS 7), (MS 32), (MS 37), (MS 46), (MS 61), (MS 77), (MS 92), (MS 113), (MS 116)

46 Group RAF Transport Command (80), (98), (101), (MS 11), (MS 44)

48 Squadron, RAF (MS 31)

49th British Infantry Division (MS 56)

49th Lower Edmonton Regiment (MS 22)

50th (Northumbrian) Infantry Division (121)

50th Infantry Division (MS 7), (MS 46)

50th (Indian) Parachute Brigade (AM 14)

51st (Highland) Infantry Division (MS 41)

52nd (Lowland) Infantry Division (35), (51)

52nd Bedfordshire Yeomanry Heavy Regiment, RA (MS 77)

52 Troop Carrier Wing (USAAF) (80)

53 Squadron (MS 108)

53 Troop Carrier Wing (USAAF) (AM 14)

55th Westmorland Regiment (AM 12)

59 Army Group Royal Artillery (MS 46)

61st Troop Carrier Group (USAAF) (118), (MS 108)

Air Despatcher, 63 Composite Company, RASC (82), 84)

64th Medium Regiment, Royal Artillery (24), (87), (AM 12), (AM 16), (MS 4), (MS 6), (MS 6a), (MS 46), (MS 77)

No. 64 Primary Training Wing (MS 116)

69th Infantry Brigade (UK) (MS 46)

74 Squadron, RAF (33)

78th Infantry Division (110)

79th Armoured Division (MS 56)

82 (US) Airborne Division (11), (26), (40), (72), (79), (83), (84), (87), (89), (103), (119), (AM 11), (AM 14), (AM 15), (MS 29), (MS 46), (MS 49), (MS 67), (MS 68), (MS 74)

83rd Group, RAF (MS 28)

84th Medium Regiment Artillery (MS 7)

89th Parachute Security Section, Intelligence Corps (78), (95), (MS 69)

93 (Airborne) Composite Company, RASC (MS 37)

101 (US) Airborne Division (11), (14), (22), (23), (40), (55), (79), (88), (89), (92), (93), (103), (118), (119), (AM 11), (MS 29), (MS 46), (MS 49), (MS 67), (MS 68), (MS 74), (MS 113)

112th (Wessex) Field Regiment, Royal Artillery (65), (71), (97), (106), (MS 46), (MS 77)

124th Wing, RAF (MS 28)

129th Brigade (118), (AM 8), (AM 14), (MS 46), (MS 116)

129 Field Ambulance (MS 116)

130th Infantry Brigade (AM 13), (MS 61), (MS 113)

133 Parachute Field Ambulance (48), (92), (AM 14)), (MS 23), (MS 32), (MS 53), (MS 57), (MS 58), (MS 86), (MS 107), (MS 108), (MS 113)

147th (Essex Yeomanry) SP Field Regiment (MS 46)

151st (British) Parachute Battalion (AM 14)

152nd (Gurkha) Parachute Battalion (AM 14)

153nd (Gurkha) Parachute Battalion (AM 14)

156th  Parachute Battalion (9), (17), (24), (28), (29), (42), (50), (54), (56), (63), (71), (74), (84), (97), (109), (110), (116), (121), (122), (123), (125), (126), (AM 13), (AM 14), (MS 7), (MS 47), (MS 56), (MS 58), (MS 65), (MS 67), (MS 73), (MS 86), (MS 95), (MS 97), (MS 98), (MS 100), (MS 105), (MS 108), (MS 109), (MS 122)

163 Field Ambulance (MS 113)

175 Squadron, RAF Volunteer Reserve (AM 14)

181 Airlanding Field Ambulance (12), (32), (66), (94), (118), (122), (MS 32), (MS 105), (MS 107)

181 Squadron, RAF (MS 28)

190 Squadron, RAF (30), (100), (AM 3), (MS 47), (MS 76)

196 Squadron, RAF (92), (96), (MS 11), (MS 45), (MS 47), (MS 76)

200 Field Ambulance (MS 113)

211 Battery (MS 77)

212 Battery (MS 77)

214th (UK) Infantry Brigade (MS 46)

220th Field Battery, Royal Artillery (MS 46)

231 (Malta) Brigade (MS 113)

233 Squadron, RAF (MS 71)

250 (Airborne) Light Composite Company, RASC (87), (114), (120), (MS 37), (MS 65), (MS 95)

253 (Airborne) Divisional Composite Company, RASC (31), (MS 76), (MS 95)

260 Field Company, RE (36), (66), (MS 92)

261 Field Park Company, RE (76)

271 Squadron, RAF (56), (69), (98), (104), (MS 76)

295 Squadron, RAF (MS 47), (MS 57), (MS 76)

296 Squadron, RAF (MS 11)

297 Squadron, RAF (MS 11)

298 Squadron, RAF (MS 11)

299 Squadron, RAF (MS 11), (MS 45), (MS 47)

306 Fighter Control Squadron (MS 121)

306 Fighter Control Station (MS 44)

307 Geniebataljon (AM 11)

312 (Czechoslovak) Squadron, RAF (55)

314 Troup Carrier Group (USAAF) (90)

315 Troup Carrier Group (USAAF) (90)

320 (Netherlands) Squadron, RAF (102), (108)

325th Airborne Glider Infantry Regiment (AM 11)

376th Parachute Field Artillery Battalion (AM 11)

391 Squadron, 34th US Bomb Group (AM 3)

419 Battery (MS 77)

437 Squadron, RCAF (MS 56)

437 Transport Squadron (MS 71)

439 Troop Carrier Group (11)

456th Parachute Field Artillery Battalion (AM 15)

501 Parachute Infantry Regiment (79), (AM 1)

504 Parachute Infantry Regiment (26), (83), (87), (89), (AM 11), (MS 74)

505 Parachute Infantry Regiment (26), (AM 11)

506 Parachute Infantry Regiment (88), (92), (103), (MS 74)

506th US Regiment (MS 46)

508 Parachute Infantry Regiment (26), (83), (AM 11), (AM 15)

512 Squadron, RAF (88), (104)

541 Squadron, RAF (6)

553 Field Company, RE (36), (66), (84), (MS 92)

570 Squadron, RAF (1), (27), (31), (72), (73), (85), (MS 44), (MS 47), (MS 57), (MS 81)

591 Parachute Squadron, RE (MS 83)

620 Squadron, RAF (85), (100), (MS 47)

644 Squadron, RAF (MS 11)

664 Squadron, RAF (AM 8)

878th (US) Aviation Engineering Battalion (MS 121)

Airborne Forward Delivery Airfield Group,  AFDAG (80)

Army Air Corps, AAC (12), (17), (21), (35), (106), (111), (116), (127), (MS 56)

Army Bureau of Current Affairs (113)

Army Catering Corps, ACC (64), (73), (80), (MS 42)

Army Dental Corps, ADC (MS 42)

Army Film and Photographic Unit, AFPU (12), (16), (22), (25), (30), (32), (38), (39), (45), (47), 54), (62), (73), (79), (94), (123), (126), (AM 12), (MS 39), (96), (MS 40), (MS 47), (MS 63), (MS 65), (MS 68), (MS 99), (MS 107), (MS 119), (MS 123), (MS 125)

Army Physical Training Corps,  APTC (114)

Corps of Military Police (MS 42), (MS 50)

Corps of Royal Engineers – zie Royal Engineers

Dorsetshire Regiment (The Dorsets) (8), (MS 7), (MS 46)

Dragoons Guards (AM 13)

Duke of Cornwall’s Light Infantry (AM 13)

GHQ Liaison Regiment (119), (127), (MS 109)

Glider Pilot Regiment (11), (12), (13), (17), (21), (29), (35), (40), (43), (44), (47), (53), (56), (58), (62), (63), (65) , (66), (72), (78), (80), (96), (97), (107), (112), (116), (125), (127), (129), (AM 3), (AM 5), (AM 11), (AM 12), (AM 14), (MS 31), (MS 39), (MS 43), (MS 44), (MS 56), (MS 68), (MS 73), (MS 76), (MS 83), (MS 98), (MS 106), (MS 122), (MS 124)

Grenadier Guards (89), (97), (121), (AM 11)

Guards Armoured Division (99), (AM 11), (MS 46), (MS 57), (MS 113)

Heavy Glider Conversion Unit (HGCU) (MS 76)

Household Cavalry (AM 11) (AM 13)

Intelligence Corps (MS 42)

Intelligence School 9 (IS 9) (AM 8), (MS 74)

Irish Guards (23), (34), (AM 11), (MS 46)

King’s Own Royal Regiment (Lancaster) (MS 118)

King’s Own Yorkshire Light Infantry (MS 106)

Light Warning Set Units No. 6080 (AM 4), (MS 44)

Light Warning Set Units No. 6341 (AM 4)

Military Provost Staff Corps (MS 42)

Ordnance Field Park (MS 95)

Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry (132), (MS 98)

Pioneer Corps (80), (86), (MS 42)

Polish Carparthian Lancers (MS 106)

Queen’s Own Cameron Highlanders (7)

Queen’s Royal Regiment (MS 59)

Reconnaissance (MS 42)

Royal Air Force, RAF (71), (74), (90), (92), (96), (100), (101), (121), (129), (AM 12), (MS 7), (MS 44), (MS 45), (MS 46), (MS 47), (MS 51), (MS 53), (MS 57), (MS 65), (MS 67), (MS 76), (MS 79), (MS 81), (MS 88), (MS 93), (MS 105), (MS 106), (MS 113), (MS 126)

Royal Air Force ‘Air Liaison Group’ (AM 4)

Royal Air Force Association (105)

Royal Air Force Light Warning Units (80)

Royal Army Chaplains Department, RACh.D (82), (MS 42)

Royal Army Medical Corps, RAMC (8), (12), (14), (32), (44), (46), (76), (78), (79), (80), (87), (89), (92), (94), (103), (105), (106), (117), (122), (AM 4), (AM 8), (MS 23), (MS 32), (MS 42), (MS 53), (MS 59), (MS 64), (MS 65), (MS 79), (MS 80), (MS 83), (MS 98), (MS 105), (MS 107), (MS 113)

Royal Army Ordnance Corps, RAOC (73), (79), (80), (92), (103), (MS 42)

Royal Army Service Corps, RASC (56), (71), (73), (74), (78), (80), (85), (87), (90), (122), (MS 37), (MS 42), (MS 58), (MS 65), (MS 67), (MS 71), (MS 76), (MS 81)

Royal Artillery, RA (20), (47), (49), (76), (80), (90), (91), (103), (123), (AM 11), (AM 12), (MS 33), (MS 37), (MS 42), (MS 46), (MS 51), (MS 58), (MS 77), (MS 80), (MS 98), (MS 106), (MS 125)

Royal Australian Air Force, RAAF (MS 76)

Royal Berkshire Regiment (MS 108), (MS 116)

Royal Canadian 8th Princess Louise Hussars (MS 19)

Royal Canadian Air Force, RCAF (AM 11), (MS 71)

Royal Canadian British Columbia Dragoons (MS 19)

Royal Canadian Engineers, RCE (34), (36), (FB 36), (41), (114), (AM 11), (MS 51), (MS 92)

Royal Canadian Infantry Corps (AM 11)

Royal Corps of Signals (15), (29), (32), (41), (42), (50), (77), (80), (103), (MS 15), (MS 33), (MS 42), (MS 50), (MS 55), (MS 76), (MS 101)

Royal Electrical & Mechanical Engineers, REME (36), (65), (76), (100), (123), (131), (AM 4), (MS 42), (MS 95)

Royal Engineers, RE (34), (35), (FB 36), (41), (53), (54), (79), (82), (84), (92), (103), (MS 40), (MS 42), (MS 44), (MS 45), (MS 58), (MS 97), (MS 98), (MS 124)

Royal Inniskilling Fuseliers (MS 106)

Royal Irish Rifles (MS 106)

Royal Logistic Corps (74)

Royal Navy (MS 57)

Royal Postal Section (80)

Royal Regiment of Artillery (103), (AM 4), (MS 4)

Royal School of Artillery (24)

Royal Sussex Regiment (91), (AM 7)

Royal Ulster Rifles (89), (MS 71), (MS 106)

Royal West Kent Regiment (MS 41)

Screaming Eagles – zie 101 (US) Airborne Division

SHAEF (MS 36), (MS 74)

Somerset Light Infantry (109), (MS 105)

Special Air Service, SAS (51), (96), (107), (MS 27), (MS 29), (MS 45), (MS 53), (MS 57), (MS 58), (MS 74), (MS 118)

Special Operations Executive, SOE (10), (121), (MS 45), (MS 49)

The Panthers – zie 505 PIR

The Red Devils – zie 508 PIR

US Air Support Signal Teams (80), (97), (127)

US Army Air Force – USAAF (MS 67), (MS 74)

US Navy (47)

Wiltshire Regiment (AM 8), (MS 116)

Duitse legeronderdelen / German army units

 

  1. Battaillon Panzer Grenadier Regiment 21 (AM 15)
  2. Flottenstamm-Regiment (MS 67)
  3. / Jagdgeschwader 76 [I. / JG76] (MS 30)
  4. Jagdkorps (MS 30)
  5. Batallion Panzer Grenadier Regiment 21 (AM 11)
  6. Fallschirmjäger-Korps (AM 11)
  7. Schiffstamm-Regiment (2.S.St.R.) (MS 67)
  8. SS-Panzerarmee-Korps [II. SS-Panzer-Korps] (91), (AM 11), (AM 15), (AM 16), (MS 60), (MS 67), (MS 78), (MS 103), (MS 111), (MS 123)

III. Fallschirmjäger-Division (AM 11)

III. Jagddivision (AM 13), (MS 30), (MS 39)

III. / Jagdgeschwader 4 [III. / JG4] (AM 14)

  1. / Jagdgeschwader 54 [IV. / JG54] (MS 30)
  2. SS-Panzerdivision “Hohenstaufen” [Harzer] (20), (56), (68), (78), (93), (118), (123), (AM 11), (AM 15), (AM 16), (MS 2), (MS 14), (MS 60), (MS 62), (MS 67), (MS 70), (MS 73), (MS 78), (MS 84), (MS 103), (MS 104), (MS 111), (MS 118)
  3. SS-Panzerdivision “Frundsberg” [Harmel] (56), (64), (75), (80), (AM 10), (AM 12), (AM 15), (AM 16), (MS 14), (MS 46), (MS 60), (MS 78), (MS 84), (MS 103), (MS 111)
  4. Schiffstamm-Abteilung (10.S.St.A.) (110), (119), (AM 12), (AM 13), (MS 62), (MS 67), (MS 84), (MS 110)
  5. SS-Panzerdivision (AM 11)
  6. Schiffstamm-Abteilung (14.S.St.A.) (110), (MS 62), (MS 67), (MS 84), (MS 103)
  7. Armee [Leger] (MS 67), (MS 70)
  8. Panzergrenadier-Division (MS 103)
  9. Schiffstamm-Abteilung (16.S.St.A.) (MS 62), (MS 67)
  10. Panzergrenadier-Regiment  (MS 111)
  11. Schiffstamm-Abteilung (20.S.St.A.) (MS 62), (MS 67)
  12. Schiffstamm-Abteilung (26.S.St.A.) (MS 62), (MS 67)

LXIV. Armeekorps (MS 70)

  1. Infanterie-Division (MS 111)

LXXXVIII Armeekorps (MS 67)

  1. Panzerdivision ″Windhund″ (118), (MS 103), (MS 116)
  2. Artillerie-Regiment (AM 12)
  3. Infanterie-Division (MS 111)
  4. Infanterie-Division (MS 111)
  5. Volksgrenadier-Division (88), (103), (MS 74)
  6. Landesschütz-Division (AM 11)
  7. Infanterie-Division (MS 111)

Bataillon ″Wossowsky″ [″Wossowski″] (AM 12), (AM 13), (AM 14) (MS 84)

Bergungskommando (72)

Fallschirm Aufklärungsabteilung 12 (AM 11)

Fallschirm-Panzer-Ersatz- und Ausbildungs-Regiment, ″Hermann Göring″ (AM 12), (AM 13), (MS 84), (MS 110)

Fallschirm ″Lehr″ Stab (AM 11)

Feldkommandantur 642 [FK 642] (AM 15), (AM 16), (MS 123)

Feldwirtschaftskommando 10 (72)

Festung-Maschinengewehr Bataillon 37 [37e Duitse Zware Mitrailleur bataljon]  (MS 3)

Fliegerhorst Batallion 2 (AM 12)

Frundsberg Divisie – zie 10. SS-Panzerdivision “Frundsberg”

Grenadier-Regiment 1 ″Landstorm Nederland″ (AM 15)

Grenadier-Regiment (motorisiert) 60 (MS 103)

Grenadier-Bataillon 476 (MS 110)

Grüne Polizei (MS 63)

Heeresgruppe B [Legergroep B] (AM 16), (MS 111)

Hohenstaufen Divisie – zie 9. SS-Panzerdivision “Hohenstaufen”

Infanterie-Nachrichten-Regiment 510 (MS 72)

Kampfgruppe (MS 2)

Kampfgruppe ″Becker″ (AM 11)

Kampfgruppe ″Brinkmann″ (AM 13)

Kampfgruppe ″Euler″ (AM 11), (AM 13)

Kampfgruppe ″Greschick″ (AM 11)

Kampfgruppe ″Gropp″ (AM 15)

Kampfgruppe ″Harder″ (AM 15)

Kampfgruppe ″Harzer″ (AM 16), (MS 116)

Kampfgruppe ″Hermann″ (AM 11)

Kampfgruppe ″Knaust″ (118), (AM 12), (MS 123)

Kampfgruppe ″Krafft″ (80), (82), (85), (131), (MS 111), (MS 72), (MS 109)

Kampfgruppe ″Mielke″ – zie Panzer-Kompanie ″Mielke″

Kampfgruppe ″Möller″ (AM 15)

Kampfgruppe ″Peiper″ (92), (AM 11)

Kampfgruppe ″Sonnestuhl″ (AM 15)

Kampfgruppe ″Spindler″ (93), (AM 14), (AM 15), (MS 73), (MS 111)

Kampfgruppe ″Von Allwörden″ (AM 14), (AM 15)

Kampfgruppe ″Von Tettau″ (78), (94), (AM 12), (AM 13), (MS 67), (MS 68), (MS 84), (MS 103)

Kriegslazarett (117), (AM 15)

Kriegslazarett 1/686 (MS 84), (MS 110)

Kriegslazarett 4/686 (MS 84)

Kriegslazarettabteilung 613 (MS 84)

Kriegsmarine (93), (110), (MS 63), (MS 84), (MS 103), (MS 110)

Landesschützen-Bataillon 631 (MS 41)

Landstorm (AM 15)

Luftnachrichtendienst (AM 13)

Luftnachrichten-Regiment 201 (AM 13)

Luftwaffe (117), (132), (AM 12), (AM 13), (MS 30), (MS 39), (MS 46), (MS 59), (MS 63), (MS 84), (MS 86), (MS 92), (MS 103), (MS 104), (MS 105), (MS 110), (MS 111), (MS 117), (MS 118), (MS 123)

Marine-Auffanglager Zwolle (80), (MS 84)

Marine-Kampfgruppe 642 – zie Marine-Schützen Bataillon 250

Marine-Schützen Bataillon 250 (80), (MS 67), (MS 84)

Minier-Pionier Bataillon 346 (MS 40)

Minier-Pionier Bataillon 752 (MS 40)

Nachtjagdgeschwader I. (MS 110)

Organisation Todt (AM 16)

Ortskommandantur (AM 11), (AM 16)

Panzer-Kompanie 223 (AM 6)

Panzer-Kompanie 224 (68), (117), (AM 12), (AM 13), (MS 84)

Panzer-Kompanie ″Mielke″ (AM 12), (AM 14)

Panzer-Lehr Division (121)

Panzer-Ersatz- und Ausbildungs-Abteilung 11 (118)

Panzergrenadier-Regiment 156 (MS 116)

Panzerkorps ″Großdeutschland″ (MS 70)

Panzer-Regiment 22 (MS 60)

Pionier-Ersatz-Bataillon 26 (MS 84)

Pionier-Bataillon ″Arnheim″ (MS 84)

Pionier-Bataillon ″Glogau″ (MS 84)

Pionier Horchzug 16 (MS 84)

Propaganda-Ersatz-Kompanie ″Potsdam″ (MS 72)

Propagandakompanie (PK) (22), (38), (85), (AM 15), (MS 63), (MS 72)

Propagandakompanie Marine (PK/M) (93)

RAD 212/6 (64)

Reichsarbeitsdienst (RAD) (64), (MS 78), (MS 103)

Reichs-Rundfunk-Gesellschaft (RRG) (100)

Schwere Panzer-Abteilung 506 [Lange] (MS 70)

Schwere SS-Panzer-Abteilung 101 (121)

Sicherheitsdienst (100), (AM 8), (MS 100), (MS 117)

Sperrlinie ″Spindler″ – zie Kampfgruppe ″Spindler″

Sperrverband ″Harzer″ – zie Kampfgruppe ″Harzer″

SS-Bataillon ″Eberwein″ (AM 13,) (MS 110)

SS-Bataillon ″Schulz″ (AM 12), (AM 13)

SS-Junkerschule [Junior Leiders School] (MS 111)

SS-Landstorm Regiment Langemark (MS 111)

SS-Landstorm Regiment Nederland (MS 111)

SS-Panzer Artillerie-Regiment 9 (AM 15)

SS-Panzer-Aufklärungs-Abteilung 9 [Graebner] (93), (AM 11), (AM 14), (MS 78), (MS 101)

SS-Panzer-Aufklärungs-Abteilung 10 (MS 60), (MS 78)

SS-Panzergrenadier-Ausbildungs- und Ersatz-Bataillon 12 (53)

SS-Panzergrenadier-Ausbildungs- und Ersatz-Bataillon 16 (53), (131), (AM 14), (AM 15), (AM 16), (MS 39), (MS 52), (MS 80), (MS 103), (MS 123)

SS-Panzergrenadier-Regiment 20 (MS 111)

SS-Panzerjäger-Ausbildungs-Abteilung 2 (MS 68)

SS-Kriegsberichter-Abteilung 5 – zie Propagandakompanie

SS-Panzerjäger-Abteilung 9 [Von Allworden] (AM 11), (AM 14), (AM 15), (MS 111)

SS-Panzer-Regiment 9 (AM 11), (AM 15)

SS-Panzer-Regiment 10 (AM 12)

SS-Unteroffiziersschule ″Arnheim″ (AM 12)

SS-Unterführerschule ″Arnheim″ (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 15)

SS-Wachbataillon 3 (AM 12), (AM 14), (AM 15)

Sturmgeschütz-Abteilung 280 (MS 70)

Sturmgeschütz-Brigade 280 [Kühme] (129), (AM 14), (AM 15), (MS 2), (MS 70)

Truppenübungsplatz ″Harskamp″[1] (AM 16)

Waffen-SS (131), (AM 11), (AM 13), (AM 15), (MS 63), (MS 84), (MS 103), (MS 113), (MS 118)

Wehrkreis IV (AM 11)

Wehrmacht (AM 15)

Westgruppe[2] – zie Kampfgruppe ″Von Tettau″

 

1e editie / edition, maart / March 2020

Samengesteld door / compiled by R.H.J. de Kwant, Zaandam

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, openbaar gemaakt in enige vorm op enige wijze, hetzij electronisch mechanisch, door fotocopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van de samensteller en/of copyrighthouders zoals deze bij het beeldmateriaal is opgenomen.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise without the permission in writting from the compilor and or the holders of the copyright of the images.

© Copyright R.H.J. de Kwant

 

[1] Waldlager Harskamp

[2] In Newsletter (78) reference is made to ‘Division  Von Tettau’. This is incorrect and should be Kampfgruppe “Von Tettau” or Westgruppe

/0 Reacties/door

Index van foto’s en afbeeldingen in nieuwsbrieven en magazines

In deze index is een overzicht opgenomen van meer dan 1.000 fotografische afbeeldingen, die in de afgelopen 40 jaar in de Nieuwsbrieven, de ministories en de Airborne Magazines van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum zijn gepubliceerd. Hierbij is een alfabetische volgorde van de fotograaf of rechthebbenden aangehouden, dit voorzover bekend of vermeld.

Verwijzingen naar de nummers van de betreffende uitgaven van de Vereniging, waar de afbeeldingen zijn opgenomen, zijn hierbij eveneens tussen haakje (..) vermeld. De onderschriften zoals opgenomen in Nieuwsbrieven / Ministories / Airborne Magazines zijn hierbij zoveel mogelijk volledig opgenomen. De gegevens weergeven tussen [..] zijn toevoegingen van de auteur.

Zonder vermelding

  1. Onbekend vliegtuig (1)
  2. Duif “William of Orange” (MS I)
  3. Dicken Medal (MS I)
  4. Parachutist met duivenkoker (MS I)
  5. Duitse tank in de Beneden-Weverstraat (MS I), (MS II)
  6. Ian Meikle (MS II)
  7. Stand Vereniging Vrienden van het Airborne Museum op Vliegveld Deelen tijdens de Open Dagen van de Koninklijke Luchtmacht (11)
  8. De plaats van de mortieropstelling in 1946. Beide zusjes Breman, destijds 11 en 15 jaar, staan bij de achterdeur (MS V)
  9. “Dick” Whittingham (MS V)
  10. Nobby Clarke (MS V)
  11. Frank McCormick (MS V)
  12. Het 64th Medium Regiment in actie. Dit zou in de nacht van Operatie BERLIN kunnen zijn (25/26 september 1944) (MS VII=VIa)
  13. Op 17 september 1944 wordt de vijftien maanden oude Okko Luursema tijdens het voorbijtrekken van een artillerie-eenheid op de Utrechtseweg bij Kivietsdel op de loop van een 6-ponder anti-tank kanon gezet en samen met een paar Britse soldaten door zijn moeder gefotografeerd (18)
  14. Veertig jaar later keert de heer Luursema terug naar dezelfde plek (18)
  15. Het 17-ponder anti-tankkanon bij de Oude Kerk in Oosterbeek, voorjaar 1945 (MS VIII)
  16. Sergeant Gliderpilot Hubert Rathband (foto van zijn krijgsgevangenenkaart) (MS VIII)
  17. De deelnemers aan “Operatie Tank Schilderen” op 25 mei jl. v.l.n.r. H. Berghege, C.J. de Haan (zittend), W. Jansen, H. Kloosterboer, R. Kloosterboer, P. van de Weg, H. v.d. Brand en M. Peters (19)
  18. Het 6e peloton, S Compagnie, 1e Parabataljon, september 1944 (MS IX)
  19. Kapitein Richard Bingley (MS IX)
  20. De door de Duitsers gebruikte RENAULT-tank op de Sonnenberglaan (MS X)
  21. George Anthony Hurdman op de plaats waar destijds het 17-ponder kanon stond opgesteld (MS X)
  22. Wandelclub “De Rijnkanters” met het Pegasus-embleem op de shirts tijdens de 3e Airborne Wandeltocht in 1949 (MS XII)
  23. “Scan” Boldon, Chief Medical Orderly in het Regimental Aid Post van het het 1st Airlanding Light Regiment (MS XV)
  24. Het huis van de familie ter Horst. De opname is van augustus 1944, een aantal weken voor de Slag om Arnhem begon (MS XV)
  25. Inkt-pen tekeningen van de vijf ‘commanders’ door Christien de Haans (26)
  26. Izak (Piet) de Vries in een achtergebleven brencarrier vlakbij de plaats van de smalle voetbrug over de sloot langs de uiterwaarden (MS XVII)
  27. Douglas Ford (No 1 Section, No 1 Platoon, A Coy, 11th Para Battalion) (MS XVII)
  28. “Argyle” op de westelijke oprijlaan van Hartenstein in het voorjaar van 1945 (MS XIX)
  29. De 5e Canadese Pantser Divisie overschrijdt op de Hommelseweg in het verlaten Arnhem de startlijn voor operatie “Dutch Cleanser” (MS XIX)
  30. Afscheidsparade [Sherman tanks 5e Canadese Pantser Divisie] op het vliegveld Eelde (MS XIX)
  31. Het hoofdbureau van Politie in de Boven-Beekstraat in Arnhem, waarin Bob Peatling zich enige weken verborg (MS XXII)
  32. De kamer van de NSB commissaris in het politiebureau met aan de wand foto’s van Hitlet en Mussert (MS XXII)
  33. Jan Penseel[1] (MS XXII)
  34. Bob Peatling met het echtpaar Penseel, 1945 (MS XII)
  35. IN MEMORIAM Generaal R.E. Urquhart C.B., D.S.O. (33)
  36. Captain John Lawson (MS XXIII)
  37. De papieren gulden (MS XXIII)
  38. De schrijver van deze Ministory [XXV], Cees Meijer, met zijn step achter zijn huis an de Weverstraat no. 20, een jaar voor de Slag om Arnhem (MS XXV)
  39. Deel van de landingzone “S” en “Z” aan beide zijden van de spporlijn Arnhem-Utrecht, vol met zweegvliegtuigen die op 17 en 18 september zijn geland. Het is jammer dat deze opname niet geheel scherp is. De opname is gemaakt door een vliegtuig van het US 7th Group Reconnaisance, in de namiddag van 18 september 1944. De pijl geeft de plek van het huis van Kelderman aan. De witte vlekken op de opname zijn bomkraters in de zanderige grond (MS XXVI)
  40. De familie Kelderman; de opname is van enige tijd na de oorlog. Van Links naar rechts: vader, Cees, moeder met een gast, en dochter. Op de achtergrond de spoorbaan (MS XXVI)
  41. Vier verschillende types van het F-S Fighting Knife (MS XXVII)
  42. Oktober 1940: Parachutisten van het eerste uur, uitgerust met de Thompson Sub Machine Gun 1928 op Ringway. 3e van links is Richard Bingley, tijdens de Slag om Arnhem Pelotonscommandant in het Eeste Para Bataljon MS XXIX)
  43. Na afloop van de feestelijke bijeenkomst ter gelegenheid van hun 12 ½-jarig jubileum bij het Airborne Museum, poseren de heren Berry de Reus en Evert Vellinga met hun echtgenotes voor de fotograaf. Evert Vellinga is getooid met een van de twee Duitse VOPO-petten, die de Vereniging hem schonk voor zijn uitgebreide petten-collectie (41)
  44. Dokter Luitenant-Kolonel M.E.M. Herford (MS XXXII)
  45. Een PK-er in actie. De Leica IIIc is voorzien van de speciale Rasu (raamzoeker) (uit ‘Prestige de la photographie’, Philippe Fortuné Durand) (MS 63)
  46. In verband met de registratie in Berlijn was iedere fotograaf verplicht als eerste opname zijn eigen naam en onderdeel te fotograferen. P.K.-er Henisch gebruikte een schoolkrijtje een een wiel van een voertuig. Sommige collega’s hadden speciale geschilderde bordjes bij zich (uit ‘Prestige de la photographie’, Philippe Fortuné Durand) (MS 63)
  47. Een gesneuvelde P.K.-er in Rusland. Duidelijk is de Leica met de speciale Vidom zoeker zichtbaar. Op het zeil bevindt zich een tweede Leica voorzien van een tele-objectief (uit ‘Prestige de la photographie’, Philippe Fortuné Durand) (MS 63)
  48. Een bodemvonst van een Leica is uiterst zeldzaam (uit ‘Prestige de la photographie’, Philippe Fortuné Durand) (MS 63)
  49. Hans Ertl in Libië, 1941 (foto uit: ‘Hans Ertl als Kriegsberichter, 1939-1945) (MS 72)
  50. Louis hagen (portret op de achterkaft van Indian Route March) (MS 73)
  51. Deze totaal doorzeefde Renault AHN vrachtwagen stond vlak achter de voorgaande halfrups. Duidelijk te zien is de totaal verwoeste cabine. Een zwaar kaliber Brits wapen had de truck getroffen, en met mitrailleurs, stenguns en geweren maakten Airbornes een einde aan de carrières van de Duitse soldaten achter in de laadbak (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B8048/2) (MS 78)
  52. Dropkooi met Flea. Helaas is onbekend waar en wanneer de foto is gemaakt. (Uit “British Forces Motorcycles 1925-45”, door C.J. Orchard & S.J. Madden, Crown Copyright / A@AEEE Boscombe Down, NB 3383-6) (MS 85)
  53. Dropkooien op het terrein van de Royal Enfield fabriek te Edinburgh (uit “Royal Enfield Productions, a Proud War Record, uitgegeven in 1945 (MS 85)
  54. Dropkooi met Flea onder de romp van een Dakota. Helaas is onbekend waar en wanneer de foto is gemaakt. (Uit “British Forces Motorcycles 1925-45”, door C.J. Orchard & S.J. Madden, Crown Copyright / A@AEEE Boscombe Down, NB 3383-4) (MS 85)
  55. Poolse Para’s met een Vickers machinegeweer bij Driel, September 1944. Op de achtergrond zijn een voorwiel en een koplamp waarneembaar van een Flea (uit “De Polen van Driel”, door G.F. Cholewczynski, blz. 111) (MS 85)
  56. Tijdens de receptie ter gelegenheid van de heropening van het Airborne Museum op 20 september jl. [2009] laten de medewerkers van het museum Ingrid Maan, Berry de Reus en Suzanne Belleman hun drankje goed smaken. Ze hebben alle reden om te lachen, want het museum is op tijd gereed gekomen, mede door hun harde werken (116)
  57. Boerderij De Laar in 1940 (MS 116)
  58. Foto van een parachutist (MS 118)
  59. Noord-oostelijke hoek kruising Stationsplein – (Boven)bergstraat-Utrechtsestraat in 1939, met links op Bovenbergstraat 7 de ingang van Schoevers. (Bron: ‘Flatgebouw en Instituut Schoevers te Arnhem’, door W. Gerretsen; in Bouwkundig weekblad Architectura, 1939, p. 411 bibliotheek TU-Delft). Het vierkant geeft aan wat vermoedelijk de achtergrond is van figuur 1 (MS 118)
  60. Detail van linkerschouder en WW2 pip (MS 118)
  61. Ribbons van de General Service Medal en de Africa Star met 8th Army Clasp (MS 118)
  62. Bert Kuik (AM 5)
  63. Hans Kuik (AM 5)
  64. 12 juni 2015. Tijdens een bezoek aan de tentoonstelling ‘The last of the Tide’ in The Queens Gallery in Londen spreekt Prins Charles met Laurie Weeden, die als zweefvliegtuigpiloot op 6 juni 1944 deelnam aan de landingen in Normandië en in september 1944 aan de Slag om Arnhem (AM 5)
  65. Laurie Weeden tijdens een dit jaar [2015] op-genomen interview voor de BBC televisie (AM 5)
  66. Alex Koning uit Rozendaal heeft zich beschikbaar gesteld als nieuw bestuurslid van de VVAM (AM 8)
  67. Een glider geland in de buurt van de huidige camping “De Lindenhof”. Links de losgekoppelde staart (AM 9)
  68. Schema uit het voorschrift AP 2097A (AM 9)
  69. Quick Release Unit (AM 9)
  70. Rear Fuselage Attachment Brackets (AM 9)
  71. Linksboven de Ratel / Ratcher Spanner (AM 9)
  72. Instructie in de glider voor het losmaken van de staart (AM 9)
  73. Opgegraven vondsten, waaronder vier 75mm hulzen, een rek voor 75mm granaten, Britse veldfles, Britse spijkerbajonet en dekseltjes voor kokers waarin granaten werden vervoerd (MS 125)
  74. Hans Timmersman met een zojuist opgegraven rek voor drie 75mm granaten (MS 125)
  75. De oogst van de eerste opgraving op 28 juni 1997. Op de foto zijn o.a. zichtbaar een Britse pioniersschopje, drie rekken voor ieder drie 75mm granaten (‘klaverbladen’), een Britse parahelm, een 75mm granaathuls, een handgranaat en .303 munitie (MS 125)
  76. Opgegraven vondsten. Britse veldfles, tas, stukken van 75mm hulzen, .303 munitie, gespen, knopenschaar, lepel, staartstuk van een mortiergranaat (MS 125)
  77. Dick Timmerman met een zojuist opgegraven 75mm huls (MS 125)
  78. Willy Keus (l) en Wil Rieken (r), na afloop van de ceremonie in het Gemeentehuis in Oosterbeek, waar zij beiden werden benoemd tot ‘Lid in de Orde van Oranje Nassau’ (AM 10)
  79. Op deze foto, die gemaakt is tijdens Harmel’s bezoek aan Adolf Hitler, waar hem het Ridderkruis bij het IJzeren Kruis verleend werd, is te zien dat het rechteroor van Harmel in verband zit (via Wybo Boersma) (AM 10)
  80. Hotel Dreijeroord in september 2017 (AM 11)
  81. De nieuwe buste van Generaal Sosabowski (AM 11)
  82. LZ Oboe met de brug over de Maas bij Grave linksboven in de foto (AM 11)
  83. Lt Thompson bij de brug van Grave (opname van schilderij) (AM 11)
  84. Browning en Gavin wachten 30 Corps op net ten wetsen van Overasselt (AM 11)
  85. Diorama van de Waal crossing in het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945, Groesbeek (AM 11)
  86. Afbeelding 1 en 2. Op 24 september worden Quartermaster Sergeant-Major Dave Morris (rechter foto) en Luitenant-kolonel Marcin Rotter (linker foto: hij was Assistant Adjudant & Quartermaster general van de Poolse brigade) voor waarschijnlijk dezelfde villa ondervraagd door een Duitse officier (MS 127)
  87. Afbeelding 3. Huize/Pensioen Heuvel-oord aan de Emmastraat 31 in Oosterbeek. Op deze plaats zijn na de oorlog nieuwe huizen gebouwd en is de Beatrixweg aangelegd (MS 127)
  88. Afbeelding 4. Carr, Cook en Morris op de splitsing Weverstraat – Dam. De Dam loopt naar links, richting Fangmanweg (MS 127)
  89. Afbeelding 5. Filmfragment van David Morris, die wordt afgevoerd langs het huis Fangmanweg 35 (MS 127)
  90. Ridderkruis met Eikenloof en Zwaarden, slechts 159 toegekend tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een replica als afgebeeld kost slechts enkele tientjes, een orginele set minstens GBP 25.000 (AM 11)
  91. De Panzer IV waarvan waarschijnlijk de rupsband, recent gevonden bij de brug, afkomstig is (AM 12)
  92. Het anti-tankkanon Gallipol 2 schakelt een Char B uit bij Koude Herberg (AM 12)
  93. Cap badge Border Regiment (AM 12)
  94. Landing Zone S. 1 Border landde in het zuidelijke deel, met de rendez-vous linkonder in beeld (AM 12)
  95. Iconische foto 23 Mortar Platoon (AM 12)
  96. Major Neill, commandant van C Coy en Lt McCartney in hun opstelling aan de Van Lennepweg [GA 1560 – 5853] (AM 12)
  97. Anti-tankkanon Arras met daarachter de uitgeschakelde Char B voor de opstelling van D Coy (AM 12)
  98. Uitgeschakelde Char B bij Koude Herberg [Seeger: Bild 101I-590-2331-06] (AM 12)
  99. Reenactors tijdens de battlefield tour over The Border Regiment op 6 oktober (AM 13)
  100. VVAM-bestuursleden Otto van Wiggen en Erik Jellema voor het hoofdkwartier van Sosabowski aan de Molenstraat in Driel (AM 13)
  101. Zonder onderschrift (AM 13)
  102. Zonder onderschrift (AM 13)
  103. Zonder onderschrift (AM 13)
  104. Zonder onderschrift (AM 13)
  105. Objecten aangetroffen op de akker tussen de Westerbouwing en de Veerweg (AM 13)
  106. Spreker Florian Huiskamp over de rol van Sosabowski vóór en tijdens de slag (AM 13)
  107. Sosabowski inspecteert zijn troepen (AM 13)
  108. Pauze tijdens de thema-avond in ’t Huukske (AM 13)
  109. 2006: Koningin Beatrix reikt in Den Haag de Militaire Willems-Orde uit aan de 6 Brygada Powietrznodesantowa, de 6e Parachutisten-brigade uit Krakau, de opvolger van de 1e Brigade (AM 13)
  110. Bezoekers op de Airborne begraafplaats (AM 13)
  111. Albin Krzysik (AM 13)
  112. Krzyz Walecznych 1939-1940 (AM 13)
  113. Poolse Highland Rifle Brigade (AM 13)
  114. Teun van Ingen (AM 13)
  115. Uitstallingen van leden op de Airborne Day 2018 (AM 13)
  116. De Orde van de Witte Adelaar (AM 13)
  117. Olieverfschilderij van Maj. Gen. S. Sosabowski in het Muzeum Wojska Polskiego, Warschau, Polen (AM 13)
  118. De stukken van B Troop bij de noordelijke brugoprit in Arnhem (AM 14)
  119. Eugène Wijnhoud tijdens zijn lezing (AM 14)
  120. 6-ponder op de Utrechtsweg [zie ook Lt. P. McFarlane] (AM 14)
  121. Timmermans op de exacte locatie van de aanslag op nazileider Heydrich in Praag (AM 14)
  122. De baan van één van de kogels die Kussin doodden (AM 14)
  123. Luminol-onderzoek in de Vlokhovense kerk (AM 14)
  124. Zimmerit-productie (AM 14)
  125. Temidden van het onderzoeksmateriaal voor de ‘smoking-gun’-theorie bij Wageningen University & Research (AM 14)
  126. Grondmosters in de collectie van Timmermans (AM 14)
  127. Stralingsmeting op een nog steeds radioactieve ‘marker disk’ uit WOII (AM 14)
  128. Captain Hector Montgomery, 2 I/C van B Coy voor Newport Stables, Melton Mowbray (AM 14)
  129. Captain Harkess, de brigade RASC-officier, in Knossington, met op de achtergrond de kerk (AM 14)
  130. In het boekwerkje Ben jij bij het parachutespringen geweest? Airborne herdenkingen bij Ede van Gerard Gijsbertsen is een zeldzame foto opgenomen van de pathfindermarkeringen op de Ginkelse Heide, vlakbij het tracé van de A12 die toen werd aangelegd (AM 14)
  131. Sidney Jary (AM 14)
  132. Mannen van de 43. Division in Nederland op 18 september 1944 (AM 14)
  133. Het monument voor Hurrell, 60 meter oostelijk van zijn veldgraf (AM 14)
  134. F/S William Hurrell (AM 14)
  135. Het graf van Hauptman der Schutzpolizei Berthold Vetter, commandant van de 11. Kompanie, die tijdens de slag sneuvelde (MS 131)
  136. Roger Beets (AM 15)
  137. Zonder onderschrift (AM 15)
  138. Zonder onderschrift (AM 15)
  139. Eusebiussingel 9, Arnhem (AM 15)
  140. Da Costastraat 5, Arnhem (AM 15)
  141. Hoek Huissenstraat en Orchislaan, Arnhem (AM 15)
  142. Graf 20.B.7 (AM 15)
  143. Utrechtsestraat 85 (AM 15)
  144. Braamweg 1, Arnhem. Villa Heselbergh (AM 15)
  145. Amsterdamseweg 461, Arnhem (AM 15)
  146. Klingelbeekseweg 69, Oosterbeek (AM 15)
  147. Benedendorpsweg / Klingelbeeksweg, Oosterbeek (AM 15)
  148. Weverstraat 181, Oosterbeek (AM 15)
  149. Benedendorpsweg 194, Oosterbeek (AM 15)
  150. Kruispunt Utrechtseweg-Wolfhezerweg, Oosterbeek (AM 15)
  151. Johannahoeve 4, Oosterbeek (AM 15)
  152. Wolfhezerweg 17, Wolfheze (AM 15)
  153. Veerweg, Renkum (AM 15)
  154. Valkhof, Nijmegen (AM 15)
  155. Groesbeekseweg 152, Nijmegen (AM 15)
  156. Bospad, Groesbeek (AM 15)
  157. De Montihnylaan 18, Langerak (AM 15)
  158. Major General Roy Urquhart (AM 15)
  159. Mannen van 2nd South Staffordshire Regiment onderweg naar Arnhem. De foto is genomen op de Utrechtseweg tussen De Oude Herbergh en Hartenstein (AM 15)
  160. Brigadier Philip Hicks (AM 15)
  161. SS-Sturmbannführer Ludwig Spindler (AM 15)
  162. Robbie Gunther op achtjarige leeftijd (AM 15)
  163. Jonkheer Nedermeijer van Rosenthalweg (Grindweg) nr. 25 (AM 15)
  164. Pte George William Layton (AM 15)
  165. l.n.r. Sarah Heijse (directeur-bestuurder museum), burgemeester Agnes Schaap, Jory Brentjes (conservator) (AM 16)
  166. l.n.r. Jessica Zoutendijk- van de Sman, Bart Bijl, Gido Hordijk, Jelle Hofs (AM 16)
  167. Leden van de vereniging War Department Living History – The Border Regiment tijdens de ‘Boekenbeurs 2.0’ die de VVAM op 13 april 2019 organiseerde (2) (AM 16)
  168. Embleem Reconnaissance Corps (AM 16)
  169. Het dorpje Ruskington, Lincolnshire (England), waar het squadron was gelegerd in Nissenhutten. Het eerste gebouw rechts was ook in gebruik bij de eenhied (AM 16)
  170. Groepsfoto genomen in Ruskington (AM 16)
  171. De locatie waar C troop met de haastig ingerichte verdediging van SS-Panzergrenadier-Ausbildungs- und Ersatz-Abteilung 16 van Krafft in gevecht raakte. De coup de main werd hier al in een vroeg stadium in de kiem gesmoord (foto uit 1946 of 1947) (AM 16)
  172. Veteranen van A Company bij het Airborne Monument in Heelsum (MS 132)
  173. Mount Langdon en Two Sisters (MS 132)
  174. Mount Langdon vanuit het westen (MS 132)
  175. Mount Langdon vanaf de startlijn van B Company (2) (MS 132)
  176. Voortzetting van de aanval door A Company (MS 132)
  177. Voortzetting van de aanval door A Company (MS 132)
  178. A Company neemt het gevecht over vanaf hier (MS 132)
  179. Na de battlefield tour bij Schoonoord in Oosterbeek. Links: Erik Jellema. Rechts: Otto van Wiggen (MS 132)
  180. Zonder onderschrift (AM 16)
  181. De Flying Flea die in 2007 werd opgegraven (AM 16)
  182. Samenstelling van de ‘Poolse’ dropkooi (AM 16)
  183. Zonder onderschrift (AM 16)

 

No I PTS

  1. Op RAF Ringway, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog Britse militairen hun parachutistenopleiding kregen, werden de eerste parachutesprongen gemaakt uit een grote mand, die onder een ballon was gehangen (131)

 

13 Squadron, US 7 PH Group

  1. Luchtfoto van het gebied ten zuiden van de spoorwegovergang bij de Buunderkamp genomen in de middag van 17 september 1944, enkele uren na het bombardement op Wolfheze en omgeving. De twee op de foto zichtbare Horsa gliders en paar parachutes zijn geland tussen de bomkraters. De brede lichte streep bovenin de foto is de spoorlijn Utrecht – Arnhem. Evenwijdig daaraan loopt de Parallelweg. Deze maakt in de linkerbovenhoek van de foto een haakse bocht naar het zuiden en heet vanaf dat punt de Telefoonweg. Iets ten noorden van de haakse bocht staat het huisje van de familie Kelderman. Individuele bominslagen zijn vooral op een donkere achtergrond duidelijk zichtbaar. De in oktober 2014 gevonden bom lag iets ten zuiden van de Parallelweg in het lichtgekleurde deel van de foto (AM 3)

 

Airborne Assault (Duxford), Collectie

  1. Persoonlijkheden uit de hele wereld waren aanwezig bij de première van Theirs is the Glory. Eerste Minister Atlee koopt een programma van Anje van Maanen, een meisje uit Oosterbeek (MS 106)

 

Airborne Forces Museum

  1. Major Timothy tijdens een oefening samen met Amerikaanse parachutisten in 1942 (124)

 

Airborne Museum, Collectie

  1. De “Tiger” bleek in werkelijkheid een gemotoriseerd kanon te zijn, een z.g. Stüg III G. (MS V)
  2. Ook de Poolse Para Brigade gebruikte handkarretjes van het type waarvan er onlangs een voor het Airborne Museum werd aangekocht (37)
  3. Manschappen van de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade met een radio-zendontvanger in een boomgaard bij Driel. Deze en andere apparatuur zal te zien zijn op de expositie over de verbindingen tijdens de Slag om Arnhem, die van 22 maart tot 22 april in het Airborne Museum wordt gehouden (41)
  4. Een tijdens de Tweede Wereldoorlog gemaakte foto toont het oprichten van een antenne van een ‘Light Warning Set’ (59)
  5. Jacobus (“Jaap”) Groenewold, tweede luitenant der infanterie, 1942/1943 (MS 49)
  6. Een van de vele foto’s van Britse krijgsgevangenen die door PK-fotografen bij Arnhem werden gemaakt. Dit soort beelden vormden ideaal Duits propagandamateriaal. (fotograaf onbekend; uit “SS Leitheft” No. 11, 1944) (MS 63)
  7. Tijdens de gevechten in het Benedendorp in Oosterbeek worden op 24 september 1944 Jimmy Kerr, Harold Cook en Dave Morris door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt. Terwijl ze worden afgevoerd, maakt een Duitse oorlogsfotograaf een foto van hen op de hoek van de Weverstraat en De Dam (84)
  8. Het wrak van de Stirling LJ 883 in het gebied Planken Wambuis, waarschijnlijk gefotografeerd in oktober 1944. Rechts vooraan het veldgraf van Flying Officer (Air Bomber) Ernest C. Brown (85)
  9. Een geallieerde luchtfoto van de verkeersbrug te Arnhem, gemaakt op 18 september 1944 (Crown Copyright) (MS 78)
  10. Majoor A.M.J. Perkins, commandant van het 4th Parachute Squadron, Royal Engineers (MS 83)
  11. Het einde van een aanval met Duitse pantserwagens op de Rijnbrug in Arnhem (MS 90)
  12. Lieutenant-Colonel M.E.M. Herford RAMC (MS 113)
  13. Winter 1944/1945. Father D. McGowan leidt een begrafenis in een krijgsgevangenkamp (Dulag-Luft) bij Wetzlar in Duitsland (MS 113)
  14. Het Airborne Museum ‘Hartenstein’ in Oosterbeek (AM 1)
  15. Huize ‘Hartenstein’ in 1945 (AM 1)
  16. Tijdens de jaarlijkse herdenking van de Slag om Arnhem springen parachutisten boven de Ginkelse Heide (AM 2)
  17. Marieke Helsen, de nieuwe conservator van het Airborne Museum (AM 2)
  18. Airborne Begraafplaats, Oosterbeek, 25 september 1944. Tijdens de eerste herdenking van de Slag om Arnhem leggen kinderen bloemen op de graven van de gesneuvelde militairen (AM 3)
  19. Evacuatie van Arnhem, september 1944. Burgers vluchten de stad uit. In de berm zit de zwangere Beb Timmerman, zij vlucht met man en kinderen (niet op foto) in gezelschap van Jan en Emmie Willemsen en hun kind, die op de foto staan (schenking 2015) (AM 4)
  20. Een van de smocks die niet in Wilson’s boek voorkomt, is die van generaal Urquhart, die nu wordt tentoongesteld in het Airborne Museum in Oosterbeek. Op de foto draagt Generaal Urquhart deze smock, waarvan het model afwijkt van de standaard model. De foto, waarop Lance Corporal J. Tofield salueert voor generaal Urquhart, werd in december 1944 gemaakt bij Fulbeck Hall in Lincolnshire (AM 4)
  21. Hendrika van der[2] Vlist met haar hond, gefotografeerd in de tuin van haar huis aan de Paul Kugerstraat in Oosterbeek. De foto dateert uit ongeveer 1970 (AM 5)
  22. Het Airborne Museum op een zomerse dag (AM 6)
  23. Kort na de 2e Wereldoorlog richtte de bevolking van Driel een eenvoudig gedenkteken op ter ere van de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade. In 1961 werd het huidige monument onthuld (AM 6)
  24. Als herinnering aan de luchtlandingen op 17 en 18 september 1944, bouwde een aantal burgers van Heelsum in september 1945 aan de oostkant van het dorp een monument. Dit gedenkteken werd vervaardigd uit materiaal, dat na de Slag om Arnhem was achtergebleven, zoals een 6-ponder anti-tankkanon, containers, granaathulzen, geweren en helmen (AM 7)

 

Allan, Gordon

  1. 13 juli 2004. Arnhem-veteraan Frank Moore geeft op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek een demonstratie van de door hem ontworpen motormaaier (95)

 

Ammerlaan, Frans

  1. Frans Ammerlaan bezig met het fotograferen van alle grafstenen op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek, voor de nieuwe website over gesneuvelde Britse en Poolse militairen (foto via Frans Ammerlaan) (89)

 

Anker, Marcel

  1. Tijdens de wandel-excursie op 18 mei jl. geeft Robert Voskuil aan de hand van een luchtfoto uitleg over de posities van het Light Regiment Royal Artillery rond de Oude Kerk in Oosterbeek (55)
  2. Arnhem-veteranen op het kerkhof van Becklingen: McConville, Stewart, Baker, Brooks, Shaw, Kemp en Crabtree (12 oktober 1997) (MS 59)

 

Arts, J. / BHIC- D. Scholten (collectie)

  1. In juni 1946 worden de wrakstukken van de Stirling LJ 833 uit de Maas gehaald en op de oever opgestapeld (100)

 

Bachenheimer – Betry, Ethel

  1. Soldaat 1e klas Ted Bachenheimer, Fort Bragg (USA), begin 1942 (MS 74)

 

Bakker, Robert (SPIBA)

  1. Geremde eenvoudige lorrie (MS 130)

 

Bal, Jenneke

  1. In de studio van Bal Bedrijfsvideo werken Berry de Reus en Joop Bal aan de audio-visuele presentatie voor het vernieuwde Airborne Museum (53)

 

Bauer, Anneliese

  1. Bootsman Alfred Steckhan (80)
  2. Alfred Steckhan met vrouw en kinderen (MS 84)

 

Beets, Roger

  1. Ben Kolster, voorzitter van de Vereniging van de Vrienden van het Airborne Museum, overhandigt een van de eerste exemplaren van de Roll of Honour aan Peter Wilkinson, Leader of the 2011 Pilgrimage. Links Johnny Peters, voorzitter van de AVC (124)

 

Berends, Peter

  1. Een foto van ‘Mary of Arnhem’ uit een krant van 16 mei 1945, genomen kort nadat ze gevangen was genomen (102)

 

Bergh, Leo v.d. (Oss)

  1. De karakteristieke, bijna acht meter hoge, staart van de Harense Stirling. Vóór het richtingsroer is het kenmerkende rood-wit-blauwe herkenningsteken geschilderd, dat aangeeft dat het toestel van de RAF is. Onder de staart bevindt zich een beugel die is aangebracht om bij abnormale vliegbewegingen tijdens het slepen van een zweefvliegtuig, de romp te beschermen tegen het snijdende geweld van de strakgespannen trekkabel. Dit geeft aan dat het om een transportuitvoering gaat van een Short Stirling bommenwerper. Ook illustreert deze foto op fraaie wijze het gezegde: het venijn zit in de staart. Daar bevindt zich een geschutskoepel met een 0.303 Browning machinegeweer (vier lopen). Deze foto (gemaakt op zondag 24 september 1944 door Leo v.d. Bergh uit Oss) is vanuit een artistiek en historisch oogpunt gezien volgens ons een voltreffer (MS 81)
  2. Een op zijn zondags uitgedoste lokale bewoner accentueert ongewild de machtige proporties van de romp en de imposante motoren van de Stirling die op 19 september 1944 een noodlanding bij Haren maakte. Het gaat hier om een stermotor van het type Hercules. Elk van de vier motoren is goed voor minstens 1000 paardenkrachten. Let op de karakteristieke verwrongen propeller die al malend in onzachte aanraking kwam met de Harense klei. Gebogen, maar niet gebroken. Wat een symboliek! (foto 24 september 1944) (MS 81)

 

Beveren, Arthur van

  1. Op 19 september 2014 bezocht Mike Sosabowski, kleinzoon van de Poolse Generaal-majoor Stanislaw Sosabowski, het Airborne Museum om daar de onderscheiding de ‘Bronzen Leeuw’ van zijn grootvader te lenen. Mike wilde die onderscheiding dragen tijdens de herdenking voor de Poolse Brigade die op zaterdag 20 september [2014] in Driel plaats vond (AM 3)
  2. Harold Padfield overhandigt het eerste exemplaar van zijn boek ‘Twelve Mules and a Pegasus’ aan Marieke Helsen, Conservator van het Airborne Museum (AM 3)

 

BIDKL

  1. Soldaat Lewis Curtis van het 5th Battalion, The Wiltshire Regiment, die op 2 oktober 1944 sneuvelde in het gebied van de Schuytgraaf, oostelijk van Driel. Zijn stoffelijke resten werden pas in 2003 gevonden. Op 3 oktober 2012 werd hij met militaire eer herbegraven op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (128)

 

Bink, M.

  1. Zonder onderschrift (3) (AM 16)

 

Boekhorst, Roland

  1. De Britse patroon met het berichtenformulier die in maart van dit jaar door de heer M. Verhoef werd gevonden langs de Johannahoeveweg (71)
  2. Drie vrijwilligers aan het werk voor de expositie ‘Ontsnapping over de Rijn’. V.l.n.r. Barry Tijssen, die helaas op 17 februari 1999 overleed, Jaap Jansen en Theo Diepenbroek (74)
  3. De gerestaureerde 22 radioset die bijna 50 jaar na de Slag om Arnhem werd opgegraven op de hoek van de Kneppelhoutweg en de Hoofdlaan in Oosterbeek (76)
  4. Het ‘Mae West’ reddingsvest dat tijdens de bevoorradingsvluchten boven Oosterbeek werd gedragen door Flight Engineer T. Haig (85)
  5. Het vaantje dat Kees Bolderman op 21 september 1944 van een Duitse tank afhaalde, ligt nu in het Airborne Museum in Oosterbeek. Tot welke eenheid behoorde dit panservoertuig? (MS 75)
  6. Radiozendontvanger van het type WS 38, die onlangs bij Driel werd opgegraven (89)
  7. De Eureka MK II Transmitter-Receiver TR 3174, die het Airborne Museum onlangs in bezit kreeg (100)
  8. De bevoorradingsmand met daarop de letter “T” die tijdens de Slag om Arnhem voor het droppen van munitie werd gebruikt en die na de oorlog diende als wieg (100)
  9. De bevoorradingsmand die meer dan zestig jaar in de school aan het Postpad in Oosterbeek heeft gestaan (110)
  10. Een klein deel van de collectie die door een particuliere verzamelaar werd nagelaten aan het Airborne Museum (AM 1)
  11. Het Eureka baken in het Airborne Museum. Links het door de VVAM aangekochte voedingseenheid (AM 4)
  12. Een van de twee in 2015 gevonden trommelmagazijnen van de Franse Châtellerault M31 (Mle31) mitrailleur uit de Char B tank. De munitie is in het magazijn ontploft (AM 6)
  13. De helm van George Lomas van het 11th Parachute Battalion, die in het najaar van 1944 werd gevonden op de Ginkelse Heide (AM 7)

 

Boelens, Jan

  1. Op 10 augustus [2012] ontving Paul Tirion (rechts) in het Airborne Museum de erepenning van de gemeente Renkum uit handen van Burgemeester Gebben (127)

 

Boersma, Wybo

  1. Fulbeck Hall in Lincolnshire, in 1944 het hoofdkwartier van het 1st British Airborne Division, gefotgrafeerd tijdens het weekend van 15 en 16 juli 1995, toen het in het teken stond van ‘The Forties’ (60)
  2. De ‘S’-phone, die het Airborne Museum onlangs van de heer Henk van de Brand in permanente bruikleen kreeg (70)
  3. Directeur van het Airborne Museum Wybo Boersma neemt van Cees van den Bosch de medailleset in ontvangst, die toebehoorde aan de in oktober van het vorige jaar overleden ex-Air Despatcher Ron Clancy (82)
  4. Oosterbeek, restaurant Schoonoord, 7 oktober 2001. Stuart Eastwood ontvangt uit handen van Eugène Wijnhoud een fles Airborne bier als dank voor zijn interessante lezing over de geschiedenis van het 1st Battalion, The Border Regiment (84)
  5. Tijdens de excursie naar de Betuwe op 2 november van het vorig jaar geeft Geert Maassen (tweede van links) uitleg (89)
  6. 22 november 2005. Wybo Boersma ontvangt uit handen van de Britse Ambassadeur in Nederland, Mr. Lyn Parker, de versierselen die behoren bij de Britse koninklijke onderscheiding ‘Member of the British Empire’ (101)
  7. Tijdens de VVAM excursie naar Engeland werd de groep ontvangen in Southwick House, het voormalige hoofdkwartier van generaal Eisenhower tijdens D-day. Bij de grote kaart van het invasiegebied werd uitleg gegeven over de planning en uitvoering van de invasie op 6 juni 1944 (111)
  8. De in 1992 door de Vereniging Vrienden aangekochte De Vry filmcamera, wordt door Jan Smits, voorzitter van de VVAM, overgedragen aan Aad Groenweg[3], bestuurslid van de Stichting Airborne Museum. Rechts: penningmeester van de VVAM, Rinke Fennema (MS 99)
  9. Op het vliegveld Teuge staat de door de VVAM gehuurde DAKOTA gereed om met een groep leden en introducés een rondvlucht te maken boven Arnhem en omgeving (122)
  10. 25 juli 2011. Eric van Tilbeurgh ontvangt een hoge Poolse onderscheiding. Op de foto v.r.n.l. Eric Tilbeurgh, zijn echtgenote Ewa Malyanska-van Tilbeurgh en de Poolse ambassadeur (123)
  11. Op 17 maart [2012] werd Chris van Roekel benoemd tot Ere-voorzitter van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum. Robert Voskuil overhandigde hem de oorkonde, die behoort bij deze benoeming (126)
  12. De Nederlandse commando Gobetz van No 2 (Dutch) Troop (126)
  13. 23 maart 2013. Wil Rieken ontvangt uit handen van Ben Kolster de oorkonde, die behoort bij haar benoeming tot ‘Lid van Verdienste’ (130)
  14. Met behulp van een behendigheidsspel op een beeldscherm gaan kinderen na welke kleuren parachutes in september 1944 werden gebruikt bij het droppen van voorraden (130)
  15. De Nederlandse commando Herman Gobetz op weg naar Zuid-Afrika in 1945 (130)
  16. Herman Gobetz op 89-jarige leeftijd ten tijde van de plechtigheid, waarbij hij alsnog zijn onderscheidingen ontving voor de acties waaraan hij tijdens de Tweede Wereldoorlog deelnam (130)
  17. Eureka baken met antenne (AM 4)
  18. Brits tropentenue, dat gedragen is door een Luftwaffe militair bij het Duitse Afrika Korps, met op de mouw een ‘Kriegsberichter’ armband (AM 6)
  19. Voorzijde van het ‘3-heksenembleem’ (AM 8)
  20. De Arnhemse Rijnbrug en omgeving, enkele jaren geleden gefotografeerd vanuit een historische C-47 (Dakota) door Wybo Boersma (AM 10)
  21. De helm van generaal-majoor Heinz Harmel. In maart 1943 werd SS-Obersturmbannführer Heinz Harmel bij gevechten in Rusland, gewond aan zijn oor. Duidelijk is te zien dat bij de helm aan de rechterzijde in de onderrand een gat zit, ten gevolge van een scherf- of kogelinslag, die ook de verwonding veroorzaakte (AM 10)
  22. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw bracht de gepensioeneerde generaal-majoor Harmel verschillende keren een bezoek aan het Airborne Museum. Wybo Boersma, hier gekleed in een opvallende trui, leidde hem meestal rond. Geheel links de heer Ben de Vries, die toen voorzitter was van de Stichting Airborne Museum (AM 10)
  23. Een overzicht van de grote zaal tijdens de boeknbeurs op 17 juni (AM 10)
  24. Battle dress van Major John Waddy, commandant van B Company, 156 Parachute Battalion, The Parachute Regiment (AM 14)
  25. Herkenningsplaatje prisoner of war (AM 14)

 

Bolderman, J.C.L.

  1. Van Kees Bolderman is geen jeugdfoto beschikbaar en daarom plaatsen we een portret uit 1950. Hij is dan 20 jaar, en korporaal der 1e Klasse bij de Koninklijke Landmacht in Indonesië (MS 75)

 

Bollee – Bégram van Eeten, Fiep

  1. Het houten huis van de familie Bégram van Eeten aan de Utrechtseweg 269 in Oosterbeek (MS 91)
  2. De zusjes Marion (links) en Fiep (rechts) Bégram van Eeten op een foto uit ca. 1930. Op de achtergrond het huis van boer Rossenburg (MS 91)
  3. 1947. De heer en mevrouw Bégram van Eeten (uiterst rechts en links) zitten voor hun huis thee te drinken met kapitein Blaauw (tweede van links) en mevrouw de Brauw (MS 91)

 

Booty, Jasper

  1. Het neerkomen van de Poolse gliders op LZ “L” werd gefotografeerd door Kapitein Jasper Booty van het Hoofdkwartier 4e Para Brigade (MS XI)
  2. Tijdens het verblijf in “The Hollow” (een aantal inzinkingen in de bossen van de Bilderberg) zag kapitein Jasper Booty, de staff Captain, kans met zijn privé-camera een foto te maken van brigadier John Hackett ( r) en kapitein B.A.B. Taylor, de Battery Captain van de 2nd Airlanding Light Battery, Royal Artillery (20 september 1944) (MS 58)
  3. 19 september 1944. Een HORSA glider landt met materiaal voor de Poolse Parachutisten Brigade op de landerijen bij Johannahoeve (LZ ‘L’). Op het terrein zijn voorraden zichtbaar, die de vorige dag per parachute zijn gedropt. Dit is een van de foto’s die tijdens de Slag om Arnhem werden gemaakt door kapitein Jasper Booty, die diende bij de staf van het hoofdkwartier van de 4e Parachutisten Brigade. Booty gebruikte hiervoor zijn privé camera. Ook de volgende dagen van de strijd fotografeerde hij regelmatig. Een paar van zijn foto’s publiceren we in deze tweedelige Ministory (MS 108)
  4. Een van de foto’s die Captain Jasper Booty met zijn privé camera maakte tijdens de tocht van de 4e Brigade door de bossen ten noordwesten van Oosterbeek. Links Brigadier Hackett met in zijn hand een microfoon van een zendontvanger. Voor hem op de grond een kaart van het operatiegebied. Op de achtergrond een jeep waartegen enkele mannen zitten (MS 109)
  5. Nog een foto uit de serie van Jasper Booty die werd genomen in de bossen van de Bilderberg. Op de voorgrond ligt Brigade Major Bruce Dawson en achter hem een onbekende militair. Beiden zoeken dekking tegen de Duitse beschietingen. Omdat Dawson eerder gewond geraakt was, zit zijn rechterarm in een draagverband. Kort nadat deze foto was genomen werd Dawson dodelijk getroffen. Hij werd terplaatse begraven in een veldgraf (MS 109)

 

Booys, P.J. de

  1. Een van de wrakken van de SPWs. Het is een Sd.Kfz.250/1 neu, en het is duidelijk door het uitschot aan de rechtervoorzijde dat het aan de linkerzijde is getroffen: de granaat ging er dwars doorheen (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B1620-30/3A) (MS 78)

 

Bosman, A.V.A.J.

  1. Foto van het veldonderzoek: de schuilkelder (AM 16)

 

Bremen, fotobureau van

  1. Zaterdag 22 september 1984. Kardinaal Simonis tijdens de mis bij het Poolse Airborne Monument in Driel (FB 16)

 

Brink, Horst (collectie)

  1. September 1944. Een StuH. 42G rijdt de Van Eeghenweg op, vanaf de Weverstraat (voorgrond) in Oosterbeek. Op de hoek ligt het lichaam van een gesneuvelde Britse militair (MS 70)

 

Brooks, Stan

  1. Italië 1943; 8th Platoon, C-Comapny, 2nd Para Battalion. Stan Brooks staat geheel rechts; nasst hem Frank Goozee (MS 59)

 

Buggenum, David van

  1. Hans Timmerman tijdens de opgraving van de stoffelijke resten van een Duitse militair Johann Peter Grabowski op de Westerbouwingheuvel bij Oosterbeek in april 2008 (MS 110)
  2. Trouwring en uniformknoop van Johann Peter Grabowski (MS 110)

 

Buist, Luuk jr (collectie)

  1. S/Sgt. Cawthray (MS 44)
  2. L. Weeden, Staff Sergeant, The Glider Pilot Regiment, 2080390 (MS 122)
  3. Zegevierende Landstormers aan het einde van de slag (MS 131)

 

Bundesarchiv Koblenz

  1. September 1944, na de Slag om Arnhem. Te midden van krijggevangen Britse soldaten loppt (links) een “sergeant/signaller” van het Reconnaissance Squadron in Ellekom. Op zijn rechtermouw van boven naar beneden: een reepje tartan (is/was hij een Schot?) en de emblemen 2 en 24-13. Waarom zit RECONNAISSANCE niet boven aan de mouw? Rechts naast de “signaller” loopt Lance Corporal J.C.O. Lothian, “company clerk” van de C-Company van de K.O.S.B., zònder tartan (MS 42)
  2. Een Duitse Schützenpanzerwagen (type Sd. Kfz. 250/1) van de SS-Panzer-Aufklärungsabteilung 10 (verkenningsafdeling) van de 10. SS-Panzer-Division ‘Frundsberg’, op de oprit van de Rijnbrug na de herovering ervan op 21 september 1944. Links de kapotgeschoten bunker naast de brug. Op de achtergrond Arnhem in de nevels (MS 60)
  3. Bij de Arnhemse verkeersbrug krijgsgevangen gemaakte Britse parachutisten (in de binnenstad?), september 1944 (MS 60)
  4. Op 19 september 1944 fotografeert Wenzel (links met pet) het afvoeren van Britse krijgsgevangenen bij het Gemeente Museum op de Utrechtseweg in Arnhem (Bild 101I-497-3531A-32, foto: Jacobsen) (MS 63)
  5. Tot 1967 was dit de enige foto van PK-berichter Jacobsen die aan de auteur van dit artikel bekend was. De foto werd genomen aan het eind van de Rijnstraat in Arnhem en toont de brandende stad (Bild 101I-497-3530-26A) (MS 63)
  6. Zwaar Duits gemotoriseerd geschut rijdt over de Jhr. Nedermeijer van Rosenthalweg in Oosterbeek, even voorbij de hoek met de Emmastraat. De overmacht aan zware Duitse wapens komt op veel PK-foto’s duidelijk naar voren (Bild 183-J27757, foto: Kutzner) (MS 63)
  7. Enkele jaren geleden kwam een serie Duitse foto’s tevoorschijn, die voor het merendeel is genomen op de Dreyenseweg in Oosterbeek, door een fotograaf van de Kriegsmarine. Deze foto toont een Duitse halfrupsvoertuig met daarop een zware mitrailleur. Op de achtergrond hangen de bevoorradings-parachutes over de heg langs de weg (Bild 101II-M2KBK-771-30, foto: Höppner) (MS 63)
  8. Nog een beeld dat de fotograaf van de Kriegsmarine vastlegde op de Dreyenseweg in Oosterbeek. Twee zware Duitse rupsvoertuigen passeren elkaar (Bild 101II-M2KBK-771-34, foto: Höppner) (MS 63)
  9. Duitse militairen bekijken een buitgemaakte Britse Airborne jeep. Deze foto staat in een brochure van de SS, die onlangs in het bezit kwam van het Airborne Museum. Wie weet waar deze foto is genomen?
  10. De kruising Dreyensweg en Van Limburg Stirumweg (links), gezien vanuit het noorden (in de richting van de brug over de spoorlijn Utrecht – Arnhem). Rechts het pand Dreyenseweg 2-4, waar ondermeer de familie Kalle woont. In het midden, op de achtergrond, het uitgebrande pension Aalbers (Stationsweg 53), dat op 19 september 1944 in vlammen opging. Rechts van de Dreyensweg, en ook nabij de genoemde kruising, is een bevoorradingscontainer neergekomen. Links, in de berm, drie lijken van Britse militairen. Rechts ligt ook een stoffelijk overschot van een geallieerde soldaat. De foto werd waarschijnlijk gemaakt in de periode 20-23 september 1944, door een cameraman van de Kriegsmarine (Bild 101II-M2KBK-771-18, foto: Höppner) (MS 65)
  11. Een StuG. III type G rijdt vanaf Onderlangs de Utrechtseweg in Arnhem op, 19 september 1944. Op deze foto is duidelijk de Wehrmacht-bemanning te herkennen. Ook zijn de Zimmeritlaag, de Saukopf, en een deel van de Schürzen te zien. (Bild 101I-497-3529-03, foto: Jacobsen) (MS 70)
  12. 20 september 1944. Voor het huis van de familie Berghege aan de Utrechtseweg, tegenover de Annastraat in Oosterbeek, fouilleren Duitse soldaten Britse gewonden. Rechts, met zijn arm in een draagverband, Eric Miller (Bild 101I-497-3529-22, foto: Jacobsen) (92)
  13. Het Duitse pantservoertuig dat Kriegsmarine-fotograaf Höppner op 20 september 1944 fotografeerde op de Dreyenseweg in Oosterbeek. Op de achtergrond twee Britse bevoorradingsparachutes (Bild 101II-M2KBK-771-30, foto: Höppner) (93)
  14. 19 september 1944. Nadat de doorbraak van de vier Britse Bataljons naar de Rijnbrug is mislukt, rijdt Duits gemotoriseerd geschut (een ‘STUG’) vanaf Onderlangs in de richting van de Oranjestraat (via Robert Voskuil) (Bild 101I-497-3529-03, foto Jacobsen) (106)
  15. Een uitsnede uit een foto, die op 19 september 1944 werd gemaakt voor het St. Elisabeth Gasthuis. Medewerkers van het Rode Kruis geven instructies aan een chauffeur van een ambulance. De rechtse man draagt een witte jas met een Rode Kruisvlag op zijn rug. Ton Gieling was in die dagen op dezelfde manier gekleed (Bild 101I-497-3527-11A, foto: Wenzel) (MS 94)
  16. De Bren carrier waarmee soldaat Knott tijdens de strijd naar geïsoleerde posities van de B compagnie van 1st Border Battalion bijde Westerbouwing wist door te breken, werd op de terugweg geraakt door een mortier of artilleriegranaat geraakt en buiten gevecht gesteld. Dit gebeurde op de Hoofdlaan, vlakbij het hoofdkwartier van het 1st Border Battalion op de Van Lennepweg. De foto werd gemaakt door de Duitse PK fotograaf Seeger (MS 97)
  17. Duitse militairen in een buitgemaakte Britse Jeep, ergens in Arnhem. Waar zou deze Duitse foto gemaakt kunnen zijn? (111)
  18. Bild 101I-497-3531-11 (PK Jacobsen) (MS 104)
  19. Detail 101I-497-3531-11 (PK Jacobsen) (MS 104)
  20. Detail 101I-497-3530-15A (PK Jacobsen) (MS 104)
  21. Bild 101I-497-3530-15A (PK Jacobsen) (MS 104)
  22. Bild 101I-497-3526-22A (PK Wenzel) (MS 104)
  23. Twee details van Bild 101I-497-3530-14A (PK Jacobsen) (MS 104)
  24. Detail van Bild 101I-497-3530-15A (PK Jacobsen) (MS 104)
  25. Links detail van Bild 101I-497-3530-15A (PK Jacobsen) (MS 104)
  26. Detail van de foto met de drie Britse officieren (Bild 101I-497-3530-15A, PK Jacobsen) (123)
  27. Drie Britse krijgsgevangenen, die behoorden bij het 11e Parachutisten Bataljon, worden door Duitse militairen afgevoerd via de Weverstraat en de Dam in Oosterbeek. V.l.n.r. Private Jimmy Kerr, Lance Corporal Harold Cook, Regimental Quartermaster Sergeant Dave Morris (collectie R. Voskuil) (125)
  28. Het veldgraf van Fredrick Hopwood langs de Utrechtseweg in Oosterbeek, tegenover de afslag met de Wolfhezerweg (foto SS Kriegsberichter Apfel) (MS 115)
  29. Duitse PK-foto, die op 19 september 1944 werd genomen bij het Gemeente Museum aan de Utrechtsestraat in Arnhem. Duitse militairen bekijken de na de gevechten achtergebleven uitrustingsstukken. Een dag later, op 20 september 1944, komen Tanno Pieterse en zijn twee vrienden langs het Gemeente Museum, waar Tanno van deze uitrustingstukken o.a. een gevulde Rode Kruis tas mee neemt (MS 117)
  30. Deze foto werd gemaakt op woensdag 20 september 1944 door een Duitse PK-fotograaf in de Johan van Oldebarneveldtstraat, oostelijk van de Rijnbrug in Arnhem. Britse krijgsgevangenen, die bij de brug hebben gevochten, worden afgevoerd. Links voor Lance-Sergeant Harold Padfield en rechts Corporal G. Roberts, 16th Parachute Field Ambulance RAMC, die was ingedeeld bij de C-Company, 3rd Parachute Battalion. De gewonde man op de stretcher is Segeant Geoffrey Lawson van het Glider Pilot Regiment (AM 3)
  31. General-major Heinz Harmel, op deze foto is niet alleen zijn Ridderkruis met Eikenloof en Zwaarden te zien, maar ook de verwonding aan zijn rechteroor (Bild 183-J28621) (AM 11)
  32. Duitse soldaten van diverse eenheden (PK-berichter Pospesch, GA 1560 – 5486) (MS 129)
  33. Obersturmbannführer Otto Paetsch (die ook in Arnhem vocht), Brigadeführer Heinz Harmel en Euling. De foto is uit februari 1945 (Adendorf: Bild 183-2006-0819-500) (MS 129)
  34. Een groepje Landstormers, ook nooit als zodanig aangeduid in de literartuur over de slag, arresteert een aantal Britse militairen op de Utrechtseweg, ter hoogte van het huidige Museum Arnhem [Jacobsen: Bild 101I-497-3531A-30] (MS 131)
  35. Een StuG III van de Sturmgeschütz-Brigade 280 op Onderlangs, vlakbij de kruising met de Utrechtseweg [Jacobsen: Bild 101I-497-3529-03] (AM 15)
  36. Zonder onderschrift [Höppner: Bild 101I-M2KBK-771-36 HQ] (AM 15)
  37. Twee Flakpanzers op de Dreijenseweg, een dag na de dood van de para [Höppner: Bild 101I-M2KBK-771-34 HQ] (AM 15)
  38. Bespreking in villa Heselbergh, van links naar rechts: Model, Harmel, Student, Bittrich en daarachter Harzer [Adendorf: Bild ?] (AM 16)
  39. Uitgeschakelde jeep van Support Troop. De foto is genomen tegenover Klein Hartestien. Villa Eureka op de achtergrond staat er nog steeds [Seeger: Bild ?, 1560 – 5789 GA ] (AM 16)

 

Carp – Heijbroek, J.T. (collectie)

  1. Het huis Valkenburg, op de oostelijke hoek Van Borsselenweg / Utrechtseweg, gezien vanuit het noordwesten, in de winter van 1942 (MS 66)
  2. Het gezin Heijbroek, 25 juni 1943 (de 26e trouwdag van de ouders), in de tuin van ‘Valkenburg’. Van links naar rechts: Vader, Daan, Netje, Hans, Moeder en Noor (78)
  3. Britse troepen passeren bij hun opmars over de Utrechtseweg café De Koude Herberg, aan de westkant van oosterbeek. De foto werd gemaakt enkele honderden meters oostelijk van het huis van de familie Bégram van eeten (MS 91)

 

Cartwright, H.H.L.

  1. Luitenant H.H.L. Cartwright, oktober 1943
  2. Een groep krijgsgevangenen kookt aardappels boven een vuurtje, tijdens de mars uit het kamp, april 1945. Geheel links luitenant Cartwright. (uit Illustrated, 12 mei 1945) (MS 41)

 

Cherry, Niall

  1. De Horsa glider die op 17 september 1944 een vroegtijdige landing maakte bij het dorp Melksham in Engeland (79)
  2. 16 juni 2007. Voor aandachtig luisterende Britse leden legt Niall Cherry uit wat er zich in september 1944 heeft afgespeeld in de Perimeter (107)
  3. Bij het begin van het weekend voor leden uit het Verenigd Koninkrijk, op vrijdagavond 26 juni, overhandigt Mr. Ian Walker (links) de baret en een onderscheidingsteken van zijn oom, L/Cpl Lambie, aan Ben Kolster, voorzitter van de VVAM. L/Cpl Lambie diende in september 1944 bij 7 KOSB. Deze persoonlijke bezittingen zijn inmiddels overgedragen aan het Airborne Museum (115)
  4. Tijdens de battlefieldtour gehouden voor leden uit het Verenigd Koninkrijk op zondag 28 juni geeft Jonh Howes op de hoek van de Benedendorpsweg en de Acacialaan in Oosterbeek uitleg over de lotgevallen van Sergeant Baskeyfield VC (115)
  5. Sapper Norman Butterworth en Sergeant Philip Waugh op het vliegveld Barkston Heath, 17 september 1944. De mannen staan naast Waughs vliegtuig (roepnaam U-Uncle), een C-47 (Dakota) van 15th Troop Carrier Squadron, 61st Troop Carrier Group, United States Army Air Force. Barkston Heath was de hoofdbasis vanwaar 1st Parachute Brigade naar Arnhem vloog. Op deze dag stegen in totaal 72 vliegtuigen op, waarvan 18 stuks van 15th TCS waren. Norman vloog in het toestel met roepnaam G-George van Technical Sergeant Weaver (flight engineer), die met Waughs camera deze foto nam (118)
  6. Sergeant ‘Bill’ Hayden. Foto genomen in Italië in oktober 1943 (MS 107)
  7. Brigade Major Bruce Dawson MC (MS 108)
  8. Op 23 april [2016] vond tijdens de boekenbeurs bij het Airborne Museum de informele presentatie plaats van het nieuwe boek over het 10th Parachute Battalion, “Desert Rise – Arnhem Descent”: V.l.n.r. Niall Cherry, Luuk Buist, John Howes, Robert Voskuil, Graham Francis en Martin Peters (AM 7)

 

Cholewczynsky, George F.

  1. Generaal Sosabowski inspecteert soldaten van zijn Parachutisten Brigade (MS XXXVI)

 

Clements, M.

  1. De track wordt met de kraan gegrepen en in de laadbak geplaatst (AM 12)

 

Deeterink, Bernhard

  1. Een deel van het geconcentreed luisterend publiek, later op de avond in ’t Huukske (AM 12)

 

Department of National Defence, Library and Archives of Canada

  1. Kapitein George Swan, RCAF, piloot van A flight 664 Squardron met het emblem van de drie heksen (AM 8)

 

Dinkel, Lothar

  1. Wolfgang Dinkel (MS 84)

 

Drent, Louis

  1. Pastoor H.C. Bruggeman (1888-1961), ca. 1950 (foto Collectie Chris van Roekel) (MS 48)

 

Dutch Defense Press

  1. Zonder omschrijving (AM 12)
  2. Zonder omschrijving (AM 12)
  3. Zonder omschrijving (AM 12)

 

Eck, Nienke van

  1. Tijdens een speciale bijeenkomst op 17 september 2011, ontving Major Tony Hibbert (redt) uit handen van de commandant van het Parachutisten Regiment, Major General Jonathan Shaw, een prachtig sierzwaard (124)

 

Egberts, Joost

  1. Op de Johannahoeve wordt uitleg gegeven tijdens de fiets-excursie van 13 juni jl. (71)

 

Enting, Luc

  1. Op de plaats in de bossen van Planken Wambuis, waar op 23 september 1944 Stirling LJ-883 van 570 Squadron werd neergeschoten, werd op 6 september 1998 een eenvoudig monument onthuld. Dit gebeurde door Christine Watkins, zuster van de omgekomen piloot, Flying Officer W. Kirkham, en haar echtgenoot. Rechts ons lid Cees van den Bosch, die het initiatief nam voor plaatsing van dit gedenkteken. Zie ook Nieuwsbrief 71 en 72 (73)

 

Esch, Mark van

  1. Tijdens de Battlefield Tour over ‘Operation Varsity’ op 11 oktober, geeft Erik Jellema uitleg bij het monument naast het station van het dorp Hamminkeln (112)

 

Ferrageau, M.

  1. Paradropping bij Landgoed Den Heuvel in Groesbeek op woensdag 18 september 2019 (AM 16)

 

Frihedsmuseet Kopenhagen

  1. SS-PK-Kriegsberichter Adendorf hanteerde in september 1944 in de regio Arnhem zijn camera. Op de voorgrond Duitse soldaten op weg naar het front (?); achter hen en links Britse krijgsgevangenen, die materieel (waaronder een bevoorradingscontainer) aan het opruimen/verzamelen zijn (?). Wie weet waar exact deze foto is gemaak? (78)

 

Folmer, C.

  1. 18 september 1944. Een groepje Britse militairen van de ‘HQ Company’ van het ‘1st Parachute Battalion’, waaronder enkele hospitaalsoldaten, rust uit op de stoep van Hulkensteinseweg 16 in Arnhem. Sergeant Hayden is de zittende militair met helm, die naar beneden kijkt (Collectie Niall Cherry) (MS 107)

 

Fürbringer, Herbert

  1. Rechts portretfoto Hans Möller als SS-Sturmbannführer, foto gemaakt na Arnhem tussen oktober ’44 en mei ’45 (MS 104)

 

Gelders Archief (Arnhem)

  1. De Van Limburg Stirumschool, Eusebiusbuitensingel 67 te Arnhem, gezien van de singel. De mooie foto is vlak voor de Tweede Wereldoorlog gemaakt, hetgeen te zien is aan de nieuwe noordelijke vleugel (rechts). Alleen de eerste verdieping van de school werd door de Britse soldaten gebruikt voor gevechts-handelingen omdat deze gelijk lag aan het wegdek van de oprit naar de brug (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B7026/11) (MS 78)
  2. De Franse Renaulttank op de Sonneberglaan, die door de Britten op 22 september 1944 buiten gevecht werd gesteld. De foto werd gemaakt in 1945 (MS 83)
  3. De achterzijde van het hoofdgebouw van de Sonnenberg, gezien vanaf de binnenplaats. Links de trap die naar de hal leidde. De muren zitten vol kogel- en scherfgaten. De foto werd gemaakt in 1952, vlak voordat het gebouw werd afgebroken (MS 83)
  4. Ludwig Heinemann in zijn ‘gloriedagen’ (MS 100)
  5. Ludwig Heinemann tijdens zijn berechting (MS 100)
  6. Het zwaar beschadigde huis van de familie Breman aan de Benedendorpsweg in Oosterbeek in 1945 (MS 112)
  7. Luchtfoto van de Arnhemse Rijnbrug, gemaakt op 4 november 1944 door een Brits verkenningsvliegtuig. De door de Duitsers opgeblazen verkeersbrug ligt ‘geknakt’ in het water. De omgeving is totaal verwoest als gevolg van de gevechten in september 1944 en de daarop volgende bombardementen door de Amerikaanse luchtmacht (AM 10)
  8. De achterkant van Hotel Dreijeroord gefotografeerd na de Slag om Arnhem (AM 11)
  9. Zicht vanuit het Oosten op de Lauwersgracht en centrum van Arnhem met Eusebiuskerk, Walburgis kerk en Insula Dei [GA: 1500 – 1137] (MS 128)
  10. Boulevard Heuvelink in 1945 (MS 128)
  11. De PzIV Ausf. H. zoals hij is gezien door Jan Meijer op zaterdag 23 september 1944 (Ministory 93, p4). De pijpbrug van de CAMIZ ligt genakt op het achterdek van de uitgebrande tank [P.J. de Booys, oktober 1944], (1533-387, GA) (AM 12)
  12. De villa [Heselbergh] omstreeks 1920 (1501-04-1242, GA) (AM 16)

 

Gemeentearchief Arnhem

  1. Gezicht vanaf de Rijnbrug op het Eusebiusplein en omgeving (1945) (MS XIV)
  2. De ruïnes van de “Rode School” en, op de achtergrond, de “Nijenburg” in 1945 (MS XVIII)
  3. 28 april 2010. Het nieuwe monument voor de Wiltshires in de wijk ‘de Schuytgraaf’ in Arnhem-Zuid (118)

 

Gemeentearchief Renkum

  1. Verzamelplaats van oorlogstuig voor het huidige restaurant Klein Hartenstein aan de Utrechtseweg in Oosterbeek. Iedereen die explosieven in huis of tuin had aangetroffen, bracht dit veelal naar verzamelpunten. Zichtbaar is een bonte collectie Engelse munitie, waaronder Hawkinsmijnen in de kist links onder het bord met de doodkop en de tekst ‘GEVAARLIJK’, en op de kist daarboven. Gedurende het voorjaar en de zomer van ’45 bleven dergelijke depots midden tussen de bevolking gehandhaafd (MS 40)
  2. 26 september 1944. Pastoor Bruggeman vervult zijn droeve taak temidden van de ravage en de lijken van geallieerde militairen, rondom de voor-malige pastorie aan de Benedendorpsweg in Oosterbeek (foto van een onbekende Duitser) (MS 48)
  3. Hotel Schoonoord te Oosterbeek, jaren ’30 (collectie Hendrika van der Vlist) (MS 64)

 

Gemeente Ede

  1. Op 27 april [2012] ontving Gerard Gijsbertsen (rechts) een Koninklijke onderscheiding uit handen van Burgemeester Cees van der Knaap van Ede. Hij is nu Ridder in de orde van Oranje Naussau met zwaarden (126)

 

Gerritsen, Bob

  1. Tijdens de presentative van het boek “Die Luftlandung” in Hamminkeln op 11 december 1997 ontmoet de auteur Johann Nitrowski (rechts) ons lid Robert Sigmond. Deze biedt hem een exemplaar aan van zijn onlangs verschenen boek ‘Off at Last’ (69)
  2. Bij de presentatie van ‘B Company arrived’ signeert David van Buggenum een aantal exemplaren van zijn boek. (Renkum, 26 april 2003) (90)
  3. Tijdens de excursie op 29 maart jl., die was gewijd aan de posities van het Light Regiment Royal Artillery bij de Oude Kerk in Oosterbeek, was een 75mm kanon opgesteld op een van de oorspronkelijke locaties in de uiterwaarden achter de kerk (91)
  4. Oblique van 18 september met de positie van de stukken van Sgt Kill en Sgt Robson. In de uitsnede een object onder de pijpbrug, is het de PzIV? (AM 12)
  5. De positie en schootsrichting van de stukken van Sgt. Robson en Sgt. Kill weergegeven op een luchtfoto van 18 september 1944 (AM 13)
  6. Een door de Duitsers buitgemaakte jeep wordt onderzocht (AM 13)
  7. Augustus 1944 in de Saksen Weimarkazerne: het kader van SS-Unterführerschule Arnheim voor één van de legeringsgebouwen. L-R: SS-Hauptsturmführer Hermann Meyer, SS-Obersturmführer Heinrich Oelkers, SS-Untersturmfúhrer Friederich Voigt en SS-Oberscharführer Wimmer (AM 13)

 

Gijsbertsen, Gerard

  1. Op 15 april 2000 werden tijdens de Ledenvergadering tot nieuwe bestuursleden benoemd: Ben Kolster en Gerard Gijsberts[4] (78)
  2. Op zaterdag 28 april [2012] vond bij boekhandel Meijer & Siegers in Oosterbeek de presentatie plaats van het nieuwe boek over het 11e Parachutisten Bataljon. Men kon het boek laten signeren door auteur Gerrit Pijpers (rechts), die was vergezeld door de 91-jarige veteraan Pat Gorman (126)

 

Gieling, Ton

  1. Ton Gieling op een pasfoto in zijn persoonsbewijs uit 1941. Hij was toen 19 jaar (MS 94)

 

Goddard (collectie), Douglas G.

  1. Majoor Douglas G. Goddard, Royal Artillery (MS 46)
  2. Het hoofdkwartier van 220th Field Battery, Royal Artilley. Douglas Goddard zit op de één na voorste rij, achter het bordje dat de eenheid aangeeft. De foto werd genmen in mei 1944, kort voordat de inscheping voor de invasie in Normandië zou plaatsvinden (MS 46)

 

Goedings, Ivar

  1. Tijdens de ‘Lonsdale wandeling’ op 14 oktober van het vorig jaar [2006] geeft Chris van Roekel in de tuin achter zijn huis uitleg over de verdediging van de oostzijde van de Perimeter (105)
  2. Tijdens de Social Evening op 2 maart jl. [2007] geeft Paul Hendriks (links) uitleg over de hem tentoongestelde onderdelen van Britse zweefvliegtuigen (106)

 

Google Earth

  1. Het Cobercoterrein (AM 12)

 

Gravendienst / Bergings- en Identificatiedienst

  1. De Bergingsdienst legt de resten bloot van een Duitse soldaat, die in februari 2006 zijn aangetroffen bij werkzaamheden aan de westzijde van de spoorlijn Arnhem-Nijmegen ter hoogte van de wijk Schuytgraaf (MS 89)

 

Harvard Theatre Collection

  1. Brian Desmond Hurst (MS 106)

 

Hayward, F. (squadron leader)

  1. Personeel van een Light Warning Unit (MS 121)

 

Hees, A.J. van

  1. De heer M.J. Knottenbelt (links) geeft tijdens de excursie uitleg bij het punt waar hij in de nacht van 25 op 26 september 1944 over de Rijn terugtrok. Wiebo[5] Boersma luistert aandachtig toe (51)
  2. Een groepje excursiegangers poseert achter het Airborne Museum (51)

 

Heijbroek

Zie Carp – Heijbroek

 

Heusschen, Alexander

  1. De Westervoortsedijk in Arnhem heden ten dage ongeveer ter hoogte van de plaats waar de Panzer IV op de voorkant van dit nummer tot staan is gebracht door schoten van de zesponder kanonnen van sergeant Robson en/of dat van sergeant Kill (AM 12)

 

HMSlimited.co.uk

  1. Knossington Hall (AM 14)

 

Hoefsloot, Piet

  1. Huizen aan het zuidelijk deel van de Eusebiusbuitensingel, gefotografeerd in het begin van de 20e In het midden, links, de toegang tot de Vluitstraat. In het eerste huis links op de foto woonde de familie Hoefsloot. Van deze huzienrij bestaat niets meer; nu staan er moderne kantoorgebouwen. Ook is de Vlijtstraat verdwenen (MS 114)
  2. De kinderen van de familie Hoefsloot op een foto, die werd gemaakt op 5 mei 1940. Van rechts naar links: Piet (de auteur van dit artikel), Miep, Con, Riet, Han, Anna Marie, Thea, Frans, Jan, Paula en Juul (MS 114)

 

Hoekendijk, D.

  1. Bilderberglaan 1, februari 2019 (MS 130)
  2. Blik op Johannahoeve vanuit bosrand (MS 130)
  3. Noordzijde spoor, oude opgang naar lorrie-uitzet overgang (MS 130)

 

Holden, Stan

  1. Stan Holden in 1946 (MS 83)

 

Holmes, Neil

  1. Het oorlogsmonument op het kerkhof van Shotwick (MS 115)
  2. Frederick’s rode baret, zijn naamplaatje en de speld van zijn vakbond (MS 115)
  3. De portefeuille die Federick bij zich droeg toen hij sneuvelde. Het scherfgat is duidelijk zichtbaar (MS 115)

 

Hopkins, John Wynne

  1. Colonel (retd) John Waddy signeert de reproducties van het schilderij waarop de landing an de 4e Parachutisten Brigade op de Ginkelse Heide op 18 september 1944 (123)

 

Hopwood, Familie

  1. Een vroege foto van Frederick in uniform, die waarschijnlijk werd genomen kort nadat hij dienst had genomen in het Britse leger (MS 115)
  2. Een foto van Frederick, die later in de oorlog werd genomen mogelijk in Afrika of in Italië. Op zijn rechterschouder is nog net de wing zichtbaar die hem herkenbaar maakt als militair van het Britse Parachute Regiment (MS 115)

 

Horst, Familie ter

  1. Na de bevrijding in 1945 werd de locatie van de door “Bill” Hayden genoemde massagraven in de tuin van de familie Ter Horst aangegeven met een groot houten kruis (MS 107)

 

Hougardy, Bert

  1. Dankzij het internet kwam deze afbeelding tevoorschijn. Wie weet waar en wanneer de foto werd gemaakt? (80)

 

Imperial War Museum (Londen)

  1. De “Flying Flea” motorfiets in een buitenframe, klaar om gedropt te worden (MS XX)
  2. Sergeant Smith, een van de drie cameramannen van de AFPU, die de Britse acties bij Arnhem vastlegde. Het Airborne Museum is nu in het bezit van een ZEISS SUPER IKONTA camera van hetzelde type als waarmee Smith hier is uitgerust (38)
  3. Oponthoud ten zuiden van Eindhoven, 250 Coy RASC (Airborne Light) (MS XXXVII)
  4. Majoor Digby Tatham-Warter in 1944 (50)
  5. Irene Reimann, door AFPU-Sergeant Smith gefotografeerd bij het gebouwtje op het sportpark Hartenstein, waarin zij door de Britten gevangen werd gehouden (MS 39)
  6. Wie weet waar in Oosterbeek deze foto, op 19 september 1944, is gemaakt? Let vooral op de gevel van het huis links op de achtergrond, en op het schuurtje/tuinhuisje met paal rechts [BU 1092] (54)
  7. 19 september 1944. Stirling-vliegtuigen gooien voorraden uit boven de Lichtenbeek. De foto werd gemaakt vanuit de achtertuin van Cronjéweg 25 in Oosterbeek (BU 1092) (MS 47)
  8. Een parachutist tilt een Welbike uit een container tijdens een oefening (MS 50)
  9. Oosterbeek, september 1944. Twee Britse soldaten met een zware Vickers mitrailleur. Rechts op de achtergrond is een huis zichtbaar. Waar staat/stond dat pand? (62)
  10. Nijmegen, 26 september 1944. Tom Henney behoort tot de gelukkigen die in de afgelopen nacht wisten te ontsnappen. Hij staat tussen twee mannen met een deken om hun benen, en is herkenbaar aan het embleem van de Royal Artillery op zijn baret (BU 1130) (MS 51)
  11. Stalag XI-B, Fallingbostel, 16 april 1945. In een groep ‚Arnhem-krijgsgevangen“ staat zesde van rechts Stan Brooks, met links naast hem Frank Goozee (BU 3680) (MS 59)
  12. Maandagmorgen 18 september 1944. Op de Duitsekampweg in Wolfheze hebben twee van de bewoonsters, mevrouw Tjoonk (links) en Maartje van der Poel, de vaderlandse driekleur voor de dag gehaald, en zij delen hun vreugde met de Nederlandse commando’s soldaat Jef van der Meer en korporaal Tom Italiaander (rechts). De foto werd gemaakt door Sergeant Dennis Smith van de Army Film and Photographic Unit; de informatie is afkomstig uit het boek Blik Omhoog, band II, van Cor Janse (BU 1153) (MS 68)
  13. Militairen van het Rotal Army Service Corps laden een mand met voorraden in een Dakota. Op de voorgrond zijn op de vloer de rollerbanen zichtbaar waarover de manden konden worden geschoven. Dit vergemakkelijkte en versnelde het laden en het uitwerpen door de Air Despatchers. De foto staat ook in Frank Steers boek ‘Arnhem, The Fight To Sustain’ (CH 12945) (80)
  14. Een deel van een luchtfoto van het gebied aan de westzijde van de noordelijke oprit van de Arnhemse brug, genomen in de middag van 18 september 1944. Bij ‘1’ de achterzijde van het Gewestbureau van de Marechaussee aan het Eusebiusplein, en bij ‘2’ het huis van doker Van Niekerk. (MH 2061) (MS 69)
  15. ‘Tugs and Gliders’, pagina 27: “Zweef-vliegtuigpiloten en RAF-bemannings-leden tijdens het uitreiken van de orders voorafgaand aan een operatie”. De foto blijkt genomen te zijn aan de vooravond van D-Day, in de namiddag van 5 juni 1944, op RAF Station Harwell. We zien van links naar rechts: Flight Sergeant A. Dixon (RAF Navigator 295 Squadron) en Pilot Officer Ralph Proctor (het donkere uniform is dat van de Royal Australian Air Force), piloot 295 Squadron. Deze beide bemanningsleden werden onlangs geïdentificeerd door Mr. Denis Peel, ex Pilot Officer van 295 Squadron; Sergeant ‘Jock’ Ferguson en Staff Sergeant ‘Eddie’ Edwards, beiden A-Squadron, Glider Pilot regiment. Ondanks dat de twee zweefvliegtuigpiloten en de twee RAF-bemanningsleden op één foto staan, vlogen zij in verschillende sleeptoestel-zweefvlieg-tuigcombinaties (MS 76)
  16. ‘Tugs and Gliders’, pagina 59: Vliegbasis Fairford, op de ochtend van 17 september 1944. Voor de start wordt een foto gemaakt van (van links naar rechts): Oorlogscorrespondent Alan Wood (Daily Express); Oorlogscorrespondent Stanley Maxted (BBC); Colonel Graeme Warrack, Divisie-arts van de 1st Airborne Divisie; Wing Commander Graeme Harrison, Commandant van 190 Squadron; Major General ‘Roy’ Urquhart, Commandant 1st Airborne Division; Major R. Oliver, Army Public Relations Officer; (foto stillscollectie R. Voskuil) (MS 76)
  17. Major-General R.E. Urquhart, bevelhebber van de 1st British Airborne Division (MS 80)
  18. Brigadier Gerald W. Lathbury, commandant van de 1st Parachute Brigade (MS 80)
  19. 18 september 1944, Wolfheze. Corporal Mills van het RAMC knielt bij het veldgraf van Trooper Edmond. Duidelijk is te zien dat Mills aan zijn koppelriem een tas met pistool of revolver draagt (94)
  20. September 1944, een Britse patrouille ergens in Oosterbeek. Waar precies werd deze foto genomen? (94)
  21. De ‘Divisional Administrative Area’ (DAA) tegenover hotel Hartenstein in de eerste drie dagen van de slag. De jeep op de voorgrond is er mogelijk een van Captain Kavanagh, waarmee op dinsdag 19 september 1944 voorraden werden opgehaald van de dropping zone (MS 95)
  22. Een gewone Britse militair wordt kort na de landingen binnengedragen in het ‘Dressing Station’ van 181 Airlanding Field Ambulance in een huis aan de Duitsekampweg 9 in Wolfheze (MS 107)
  23. 17 september 1944. Generaal R.E. Urquhart, commandant van de 1st British Airborne Division, wacht op vliegveld Fairford op het moment dat hij in een Horsa glider zal stappen om te vertrekken naar Nederland (AFPU Filmopname Sergeant Walker: stills collectie Robert Voskuil) (127)
  24. Enige dagen voor het begin van de luchtlandingen op 17 september 1944 maakte een verkenningsvliegtuig van de RAF deze luchtfoto van het gebied rond de noordelijke oprit van de Arnhemse verkeersbrug. Het huis van de familie Hoefsloot is aangeduid met een pijl (gdeelte van een foto uit de collectie van het IWM, Londen) (MS 114)
  25. 25 oktober 1944. Nadat de geallieerde militairen zijn ontsnapt van achter de Duitse linies en in Boxtel zijn aangekomen, tonen ze aan elkaar een paar buitgemaakte Duitse pistolen (131)
  26. De oude heer en mevrouw Pennings geven op de weg voor de boerderij water aan de zojuist neergekomen parachutisten. Rechts Jan Pennings in zijn nette pak (MS 119)
  27. Gerdina Pennings geeft een glas water aan de chauffeur van een volgepakte jeep, die gestopt is op de weg voor de boerderij (MS 119)
  28. Op 17 september 1944 springen Britse parachutisten boven de Renkumse Heide uit hun Dakota’s (AM 2)
  29. Op 17 september 1945 vond de onthulling plaats van het Airborne Monument in Arnhem. Dit gedenkteken bestaat uit een deel van één van de gebroken zuilen van het Paleis an Justitie aan de Markt, dat in september 1944 geheel werd verwoest. Op de achtergrond de zwaar beschadigde Walburgis Kerk (BU 10523) (AM 5)
  30. Grenadiere bij Bravado II. Kriegsberichter Adendorf fotografeerde de Bravado II van Sgt. Kill op de hoek van de Ooststraat en Westervoortsedijk (IWM MH3955) (AM 13)
  31. Een van de meest iconische beelden uit de slag een 3-inch mortierteam van No. 23 Mortar (Handcarts) Platoon, Support Comapny, 1st Border in hun ‘mortar pit’ aan de Van Lennepweg in Oosterbeek. De datum is 21 september 1944. Vlnr Pte Norman Knight, Pte Ron Tierney en Cpl Jim McDowell (AM 15)
  32. Eén van de uitgeschakelde jeeps van C-Troop [Amsterdamseweg, IWM BU 4132] (AM 16)
  33. Para met een Royal Enfield (AM 16)

 

 

Italiaander, Tom

  1. Tom Italiaander, als korporaal-commando in het uniform van No. 2 (Dutch) Troop No. 10 (Inter Allied) Commando, 1944. Hij is dan in Brits Indië, kort voor vertrek naar Europa (MS 68)

 

Janse, Cor

  1. 24 april 2010. Aad Groeneweg (midden) en Wybo Boersma (rechts) bedanken Driekus Heij voor de ‘Gouden Speld’, die zij zojuist hebben ontvangen (118)

 

Jellema, Erik

  1. Newport Stables in 2018 (AM 14)
  2. Knossington Church in 2018 (AM 18)

 

Jensen, Helmut (collectie)

  1. Helmut Jensen op een motorfiets bij het hoofdkwartier van de 14. Schiffsstamm-Abteilung. Het was gevestigd in een boerderij ten noordoosten van ’s Hertogenbosch, juli/augustus 1944. Helmut was aan de commandopost verbonden als motorordonnans (MS 62)
  2. Bij het hoofdkwartier van de afdeling bij Den Bosch werd Helmut Jensen (midden) samen met twee anderen gefotografeerd. De boomgaard werd onder andere gebruikt ter dekking van de auto van de commandant. (foto juli / augustus 1944) (MS 62)
  3. September 1944. Helmut Jensen (rechts) en de kok op het hoofdkwartier in Huize Westerveld bij Elden. Zij deelden een kamer op de begane grond aan de achterzijde van het pand. Daar was de voedselvoorraad (MS 62)

 

Jonker, Geert

  1. Lewis Curtis met zijn zuster Alice, een WAAF bij de RAF (MS 116)

 

Kennedy, Russ

  1. Luitenant Russ Kennedy, de verkennings-officier van de 23e Field Company RCE. In één nacht verloor hij zijn beste vriend, zijn chauffeur en zijn sergeant raakte zwaar gewond (MS 91)

 

Kleyn, Willem

  1. Wybo Boersma, die zojuist de Richard Holmes Award heeft ontvangen, poseert met mevrouw Holmes en de drie andere Nederlandse ‘badged’ leden van de GBG voor de fotograaf (AM 9)
  2. Het nieuwe bestuur, v.l.n.r.: Leo van Midden, Jasper Oorthuys, Erik Jellema, Otto van Wiggen, Herman Van Ingen, Bernhard Deeterink, Wybo Boersma en Gerard Gijsbertsen (AM 11)
  3. De nieuw benoemde voorzitter Otto van Wiggen licht zijn visie op de toekomst van de VVAM toe tijdens de ALV op 2 december 2017 (AM 11)
  4. Historicus Jory Brentjes van het Bevrijdingsmuseum Groesbeek (AM 11)
  5. Na afloop van de ALV van 17 maart gaf kapitein b.d. Jack Bakker, curator van de Historische Collectie van het Corps Commandotroepen, een lezing over de onstaandsgeschiedenis van zijn Korps (AM 12)
  6. Jack Bakker (l) en Erik Jellema ® proosten op de lezing met het KCT Korpsdrankje, Ben Nevis whisky (AM 12)
  7. Uiteraard was de boekendienst in de persoon van Okko Luursema aanwezig (AM 12)

 

Klomp, Peter

  1. Als cadeau voor het Airborne Museum ‘Hartenstein’, dat dit jaar 50 jaar bestaat, overhandigt Chris van Roekel, voorzitter van de Vereniging Vrienden, een antieke LEICA fotocamera aan de voorzitter van de museumstichting, drs. J.W.A.M. Verlinden. Deze gebeurtenis vond plaats tijdens de jubileumboottocht op 16 mei 1999 (75)

 

Kok, Ruurd

  1. Door schatgravers opgegraven en achtergelaten vondsten in een Flak-stelling ergens op de zuidwestelijke Veluwe. Opvallend is de grote hoeveelheid huisraad (foto Ruurd Kok, juni 2005) (MS 89)

 

Kolster, Bernard (Ben)

  1. 23 april 2001. Auteur Chris van Roekel overhandigt het eerste exemplaar van het boek ‘The Torn Horizon’ aan de heer Jan ter Horst (82)

 

Kolster, G.J.

  1. Bij zijn afscheid als voorzitter van de Vereniging Vrienden op 6 april jl. ontving Chris van Roekel uit handen van Robert Voskuil een bon voor de aanschaf van het standaardwerk “Market Garden, Then and Now”, dat in september a.s. verschijnt. Rechts Chris’ opvolger als voorzitter van de Vrienden: Ben Kolster (86)

 

Kolster, mevrouw H. (Henny)

  1. Tijdens de ledenvergadering op 15 april jl. werden onze ex-bestuursleden Mieke de Langen Rinke Fennema en Wim de Ruijter tot Lid van Verdienste benoemd. Voorzitter Chris van Roekel overhandigde hen als blijk van waardering voor hun inzet een exemplaar van het pegasusbeeldje (78)
  2. Op 15 april 2000 werden tijdens de Ledenvergadering tot nieuwe bestuursleden benoemd: Ben Kolster en Gerard Gijsberts (78)
  3. 8 april 2006. Ter gelegenheid van zijn afscheid ontvangt Eugéne Wijnhoud uit handen van Ben Kolster een digitale fotocamera (102)

 

Kracht, Karl

  1. Zicht op de Eusebiuskerk van Boulevard Heuvelink (MS 128)

 

Kramer, Nico

  1. Tussen het puin langs de Westervoortsedijk is een anti-tankkanon zichtbaar: de Bravado II? (GA: 1584-745) (AM 13)

 

Kremer – Kingma, A.L.A.

  1. Zondag 17 september 1944. In en rond Oosterbeek ingekwartierde Duitse militairen verlaten in allerijl in gecamoufleerde vrachtwagens via de Stationsweg het dorp. (foto mw. A.L.A. Kremer – Kingma, vanuit haar huis op No. 8) (MS 52)
  2. Enkele glider pilots en soldaten van de 21st Independent Parachute Company, achter het pand Stationsweg 8 te Oosterbeek, 22 september 1944; Hagen staat linksachter, half verscholen achter de man met het gastenboek in de handen (MS 73)
  3. Deze foto werd gemaakt door de heer Kremer op 21 september 1944 met de camera van mevrouw Kremer-Kingma. Kennelijk is er een korte vechtspauze, waardoor er een mogelijkheid is om een groepsfoto te maken bij de serre van het huis Stationsweg 8 in Oosterbeek. De personen op de foto zijn: staand v.l.n.r. mevrouw E.M. Hardeman-Schikker (als vluchteling opgenomen in het huis van de familie Kremer, Sergeant David Shipp (D Squadron Glider Pilot Regiment), Sander Kremer, en zijn moeder mevrouw A.L.A. Kremer-Kingma, Sergeant Noman Williams (D Squadron Glider Pilot Regiment) met Max Hardeman op de arm en A. van Schelven (onderduiker bij mevrouw Hardeman). Vooraan v.l.n.r. Job Hardeman, Jan du Pree (hij en zijn familie schuilden in de kelder van de familie Kremer), Ans Kremer, en Stien van de Grondelle (hulp in de huishouding bij de familie Kremer (particuliere collectie) (AM 7)

 

 

Kuijk, J. van

  1. Wachtmeester J. van Kuijk in 1943 (MS 69)

 

Kürten, Hans

  1. Hans Kúrten, 1944 (MS 103)

 

Langevoort, B.H.

  1. Oosterbeekse kinderen leggen bloemen op de graven op het Airborne Kerkhof (25 september 1945) (MS XVI)
  2. Generaal-majoor R.E. Urquhart en waarnemend burgemeester de heer J. ter Horst (MS XVI)
  3. Leden van de Eerste Britse Airborne Divisie op weg naar de herdenkingsplechtigheid op het Airborne Kerkhof in Oosterbeek (25 september 1945) (MS XXI)
  4. Oosterbeek, 25 september 1945: ’s middags vindt de 1e steenlegging van het Airborne-monument plaats. Van links naar rechts: mr. J. ter Horst, S.L. Maas, generaal R.E. Urquhart en J.H. Karel (MS XXIV)
  5. Het nog niet voltooide Airborne-monument na de kransleggingen op 17 setember 1946. De vlaggen zijn reeds van de stokken gehaald (MS XXIV)
  6. Vooroorlogse foto van de bebouwing aan het zuidelijk uiteinde van de Eusebiusbinnensingel, westelijk van de oprit naar de brug. In het grote gebouw van Rijkswaterstaat (rechts op de foto) zat tijdens de strijd om de brug het hoofdkwartier van de 1e Parachutisten Brigade. Nadat de leden van de familie Hoefsloot op dinsdagmiddag 19 september 1944 onder het viaduct van de brug waren doorgehold, werden ze binnengeroepen door een Britse militair, die voor het witte huis links van het midden een kanon bediende (collectie Robert Voskuil) (MS 114)
  7. Op 25 september 1945 legde Major-Generaal R.E. Urquhart de eerste steen voor het Airborne Monument, tegenover Hotel Hartenstein in Oosterbeek. Geheel links de waarnemend burgemeester van de gemeente Renkum, de heer Jan ter Horst (AM 4)

 

Leusden, J. (Zwolle)

  1. Twee veldgraven langs de Utrechtseweg bij “De Dennenkamp” in Oosterbeek (MS VII)
  2. Huizen aan de zuidzijde van de Nassaulaan, nabij de Steijnweg, in 1945. Tegenover het tweede pand (huisnummers 14-16) woonde de familie Van der Veen (MS 54)
  3. Oosterbeek 1945. Overal lagen herinneringen aan de Slag om Arnhem. In de omgeving van de Oranjeweg werden onder andere Britse helmen en andere uitrustingsstukken aangetroffen (MS 54)

 

Lewis, David

  1. Zondag 17 september 1944, vliegveld Keevil. De bemanning van Stirling LK-544 van 299 Squadron poseert met de twee piloten van het zweefvliegtuig dat die dag naar Arnhem moet worden gesleept. Van links naar rechts: W/O A.G. Brown, piloot; F/Sgt N. Ledward, radio-telegrafist; F/Lt L.N. Bussey, navigator; Sgt J.D. Firth, boordwerktuigkundige; W/O J.W. Eady, bommenrichter; W/O D.T. Lewis, staartschutter, en de twee gilderpiloten. Van de laatsten weet de auteur slechts één naam: Ted Legg (MS 45)
  2. Een Stirling van ‘A’ Flight, 299 Squadron, tijdens de vlucht naar Arnhem gefotgrafeerd vanuit de staartkoepel van Lewis’ toestel op dinsdag 19 september 1944 (MS 45)
  3. Horsa glider en Stirlings worden op Keevil in gereedheid gebracht. Het is mogelijk dat deze foto op 19 september 1944 is gemaakt, en dat zou betekenen dat onder andere Poolse zweefvliegtuigen, bestemd voor de Johannahoeve zijn te zien (MS 45)
  4. September 1944: Stirlings op het vliegveld Keevil (MS 45)
  5. Sleeptoestellen en gliders boven Engeland op weg naar Europa. Helaas is niet bekend waar, wanneer en tijdens welke operatie de foto is genomen. Wie kan opheldering verschaffen? (foto via David Lewis, collectie Gemeentearchief Renkum) (MS 55)

 

Leyten, Bart

  1. Op 30 augustus jl. werd in de polder Meinerswijk bij Arnhem met behulp van een zware hijskraan een Duits luchtafweerkanon opgegraven. De loop van het stuk geschut, dat de terugtrekkende Duitsers hadden laten springen, lag er naast en is op de foto niet zichtbaar (64)

 

Loos, Jan

  1. De familie Loos voor hun huis op De La Reyweg 7 in Oosterbeek. Lang na de oorlog werd er een nieuw huis gebouwd op het open gedeelte tussen hun huis en het huis op de achtergrond (MS 102)

 

Lowrie, Joe

  1. Lance Corporal Jim Lowrie (MS 101)

 

 

 

Maassen jr, G.H. (Geert)

  1. De zerk op het graf van August Bakhuis Roozeboom op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (1 mei 1997) (MS 56)

 

Maassen sr, G.H. (Geert)

  1. Het huis van de familie Huisman (links) en Kelderman/Maassen (rechts). Op deze na-oorlogse foto staat in de tuin de heer J.P. Kelderman, die zich na de amputatie van zijn been op krukken moest voortbewegen. Op de voorgrond een mast van de troleylijn, die toen door de straat liep (MS XXXV)

 

Mawdsley, R.

  1. Soldaat R. Mawdsley (Signal platoon, HQ Company, 1st Battalion, The Border Regiment), januari 1944 (foto via R. Mawdsley, collectie Alex Junier) (MS 55)

 

Man, Jaap de

  1. ‘Zonnewende’ (Cronjéweg 25), ca 1943 (MS 47)

 

Lt. P. McFarlane

  1. Een onbekende foto uit de Slag om Arnhem, opgenomen door Mr. McFarlane op 18 of 19 september 1944. Locatie: hoek Utrechtseweg, Klingelbeekseweg. De huizen op de achtergrond staan langs de Klingelbeekseweg. Het 6-ponder kanon staat gericht op de Utrechtseweg en het terrein daarachter, ‘Den Brink’ (de KEMA) (43)
  2. Een Britse 6-ponder anti-tank kanon staat op de hoek van de Klingelbeekseweg en de Utrechtseweg. Het stuk geschut staat gericht in westelijke richting en bestrijkt zo de Utrechtseweg bij de KEMA. Het huis van de familie Van Mens maakt deel uit van de rij huizen op de achtergrond, maar is net niet zichtbaar (collectie Airborne Museum) (MS 120)

 

Het betreft hier dezelfde opname, waarvan het bestaan in 1991 bekend werd gemaakt.

 

Mammen, W.

  1. Zonder onderschrift (AM 16)

 

Meiboom, Paul

  1. De plek van afbeelding 1 anno 2010 (MS 104)
  2. De plek van afbeelding 6 anno 2010 (MS 104)
  3. Major John Timothy als kapitein in 1943 (123)

 

Meiden, E. van der

  1. Tijdens de viering van het 25-jarig jubileum van de VVAM op 21 mei jl [2005] zitten drie leden van de vereniging wat te praten op een van de 17-ponder kannonen naast het Airborne Museum (99)

 

Meijer, Jan

  1. De pasfoto van de 15-jarige Jan Meijer, die in 1944 werd gemaakt voor zijn persoonsbewijs (MS 93)

 

Mekkink, Johan

  1. Deze foto werd genomen in 1945, kort nadat de bewoners van hun evacuatie-adres waren terggekeerd naar de Zonneheuvelweg 16. Links staat kapitein Blaauw, ernaast Truus Korporaal. In het midden Chris Korporaal, gymnastiekleraar in Oosterbeek. Bij de provisorisch geïnstalleerde kachel waarop werd gekookt, staat Miep Mekkink-Verdoorn. Het jongetje op de voorgrond is Jopie Verdoorn, de jongere broer van wijlen Hans Verdoorn, die mij [Chris van Roekel] vertelde over kapitein Blaauw. Op de voorgrond liggen kussen te drogen in de zon (MS 87)

 

Midden, Leo van

  1. Trackschakel met verbindingspen (AM 13)
  2. Eén van de langwerpige sporen langs de Oorsprongsbeek. Samen met nog enkele andere verlagingen wordt dit spoor reeds decennia geïnterpreteerd als Britse schuttersputten van tijdens de slag om Arnhem. Dit terwijl de geschreven bronnen deze locatie niet noemen (Archeologische Werkgroep WO2 AWN17) (AM 13)
  3. Eén van de originele sporen van Britse schuttersputten langs de Oorsprongbeek (AM 14)
  4. Uitzicht vanaf de reconstructie richting de Duitse linie westelijk van de Borsselenweg (AWN) (AM 14)
  5. Royal Enfield met dropkooi in de Glider Collection in Wolfheze (AM 16)

 

Titus Mills

  1. Bij de opening van de speciale “Rememberance Garden’ bij de Walhampton Independent Prepatory School near Lymington op vrijdag 30 september 2016, was ook Peter Wilkinson aanwezig. Op de foto poseren v.l.n.r. Claar Ter Horst, Sophie Lambrechtsen-Ter Horst, Peter Wilkinson en Hiltje van Eck (AM 9)

 

Miedema, Frits

  1. Bestuurslid Robert Voskuil ontvangt uit handen van voorzitter Ben Kolster de oorkonde, die behoort bij de benoeming van ‘Lid van Verdienste van de VVAM’ (AM 5)
  2. Ben Kolster bedankt Henk van de Brand voor al het werk dat hij voor de VVAM heft gedaan (AM 5)
  3. Okko Luursema ontvangt van Ben Kolster een doos wijn, als dank voor het feit dat hij altijd aanwezig is met zijn boekenstand bij de door de VVAM georganiseerde evenementen (AM 5)

 

Minkman, Judith

  1. Achter de Oude Kerk in Oosterbeek, waar in september 1944 de 75mm Pack Howitsers van ‘F’ Troop van het 1st Airlanding Light Regiment RA waren opgesteld, zette een re-enactment groep op 17 september 2016 opnieuw een kanon van dit type neer. Daarmee werd een aantal losse flodders afgevuurd, hetgeen een bijzonder spectaculair beeld opleverde (AM 9)

 

Museum of Army Flying, Middle Wallop

  1. Een bladzijde uit het notitieboekje van aalmoezenier Captain/Reverend G.A.F. Pare (toegevoegd aan The Glider Pilot Regiment) uit September 1944: “Casualty list compliled at Oosterbeek and Apeldoorn during battle + captivity period’ (MS 64)

 

Mutsaerts, Paul

  1. De volledig vernielde toren van de Eusebiuskerk in Arnhem in 1945 (collectie Airborne Museum) (AM 2)
  2. Tijdens een bevoorradingsvlucht in september 1944 neergeschoten Stirling bommenwerper, gefotografeerd in 1945. Vermoedelijke lokatie: eregsn in de Betuwe ten zuiden van Arnhem (collectie Airborne Museum) (AM 2)
  3. De zwaar beschadigde Walburgis Kerk in Arnhem, gefotografeerd door Paul Mutsaerts in 1945 (collectie Airborne Museum) (AM 2)

 

Narodowe Archiwum Cyffrowe, Polen

  1. Twee soldaten van de 1st (Polish) Independent Parachute Brigade oefenen met radioapparatuur tijdens een training in Groot Brittanië (AM 13)

 

Nederlandse Spoorwegen

  1. Detail van de vernielde trein (MS III)

 

Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH)

  1. De rups komt zeer waarschijnlijk van deze Panzer IV Ausf H. Op de boeg zijn twee granaatinslagen te zien die afkomstig zouden kunnen kunnen zijn van het stuk van Robson en/of Kill (2155-000540, NIHM) (AM 12)
  2. Sosabowski op vliegveld RAF Saltby, vlak voor vertrek (AM 13)
  3. 23 september 1944: Sosabowski (links) in gesprek met Maj.Gen. Thomas in de buurt van Slijk-Ewijk (AM 13)

 

Gemeente Nijmegen, Bureau Archeologie

  1. Bij archeologisch onderzoek in de Waalsprong is in 1998 aan de Groenestraat in Oosterhout tussen nederzettingssporen uit de achtste eeuw voor Christus deze kring van granaathulzen blootgelegd. Het betreft hulzen van een Brits 25-ponder kanon van het type Ordnance Q.F. pr Mark 1 of Mark 2. De kring is geïnterpreteerd als Engelse geschutsstelling. De foto toont de hulzen in hun oorspronkelijke situatie, de jalon is 2m lang (MS 89)

 

Nijmeegs Archief

  1. Luchtfoto De Laar en spoorwegovergang in 1944 (MS 116)

 

Onderzoeksgroep Historisch Terreinonderzoek Wereldoorlog II

  1. In mei/juni 1996 heeft de Onderzoeksgroep langs de Oramjeweg te Oosterbeek een paar schuttersputten uitgegraven op de locatie waar in september 1944 het hoofdkartier van het reconnaissance Squadron was gevestigd. De foto toont onder andere stengun-magazijnen, een pionierschop, een rantsoenblik, etensblikken en een knopenschaar, om uniformknopen te peotsenzonder dat het uniform vies wordt (MS 89)

 

Oorthuys, Jasper

  1. Het publiek tijdens de recente thema-avond Anti-tank (AM 14)

 

Parool

  1. Wolfhezerweg te Wolfheze, 1945. Op een dumpplaats nabij de Amsterdamseweg zijn onder andere dropkooien samengebracht ( uit ‘Het Parool”, Arnhem …. Doode Stad… die zal herleven”, 1945 (via Berry de Reus) (MS 85)

 

Particuliere collectie

  1. Vlakbij deze, door de Britten uitgeschakelde Duitse tank bij de CAMIZ zuivelfabriek, oostelijk van de Rijnbrug in Arnhem, werden Jan Meijer en zijn vriend door een Duitse soldaat tegengehouden. Een metalen brug met pijpleidingen, die over de straat liep, was tijdens de slag geknakt en op de tank terecht gekomen. De foto werd in 1945 genomen (MS 93)
  2. Wie zijn deze meisjes, die in september 1946 werden gefotografeerd op de Airborne Begraafplaats (117)
  3. Voorbedrukte ‘briefkaart’ van de NSDAP (MS 104)
  4. Majoor John Waddy op de Ginkelse Heide in september 1961 (MS 105)
  5. Twee Duitse militairen in een buitgemaakte ‘airborne’ jeep. Waar is deze foto gemaakt? (119)
  6. Company Sergeant Major Reginald John Philp (126)
  7. Oosterbeek, 23-25 september 1944. Een Sturmhaubitze 42, Ausführung G, van de Sturmgeschütz Brigade 280 op De Dam, met op de achtergrond het huis ’t Maerlant (Fangmanweg) (129)
  8. Generaal Sosabowski, commandant van het 1st Polish Independent Parachute Brigade tijdens een inspectie van de troepen (AM 4)
  9. De Oude Kerk in Oosterbeek na de restauratie, maar nog zonder torenspits (ca. 1953). Op de voorgrond een Britse bevoorradingscontainer, met daarop een korte beschrijving van de gebeurtenissen in september 1944 (AM 8)

 

Patton, Mr.

  1. Sergeant Norman Patton (MS IV)

 

Pauwels, P.

  1. In de jeep in het grootste diorama van het Airborne Museum zit een sergeant van de Royal Artillery. Op zijn rechtermouw van boven naar beneden: de emblemen 24-14, 2 en 7 (MS 42)

 

Peatling, Bob

  1. 17 september 2005. Na afloop van de onthulling van het monument voor het Arnhems Verzet op de achtergevel van het Musis Sacrum, wordt de Arnhem-verteraan Bob Peatling door een televisieloeg geïnterviewd (100)

 

Pieterse, Tanno

  1. De familie Pieterse, achter hun huis aan de Bakenbergseweg 17 in Arnhem. V.l.n.r. de heer en mevrouw Pieterse, Tanno en zijn broer Leo. De foto werd kort na de oorlog genomen (MS 117)
  2. Het huis van de familie Pieterse aan de Bakenbergseweg. Op de achtergrond is een deel van het koetshuis van het landgoed De Sterrenberg zichtbaar. Die gebouwen zijn na de oolog afgebroken (MS 117)
  3. Bob Laing, 1st Parachute Battalion, die op 19 september 1944 zijn Rode Kruis tas moest achterlaten bij het Gemeente Museum in Arnhem (MS 117)

 

Pijpers, Jan

  1. Tijdens de afgelopen herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats legt Frank Newhouse samen met twee Nederlandse kinderen een krans bij het Cross of Sacrifice (116)
  2. Op 11 oktober ontving Luitenant-kolonel Gerrit Pijpers uit handen van burgemeester Gebben de erepenning van de gemeente Renkum. Op de achtergrond Gerrits echtgenote Johanna (116)

 

Polish Institute and Sikorski Museum, The (London)

  1. Valburg, 24 september 1944. Na aankomst in de tentenkamp (of is het na afloop van de conferentie?) praat Major-Generaal Stanislaw Sosabowski (met de handen op de rug), commandant van de 1st Polish Independent Parachute Brigade Group, met enkele Geallieerde officieren. Geheel links: Major Desmond Pascale, stafofficier van het 5th Battalion The Dorsetshire Regiment; rechts naast hem, op de rug gezien, Lieutenant-Colonel R. George Stevens, de Britse ‘liasion officer’ van de Poolse brigade. Captain J.L. (Jack) Betts (rechts) en major G.R. (Geoffrey) Pack (tweede van rechts) staan er ook bij. Zij zijn respectievelijk plaatsvervangend commandant en commandant van de C-Comapny van het 5th Bn Dorsets (MS 61)
  2. Het lijkt alsof Major-General G.I. Thomas, commandant van de 43rd Wessex Infantry Division, na afloop van de bijeenkomst met generaal Sosabowski praat. In werkelijkheid negeert hij de Pool, en wendt zich rechtstreeks tot overste Stevens, die links (niet zichtbaar) staat (MS 61)
  3. Na de topontmoeting klimmen Sosabowski en Stevens bij een Britse chauffeur in de jeep, die hen van het Valburgse bivak, naar het hoofdkwartier van Lieutenant-Generaal F.A.M. Browning (commandant van het 1st British Airborne Corps) in Nijmegen zal brengen. De Poolse generaal heeft dankbaar gebruik gemaakt van de alom aanwezige fruitbomen door een appel te conficeren (op het camouflagenet op de motorkap ligt er nog één). Op die kap ligt ook een helgele herkenningslap; dergelijke stukken stof werden tijdens Market Garden gebruikt ter identificatie van Geallieerde soldaten en voertuigen (MS 61)

 

Politie Gelderland-Midden

  1. Een medewerker van de Explosieven Opruimings Dienst toont de Britse Mills 36 handgranaat, die op 5 maart jl. [2013] door een scholier werd meegenomen naar de Bernulphus School in Oosterbeek (130)

 

Pospesch, PK Berichter

  1. Zonder onderschrift [Bild 183 -191-0912-503] (MS 128)

 

Presser, Sem

  1. Vluchtende burgers op de Rosendaalseweg in Arnhem

 

Pronk, Patrick

  1. De onthulling op 3 mei jl. [1995] van een plaquette aan boerderij de Hazehof in Kesteren als herinnering aan de 16 Britse parachutisten en één Amerikaanse vlieger, die daar door het verzet verborgen werden gehouden van 18 tot 23 september 1944. V.l.n.r. sergeant A.E. Spring, soldaat J. Westbury, en de Amerikaanse 2e luitenant E. Fulmer (60)

 

Putten, F. van der

  1. De dropkooi tijdens de tentoonstelling te Driel (foto F. van der Putten, september 2004) (MS 85)

 

Reid, John

  1. September 1944, Stirling LJ-883 van 570 Squadron RAF is samen met een ander toestel op weg van Arnhem naar huis. Het moet de 17e, 18e of 20e zijn (MS 57)

 

Reinders, Philip (collectie)

  1. Captain Desmond T. Kavenaugh (rechts, 25 jaar oud), commandant van het 2e Peloton van 250 (Airborne) Light Composite Company van het Royal Army Service Corps; links zijn compangiescommandant, Lieutenant-Colonel M. St. John Packe (MS 65)
  2. In het midden W/C J.A. Sproule, rechts Sqn Ldr C. McVeigh, en links de squadron-mascotte: de hond Brevet. Het ernstige gerucht ging dat het beest bang was voor katten (foto 31 mei 1945) (MS 71)
  3. Dakota’s van 437 Squadron RCAF in de vlucht, 1944/45 (foto via W.H. Porter) (MS 71)
  4. Dakota FZ-656, die op 21 september 1944 noodlandde bij Turnhout (MS 71)
  5. De verkeerstoren op vliegveld Blake Hill Farm, 1944/1945 (MS 71)
  6. Soldaat Arthur Foster, B Compagmie, Border Regiment, die op 21 september 1944 sneuvelde in de tuin van een huis aan de Veerweg in Oosterbeek. Zijn stoffelijke resten werden in het voorjaar van 2003 gevonden bij graafwerkzaamheden (94)
  7. De voorkant (de zuidoostgevel) van huize Sonneberg, gefotografeerd in 1943 of 1944. In de toten links had majoor Perkins in het begin van de strijd zijn hoofdkwartier (MS 83)
  8. De zuidwestkant van huize de Sonnenberg. Rechts het hoofdgebouw, links daarvan een deel van de bijgebouwen aan de binnenplaats en geheel links de duiventoren (MS 83)
  9. De bijzondere Stengun bajonet die onlangs werd gevonden op de Ginkelse Heide op de plaats van op 17 en 18 september 1944 de C Company van het 7th Battalion King’s Own Scottish Borderers ingegraven zat (97)
  10. Britse geweerpatronen en een fosforgranaat, die onlangs werden gevonden in een voormalige schuilplaats van militairen van het 10th Parachute Battalion in de bossen van de Kleine Kweek, noordelijk van de Amsterdamseweg, ter hoogte van restaurant “De Leeren Doedel” (99)
  11. Modificatie plaatje uit een Horsa zweefvliegtuig (105)
  12. Eind vorig jaar kwamen bij het uitgraven van een voormalige artilleriestelling van het 112e Field Regiment RA bij Lienden in de Betuwe veel 25-ponder hulzen en munitiekisten tevoorschijn (106)
  13. Luitenant Harry M.A. Cambier (MS 100)
  14. Airborne helm met embleem in het Airborne Museum (117)
  15. Het zwaar beschadigde restant van de schoorsteen van de steenfabriek van Korevaar, westelijk van Driel (121)
  16. Het nieuwe informatiepaneel bij de schuttersputten van het hoofdkwartier van de 4e Para Brigade op de Johannahoeve (130)

 

Reus, Berry de

  1. Rondgang Luitenant-Kolonel Mackenzie en heer Boersma langs het diorama commando-post Generaal Urquhart in de kelder van Hartenstein (4),
  2. Diorama 3-inch mortier in de kelder van Hartenstein (6)
  3. Horsa (model) (7)
  4. Filmploeg in actie voor Hartenstein (8)
  5. Tex Banwell overhandigt zijn battledress aan directeur Wilhelm (10)
  6. Brigadier Chatterton en Mr. Clarke bekijken met directeur Wilhelm het model van de drie Horsa gliders, vervaardigd door de heren Belonje en van Pelt (12)
  7. Met een druk op de knop stelt de heer Mark Chapman de audio-visuele presentatie in gebruik (13)
  8. De tentoonstelling “De Slag om Arnhem in schilderijen en tekeningen” werd officieel geopend door de heer Charles L.J.F. Douw van der Knap (14)
  9. Brian Urquhart in het Airborne Museum (15)
  10. De aanbieding van de nieuwe vitrine aan het Airborne Museum (16)
  11. Donderdag 20 september [1984]. Generaal Urquhart houdt een toespraak in de Eusebius Kerk tijdens de Welkomsbijeenkomst voor de Arnhemveteranen (FB 16)
  12. Generaal Hackett en generaal Urquhart bekijken tijdens een bezoek aan het Airborne Museum een van de diorama’s in de kelder (FB 16)
  13. Dame Vera Lynn in gesprek met de burgemeester van renkum en zijn vrouw (FB 16)
  14. De burgemeester van de gemeente Renkum jhr. Mr. H.G. van Holthe tot Echten bedankt brigadegeneraal D.E. Canterbury voor de door het Army Air Corps aangeboden kerstboom (17)
  15. Majoor Duyts ontvangt de medaille-set van de in 1984 overleden stafsergeant John Douglas Brooke uit handen van mr. R. Beasley (20)
  16. De romp met cockpit van de HORSA-glider in het nieuwe Army Air Corps Museum in Middle Wallop (21)
  17. Onze voorzitter, de heer J. Smits (rechts), dankt Mr. Maynard voor zijn werk voor de Vereniging (22)
  18. Een deel van de tentoonstelling ‘Fotograferen tijdens de Slag om Arnhem’ (22)
  19. Huize Hartenstein in de steigers tijdens het schilderen van de buitenmuren (23)
  20. Generaal Sir John Hackatt ontvangt de “Roll of Honour” uit handen van de samensteller, de heer J.A. Hey (24)
  21. Kolonel P.R.R. de Burgh bedankt Christien de Haan uit Heelsum voor de portrettekening, die zij van hem had vervaardigd aan de hand van foto’s uit 1944 (24)
  22. Voor het aanbrengen van de muurschildering in de kelderverdieping van het Museum is het grote diorama van de binnentrekkende Britse troepen ontruimd (25)
  23. De heer Peelen overhandigt W. Duyts de medailles-set van Reg Bagguley, in het midden de heer Groeneweg (26)
  24. Als officiële heropeningshandeling van het grote diorama in de kelder van het Airborne Museum, plaatste Mr. Ch.B. Labouchère een helm op het hoofd van de in het diorama aanwezige verzetsfiguur (27)
  25. Overzicht van een deel van het op 3 juni geopende diorama van binnentrekkende Britse troepen in Oosterbeek (27)
  26. Zwarteweg 14, Arnhem, 17 september 1944. Generaal Urquhart vertelt aan mevrouw L. van Wordragen van het comité “Arnhem West”, waar hij in september 1944 vanuit het raam van de bovenverdieping een Duitse tank kon zien staan (28)
  27. De heer Pit overhandigt een gesigneerd exemplaar van zijn boekje “Oorlog over Oosterbeek” aan drs. A. Groeneweg van het bestuur van de Stichting Airborne Museum (29)
  28. ZKH Prins Bernard met het eerste exemplaar van het jubileumboek “De Oogst van tien jaar”, dat hem werd oerhandigd door drs. J.W. Verlinden, voorzitter van de Board of Trustees van het Airborne Museum. In het midden drs. A. Groeneweg, een van de samenstellers van het boek (30)
  29. ZKH Prins Bernard kijkt aandachtig naar de foto’s van de speciale tentoonstelling “De Oogst van tien jaar” (30)
  30. Het Nederlands-Canadese bouw- en restauratieteam voor de gerestaureerde SHERMAN-tank “Argyle” naast het Airborne Museum (31)
  31. Majoor Schultz overhandigt drs. J. Smits, voorzitter van onze vereniging, een plaquette. De overdracht van de gerestaureerde tank is hiermee een feit (31)
  32. Aandachtige toehoorders bij de herdenking van de Slag om Arnhem in Driel. V.l.n.r. Major-General A.J. Deane-Drummond, leider van de Pilgrimage en Mr. R. Gasowski en Mr. J. Lorys, vertegenwoordigers van de Polish Airborne Forces Association (32)
  33. Ex AFPU-cameraman Gordon Walker vertelt over zijn ervaringen tijdens de Slag om Arnhem voor de video-camera van Bal Video Producties (32)
  34. De heer J. Lammerts signeert de eerste exemplaren van zijn nieuwe boek “Oosterbeek, September 1944” (33)
  35. In een van de diorama’s in de kelder van het museum is sinds kort de recent verkregen vlammenwerper tentoongesteld (34)
  36. Met een druk op de knop van een oude zend-ontvanger opent de heer Nieuwstraten de tentoonstelling “Het Verzet en de Slag om Arnhem”(35)
  37. Mevrouw Urquhart draagt het persoonlijke Pegasus-vaantje van Generaal Urquhart over aan de voorzitter van de Stichting Airborne Museum, drs J.W.A.M. Verlinden (36)
  38. Zondag 17 september. Als speciale gasten waren dit jaar op de Airborne Begraafplaats aanwezig HKH Prinses Margriet en haar echtgenoot de heer Pieter van Vollenhoven. Recht: Generaal Frost, leider van de Pilgrimage (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  39. Schoolkinderen leggen tijdens de herdenkingsdienst bloemen op de graven van de gesneuvelden (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  40. The Reverend E.L. Philips tijdens zijn preek voor de duizenden aanwezigen op de Airborne Begraafplaats. Links pastoor A. Wissink en dominee H.J. Ponsteen (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  41. Donderdag 14 septembe. Veteraan Ray Duke (in rolstoel) en mevrouw Hanny Berendsen van de Stichting “Lest We Forget” leggen bloemen bij de plaquette in de muur van de Koning Willem III kazerne in Apeldoorn, waar na de Slag om Arnhem veel Britse en Poolse gewonden werden verpleegd (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  42. Zaterdag 16 september. Drie veteranen salueren nadat zij een krans hebben gelegd bij het monument bij de Rijnbrug in Arnhem (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  43. Zaterdag 16 september. Generaal Frost legt een krans bij het monument voor de Eerste Onafhankelijke Poolse Parachutisten Brigade in Driel (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  44. Vrijdag 15 september. Onthulling van het monument voor de Royal Engineers en de Royal Canadian Engineers op de Rijndijk in Driel (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  45. Zondag 17 september. Oude legervoertuigen van de vereniging “Keep them Rolling” rijden in een lange kolonne Oosterbeek binnen (Bijlage bij Nieuwbrief 36)
  46. De heer G.H. Maassen sr. krijgt van de schrijver Mr. C. Cholewczynski het eerste exemplaar van het boek “De Polen van Driel” (38)
  47. Jubileum excursie 1990. Voor een aandachtig gehoor geeft de archivaris van de gemeente Arnhem, drs. P.R.A. Iddekinge, uitleg over de strijd die in september 1944 woedde rond de Rijnbrug in Arnhem (39)
  48. Tijdens de boot-excursie over de Rijn moest twee keer de sluis bij Driel worden gepasseerd (39)
  49. Generaal Sir John Hackett tijdens de aanbieding van het schilderij ‘Oosterbeek Crossroads, 22 September 1944’ (40)
  50. Leden van de VERON, die hun medewerking gaven aan de tentoonstelling ‘Calling Sunray’, poseren bij een jeep met verbindingsapparatuur achter het Airborne Museum (42)
  51. Champagne van Luuk Buist voor Jan van Os en Brigadier Mike Dauncy na de succesvolle landing met het zweefvliegtuig (44)
  52. Een deel van de opgegraven onderdelen van de Britse zend-ontvang apparatuur na het schoonmaken (MS XXXIII)
  53. De voorzitter van onze Vereniging, de heer J. Smits, overhandigt de DE VRY filmcamera aan de vice-voorzitter van de Stichting Airborne Museum, de heer A. Groeneweg (45)
  54. Na de uitvaartplechtigheid voor mevrouw Kate Ter Horst werden alle bloemen en kransen neergelgd in de tuin van de familie Ter Horst, rond het beeldje van de vallende Pegasus, die zich in het donkere vijvertje spiegelt (46)
  55. Na de opening van de expositie ‘Gewonde bevrijders, burgers en bezetters’ praat dr. Jan Terlouw met de Britse artsen Derrick Randell en David Wright (46)
  56. De burgemeester van de gemeente Renkum, drs. J.W. Verlinden (geheel rechts) ontvangt uit handen van drs. J. Smits het eerste exemplaar van het boekje ‘Who was Who’. Links van de heer Smits de heer C. van Roekel, samensteller van het boekje. Geheel links de heer Siegers van de drukkerij Meijer & Siegers (46)
  57. Burgemeester Verlinden dankt Commander Moore voor de 75mm Pack Howitser. Links: Sergeant-majoor Meijers van de E.O.D. Kon. Landmacht en Sergeant eerste klas Stauber (47)
  58. De 75mm Pack Howitser wordt na aankomst bij het museum uitgepakt (47)
  59. Burgemeester Scholten, Majoor Bush, burgemeester Verlinden en Pastoor Wissing in gesprek op een van de door de Dinners Club van het 3rd Parachute battalion (1941-1945) geschonken zitbanken (48)
  60. Onder goedkeurende blikken van mevrouw Eleonore van der Vlist (l), penningmeester R. Fennema en redacteur R. Voskuil (r), signeert mevrouw Hendrika van der Vlist de eerste exemplaren van haar boek ‘Oosterbeek 1944’ (48)
  61. Het Airborne Museum, dat sinds 1978 is gevestigd in huize ‘Hartenstein’, wordt binnenkort ingrijpend gerenoveerd (49)
  62. Omringd door zijn familie bekijkt Mr. J. ter Horst het eerste exemplaar van de heruitgave van het boek ‘Een Regimental Aidpost’ (50)
  63. Truus Oosterhaar bij de graven van de Geallieerde vliegers die zij al vijftig jaar verzorgt (50)
  64. Generaal-majoor John Frost tijdens de herdenkingen in 1989 (51)
  65. In het kader van de renovatie van het Airborne Museum hangen Eef Vellinga en Wiebo Boersma nieuwe foto’s op in en een van de benedenzalen (51)
  66. Memorial Service op de Airborne Begraafplaats, zondag 19 september 1993 (52)
  67. Op 19 september j.l. ontving ons lid mw. G.J.H. (Truus) Oosterhaar uit handen van de Britse ambassadeur Sir David Miers de versierselen doe behoren bij de onderscheiding Member of the British Empire (M.B.E.). Links de Britse militaire attaché Lt.-Col. John Young. Zie ook Nieuwsbrief 50 (52)
  68. De renovatie van het Airborne Museum (onder leiding van Gerritsen Bouwgroep B.V. uit Renkum) vordert gestaag (52)
  69. De stoffelijke resten van de in januari van dit jaar gevonden soldaten van The Border Regiment werden op 8 oktober 1993 herbegraven op de Arnhem Oosterbeek War Cemetery (52)
  70. Kunstschilder Huub Milder legt de laatste hand aan de achtergrond van het nieuwe diorama (53)
  71. Luitenant Jongen van de Gravendienst legt de stoffelijke rest bloot van een Britse soldaat (53)
  72. Renkums burgemeester Verlinden en wijnimporteur Brünning heffen het glas bij de presentatie van de ‘Airborne wijn’ op 17 maart 1994 (54)
  73. Generaal King, gefotografeerd door Berry de reus tijdens de Airborne-herdenking van 1991 (MS 43)
  74. Het nieuwe diorama van de opstelling van 75mm Pack Houwitsers in de uiterwaarden bij de Oude Kerk in Oosterbeek, dat voor een belangrijk deel werd gefinancieerd met gelden van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum (55)
  75. Airborne Begraafplaats zondag 19 september 1944. Van links naar rechts generaal Sir John Hackett, Koningin Beatrix, Prins Charles, drs. J.W.A.M. Verlinden, burgemeester van de gemeente Renkum (56)
  76. Drukte bij de inschrijving van de veteranen in het gemeentehuis in Oosterbeek (september 1994)
  77. Onthulling van het monument voor de Gelders burgers door generaal Sir John Hackett op 14 september 1994 (56)
  78. Herdenkingsdienst n de Eusebius Kerk in Arnhem op 15 september 1994. V.l.n.r. Dr. J. Terlouw, Commissaris van de Koningin in de Provincie Gelderland, generaal Sir John Hackett en Prins Willem Alexander (56)
  79. Veteranen bij de Stille Tocht naar het Airborne Monument bij de Rijnbrug in Arnhem op 16 september 1994 (56)
  80. Prins Bernard, generaal Sir John Hackett en Prins Charles tijdens een informeel gesprek na de dropping op de Ginkelse heide op 17 september 1994 (56)
  81. 17 september 1994. Drie kleinkinderen van generaal Stanislaw Sosabowski, in 1944 commandant van de Eerste Onafhankelijke Para Brigade, leggen bloemen bij het Poolse Monument in Driel (56)
  82. Charles, Prince of Wales, legt een krans bij het Cross of Sacrifice op de Airborne Begraafplaats tijdens de herdenkingsdienst op 18 september 1994 (56)
  83. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats leggen kinderen bloemen op de graven (18 september 1994) (56)
  84. Tijdens een bezoek aan het Airborne Museum krijgt generaal Sir John Hackett een schilderijtje aangeboden van het huis waar hij in het najaar van 1944 zat ondergedoken. Mevrouw Urquhart ziet belangstellend toe (56)
  85. Bij de onthulling van het monument voor de omgekomen Air Despatchers houdt kolonel Rupert Wallis, vice-presedent van het organiserende comité, een toespraak (56)
  86. Voor de video-documentaire ‘We’ll See You in September’ wordt kolonel Paddy de Burgh geïnterviewd in Park Hartenstein, op de plaats waar in september 1944 het hoofdkwartier van de artillerie was gevestigd (56)
  87. Zaerdag 27 augustus 1994. Na 50 jaar staan weer jeeps klaar om door de tunnel in de spoordijk Arnhem – Utrecht te rijden. In de vorige nieuwsbrief deden we daar verslag van (57)
  88. Afgelopen september werd een plaquette aangebracht op de muur van het Belastingkantoor bij de Rijnbrug in Arnhem, ongeveer de plaats van luitenant-kolonel John Frost in september 1944 zijn hoofdkwartier had (57)
  89. Na de opening van de tentoonstelling ‘De Bevrijders’ op 5 april jl., schenkt de voorzitter van de Stichting Airborne Museum, drs. J.W.A.M. Verlinden, een exemplaar van de vlag ’50 jaar bevrijding’ aan de Canadese militaire attaché, kolonel F.K. Laforge (58)
  90. 5 april 1995. Chris van Roekel, samensteller van het Scholenproject, overhandigt de eerste exemeplaren van de nieuwste editie, aan de voorzitter van de Vereniging Vrienden, drs. J. Smits (links) en aan de heer Verlinden, voorzitter van de Sichting Airborne Museum (58)
  91. Tijdens de excursie naar Hamminkeln (27 mei jl) geeft de heer Nitrowski aan de hand van foto’s uit maart 1945 uitleg over de landingen van de 6e Britse Airborne Divisie (59)
  92. De overdracht van de thermo-hydrograaf en de Cine-Kodak 8 camera op 8 juni 1995. V.l.n.r. Geert Maassen, J.W.A.M. Verlinden, A. Groeneweg, mevrouw I.E. Clous-Veen en haar zoon, en de heer W. Boersma (59)
  93. Zaterdag 16 september 1995. Kolonel John L. Waddy, die dit jaar de Pilgrimage leidde, feliciteert op de Ginkelse Heide veteraan Ted Shaw met zijn geslaagde parachutesprong. Ted Shaw is de vertegenwoordiger van de Vereniging Vrienden in Groot-Brittannië (60)
  94. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek op 17 september jl. wist The Reverend R.F. Bowers zijn gehoor te boeien met een indrukwekkende, ontroerende en ook humoristische preek (60)
  95. De HAMILCAR glider in het Museum of Army Flying in Middle Wallop, een van de musea die tijdens de excursie naar Engeland bezocht zullen worden (61)
  96. De Renkumse burgemeester Verlinden, voorzitter van de Stichting Airborne Museum, dankt Eef Vellinga bij zijn afscheid, op 12 januari jl. in ‘Hartenstein’, voor het vele werk dat Eef gedurende 17 jaren voor het museum heeft verricht. Rechts Neli Vellinga-Nijholt (61)
  97. Oosterbeek, 13 december 1995. Luitenant Jongen en adjudant Bolle van de Gravendienst bezig met het opgraven van het stoffelijk overschot van een Britse militair bij de Westerbouwing (61)
  98. In het Airborne Forces Museum in Aldershot overhandigt 18 april 1996, Jan Altink namens de excursiegangers een Arnhemse herdenkingsvlag uit 1994 aan assistent conservator Diana Andrews (62)
  99. Squadron Leader R.E.A. Wadley geeft op 19 april 1996 uitleg in de grote hangar van No. ! Parachute Training School op Brize Norton, waar aanstaande parachutisten hun grond-training krijgen (62)
  100. Vrijdag 7 juni 1996, Airborne Museum ‘Hartenstein’ te Oosterbeek. Onder het goedkeurend oog van Luuk Buist (rechts), bekijken Brigadier Dauncey en zijn vrouw de tentoonstelling ‘No Engines’ (63)
  101. Culemborg, 1996 (week 30). In aanwezigheid van de voorzitter en de scretaris van de Politie Sport Vereniging Renkum, HH P. Vos en H. Boers, en voor de camera van Joop Bal bij de firma Stol de afslag van de eerste, speciale medaille voor de komende 50e Airborne Wandeltocht (63)
  102. 21 september 1996. Major T.I.J. Toler, die dit jaar ‘Leader of the Pilgrimage’ was, feliciteert op de Ginkelse Heide een aantal veteranen met hun geslaagde parachutesprong (64)
  103. Helaas liet het weer enigszins te wensen over tijdens de herdenkingsdienst op 22 september jl. op de Airborne Begraafplaats. Als bescherming tegen de regen hebben deze meisjes van de Koninklijke Harmonie een plastic zak om hun klarinet gedaan (64)
  104. Tijdens een informele bijeenkomst op 21 september 1996 legt een delegatie van het 10th Battalion, The Parachute Regiment, bloemen bij het monumentje in de tuin voor het huis Utrechtseweg 192 in Oosterbeek. De panden in deze omgeving werden in september 1944 verdegigd door leden van het genoemde bataljon (64)
  105. Bij een rondleiding door het nieuwe magazijn van het Airborne Museum ‘Hartenstein’ tijdens de themadag op 15 december jl. toont Wybo Boersma belangstellende leden uniformstukken uit de collectie (65)
  106. De reconstructie van een ontmoeting tussen een Britse patrouille en Oosterbeekse burgers tijdens de Slag om Arnhem, ten behoeve van het affiche voor de tentoonstelling ‘Onverwachte Gasten’ in het Airborne Museum ‘Hartenstein’. Op de achtergrond De Tafelberg, een van de hotels die in september 1944 dienst dedden als noodhospitaal.(13 maart 1997) (66)
  107. Oosterbeek, 19 februari 1997. Samensteller Cor Janse (midden) overhandigt in het Airborne Museum de eerste exemplaren van zijn tweede boek “Blik Omhoog” aan Philip Reinders en Peter Vrolijk, als dank voor hun waardevolle medewerking (66)
  108. Tijdens de afgelopen Algemene Ledenvergadering op 26 april 1997 bedankt voorzitter J. Smits de scheidende penningmeester R. Fennema voor al het werk dat hij voor de Vereniging heeft gedaan (67)
  109. Twee militairen van de Bergings- en Indentificatiediensr van Koninklijke Landmacht, verzamelen de stoffelijke resten van een gesneuvelde Britse militair, die op 7 juli 1997 bij graafwerkzaamheden, werden gevonden lags de Van Lennepweg in Oosterbeek (67)
  110. Oosterbeeb, 16 september 1997. De heer E.R. Oosterwijk uit Meppel poseert bij het Airborne Museum ‘Hartenstein’ met de jachthoorn van John Frost, die hij in juli 1945 vond bij de Rijnbrug in Arnhem (68)
  111. Tijdens de paradropping op de Ginkelse Heide op 20 september jl. geniet The Reverend R.F. Bowers samen met een kennis van een glaasje oude jenever (68)
  112. Zaterdag 20 september 1997. Voertuigen van de vereniging “Airborne Battle Wheels Oosterbeek’rijden in kolonne op de Telefoonweg, die hen midden over het voormalige landingsterrein ‘X’ voert. De tocht eindigde bij het Airborne Museum (68)
  113. De bouwploeg van ‘Bevrijders achter prikkeldraad’: Theo Diepenbroek, Roland Boekhorst, Barry Tijssen, Jaap Jansen, Henk van de Brand en Willem de Ruyter (70)
  114. Een Douglas C-47 Skytrain (door de Britten ‘Dakota’ genoemd) in het Airborne Museum in St. Mère Église. Dit is een van de musea die tijdens de excursie naar Normandië in mei 1999 zullen worden bezocht (71)
  115. Oosterbeek, 20 september 1998. The Reverend J.G. Morrison tijdens zijn preek op de Airborne Begraafplaats. Links van hem luitenant-kolonel H.B.M. Wanders, aalmoezenier bij de Koninklijke Landmacht (72)
  116. Tijdens de herbegrafenis van stoffelijke resten van Britse militairen op 18 september 1998, wordt een van de drie kisten naar het nieuwe graf op de Airborne Begraafplaats gedragen (72)
  117. Op 16 september jl. legde Major Tony Hibbert een krans bij het monument in Brummen, dat herinnert aan de Britse militairen die daar tijdens een vluchtpoging op 23 september 1944 door de Duitsers werden doodgeschoten. Hibbert, die zelf bij deze actie betrokken was, wist te ontsnappen en dook onder (72)
  118. Bij de opening van de expositie ‘Ontsnapping over de Rijn’ in het Airborne in het Airborne Museum op 16 april 1999, waren ook Job en Maarten van den bent aanwezig. Zij waren in het najaar van 1944 nauw betrokken bij de organisatie van de Pegasus operaties. Hier ontvangen zij van de museumstichtingvoorzitter J.W.A.M. Verlinden (tweede van rechts) een exemplaar van het boekje ‘Ontsnapping over de Rijn’. Rechts de heer Wybo Boersma, de organisator van de expositie (74)
  119. De battledress van generaal Sir John Hackett, die nu, samen met andere persoonlijke bezittingen, in het Airborne Museum ‘Hartenstein’ wordt tentoongesteld (74)
  120. Hns Timmerman, Philip Reinders, Peter Vrolijk en Alex Junier stelden de tentoonstelling ‘I regret to have to inform you’ samen. De foto werd op 4 augustus 1999 gemaakt in het gemeentehuis te Oosterbeek door Berry de Reus (75)
  121. Met militair ceremonieel worden de vaandels van het 10e Battalion The Parachute Regiment overgedragen aan het Airborne Museum (76)
  122. Vlak voor de aanvang van de herdenkingsdienst op de Airborne begraafplaats lopen de geestelijken die de dienst zullen leiden naar het spreekgestoelte. Vooraan The Reverend R.F. Bowers (76)
  123. Na de onthulling van de REME bank achter het Airborne Museum bekijkt burgemeester Verlinden de inscriptie die op de rugleuning is aangebracht (76)
  124. Mervyn Potter bij de Clarlair bulldozer die door de Vereniging Vrienden voor het Airborne Museum is aangeschaft. Mr. Potter was in september 1944 ingedeeld bij de 261 Field Park Company Royal Engineers, die een dergelijke bulldozer meenamen naar Arnhem (76)
  125. Tijdens de herdenking bij de brug in Arnhem worden de vaandels gestreken (76)
  126. In een lange kolonne van meer dan 100 oude militaire voertuigen worden de veteranen op zondag 19 september 1999 door de dorpen van de gemeente Renkum rondgereden (76)
  127. Tijdens de ‘Farewell Parade’ op zondagmiddag 19 september 1999 marcheren de veteranen onder luide toejuichingen van de burgerij van het Airborne Museum naar het Gemeentehuis (76)
  128. Staande in een jeep leidt Brigadier Mike Dauncey de Farewell Parade (76)
  129. Een Brencarrier was een van de oude militaire voertuigen die door de vereniging ‘Airborne Battle Wheels’ tijdens de herdenking aan het publiek werd getoond (76)
  130. Airborne Museum ‘Hartenstein’ te Oosterbeek, 17 december 1999. De militaire attaché van de Britse ambassade, luitenant-kolonel Simon Lloyd, heeft uit handen van de samesteller, Peter Alexander van Teeseling, het eerste exemplaar ontvangen van het boek ‘Over & Over’ (76)
  131. De heer M. Kremer van de Nederlandse Luchtmobiele Brigade en Mr. J. Elliot, de jongste Britse Air Despatcher, drukken gezamenlijk de knop op de lessenaar in, waarmee de tentoonstelling “Green On” is geopend (78)
  132. De Herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats te Oosterbeek was op zondag 17 september 2000, en daarbij waren drie geestelijken betrokken. De Britse Reverend R.A.W. Boyce, geflankeerd door twee Nederlandse vrouwelijke collega’s: dominee M.M. van Soest (links) en pastor M.H.A. Wiendels-Neijenhuis (80)
  133. 15 september 2000. In het Airborne Museum ‘Hartenstein’ontvangt Wybo Boersma uit handen van de Renkumse burgemeester Verlinden de onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (80)
  134. Het uniform van de Nederlandse Commando Tom Italiaander, dat onlangs door zijn weduwe werd geschonken aan het Airborne Museum. Korporaal Italiaander nam in september 1944 deel aan de Slag om Arnhem. Zie ook Ministory No. 68 bij Nieuwsbrief no. 80 (81)
  135. Tijdens de opening van de tentoonstelling over de Royal Engineers op 23 april jl. bekijken de auteur van het boek ‘Airborne Engineers’, The Shiny 9th’,Patrick Pronk, en veteraan E.C. O’Callaghan de tentoongestelde foto’s (82)
  136. Deelnemers aan het ‘Engelse Weekend’ van 22 tot 24 juni 2001, poseren voor het Airborne Museum (foto 23 juni 2001) (83)
  137. Op 22 juni jl. bezocht de 50.000ste leerling het Airborne museum in het kader van het Scholenproject. Hij kreeg van Vriendenvoorzitter Chris van Roekel een aantal cadeaus als aandenken aan deze dag (83)
  138. Frosts jachthoorn met inscriptie, die onlangs werd teruggevonden (83)
  139. 23 september 2001. Naar aanleiding van de aanslagen 12 dagen eerder in de Verenigde Staten hadden de kinderen die op de Airborne Begraafplaats bloemen op de graven legden, vlaggetjes gemaakt met daarop het woord ‘Vrede’ of ‘Peace’. Na de herdenkingsdienst gaven zij deze vlaggetjes aan de veteranen (84)
  140. Woensdag 19 september 2001. Prins Willem-Alexander en Maxima Zorreguieta arriveren bij het Airborne Museum (84)
  141. Patrick Pronk hield op 3 november jl. in huize ‘Overdal’ in Oosterbeek een lezing over de 9th (Airborne) Field Company, Royal Engineers (84)
  142. 12 september 2001. Major en Mrs. Holt poseren voor het Airborne Museum met hun nieuwe gids voor Operatie Market Garden (84)
  143. Voor de opening van het Dorset terras op de Westerbouwing op 20 september, werd veteraan Walter Smith, net als in september 1944, per boot over de Rijn gezet (84)
  144. Modelbouwer Guy DeLillio en zijn vrouw Nina bij de opening van de tentoonstelling ‘Market Garden in miniatuur’op 18 april 2002 (86)
  145. 31 maart 2002. Peter Wilkinson (links) draagt een aantal persoonlijke bezittingen van de op 27 februari jl. overleden Dennis Munford over aan de directuer van het Airborne Museum, de heer W. Boersma (87)
  146. 5 juni 2002. Slopers zijn bezig het de afbraak van Huize de Tafelberg. Alleen het voorste deel, dat de status van monument heeft gekregen, zal worden behouden (87)
  147. Airborne Begraafplaats, 22 september 2002. Tijdens de herdenkingsdienst leggen kinderen bloemen op de graven (88)
  148. 16 september 2002. De vorige voorzitter van de Vereniging Vrienden, Chris van Roekel, ontvangt uit handen van auteur Karl Margry een exemplaar van het boek ‘Operation Market Garden, Then and Now’. Chris kreeg dit boek als dank voor al het werk dat hij de afgelopen twintig jaar heeft gedaan voor onze vereniging. Dit cadeau was hem toegezegd bij zijn afscheid op 6 april van dit jaar, toen hij, vooruitlopend op het verschijnen van deze publikatie, een ‘symbolische boekenbon’ ontving (88)
  149. Op 8 september jl. hield Niall Cherry een lezing in restaurant Schoonoord in Oosterbeek (88)
  150. Miniatuur Hartenstein (89)
  151. Arend Langenberg en Joop Bal bespreken de tekst voor de nieuwe audiovisuele presentatie in het Airborne Museum (89)
  152. Philip Reinders toont een Duitse helm, die hij in 2002 vond bij het opgraven van een Duitse luchtafweerstelling in de Rosandepolder te Oosterbeek (89)
  153. 20 september 2003. Na afloop van hun parachutesprong op de Ginkelse Heide praten Britse veteranen met Nederlandse schoolkinderen (92)
  154. 21 april 2004. Na de opening van de tentoonstelling ‘We will remember them’ bekijken burgemeester Bruinooge van Renkum en mevrouw van Slooten, echtgenote van de voorzitter van de Stichting Airborne Museum, Mr. J. van Slooten, de vitrine met gedenkpenningen (93)
  155. Social evening, 13 februari 2004. Ouders wijzen hun kinderen op de maquette in het Airborne museum de plaatsen aan, die een belangrijke rol hebben gespeeld bij de Slag om Arnhem. In het midden onze voorzitter Ben Kolster (93)
  156. 14 september 1994, nabij het Airborne Museum. Sit John Hackett (geheel rechts) onthult het monument voor de Gelderse burgers (MS 82)
  157. De op 1 december jl [2004] overleden Z.K.H. Prins Bernard bezocht op 11 mei 1988 het Airborne Museum, ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan in Huize Hartenstein (96)
  158. Kinderen bewonderen de medailles van een veteraan, tijdens de herdenkings-bijeenkomst in het Geldredome op 16 september 2004 (96)
  159. Tijdens de receptie bij het Airborne Museum op zaterdag 18 september 2004, spreekt Prins Charles de genodigde toe (96)
  160. Airborne Museum ‘Hartenstein’, 8 april 2005. Nadat hij de officiële opneing van de tentoonstelling over operatie Amherst heeft verricht, ontvangt de heer Tupet-Thomé van directeur Wybo Boersma een herinneringsbord. In april 1945 nam de heer Tupet-Thomé als eerste luitenant deel aan de luchtlandingen in Noord-Nederland (98)
  161. 18 maart 2005. Dr. Michael Hal Sosabowski houdt in de Concertzaal in Oosterbeek een lezing over zijn overgrootvader, generaal Stanislaw Sosabowski (98)
  162. 23 maart 2005. Soldaat Arthur Poster wordt met militaire eer begraven op de Airborne Begraafplaats te Oosterbeek (98)
  163. Terugblik op de 61-ste herdenking van de Slag om Arnhem. Drie veteranen bij de herdenkingsbijeenkomst in de ‘Berenkuil’ in Arnhem op 16 september 2005. Rechts Jim Flavell, die tijdens de slag bij de Arnhemse brug vocht (100)
  164. Tijdens het symposium dat ter gelegenheid van het afscheid van Wybo Boersma werd georganiseerd in de Pietersberg in Oosterbeek, dankt waarnemend voorzitter Mr. J. van Slooten Wybo voor al het vele werk dat hij sinds 1972 voor het Airborne Museum heeft gedaan (100)
  165. 16 september 2005. De as van Ted Shaw wordt bijgezet op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (100)
  166. Tijdens de presentatie van het boek ‘The Royal Airforce at Arnhem’ op 16 september 2005, overhandigt een van de auteurs, Philip Reinders, het eerste exemplaar aan Mrs. Anne Long uit Canada. Zij is de suster van warrant Officer P.B. Tonner, die gewond raakte bij een crash van Dakota KG 418 bij de Buunderkamp, ten westen van Wolfheze. Hij overleed in 1945 in een krijgsgevangenkamp in Duitsland (100)
  167. De samenstellers van het boek ‘All Men are Brothers’, Andries Hoekstra (midden), overhandigt de eerste exemplaren aan veteranen van de eerste Onafhankelijke Pools Parachutisten Brigade en aan de ambassadeur van Polen. Hij wordt daarbij geassisteerd door Frans Ammerlaan (100)
  168. 18 september 2005. Op het bordes van het Airborne Museum ontvangt Wybo Boersma uit handen van Majoor Tj. Herman (retd.) en Generaal Secretary Mevrouw Luitenant (retd.) I Hrynkiewicz het vaandel van de Polish Airborne Forces Association. Het vaandel zal permanent in het museum worden tentoongesteld ter herinnering aan de rol van de 1st Polish Parachute Brigade bij de Slag om Arnhem (100)
  169. De op 18 november jl [2005] overleden Cora Baltussen, nam op 18 september 2005 nog deel aan de herdenkingsplechtigheden in Driel. Hier zit zij tussen de Poolse majoor T.J. Herman (Retd) en de kleinzoon van generaal-majoor Stanislaw Sosabowski, Mr. Michael Sosabowski (101)
  170. 15 september 2005. Het door Sergeant Kevin Costello in september 1944 buitgemaakte pistool van de Duitse generaal Kussin, wordt door de heer Tanno Pieterse overgedragen aan Frans Smolders, directeur van het Airborne Museum (101)
  171. 14 juli 2006. Burgemeester P.M. Bruinooge van Renkum opent de expositie ‘Burgers’, door het opgraven van ‘door burgers in oorlogstijd begraven kostbaarheden’ (103)
  172. 1 juni 2006. Onder het toeziend oog van Michael Sosabowski legt Frans Smolders de Bronzen Leeuw van generaal Stanislaw Sosabowski in een vitrine van het Airborne Museum (103)
  173. 4 mei 2006. Joop Bal maakt opnamen op de Rijnbrug in Arnhem voor de documentaire over de geschiedenis van de film Theirs is the Glory (103)
  174. 15 juni 2006. Patrica Summers-Hartley (links) poseert met haar twee dochters bij het graf van haar vader Edward Hartley (103)
  175. 15 september 2006. Burgemeester P.M. Bruinooge van Renkum feliciteert Alan Hartley met het nieuwe monument voor de RAF, dat een plaats heeft gekrgen voor het Airborne Museum. Alan Hartley nam het initiatief voor dit monument en verzamelde de benodigde fondsen (104)
  176. 9 september 2006. Producent Joop Bal overhandigt in de Concertzaal in Oosterbeek de eerste exemplaren van de DVD-box met de film “Theirs is the Glory” aan burgemeester Bruinooge en aan Ben van Dillen (104)
  177. 16 september 2006. Het nieuwe monument voor generaal Stanislaw Sosabowski op het Polenplein in Driel (104)
  178. 7 september 2006. De nieuwe voorzitter van de Stichting Airborne Museum, de heer Driekus Heij (midden) bekijkt samen met de auteurs Wybo Boersma (links) en Philip Reinders (rechts) het nieuwe boekje ‘Bruintje Beer bij Arnhem’ (104)
  179. 5 juli 2007. De gerestaureerde container van het type H wordt door de Vereniging Vrienden overgedragen aan de Stichting Airborne Museum. V.l.n.r. Ivar Goedings (secretaris VVAM), Wybo Boersma (lid van het Stichtingsbestuur), Driekus Heij (voorzitter van de Stichting) en de heer Wamelink (de restaurateur) (107)
  180. Arnhem-veteranen James Cleminson, John Waddy en Tony Hibbert poseren bij de plaquette voor generaal Sosabowski, die op 21 september werd onthuld op het Polenplein in Driel (108)
  181. Op 12 december jl. [2007] opende de burgemeester van Arnhem, mevrouw Krikke, samen met de voorzitter van de stichting Airborne Museum, Driekus Heij, het Info Centrum over de Slag om Arnhem in het gebouw van de afdeling Volkshuisvesting naast de Rijnbrug (108)
  182. Teun Berserik, schrijver en illustrator van het boek ‘Jaap Jansen, ongewoon soldaat’ toont Bep Jansen, de weduwe van Jaap, na afloop van de presentatie op 14 september, zijn orginiele tekeningen, die voorlopig worden tentoongesteld in het Airborne Museum (108)
  183. Dankzij het prachtige weer kon de rechtstreekse uitzending van het radioprogramma ‘Verre Verwanten’ op zaterdagmiddag 20 oktober plaatsvinden vanuit de ‘achtertuin’ van het Airborne Museum. Aan de tafel v.l.n.r. Chris van Roekel, Robert Voskuil, Driekus Heij en (met koptelefoon) radiomaker Ben Kolster (108)
  184. 28 januari 2008. Chris van Roekel (rechts) en wethouder Nico Peek bekijken samen met kinderen van de bernulphus School de nieuwe uitgave van het boekje ‘De Tommies komen’ (109)
  185. Kolonel John Waddy geeft tijdens de battlefield tour op 19 april 2008 uitleg bij het punt langs de Dreijenseweg, waar hij op 19 september 1944 gewond raakte (110)
  186. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airborne begraafplaats leest Brigadier Mike Dauncey DSO DL, “Leader of the Pilgrimage”, een aantal verzen uit de Bijbel. In september 1944 speelde luitenant Dauncey een zeer belangrijke rol bij de verdediging van het gebied rond de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek (112)
  187. In aanwezigheid van familie en vrienden werd op 19 september het kistje met de as van Bill Fulton begraven op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek. Rechts The Very Reverend Dr. Jeff Cuttell, die de korte plechtigheid leidde (112)
  188. 23 september 2008. Tijdens een speciale herdenkingsbijeenkomst op de oosterbegraafplaats in Enschede leggen kinderen bloemen op de graven van Britse militairen, die op 23 september 1944 werden neergeschoten tijdens het zogenaamde ‘Brummen-incident’ (112)
  189. De grote plataan, die meer dan 120 jaar achter huize Hartenstein heeft gestaan, werd afgelopen september gekapt, om plaats te maken voor de ondergrondse uitbreiding van het Airborne Museum (112)
  190. Met een handdruk bezegelen de burgemeester van Renkum, de heer Gebben (midden), en de voorzitter van de stichting Airborne Museum, de heer Heij, de overdracht van de villa Hartenstein. Links Paul Tirion, de bouwcoördinator (113)
  191. Voor de “Airborne Experience, September 1944” is een deel van een HORSA glider nagebouwd. De foto toont het moment dat de cockpit bij het Airborne Museum wordt afgeleverd (115)
  192. Na de officiële opening worden de VIP’s rondgeleid door voorzitter Driekus Heij en bouwcoördinator Paul Tirion (116)
  193. Adam en Judith Urquhart bij de smock, die hun vader, generaal-majoor R.E. Urquhart, droeg tijdens de Slag om Arnhem (116)
  194. De witte jas die dokter Randall Martin in september 1944 droeg in de verbandpost, die was gevestigd in Huize ter Horst in Oosterbeek werd op 17 september jl [2009] door Sophie Lambrechtsen – ter Horst overgedragen aan het Airborne Museum. Links naast Sophie, haar broer Kees en links op de achtergrond burgemeester Gebben (116)
  195. Tijdens een bijeenkomst in het gemeentehuis in Oosterbeek op 2 september overhandigt joernalist Laurens van Aggelen (links) Burgemeester Gebben van Renkum het eerste exemplaar van zijn boek ‘Airborne Memoral[6] Service’ (116)
  196. De Canadese Sherman tank, die tot voor kort aan de oostzijde van het museum stond, is begin september door een grote kraan neergezet naast het nieuwe ingangsgebouw van het Airborne Museum (116)
  197. In de weken voor de opening van het museum moest nog keihard gewerkt worden om alles op tijd klaar te krijgen. Hier zijn Hans van de Velden en Michel Clements bezig met het opknappen van de jeep op het ‘landingsterrein’ in de ‘Airborne Experience 1944’ (116)
  198. Jan Hovers, de nieuwe directeur van het Airborne Museum (121)
  199. Burgemeester Gebben van de gemeente Renkum speldt Robert Voskuil de versierselen op, die behoren bij de benoeming tot ‘Ridder in Orde van Oranje Nassau’. Dit gebeurde na afloop van de Algemene Ledenvergadering van de VVAM op 19 maart jl. [2011] (122)
  200. Op 1 september 2011 werd bij het Airborne Museum in Oosterbeek een luistersteen’ onthuld. Op de foto v.l.n.r. Driekus Heij (voorzitter van de Stichting Airborne Museum), Gerrit Staal (initiatiefnemer voor het Airborne Bier), Paul Tirion (penningmeester van de Stichting Airborne Museum), Erik Heinrich (wethouder), Jan Hovers (directeur van het Airborne Museum) en Hans Wiegel (voorzitter van de Nederlandse Bierbouwers) (124)
  201. Op 3 september 2011 onthulde Johnny Peters, voorzitter van de Arnhem Veterans Club samen met scholiere Emma Arfman het beeldje ‘Soldaat met bloemenkind’. Het beeldje staat tegenover het Airborne Museum (124)
  202. Herbegrafenis van Lewis Curtis op 3 oktober 2012 (MS 116)
  203. Onder de goedkeurende blikken van enkele museumvrijwilligers probeert bibliotheekmedewerker Pieter Augustinus in het Airborne Museum de nieuwe ‘verhalen secretaire’ uit (130)
  204. Een foto uit de 80-jaren van de vorige eeuw. Berry de Reus en directeur Carel Wilhelm poseren in het souterrain van het museum bij het (nu niet meer bestaande) grote diorama van de intocht van de Britse tropen (AM 1)
  205. Airborne Begraafplaats, Oosterbeek, 21 september 2014. Kinderen leggen bloemen op de graven van de gesneuvelde millitairen (AM 3)
  206. 21 september 2014. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek leest Colonel (retd) John Waddy een aantal verzen uit de Bijbel (AM 3)
  207. 20 september 2014. Koning Willem Alexander legt in Driel een krans bij het monument voor de 1e Onafhankelijke Poolse Parachutisten Brigade. Deze herdenking werd o.a. bijgewoond door de Poolse president Komorowski en Premier Rutte (AM 3)
  208. 19 september 2014. Tijdens de conferentie ‘Bridge tot he Future’ ontvangt Sophie lambrechtsen-ter Horst uit handen van Renkums burgemeester Jean Paul Gebben versierselen die behren bij de onderscheiding ‘Ridder in de Orde van Oranje Nassau’ (AM 3)
  209. Met een wervelend muziekaal theaterspektakel, ‘Thank you Mr. Veteran’ kwam zondagmiddag 21 september 2014 in Oosterbeek een einde aan de 70eherdenking van de Slag om Arnhem. De musicalachtige show, op het grasveld voor het Airborne Museum, werd bijgewoond door ruim 30 Britse en 10 Poolse veteranen. Oosterbeekse schoolkinderen deelden zonnebloemen uit aan de veteranen (AM 3)
  210. Kranslegging bij het Airborne Monument tegenover het Airborne Museum ‘Hartenstein’ in Oosterbeek (AM 4)
  211. Wim Duyts neemt op 21 september 2011 in het Airborne Museum de medailleset in ontvangst van Mr Owen, veteraan van de Slag om Arnhem (AM 4)
  212. Tanno Pieterse tijdens zijn toespraak voor de Arnhem Veterans Club op 21 september 2011 (AM 4)
  213. Kranslegging bij het Airborne Monument in Arnhem. Op de achtergrond de Walburgis kerk (AM 5)
  214. Sarah Thurling-Heijse, de nieuwe directeur van het Airborne Museum (AM 5)
  215. Tijdens een bijeenkomst op 9 mei jl. in de Concertzaal in Oosterbeek ontvangt Burgemeester Gebben van Renkum uit handen Ingrid Maan het eerste exemplaar van haar boek ‘Weggemoffeld’ (AM 5)
  216. Koning Willem Alexander legt op 20 september 2014 een krans bij het monument voor de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade op het Polenplein in Driel (AM 6)
  217. De eerste ‘Afternoon Tea’ die op 27 september 2015 werd gehouden in het Airborne Museum (AM 6)
  218. 12 september 2015. Anje Brummelkamp- van Maanen bekijkt samen met drie jeugdige familieledn het eerste exemplaar van haar zojuist gepresenteerde dagboek (AM 6)
  219. Na de opening van de expositie over de gebroerders Kuik bekijken burgemeester Jean Paul Gebben vab Renkum en Els Kuik de objecten in een van de vitrines (AM 6)
  220. Het Airborne Museum in Heelsum, na de kranslegging op 17 september 2014 (AM 7)
  221. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VVAM op 19 maart jl. geeft Wybo Boersma uitleg over de verslechterde verhouding tussen de VVAM en de Stichting Airborne Museum (AM 7)
  222. De ere-voorzitter van de VVAM, Chris van Roekel, luistert tijdens de Algemene Ledenvergadering ingespannen naar de discussies over de toekomst van de Vereniging Vrienden (AM 7)
  223. Op zaterdagmiddag 4 juni [2015] organiseerde een groep bezorgde burgers, onderleiding van Wiljo Pas uit Oosterbeek een spontane protestactie tegen de sloop van Hotel Dreijeroord. Met oude historische militaire voertuigen zoals jeeps en een halftrack reed men naar het voormalige hotel, waar journalisten van TV Gelderland en van lokale kranten te woord werden gestaan (AM 7)
  224. Zittend in een rolstoel, die geduwd wordt door de waarnemend burgemeester van Renkum, Hein Bloemen, bekijkt de 93-jarige Poolse veteraan Jozef Wojciechowski in het Airborne Museum de expositie over zijn leven (AM 7)
  225. De Oude Kerk in Oosterbeek, met op de voorgrond een van de jeeps die op 17 september 2016 deel nam aan de ‘Race tot he Bridge’(AM 8)
  226. Op Bevijdingsdag (5 mei 2016) vloog een Britse Dakota laag over Hartenstein en het Airborne Monument (AM 8)
  227. Tijdens de plechtigheid op zondagmiddag 18 september jl. [2016] staat veteraan Geoff Roberts in gedachten verzonken voor de ingnag van Hotel Dreyeroord, waar hij kort daarvoor een krans heeft gelegd. Geoff Roberts vocht in september 1944 bij Dreyeroord (AM 8)
  228. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats legt ‘the leader of the Pelgrimage’, Laurie Weeden, in september 1944 Staff Sergeant in het Glider Pilot Regiment, een krans bij het Cross of Sacrifce (AM 8)
  229. John Grayburn, zoon van luitenant John ‘Jack’ Grayburn die op 20 september 1944 sneuvelde bij de Rijnbrug in Arnhem, staat in de expositie EGO in het Arborne Museum bij zijn vaders medailleset. De meest linkse medaille in de set is het Victoria Cross (AM 8)
  230. 5 oktober 2016. Onder grote belangstelling worden achtereenvolgens Corporal Donald S. Noble en Private Harold J. Lewis herbegraven op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (AM 8)
  231. Een zuster van een van de geïdentificeerde militairen van het Border Regiment kijkt naar de nieuwe steen op het graf van haar in 1944 omgekomen broer (AM 8)
  232. De Regimental Aid Post, die van 16-18 september in de Concertzaal was ingericht, gaf een indruk van de omstandigheden, waaronder het Britse medische personeel in september 1944 moest werken (AM 8)
  233. Bij de Concertzaal met de ‘Regimental Aid Post’ vertelt een Britse veteraan aan belangstellenden wat zijn eigen ervaringen waren tijdens de Slag om Arnhem (AM 8)
  234. Zoals ieder jaar bemande Wybo Boersma op 17 september jl. [2016] de stand van de Vereniging Vrienden op de Ginkelse Heide in Ede (AM 8)
  235. De achterkant van Hotel Dreijeroord tijdens de sloop afgelopen najaar. Naar verwachting zal het nieuw te bouwen ‘White House’ eind dit jaar klaar zijn. In uiterlijk zal het sterk gelijken op Hotel Dreijeroord zoals de soldaten van 7 KOSB dat in september 1944 aangetroffen (AM 11)
  236. Chris van Roekel, 1934 -2018 (AM 12)
  237. Wim Duyts (AM 15)
  238. Medailles in de Stiltekamer (AM 15)

 

Rieder, Fred

  1. September 1944. Een brandend zweefvliegtuig op landingszone ‘S’ (collectie Gemeentearchief Arnhem) (MS 72)

 

Rieken, Wil

  1. Wil Rieken legt als 11-jarig meisje bloemen op het graf van Trooper Edmond op de Airborne begraafplaats in Oosterbeek (130)

 

Royal Air Force

  1. Luchtfoto van de omgeving van het Rijnhotel in Arnhem, 19 september 1944 (MS IX)
  2. Luchtfoto, genomen op 12 september 1944. In het midden de Sonnenberg. De circel geeft bij benadering de posities van het 4th Parachute Squadron Royal Engineers gedurende de slag aan (MS 83)
  3. Luchtfoto van 6 september 1944 waarop in het midden het gebied zichtbaar is dat Dr. R.S. Tjaden-Modderman op 17 september fotografeerde. 1. De Lisztstraat, waar de fotograaf stond met zijn camera, 2. De Beetenhovenstraat met huizen aan de noordzijde, 3. De Mahlerstraat met het talud naar het toenmalige Gemeenteziekenhuis, met daarop een strook donker gekleurde sparren. Tussen de drie genoemde straten ligt een driehoekig open terrein, dat op de foto van de heer Tjaden-Modderman zichtbaar is op de voorgrond. Na de oorlog werd dat stuk grond volgebouwd (99)
  4. Luchtfoto van de Arnhemse Rijnbrug die werd genomen in de middag van 16 september 1944. Het is een van de laatste foto’s van de brug voor de slag. De analist die de foto interpreteerde heeft de coördinaten van de zuidelijke oprit met inkt aangegeven (collectie Robert Voskuil) (105)
  5. Een detail van een luchtfoto van Oosterbeek, die op 6 september 1944 werd gemaakt door een verkenningsvliegtuig van de RAF. Boven in de foto loopt de Utrechtseweg en parallel daar aan de Cornelis Koningstraat. In het midden van de foto loopt de Johannaweg vanaf de Cornelis Koningstraat in zuidelijke richting en eindigt in een circelvormig wijkje. Op de linkerhoek (westhoek) van de Cornelis Koningstraat en de Johannaweg bevond zich het huis/winkel van de familie van Zanten. Op het open terrein noordelijk van de Cornelis Koningsstraat was tegen over dat huis al in het begin van de oorlog een zigzag-loopgraaf gegraven, waarin kon worden geschuild bij beschietingen vanuit de lucht. Deze schuilloopgraaf is op de foto zichtbaar als een donkere zigzag-lijn. In de linkerbenedenhoek van de foto is met enige moeite een deel van het Lukassenpad zichtbaar en links daarvan een klein stukje van de Annastraat. In de rechterbenedenhoek is een deel van de Weverstraat te zien (Collectie Gelders Archief) (MS 126)
  6. Afbeelding 6. Detail van een door de RAF gemaakte luchtfoto op 15 maart 1945 van Oosterbeek. De zichtbare loopgraven zijn Duitse stellingen van na de Slag (MS 127)
  7. Luchtfoto (2) van 6 september 1944: spoorlijn Utrecht – Arnhem ten westen van Station Oosterbeek Hoog, rechts aan de rand van de linkerfoto (RAF 541 squadron) (MS 130)
  8. Luchtfoto 15 maart 1945: In de laatste dagen van de slag lag het operatiegebied van het squadron in de wijk ten noorden van Hartenstein: tussen Oranjeweg, Paul Krugerstraat en Mariaweg (AM 16)

 

Ransom, George

  1. Woensdag 20 september 1944. De ‘waterploeg’ van 133 PFA in de bossen bij Otterlo. Op de achterste rij Cpl. Pimperton en Pte Easthough; vooraan WO I Boyes and Sgt. (collective Fred Pimperton) (MS 53)

 

Ree, Herco van de / Joop Topma

  1. 11 november 2012. Tijdens het college ‘spionage met luchtfoto’s in de oorlog’ voor kinderen van het Museum Jeugd Universiteit, toont docent Robert Voskuil een kleine luchtcamera uit de Tweede Wereldoorlog (129)

 

Regionaal Archief Nijmegen

  1. Keizer Lodewijkplein, kijkrichting oostelijk, op de achtergrond het afgebrande Huize Belvoir, stelling van de Fallschirmjäger (MS 129)
  2. Keizer Lodewijkplein met uitgeschakeld Duits 88mm-geschut, kijkrichting zuidelijk naar de Meester Franckenstraat (MS 129)
  3. Keizer Lodewijkplein, kijkrichting zuidelijk. Linksachter Graadt van Roggenstraat, rechtsachter Meester Franckenstraat (MS 129)

 

Renes, Dick

  1. Deze halfrupsen staan op het conto van de Britse soldaten die in de Van Limburg Stirumschool zaten. De eerste, een Sd.Kfz.250/1 alt, werd later in de strijd opgeblazen door de parachutisten om te voorkomen dat de vijand gebruik kon maken van de inhoud: wapens, munitie en voedsel. Achter het voertuig de ruïne van de ‘Rode School’ (foto: 1945, Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B3056/3) (MS 78)

 

Revell, Scott (collectie)

  1. Generalmajor Friedrich Kussin, in September 1944 commandant van Feldkommandantur FK 632 (AM 6)
  2. Pagina uit het rapport van Jan Hey (MS 123.2)
  3. Het bidprentje van Willi Haupt (MS 123.2)
  4. Het graf van Willi Haupt op de begraafplaats Ysselstein (MS 123.2)

 

 

 

 

Roekel, Chris van

  1. Arnhem veteranen tijdens de Stille tocht naar het monument bij de Rijnbrug in Arnhem, 21 september 1985 (20)
  2. Enkele historische militaire voertuigen die tijdens de excursie in augustus zijn gebruikt (44)
  3. Onze secretaris, Mieke de Langen, verkoopt artikelen voor de Vereniging tijdens de eendaagse Airborne Wandeltocht (44)
  4. Voor het inpakken, adresseren en sorteren van de nieuwsbrief wordt mooit tevergeefs een beroep gedaan op vrijwilligers. Op de foto vier van de ‘stille werkers achter de schermen’in het Airborne Museum: (v.l.n.r. Willem de Ruyter, Jan Smits, Cees Wichhart en Mieke de Langen (63)
  5. September 1994. Samen met Johan Snoek (uitererst rechts) en mevrouw drs. Elsa Caspers staat generaal John Hackett voor het koetshuis/garage van het Huis te Maarn. Uiterst links mevrouw M. Hackett-Frena, en naast haar de heer Idenburg (MS 58)
  6. Generaal Sir John Hackett in een karakteristieke houding op later leeftijd (MS 58)
  7. De ‘Leader of the Pilgrimage’, Major-general A.J. Deane-Drummond (links), in gesprek met Major Tony Hibbert, vlakbij het ‘crossingpoint’ van Pegasus I (76)
  8. Een fraaie antieke haard siert sinds kort de koffiekamer van het Airborne Museum (76)
  9. Kapitein Otto Hugo Blaauw, ca. 1947 (MS 87)
  10. De Pieterbergseweg in Oosterbeek, gefotografeerd voor de Tweede Wereldoorlog. Rechts op de voorgrond het huis dat toen het nummer 28 droeg, waar oud-gezagvoeder Blaauw kamers huurde en van waaruit hij eind september 1944 de Joodse waardepapieren wist te redden (MS 87)
  11. De graven van de Luitenants Bussell en Cambier op de Algemene Begraafplaats in Vorden (MS 100)
  12. Huize ’t Selsham is gelegen aan de rand van Vorden, bij de weg naar Zutphen (MS 100)
  13. De beruchte S.D. officieren van de Arnhemse Dienstelle. Deze foto is destijds, omdat hij gespiegeld (zie onderscheidingen) werd afgedrukt, waarschijnlijk weggegooid en aldus in ‘onbevoegde’ handen geraakt. 1e rij: Nitsch – Elsholz – Strröbel – Schwarzenbäcken -Meijer – Wit. 2e rij: Ungen – Michels – Voskamp. (De juiste volgorde is niet zeker omdat de afbeelding is gespiegeld) (MS 100)
  14. De vrijwilligers die vier keer per jaar de Nieuwsbrief van de VVAM verzendklaar maken, kunnen dat sinds kort doen in het gebouwtje van de Politie Sport Vereniging op Park hartenstein (117)
  15. Izak de Vries, 1915 – 2009 (MS 112)
  16. Zomer 1945. Voor het huis van de familie Breman. V.l.n.r. Evert Jan Breman, Roelie Breman, Gerald Valvona, Jeanne Breman en Izak (Piet) de Vries (MS 112)
  17. Tijdens de 50e herdenking van de Slag om Arnhem in 1994 bezocht ik [Chris van Roekel] met Piet [Izak de Vries] het bruggetje waar hij zich tijdens de terugtocht in 1944 ernstig had bezeerd (MS 112)
  18. Samen met Chaplain General the Reverend Jonathan Woodhouse en Assistent Chaplain Geenral the Reverend Colonel Ian A. Evans feliciteerd de Abt van Downside Abbey, Dom Aidan Bellenger, Dom Selwyn Thorne met zijn 100e Zij overhandigen hem het schildje met het embleem van de Royal Army Chaplains (AM 3)

 

Ruiter, Herman de

  1. Kolonel b.d. N.J.A.P.H. van Es te paard voor het tuinhuis bij Utrechtsestraat 1. Foto uit 1914-1919 van Herman de Ruiter, glasnegatief bestemd voor ‘J. Kooiman, De Nederlandsche Strijdmacht en hare Mobilisatie in 1914’. De school waarvan aan de rechterkant een stukje te zien is, staat er anno 2010 nog steeds (niet zichtbaar vanaf de Utrechtsestraat) (foto via het Legermuseum, Delft) (MS 104)

 

Rutkowski, PK Kriegsberichter

  1. De door de Duitsers bij de van Borsselenweg in Oosterbeek ingezette Char B tank, gefotografeerd nadat deze door de Britten met een 6-ponder kanon was uitgeschakeld (collectie Airborne Museum) (AM 6)

 

Ruyter, W. de

  1. Een van de geschenken die leden kunnen verdienen door de verkoop van tien of meer loten in de loterij, is een originele ‘klok’ van een parachute harnas uit 1944 (50)
  2. Een verkleinde afbeelding van de Market Garden plaquette, die bij de Vereniging Vrienden van worden besteld (55)
  3. Het nieuwe, speciaal voor onze Veneniging door Peter Hicks ontworpen en vervaardigde, parabeeldje. Het is uitgevoerd in brondskleurig kunsthars, en is ca 25cm hoog (67)

 

 

 

Saidman, Popperphoto

  1. Augustus 1945. Op de hoek van de Utrechtseweg en de Klinkelbeekseweg in Arnhem spelen twee jongens met het restant van een achtergelaten Britse 6-ponderkanon. Links op de foto is nog een klein deel zichtbaar van de serre van de witte villa op de hoek van de Utrechtseweg en de Diependalstraat. Deze villa staat er heden ten dage nog steeds. Graag zouden wij in contact komen met deze jongens of met mensen die zich deze situatie nog weten te herinneren (114)

 

Sajah Productions

  1. Het monument op de dijk in Batenburg, dat herinnert aan de omgekomen bemanning van Stirling LJ 833, die daar op 21 september 1944 werd neergeschoten. Het gedenkteken bestaat uit een deel van het landingsgestel, dat zestig jaar na de crash als toegangspoort voor een varkensweide werd teruggevonden in Dieden, niet ver van Batenburg (100)

 

Schaik, W. van

  1. Eikenhouten overwegbeplating bij statation Wolfheze (Utrechts Archief, nr. 836116, opnamedatum 6 februari 1954) (AM 14)

 

Sigmond, R.N. (Robert) (collectie)

  1. Het 14e peloton ‘D’ Compagnie 7 KOSB. Scarborough, 1943 (MS XXXI)
  2. Major R.D. Sellon (MS XXXVII)
  3. De conservator van het Airborne Museum, de heer Berry de Reus, ontvangt op 27 maart 1997 uit handen van John Bui suit Canada de medailleset en het medisch instrumentarium van dokter Frazer. Rechts de heer A. Groeneweg bestuurslid van de museumstichting (66)
  4. De schrijver van het boekje ‘For no apparent Reason’, ons lid Bob Gerritsen, bij het graf van dokter Brownscombe op het Airborne Kerkhof te Oosterbeek (80)

 

Sigmond, Robin

  1. Op 19 september 2005 vond de onthulling plaats van een plaquette ter herinnering aan de gevchten die tussen 19 en 22 september 1944 rond hotel Dreyenoord werden gevoerd door de mannen van het 7th Galloway Battalion The King’s Own Scottish Borderers. Op de foto in het midden de iegenaar van het Hotel Dreyeroord, de heer A. van der Straaten, met achter hem de plaquette. De heer van Straaten en zijn zoon Jan Willem, de bedrijfsleider, geven al jaren belangeloos hun medewerking aan de jaarlijkse reunie van het 7th Rechts Henk Duinhoven (100)

 

Sijde, R. van der

  1. Een Jagdpanzer IV op de Utrechtseweg in Arnhem, ter hoogte van de Rosandelaan, rijdend in de richting van Oosterbeek, 18 september 1944 (88)

 

Smith, Dennis (AFPU)

  1. De eerste foto die fotograaf Smith maakte, nadat hij bij de Duitse stafauto was gearriveerd, toont de dode Generalmajor Kussin, voorin op de pasagiersstoel. Naast hem chauffeur Josef Willeke (collectie IWM, London) (AM 6)
  2. Nadat de beide dode mannen voorin de auto naar buiten zijn getrokken, fotografeert Smith eerst Generalmajor Kussin (Smith foto 2. Deze is niet bij dit artikel afgebeeld) en vervolgens aan de andere kant van de auto chauffeur Josef Willeke (Smith, foto 3). Die ligt buiten de auto met op zijn lichaam een Nederlandse karabijn Model 1895 (collectie IWM) (AM 6)
  3. Op 19 september 1944 staan de 75mm Pack Howitsers van No 1 Battery van het 1st Airlanding Light Regiment Royal Artillery opgesteld langs een open veld, westelijk van de Valkenburglaan in Oosterbeek. Op de foto vuurt Bombardier J. Buckley met zijn Pack Howitser in westelijke richting. Op de achtergrond de bossen van de Bilderberg (collectie IWM, BU 1095) (AM 9)

 

Snoek, Johan

  1. Johan Snoek, op de pasfoto van zijn persoonsbewijs (MS 82)

 

Smulders, Kees

  1. Een demonstratie van het afvuren van een 75mm Pack Houwitser op 15 september 2000, bij de Westerbouwing in Oosterbeek (81)

 

Sony Pictures

  1. De bespreking zoals weergegeven in de film A Bridge too Far (film still, 1977) (AM 16)

 

Steenhuis, Peter

  1. Ons lid Peter Steenhuis viel op zaterdag 21 september van het vorig jaar, als lid van de Luchtmobiele Brigade, de eer te beurt om deel te nemen aan de dropping op de Ginkelse Heide. De foto is gemaakt bij het vertrek op de vliegbasis Soesterberg (foto via Peter Steenhuis) (89)

 

Steer, Frank

  1. Lieutenant Colonel Michael Pak, commandant van het Royal Army Service Corps, 1st Airborne Division (MS 95)
  2. Captain Paddy Kavanagh, No. 2 Platoon, 250 Airborne Light Company (MS 95)
  3. Captain Jack Cranmer-Byng MC, No. 1 Platoon, 250 Airborne Light Company RASC (MS 95)

 

Tadema – Böhmer, Mevrouw A.

  1. De villa aan de Van Lennepweg, gefotografeerd ca. 1939 (MS 38)

 

Tiemens, W.H. (collectie)

  1. Verwoeste gebouwen langs de Eusebiusbuitensingel in Arnhem, westelijk van de oprit van de Rijnbrug, gefotografeerd in 1945. Op de achtergrond de St. Walburgis Basiliek, die tijdens de gevechten zwaar werd beschadigd. Tegen één van de twee torens vloog op 19 september 1944 de Duitse jachtvlieger Schmidt zich te pletter. De gebouwen van waaruit Captain Mackay dit incident zag gebeuren bevonden zich aan de oostzijde van de oprit MS 30)
  2. Fliegerleutnant Johann Ransmayer, die niet omkwam door de botsing met een van de torens van de St. Walburgis Basiliek in Arnhem, maar die op 20 september 1944 in zijn FW 190 ergens tussen Nijmegen en Eindhoven door Duits luchtdoelgeschut werd neergeschoten (MS 30)

 

Tillmann, SS PK-berichter

  1. Onbekende locatie (M 127)
  2. SS-Panzergrenadiere in actie (archief NIOD) (MS 128)

 

Timmerman, Dick (Arnhem)

  1. Afdekstuk van de loop van een 75mm Pack Howitser, dat op 10 oktober 1998 werd gevonden langs een pad bij een akker tussen Hotel De Bilderberg en de Valkenburglaan in Oosterbeek (73)

 

Timmerman, Hans (Arnhem)

  1. Op 12 augustus 2009 wordt Hans Kürten voor de camera geïnterviewd in Driel (MS 103)
  2. David van Buggenum bij het onderzoek van de voortuin van villa ‘de Brem’, hoek Hoofdlaan / Van Lennepweg in Oosterbeek. Dit huis was tijdens de slag om Arnhem een verbandplaats van het 1st Battalion, The Border Regiment. Op de foto zijn o.a. twee Britse parachutistenhelmen en delen van brancards te zien, die bij het graven tevoorschijn kwamen (MS 110)
  3. Vondsten bij de Oude Kerk (AM 12)

 

R.S. Tjaden – Modderman

  1. Foto van een onbekende lokatie in Arnhem, gemaakt op 17 september 1944. Waar is dit? (95)
  2. De foto [dezelfde foto als hiervoor onder 1.] waarvan we vorig jaar nog niet wisten dat hij was gemaakt bij de Beethovenlaan in Arnhem. Datum: 17 september 1944 (99)

 

Todd, Amanda

  1. Captain Harvey Todd, 1945 (MS 49)

 

Topografische Dienst, Emmen

  1. Sterk uitvergrote luchtfoto van de plaats op Schouwen Duiveland waar glider 283 neerkwam. De foto werd gemaakt op 23 september 1944, dus zes dagen na de noodlanding. Het uitgebrande wrak van de glider is op de foto zichtbaar als een donker kruisje in de bocht van de sloot. Links boben de boerderij van Langeraad (MS XXXI)

 

Truin, Herman

  1. Herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats, september 1949 (MS XXXIV)
  2. Eerste steenlegging Airborne Monument, Oosterbeek, 25 september 1945 (MS XXXIV)
  3. 25 september 1945. Schoolkinderen leggen bloemen op graven op het Airborne Kerkhof in Oosterbeek (59)
  4. De Welbike van de Oosterbeekse padvinders in gevouwen toestand, voorjaar 1946 (MS 50)
  5. Th. Werningh Cöster op de aangepaste Welbike, zie het kenteken M62201, voorjaar 1946 (MS 50)
  6. De tweede was een ongepanserde Sd.Kfs.10, die in april 1945 op de foto werd gezet door de Arnhemse fotograaf Herman Truin. Zonder pantserbescherming was dit voertuig net zoals de vrachtwagens een erg gemakkelijk doel voor de luchtlandingstroepen. Duidelijk zijn de grote, op het zuiden georienteerde, ramen in de noordelijke vleugel van de Van Limburg Stirumschool te zien, en zelfs de kleine ramen die naar het noorden waren gericht. (Gelders Archief, Arnhem; negatiefnummer B6433/8) (MS 78)

 

Utrechts Archief

  1. Spporwegovergang met eikenhouten overwegbeplating in Wolfheze, nr. 836116, opnamedatum 6 februari 1954 (MS 130)

 

Vaessen, Hennie

  1. De voorkant van het nieuwe stripboek over de Slag om Arnhem (127)

 

Veen, J.A. van der

  1. Op 18 september 1944 was de toe 10-jarige Ruud van der Veen er getuige van dat een Britse militair een inscriptie kerfde in een beukeboom langs de Hoofdlaan in Oosterbeek. In mei 1997, toen deze foto werd genomen, was de tekst nog goed leesbaar. Zowel de boom als de getuige zijn echter sinds 1944 wel wat gegroeid! (70)

 

Veenhuijsen, H.P.

  1. De achtertuin van pension Veenhuijsen in 1942 (MS XIV)

 

Velden, Hans van der

  1. Met een detector onderzoekt Hans van der Velden het gebied achter de Oude Kerk in Oosterbeek (MS 98)
  2. Een van de vele containers die Hans in de loop van de afgelopen 35 jaar boven de grond haalde (MS 98)
  3. Een kistje met antennedraad en radio-onderdelen, dat in 1991 werd opgegraven bij de “Pergola” op de Hemelse Berg in Oosterbeek. In september 1944 zat daar het hoofdkwartier van de Royal Artillery ingegraven (MS 98)
  4. 54 Jaar na de Slag om Arnhem ziet Freddy Ladds de resten terug van de namenlijst, die hij in september 1944 in zijn baret bewaarde en die na de slag was achtergebleven in een schuttersput langs de Oranjeweg in Oosterbeek (MS 98)
  5. De Britse handkar die werd gevonden op het terrein van Hoog Doorwerth, werd door Hans van der Velden en zijn vrienden geheel gerestaureerd en vervolgens overgedragen aan het Airborne Museum. Boven: de kar zoals die er uitzag, toen hij net was opgegraven (MS 98)
  6. Beneden: dezelfde handkar na restauratie (MS 98)

 

Verre Verwanten, redactie

  1. Tjdens de radio-uitzending van Verre Verwanten praat Ben Kolster in het Airborne Museum met (v.l.n.r.) Robert Voskuil, Hans Timmerman en Wybo Boersma (116)

 

Versteegh, Frank

  1. De eenvoudige plaquette op de boom op de Rosendaelsche Golfclub, waarnaast op 3 november 1944 Bert en Hans Kuik werden doodgeschoten. De onthulling van dit gedenkteken vond plaats op 3 november 2015 (AM 6)

 

Versluijs, Axe Jon

  1. 21 september 2003. Na de onthulling bekijken maker Rob van der Zon en veteraan Mr. M. J. Potter het nieuwe monument voor operatie ‘Berlin’ in de uiterwaarden langs de Rijn bij Oosterbeek (92)
  2. De restanten van de dropkooi zoals de auteur ze aantrof vóó’r de restauratie (foto A.J. Versluijs, oktober 2003) (MS 85)
  3. Na enig gepuzzel begint de dropkooi vorm te krijgen (foto A.J. Versluijs, november 2003) (MS 85)
  4. De dropkooi vóór het aflassen, opnieuw stralen, verven, en monteren van de laatste delen (foto A.J. Versluijs, maart 2004) (MS 85)
  5. Het eindresultaat, de gerestaureerde dropkooi, gefotografeerd op een plek in een straal van 100 meter van de vindplaats bij Driel (foto A.J. Versluijs, september 2004) (MS 85)
  6. 12 maart 2006. Voor het Airborne Museum staan 24 Welbikes opgesteld (102)

 

Verzetsmuseum Friesland

  1. De vier kinderen De Vries in de dertiger jaren. V.l.n.r. Salomon, Izak, Jacob en Gesina (MS 112)

 

Vos, Erik

  1. Zonder onderschrift (AM 12)

 

Voskuil, Ir. J.

  1. Trein op spoordijk bij Oosterbeek (24 september 1945) (MS III)

 

Voskuil, R.P.G.A. (collectie)

  1. Een stuk van het 64e Medium Regiment in actie in de nabijheid van de Electrische Centrale (MS VI)
  2. Sergeant S. Hope, 64e Medium Regiment Royal Artillery, 2nd Het Pegasus-embleem op de rechter benedenmouw (MS VI)
  3. Vrijdag 21 september [1984]. Kolonel Graeme Warrack onthult een gedenksteen in de Koning Willem III kazerne in Apeldoorn, die na de Slag om Arnhem fungeerde als ‘Airborne Military Hospital’ (FB 16)
  4. Zaterdag 22 september [1984]. Kranslegging bij het Airborne Monument bij de brug in Arnhem (FB 16)
  5. Zaterdag 22 september [1984]. Overhandiging van het “Commemorative Sword” door generaal Urquhart in het Huis der Provincie in Arnhem (FB 16)
  6. Zondag 23 september [1984]. De Herdenkingsdienst op het Airborne Kerkhof in Oosterbeek. Op de voorste rij: generaal Hackett, Prins Charles, Koningin Beatrix, generaal Urquhart en Prins Claus (FB 16)
  7. Randall Martin (rechts) en Scan Bolton ontmoeten elkaar voor de eerste keer sinds september 1944 in de tuin van de familie ter Horst (MS XV)
  8. Een aantal buizenframes waarmee in september 1944 Royal Enfield “Flying Flea” motorfietsen werden gedropt. Bij het opruimen van de landingsterreinen bij Wolfheze, na de bevrijding in 1945, werden deze buizenframes samen met allerlei onderdelen van gliders, containers en ander achtergelaten materiaal opgeslagen langs de Wolfhezerweg. Achter de buizenframes is het lage dijkje van de spoorlijn naar het vliegveld Deelen zichtbaar. De fotograaf, die dit beeld vastlegde, had kennelijk weinig verstand van dit soort materiaal. Hij noteerde bij deze foto: ‘achtergebleven stoelen van zweefvliegtuigen’(!) (MS XX)
  9. Fotografische afdruk van een filmbeeldje uit september 1944. Een Britse soldaat holt in de richting van het tuinhek van de villa aan de Van Lennepweg (MS 38)
  10. Fotografische afdruk van een filmbeeldje uit september 1944. De patrouille loopt langs de erker van de villa aan de Van Lennepweg. Rechts is de ‘krul’ in het hek zichtbaar (MS 38)
  11. De huidige situatie. Nadat de villa was verwoest, werd in 1947/48 een veel kleiner huis op die plaats gebouwd. Het hek dateert nog van voor de oorlog. Links achter de lantarnen-paal zit, nauwelijks zichtbaar, de krul in het hek (MS 38)
  12. Fotografische afdruk van een filmbeeldje uit september 1944. Britse militairen brengen enkele Duitse krijgsgevangenen, waaronder de Luftnachrichtenhelferin, naar een verzamelpunt in Wolfheze (MS 39)
  13. Fotografische afdruk van een filmbeeldje uit september 1944. Staff Sergeant Joe Prince geeft Irene Reimann een vuurtje (MS 39)
  14. De conservator van het Airborne Museum Berry de Reus, monteert een originele richtkijker op de 75mm Pack houwitser in het desbetreffende diorama van het museum. Deze richtkijker, de enige die nog over is van de 24 exemplaren die naar Arnhem werden meegnomen, is afkomstig uit een particuliere collectie (57)
  15. De voormalige gliderpiloot Louis Hagen, auteur van het boekje ‘Arnhem Lift’, staat samen met Ans en Sander Kremer voor het huis Stationsweg no. 8. In september 1944 vocht hij een aantal dagen in en bij dit huis van de familie Kremer in Oosterbeek. In de vorige nieuwsbrief maakten we melding van zijn bezoek in september jl. (57)
  16. Tijdens de afgelopen september-herdenking voorzag een bewoner van de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek zijn in de oorlog beschadigde hek van een, helaas tijdelijk, bordje (58)
  17. [Close-up van het bordje] (58)
  18. Vergroting van een deel van een verkenningsfoto van 6 september 1944, waarop in het midden duidelijk het open terrein tussen de Graaf van Rechterenweg en de Cronjéweg zichtbaar is. Bij ‘1’huize Zonnewende, met daarachter haaks op de weg de op de foto BU 1092 afgebeelde, langwerpige schuur. Bij ‘2’ het huis van landbouwer Jansen, waarvan de voorgevel op de foto van Smith zichtbaar is (MS 47)
  19. Met Tom Henney achter het stuur van zijn Morris rijdt de vrachtwagen, met daarachter het niet zichtbare 17-ponder anti-tankkanon, over de Trechtseweg in de richting van Oosterbeek. De exacte locatie is niet duidelijk, en de datum 19 september 1994 (film Imperial War Museum, London; stills-collectie Voskuil) (MS 51)
  20. Tijdens de 50e herdenking van de Slag om Arnhem in september 1994 poseert Major-General Eric Mackay, staande voor hotel De Bilderberg in Oosterbeek, met een exemplaar van zijn boekje ‘Whoa Mahomet’(63)
  21. Op 5 mei 1997 wordt op de Airborne begraafplaats in Oosterbeek een korte plechtigheid gehouden bij het van een nieuwe steen voorziene graf van de Nederlandse Commando August Bakhuis Roozeboom (67)
  22. Een RAF-luchtfoto van 23 december 1944 laat duidelijk de plek zien waar de Stirling een noodlanding maakte (vrijwel bovenaan, rechts van het midden). Onder van links naar rechts de Amsterdamseweg, met ten zuiden van de rijbaan restaurant Planken Wambuis (MS 57)
  23. Zomer 1945. Bij Hotel De Tafelberg in Oosterbeek worden opnamen gemaakt voor de film ‘Theirs is the Glory’. (69)
  24. Niall Cherry, auteur van het boek ‘Red Crosses and Red Berets[7]’ poseert voor ‘De Tafelberg’ in Oosterbeek met de helm van Corporal Ken Holdsworth, van het 181 Airlanding Field Ambulance, die daar in 1944 gewerkt heeft (76)
  25. Onze nieuwe vertegenwoordiger in het Verenigd Koninkrijk is Niall Cherry, onder meer bekend van zijn vorig jaar verschenen boek Red Berets and Red Crosses, over de medische dienst van 1st British Airborne Division (September 1999) (78)
  26. Professor Richard Holmes voor de camera in het weiland bij de Oude Kerk te Oosterbeek, tijdens de opnamen voor de BBC-documentaire over Operatie Market Garden (79)
  27. De ondervraging van Regimental Quartermaster Sergeant Dave Morris (11th Battalion), nadat hij op 24 september 1944 in de Beneden Weverstraat in Oosterbeek krijgsgevangen was gemaakt. Waar is deze (Duitse) foto genomen? (86)
  28. Dave Morris wordt bij de ingang van een villa door een Duitser ondervraagt (87)
  29. De Poolse luitenant-kolonel Marcin Rotter, die bij Oosterbeek gevangen werd genomen, in gesprek met een aantal Duitse militairen. Is dit voor hetzelfde pand als waar Dave Morris werd gefotografeerd? (87)
  30. Tijdens de receptie in het Airborne Museum ter gelegenheid van hun 25-jatig jubileum op 9 mei 2003, worden Berry de Reus en Els Catersels gefeliciteerd door de Renkumse wethouder Chr. van Waveren (links) (90)
  31. Jan ter Horst en generaal Urquhart tijdens de eerste Airborne Herdenking in september 1945 (collectie Voskuil) (91)
  32. Pater Dijker tijdens de opnamen van de film Theirs is the Glory in Hotel De Tafelberg in augustus/september 1945 (collectie Voskuil) (91)
  33. 27 juli 2004. Frans Smolders, de nieuwe adjunct directeur / conservator van het Airborne Museum (95)
  34. Op 17 september 2004 werd aan de oostmuur van restaurant De Westerbouwing een grote plaquette onthuld ter herinnering aan de acties van het 1st Battalion The Border Regiment tijdens de Slag om Arnhem (96)
  35. Detail van een RAF luchtfoto van 15 maart 1945. In het midden het koetshuis, nu restaurant Kleyn Hartenstein. Links daarvan de nu niet meer bestaande kassen, en geheel links de tuinmanswoning. Rechts van het koetshuis ligt de oranjerie, waarvan het dak is verdwenen. Boven in de foto loopt de Utrechtseweg, met nog net zichtbaar een paar grote villa’s en de afsla naar de Steijnweg. De pijl geeft de plaats aan waar Sergeant Lewis stond toen hij de foto van de partrouille maakte. Het hier getoonde detail is niet geheel scherp, en dat komt omdat het sterk is uitvergroot. Op de originele foto bedroeg de afmeting van de afgebeelde uitsnede slechts 18 bij 15 millimeter (96)
  36. Het nieuwe monument voor de Royal Air Force aan de Bentincklaan in Doorwerth, dat op 13 september 2004 werd opgericht ter herinnering aan de operaties van de RAF tijdens de Slag om Arnhem (96)
  37. Op 17 september 2004 onthulde generaal-majoor A. Deane-Drummond een bank op de Airborne Begraafplaats. De tekst op de gedenkplaat die in de muur van de bank is geplaatst luidt: ‘In lasting gratitude tot he people of this neighbourhood fort heir loving care of the graves of our comrades who lie here and in other cemeteries nearby and tot he children who honour them with their flowers. British and Polish Veterans of 1944, September 2004.’ (96)
  38. 13 februari 2005. De Dreyenseweg ten noorden van Oosterbeek ziet er sinds eind vorig jaar de gehele laanbeplanting werd gekapt, erg kaal uit. Inmiddels zijn wel jonge boompjes geplant. Links het monument voor de 156 Battalion, The Parachute Regiment (97)
  39. Een terugblik op september 2004. Tijdens de herdenkingsdienst op de Airbrne begraafplaats te Oosterbeek ( op de 19e) was er één veteraan die niet met zijn baret opliep, maar met een traditionele Britse bolhoed. Hij was ons lid Major (retd.) Douglas Goddard, mede-auteur van het boek ‘112th (Wessex) Field Regiment RA, TA, 1938-1946’. Eenheden van dit regiment gaven vanaf 23 september 1944 artilleriesteun aan de Britse troepen in Oosterbeek. Tijdens de herdenking werd de majoor in ruste vergezeld door zijn dochter Tina (97)
  40. Huize de Oorsprong met links de Van Borsselenweg, ca 1930. Rechts van het huis (aan de oostzijde) had de heer Frowein in het bos een schuilkelder laten bouwen (MS 88)
  41. De voormalige schuilkelder van huize de Oorsprong is nu in gebruik als onderkomen voor vleermuizen (foto 29 januari 2006) (MS 88)
  42. Scène van een Panther tank tijdens een aanval op de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek (foto: via Robert Voskuil) (MS 90)
  43. Camera-opstelling op de Hoofdlaan in Oosterbeek (foto: via Robert Voskuil) (MS 90)
  44. ‘Hoofdrolspelers’ Peter Holt en Tommy Scullion graven een schuttersput achter hotel Hartenstein (foto: via Robert Voskuil) (MS 90)
  45. 16 september 2006. Tony Hibbert en Sir Brian Urquhart in gedachten verzonken bij de onthulling van het monument voor generaal Sosabowski (104)
  46. Het gedeelte van de Rijn waar in de nacht van 25 op 26 september 1944 ‘Operation Berlin’ plaats vond, gezien vanaf de Westerbouwing. De foto werd gemaakt rond 1950. De 23e Field Company RCE opereerde vanuit de boomgaard, die rechts achter de dijk zichtbaar is (MS 92)
  47. 18 september 1945. Onder grote belangstelling doopt generaal R.E. Urquhart met een fles champagne de KLM Constellation ‘Arnhem’(105)
  48. De voorzijde van het St. Elisabeth Gasthuis, gefotografeerd tijdens of vlak na de Slag om Arnhem. Onder de hoofdingang bevindt zich de benedeningang (MS 94)
  49. Peter Veldheer op 16-jarige leeftijd (MS 96)
  50. Na de slag passeren Duitse soldaten in een buitgemaakte jeep op de Utrechtseweg in Oosterbeek een kapotte Bren carrier, die waarschijnlijk behoorde bij het 10th Parachute Battalion. De foto werd gemaakt door PK fotograaf Adendorf, ca honderd meter oostelijk van het kruispunt van de Utrechtseweg en de Stationsweg [1560-2027: GA] (MS 97)
  51. De Duitse Luftwaffe PK fotograaf Lutz Koch fotografeerde na de strijd een van de twee Bren carriers van 7 KOSB (MS 97)
  52. Het reusachtige gat achter Hartenstein, waarin de nieuwe ondergrondse uitbreiding zal worden gebouwd (25 januari 2009)
  53. In de schuur van Chris van Roekel maakt een groep vrijwilligers de Nieuwsbrieven en Ministories klaar om te versturen (11 november 2008) (113)
  54. De renovatie van het Airborne Museum vordert gestaag. Op deze foto ziet u Huize Hartenstein met links de in aanbouw zijnde glazen ontvangstruimte, waarin de winkel, de lift en de trappen zullen komen. De grote ondergrondse betonnen ruimte, waarin de ‘Airborne Experience, September 1944’ wordt gebouwd, is bedekt met een deken van kunststof, waarop een laag, fijn donker gekleurd puin is gelegd (21 juni 2009) (114)
  55. De zuidoosthoek van de grote ondergrondse betonnen ruimte achter het Airborne Museum (21 juni 2009) (114)
  56. De glazen ontvangst- en winkelruimte met de lifttoren wordt gebouwd aan de westkant van Huize Hartenstein (21 juni 2009) (114)
  57. Het bord dat maandenlang voor het museum stond met informatie over het renovatie-project kon in september worden voorzien van de opdruk ‘Heropend’ (116)
  58. Op 21 november van het vorig jaar hiled Hans Timmerman in de Concertzaal in Oosterbeek een boeiende lezing over Duitse gewonden en gesneuvelden tijdens de Slag om Arnhem (117)
  59. Bloemstuk, neergelegd bij een oude kastanjeboom aan de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek, ter herinnering aan major Robert Cain VC (119)
  60. Tijdens de eerste vergadering van de ‘Arnhem 1944 Fellowship’ op 17 september jl. [2010] in Hotel Campman in Renkum bespreekt Tony Hibbert een aantal organisatorische zaken. Naast Tony Hibbert, de bestuursleden Hiltje van Eck en geheel links Arno Baltussen (120)
  61. 17 september 2010. Captain (retd) Peter Wilkinson, Leader of the Pilgrimage 2010, ontvangt uit handen van Marion Gerritsen een exemplaar van het door haar uitgegeven boek “Dagboek in krijgsgevangenschap” (120)
  62. 18 september 2010. Francie Cain, dochter van Major Robert Cain VC, vertelt bij de Oude Kerk over haar vader. In het mideen Sophie ter Horst, dochter van Kate ter Horst (120)
  63. Britse gewonden liggen op de grond in het huis Duitsekampweg 9, Wolfheze (Still uit AFPU film) (MS 107)
  64. September 2010. Vetreraan Tony Crane wordt geïnterviewd bij het huis aan de Pieterbergseweg in Oosterbeek, waarin hij in september 1944 als sluipschutter zat (121)
  65. Tijdens de Battlefield Tour over het 156e Parachutisten Bataljon op zaterdag 16 april, werd Colonel John Waddy rondgereden in een originele Willys Jeep uit de Tweede Wereldoorlog. Achterop zitten twee leden van een re-enactment groep, gekleed in Britse parachutistenuniformen uit 1944 (122)
  66. Het graf van Brigade Major Bruce Dawson op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (MS 109)
  67. Ralph Hull en Lee Duke schilderen een van de 17-ponder kanonnen achter het Airborne Museum (123)
  68. Drie mannen van het Nederlandse Verzet overleggen bij Hartenstein met een van de Nederlandse Commando’s (rechts op de foto), die was meegegaan met de Britse Airborne Divisie (AFPU Film IWM, Stills collectie Robert Voskuil) (125)
  69. Aan de Beneden-Weverstraat in Oosterbeek stond tijdens de Airborne Wandeltocht een van de borden met een grote foto van dezelfde locatie tijdens de Slag om Arnhem (127)
  70. Tijdens de Battlefield Tour voor de Afghanistan Trust geeft Colonel John Waddy op 20 september 2012 uitleg over de gevechten bij de Rijnbrug in Arnhem. V.l.n.r. Jos hekking (van de Koninklijke Luchtmacht), Gerard Gijsbertsen (VVAM), Bob Kershaw en John Waddy (128)
  71. Frederick’s grafsteen op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (MS 115)
  72. Zo ziet de plaats waar Frederick op 17 september 1944 werd begraven er nu uit. Het veldgraf bevond zich naast de stenen pilaar op de achtergrond. Die pilaar markeert de toegang tot het landgoed ‘Hoog Oorsprong’ (MS 115)
  73. 27 oktober 2012. Voorzitter Ben Kolster bedankt Luuk Buist voor zijn interessante lezing over de Glider Pilots (129)
  74. Op 23 oktober 2012 werden met een ‘drone’ vanuit de lucht opnamen gemaakt van de Oude kerk en van het huis van Chris van Roekel in Oosterbeek. Onder het toeziend oog van filmmaker Jan Cees Ter Bruggen (links) monteert een technicus een kleine videocamera in de ‘drone’, die met zes kleine, horizontale propellers in de lucht gehouden kan worden (129)
  75. Links: de Rode Kruis tas (MS 117)
  76. Rechts: een detail van de binnenzijde, met daarop de naam Laing, zijn legernummer en zijn eenheid. De donkere vlek op de tas is veroorzaakt door bloed. Bob Laing vertelde later dat dit kwam doordat hij gewond was geraakt aan een van zijn handen (MS 117)
  77. Een van de vitrines met bodevondsten in het Airborne Museum (131)
  78. Scott Revell geeft tijdens de presentatie van het boek ‘Arnhem, A few Vital Hours’ op 31 juni jl [2013] een korte uitleg over de totstandkoming van deze publicatie. Links zijn mede-auteurs Niall Cherry en Bob Gerritsen (131)
  79. Op 19 augustus jl. [2013] filmde een Japanse televisieploeg bij het Airborne Museum (131)
  80. John Waddy ontvangt uit handen van voorzitter Ben Kolster de oorkonde die behoort bij zijn benoeming tot Lid van Verdienste van de VVAM (20 september 2013) (132)
  81. Berry de Reus beschrijft de stukken uit de collectie van kapitein-ter-zee Wolters, die afgelopen oktober werden overgedragen aan het Airborne Museum (132)
  82. De omslag van het in september 2013 uitgekomen boek ‘Airborne Forever’ (132)
  83. Achter het museum, precies op de plaats waar generaal-majoor Urquhart in september 1944 poseerde voor een van de fotografen van de Army Film and Photographic unit, staat een vergroting van de toen gemaakte foto. Zo ziet de bezoeker in een oogopslag dat hij zich op historische grond bevindt (AM 1)
  84. Een van de vele mensen die tijdens de receptie op 28 november 2013 afscheid kwam nemen van Berry de Reus, was Jaap Korsloot, die vroeger o.a. veel werk deed voor het archief van het museum. Rechts Berry’s partner Jeannette (AM 1)
  85. De restanten van het afgebroken Air Despatcher Monument in Oosterbeek, gefotografeerd op 16 december 2013 (AM 1)
  86. Luchtfoto van de Sinderhoeve en de naaste omgeving, genomen tijdens de landing van de 1st Parachute Brigade. Schuin tegenover de boerderij hebben de mannen van de 21st Parachute Company met markeringslappen een “X” (code van de drop-zone) en een “T” (aanduiding voor de windrichting) uitgelegd (RAF, collectie Robert Voskuil) (MS 119)
  87. ‘Still’ uit een filmpscene, die door sergeant Mike Lewis (AFPU) werd opgenomen. Het beeld toont een deel van voorgevel an de Sinderhoeve met de naam van de boerderij (AFPU-film, IWM, Stills-collectie Robert Voskuil) (MS 119)
  88. Dezelfde locatie [Rosendaalseweg] in juni 2014 (AM 2)
  89. Het meest oostelijke deel van de Klingelbeekseweg in Arnhem, met links het huis waarin de familie Mens woonde. De bomen op de achtergrond staan op het KEMA-terrein aan de Utrechtseweg (MS 120)
  90. Gedurende de herdenkingsweek in september 2014 zond TV Gelderland een serie programma’s uit over Operatie Market Garden, onder de titel ‘Weg naar de Bevrijding’. Iedere aflevering werd uitgezonden vanaf een locatie die in september 1944 een belangrijke rol had gespeeld. Op 20 september [2014] stonden de TV camera’s achter de Oude Kerk in Oosterbeek. Hester Ketel (midden), hoofd educatie van het Airborne Museum, was een van de mensen die voor het programma werd geïnterviewd (AM 3)
  91. Het Air Despatch Monument in Oosterbeek is weer herbouwd. De mannen die daar verantwoordelijk voor waren, poseren trots bij het resultaat. V.l.n.r. Karel Riksen, Cees Wichart, Joop van Ralen en Gerrit Eimers (AM 3)
  92. Vivian en John Gilliard bekijken zojuist gevonden kleine stukjes van de Stirling, waarin Johns vader op 19 september 1944 om kwam, toen het toestel werd neergeschoten door Duits luchtafweergeschut. De Stirling crashte in de Bilderbergsebossen bij Oosterbeek (AM 3)
  93. Op 19 september 2014 werd in het park Hartenstein achter het Airborne Museum een boom geplant ter herinnering aan Sir James Cleminson KBE, MC (1921-2010). De onthulling van het bijbehorende monumentje, werd gedaan door zijn zoon, Mr Stacey Cleminson. Op de plaquette bij de boom staat de volgende, door Colonel John Waddy geschreven tekst: “On 17 September 1944 Lieutenant Cleminson with his platoon of 3rd Parachute Battalion captured the Hotel Hartenstein, then part of the main German Headquarters in Holland. His soldiers then started to eat the lunch laid out for the enemy staff officers, until they were ordered to continue their march to Arnhem” (AM 3)
  94. Huize Hartenstein is ‘ingepakt’ in verband met de restauratie van de buitenkant van het gebouw. Op de voorgevel is een grote poster aangebracht met daarop de aankondiging van een tentoonstelling over ’75 jaar Rode Baret en 25 jaar Luchtmobiele Brigade, die op 1 september a.s. open gaat (AM 10)
  95. Royal Enfield ‘Flying Flea’-motorfietsen warden gedropt. Bij het opruimen van het landingsterrein bij Wolfheze, na de bevrijding in 1945, werden deze frames samen met allerlei onderdelen van gliders, containers en ander achtergelaten materiaal opgeslagen langs de Wolfhezerweg (AM 16)

 

Vreman, H. (collectie)

  1. Fotograaf Herman Truin (2e van rechts) in gesprek met de heer en mevrouw Urquhart en met een onbekende veteraan (MS XXXIV)
  2. Na afloop van de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats op vrijdag 17 september 1965 staat John Hackett in gedachten verzonken tussen de graven (68)

 

Vrieze, Arjan

  1. Op 13 oktober 2012 hield Judy Urquhart in de Concertzaal in Oosterbeek een lezing over het leven van haar vader, Major General R.E. Urquhart CB, DSO (128)
  2. Tijdens de Social Evening op 15 februari jl. [2013] werd in het Airborne Museum uitleg gegeven over de werking van de parachute van het klassieke ronde type (130)
  3. Wybo Boersma overhandigt het Italiaanstalige nummer van het Duitse propagandatijdschrift ‘Signal’ uit oktober 1944, met daarin een reportage over de Slag om Arnhem, aan Jan Hovers, directeur van het Airborne Museum (AM 3)
  4. De jaarvergadering op 19 november 2016 in de Concertzaal in Oosterbeek (AM 9)
  5. Voor Ben Kolster was de Algemene Ledenvergadering van 19 november van het vorig jaar [2016] de laatste vergadering, waarin hij als voorzitter optrad (AM 10)
  6. De aanwezigen tijdens het middagprogramma van de ALV (AM 14)
  7. Uit de bloemrijke toelichting van Erik Jellema op de VVAM-activiteiten in 2018 en het programma voor 2019 (AM 14)
  8. Arno Maan aan het woord (AM 14)

 

Waddy, John

  1. Majoor John Waddy in 1943 (109)
  2. Majoor John Waddy[8] (MS 105)

 

Wark, Victor (collectie)

  1. Brian Desmond Hurst houdt geïmproviseerd werkoverleg. l.n.r. Victor Wark, Brian Desmond Hurst, Doreen North, Major Hugh Maguire, Major ‘Boy’ Wilson en (vermoedelijk) Captain David Treharne (MS 106)

 

Wasserij Van Hofwegen

  1. Schoorsteen van wasserij Van Hofwegen, waarlangs Sergeant Patton op 21 september 1944 met zijn radio apparatuur omhoog klom (MS IV)

 

Weerd, Evert van de

  1. Luitenant Hugo Sims (101 US Airborne Division), de leider van de ‘Incredible Patrol’ (AM 1)

 

 

Wenzel

  1. Een jonge Landstormer op de Utrechtsestraat. Duidelijk zichtbaar is de zwarte kraagspiegel. In de boeken wordt deze jongen nooit herkend als Landstormsoldaat [Bild 101I-497-3526-21A, Wenzel] (MS 131)

 

Wijnhout, Eugène (collectie)

  1. Bombardier L.R. Cook van de 1st Airlanding Anti Tank Battery R.A., die op 20 september 1944 sneuvelde. Zijn graf is onbekend. Wie kan zijn familie helpen aan informatie over wat met hem is gebeurd?
  2. Het monument van de Amerikaanse 501st Parachute Infantry in Eerde staat op een van de plekken die bezocht zullen worden bij de ‘Corridor excursie’ op 7 oktober aanstaande (79)
  3. Excursie Nijmegen, 6 oktober 2001. Staande op het dak van het NUON gebouw wijst Marcel Anker naar de plaats waar op 20 september 1944 het 3e Bataljon van het Amerikaanse 504e Regiment parachutisten de Waal overstak (84)
  4. Tijdens het ‘Engelse weekend’ werden de deelnemers op zondag 22 juni 2003 rond gereden in orginele voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog (91)
  5. 20 augustus 2004. Drie vrijwilligers: Henk van de Brand, Cees Wichhart en Oost Rodermond, poseren bij de door hen opgeknapte Sherman tank naast het Airborne Museum (98)
  6. Het bij de ALV aanwezige deel van het bestuur van de vereniging op de trappen van de Concertzaal (AM 14)

 

Willink (Oosterbeek)

  1. Generaal Urquhart leest de bijbeltekst tijdens de eerste Airborne Memorial Service. Op de voorgrond ds. Philip Bergkotte en hoofd-Aalmoezenier Harlow met hun teksten. Daarnaast de geestelijken Buchanan en De Kivied[9] (25 september 1945) (MS XXI)
  2. Zo vonden de bewoners hun geplunderde huis aan de Weverstraat in Oosterbeek terug, na acht maanden evacuatie (AM 1)

 

Woerkom, D. van

  1. Maandag, 18 september. Lance-Sergeant William ‘Bill’ Bentall in een jeep van ‘D’ Troop, 1st Airborne Reconnaissance Squadron, met de Nederlandse burgers H. Piek en B. Versteegh, aan het westelijke einde van de Backerstraat in Oosterbeek (AM 16)

 

Wood, Janet P.

  1. Vijf leden van de bemanning van Stirling LJ-883: William Kirkham, Ernest Brown, David Atkinson, Morris Hand en George Wood (MS 57)

 

WUR (Wageningen University & Research)

  1. Luchtfoto van 15 maart 1945 waarop de vele kraters te zien zijn die het resultaat zijn van het bombardement op 7 oktober 1944. De ochtendschaduw accentueert de PzIV midden op de Westervoortsedijk, rechts naast de zuivelfabriek. De track is gevonden in het omcircelde gebied net onder het midden van de foto. (215-06-3174, Arnhem 1945, WUR) (AM 12)
  2. Luchtfoto van 19 september 1944. Op de foto zijn voertuigen zichtbaar op de brug en de rookpluimen komen uit CAMIZ. Rechts naast de fabriek staat een voertuig wat de tank van de opleidingseenheid kan zijn. Of die dan al is uitgeschakeld is niet duidelijk. Onder de pijpbrug van de zuivelfabriek onttrekt een grote schaduw gedeeltelijk een rechthoekig voertuig aan het zicht. Is dat de tweede PzIV? (240-08-3030, Arnhem 1944, WUR) (AM 12)
  3. De locatie van de uitgeschakelde Renault Char B van Leutnant Höser en de vondstlocatie van de ontplofte hulzen (binnen witte cirkel) op een geallieerde luchtverkenningsfoto (Special Collections, WUR) (AM 13)

 

Ykema, Familie Th. Ykema

  1. Stationsweg 18 in 1941 (MS 73)

 

Zanten, Wim van

  1. Wim van Zanten bij het door hem geadopteerde graf van Corporal William Leslie George Simpson (Joe) op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek (MS 126)

 

Zinnicq Bergmann, R.J.E.M. van

  1. F/Lt. Van Zinnicq Bergmann in de cockpit van zijn Typhoon (MS XXVIII)
  2. Typhoons van 181 Squadron (kenteken EL) op weg naar hun doel (MS XXVIII)

 

Zwijnen – Reynen (collectie)

  1. Glider CN 759 is bij Indoornik geland (MS 44)
  2. Publiek stroomt samen rond zweefvliegtuig CN 759 (MS 44)
  3. Glider CN 5000 heeft een noodlanding gemaakt bij Hemmen (MS 44)
  4. Burgers bij zweefvliegtuig CN 5000 (MS 44)
  5. Zweefvliegtuig Chalk nummer 5000 na de noodlanding bij Hemmen in de Betuwe (AM 4)

 

 

 

Duitse PK-Berichters

 

Onbekende fotograaf

Bild 183-J28621 (AM 11)

 

Adendorf

Bild nummer onbekend (78)

Bild nummer onbekend (MS 79)

Bild nummer onbekend (AM 16)

Bild 183-2006-0819-500 (MS 129)

 

Jacobsen

Bild 101I-497-3529-03 (106), (AM 15), (MS 70)

Bild 101I-497-3529-22 (92)

Bild 101I-497-3530-26A (MS 63)

Bild 101I-497-3530-14A (MS 104)

Bild 101I-497-3530-15A (123), (MS 104)

Bild 101I-497-3531-11 (MS 104)

Bild 101I-497-3531A-30 (MS 131)

Bild 101I-497-3531A-32 (MS 63)

 

Höppner

Bild 101II-M2KBK-771-18 (MS 65)

Bild 101II-M2KBK-771-30 (93), (MS 63)

Bild 101II-M2KBK-771-34 (MS 63)

Bild 101II-M2KBK-771-36 (AM 15)

 

Koch

Bild nummer onbekend (MS 97)

 

Kutzner

Bild 183-J27757 (MS 63)

 

Pospesch

Bild 183 -191-0912-503 (MS 128)

 

Seeger

Bild onbekend nummer (MS 97)

Bild onbekend nummer (AM 16)

Bild 101I-590-2331-06 (AM 12)

 

Wenzel

Bild 101I-497-3526-21A (MS 131)

Bild 101I-497-3526-22A (MS 104)

Bild 101I-497-3527-11A (MS 94)

 

Gedateerde foto’s

 

1940

5 mei 1940 (MS 114)

 

1943

25 juni 1943 (78)

 

1944

5 juni 1944 (MS 76)

Ongedateerd augustus 1944 (MS XV)

6 september 1944 (99), (AM 14), (MS 47), (MS 126)

12 september 1944 (MS 83)

16 september 1944 (105)

17 september 1944 (18), (95), (99), (118), (127), (AM 3), (MS 45), (MS 52), (MS 76)

18 september 1944 (88), (94), (AM 12), (AM 13), (AM 14), (AM 16), (MS XXVI), (MS 68), (MS 69), (MS 78), (MS 107)

18-19 september 1944 (43)

19 september 1944 (106), (AM 9), (AM 12), (AM 15), (MS IX), (MS XI), (MS 45) (MS 47), (MS 51), (MS 63), (MS 70), (MS 94), (MS 108), (MS 117)

20 september 1944 (53), (92), (93), (AM 3), (MS 58)

21 september 1944 (MS 60), (MS 71), (MS 128), (AM 7), (AM 15)

23 september 1944 (AM 13), (MS XXXI)

24 september 1944 (86), (AM 11), (MS III), (MS 61), (MS 81)

26 september 1944 (MS 48), (MS 51)

Ongedateerd september 1944 (MS IX)

Ongedateerd oktober 1944 (AM 12)

25 oktober 1944 (131)

4 november 1944 (AM 10)

 

1945

15 maart 1945 (96), (AM 11), (AM 12), (AM 16)

14 april 1945 (MS XIX[10])

16 april 1945 (MS 59)

31 mei 1945 (MS 71)

17 september 1945 (AM 5)

24 september 1945 (MS III)

25 september 1945 (59), (AM 3), (AM 4), (MS XVI), (MS XXI), (MS XXIV), (MS XXXIV)

 

1946

17 september 1946 (MS XXIV)

18 september 1946 (105)

Ongedateerd 1946 (MS V), (MS XVII)

 

1949

Ongedateerd september 1949 (MS XXXIV)

 

1954

6 februari 1954 (AM 14)

 

1965

17 september 1965 (68)

 

1981

20 september 1984 (4)

 

1982

oktober 1982 (8)

 

1983

9 december 1983 (13)

 

1984

23 maart 1984 (14)

24 juni 1984 (15)

18 september 1984 (16)

20 september 1984 (FB 16)

21 september 1984 (FB 16)

22 september 1984 (FB 16)

23 september 1984 (FB 16)

21 december 1984 (17)

 

1985

25 mei 1985 (19)

21 september 1985 (20)

 

1986

21 maart 1986 (22)

22 maart 1986 (22)

19 september 1986 (24)

 

1987

4 maart 1987 (26)

3 juni 1987 (27)

17 september 1987 (28), (33)

30 december 1987 (29)

 

1988

11 mei 1988 (30), (96)

2 juni 1988 (31)

19 september 1988 (32)

26 november 1988 (33)

 

1989

28 april 1989 (35)

14 september 1989 (FB 36)

15 september 1989 (36), (FB 36)

16 september 1989 (FB 36)

17 september 1989 (FB 36)

 

1990

23 maart 1990 (38)

10 juni 1990 (39)

21 september 1990 (40)

1 december 1990 (41)

 

1991

20 september 1991 (44)

 

1992

4 maart 1992 (46)

20 maart 1992 (46)

20 augustus 1992 (48)

 

1993

19 september 1993 (52)

 

1994

27 augustus 1994 (57)

14 september 1994 (56), (MS 82)

15 september 1994 (56)

16 september 1994 (56)

17 september 1994 (56)

18 september 1994 (56)

19 september 1994 (56)

 

1995

5 april 1995 (58)

3 mei 1995 (60)

27 mei 1995 (59)

8 juni 1995 (59)

16 september 1995 (60)

17 september 1995 (60)

13 december 1995 (61)

 

1996

12 januari 1996 (61)

23 januari 1996 (63)

18 april 1996 (62)

19 april 1996 (62)

7 juni 1996 (63)

30 augustus 1996 (64)

21 september 1996 (64)

22 september 1996 (64)

15 december 1996 (65)

 

1997

19 februari 1997 (66)

13 maart 1997 (66)

27 maart 1997 (66)

26 april 1997 (67)

1 mei 1997 (MS 56)

5 mei 1997 (67)

28 juni 1997 (MS 125)

16 september 1997 (68)

20 september 1997 (68)

12 oktober 1997 (MS 59)

11 december 1997 (69)

 

1998

13 juni 1998 (71)

6 september 1998 (73)

16 september 1998 (72)

18 september 1998 (72)

20 september 1998 (72)

10 oktober 1998 (73)

 

1999

16 april 1999 (74)

16 mei 1999 (75)

4 augustus 1999 (75)

19 september 1999 (76)

17 december 1999 (77)

 

2000

15 april 2000 (78)

15 september 2000 (80), (81)

17 september 2000 (80)

 

2001

15 april 2001 (82)

23 april 2001 (82)

22 juni 2001 (83)

23 juni 2001 (83)

12 september 2001 (84)

19 september 2001 (84)

20 september 2001 (84)

23 september 2001 (84)

6 oktober 2001 (84)

7 oktober 2001 (84)

3 november 2001 (84)

 

2002

31 maart 2002 (87)

6 april 2002 (86)

18 april 2002 (86)

5 juni 2002 (87)

8 september 2002 (88)

16 september 2002 (88)

21 september 2002 (89)

22 september 2002 (88)

2 november 2002 (89)

 

2003

29 maart 2003 (91)

26 april 2003 (90)

9 mei 2003 (90)

22 juni 2003 (91)

20 september 2003 (92)

21 september 2003 (92)

 

2004

13 februari 2004 (93)

21 april 2004 (93)

13 juli 2004 (95)

27 juli 2004 (95)

20 augustus 2004 (98)

16 september 2004 (96)

17 september 2004 (96)

18 september 2004 (96)

19 september 2004 (97)

 

2005

13 februari 2005 (97)

18 maart 2005 (98)

23 maart 2005 (98)

8 april 2005 (98)

21 mei 2005 (99)

15 september 2005 (101)

16 september 2005 (100)

17 september 2005 (100)

18 september 2005 (100), (101)

23 september 2005 (100)

15 november 2005 (101)

 

2006

29 januari 2006 (MS 88)

12 maart 2006 (102)

8 april 2006 (102)

4 mei 2006 (103)

1 juni 2006 (103)

14 juli 2006 (103)

7 september 2006 (104)

9 september 2006 (104)

15 september 2006 (104)

16 september 2006 (104)

14 oktober 2006 (105)

 

2007

2 maart 2007 (106)

16 juni 2007 (107)

5 juli 2007 (107)

12 september 2007 (108)

14 september 2007 (108)

21 september 2007 (108)

20 oktober 2007 (108)

 

2008

28 januari 2008 (109)

19 april 2008 (110)

19 september 2008 (112)

23 september 2008 (112)

11 oktober 2008 (112)

11 november 2008 (113)

19 december 2008 (113)

 

2009

25 januari 2009 (113)

21 juni 2009 (114)

26 juni 2009 (115)

28 juni 2009 (115)

12 augustus 2009 (MS 103)

2 septemebr 2009 (116)

17 september 2009 (116)

20 september 2009 (116)

11 oktober 2009 (116)

21 november 2009 (117)

 

2010

24 april 2010 (118)

28 april 2010 (118)

17 september 2010 (120)

18 september 2010 (120)

 

2011

19 maart 2011 (122)

16 april 2011 (122)

25 juli 2011 (123)

1 september 2011 (124)

3 september 2011 (124)

17 september 2011 (124)

21 september 2011 (AM 4)

 

2012

17 maart 2012 (126)

28 april 2012 (126)

10 augustus 2012 (127)

20 september 2012 (128)

3 oktober 2012 (128), (MS 116)

23 oktober 2012 (129)

27 oktober 2012 (129)

11 november 2012 (129)

 

2013

15 februari 2013 (130)

23 maart 2013 (130)

21 juni 2013 (131)

19 augustus 2013 (131)

20 september 2013 (132)

28 november 2013 (AM 1)

16 december 2013 (AM 1)

 

2014

17 september 2014 (AM 7)

19 september 2014 (AM 3)

20 september 2014 (AM 3), (AM 6)

21 september 2014 (AM 3)

 

2015

21 maart 2015 (AM 5)

9 mei 2015 (AM 5)

4 juni 2015 (AM 7)

12 juni 2015 (AM 5)

12 september 2015 (AM 6)

27 september 2015 (AM 6)

 

2016

19 maart 2016 (AM 7)

23 april 2016 (AM 7)

5 mei 2016 (AM 8)

14 september 2016 (AM 8)

17 september 2016 (AM 8), (AM 9)

18 september 2016 (AM 8)

30 september 2016 (AM 9)

5 oktober 2016 (AM 8)

19 november 2016 (AM 9), (AM 10)

 

2017

26 april 2017 (AM 10)

17 juni 2017 (AM 10)

Ongedateerd september 2017 (AM 11)

2 december 2017 (AM 11)

 

2018

17 maart 2018 (AM 12)

6 oktober 2018 (AM 13)

 

 

2019

Ongedateerd februari 2019 (AM 14)

15 februari 2019 (AM 14)

16 maart 2019 (AM 14)

13 april 2019 (AM 16)

18 september 2019 (AM 16)

 

 

Aantal foto’s per Nieuwsbrief en Ministory

 

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
1 1    
2 –    
3 –    
4 1    
5 –    
6 1    
7 1    
8 1    
9 –    
10 1 I 3
  6   3

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
11 1 II 2
12 1 III 2
13 1 IV 2
14 1 V 5
15 1 VI 2
16 1 VIIa 1
    FB[11] 8
17 1 VII 1
18 2    
19 1 VIII 2
20 2 IX 3
  (18) 12    (31) 28

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
21 1 X 2
22 2 XI 1
23 1 XII 1
24 2 XIII –
25 1 XIV 2
26 2 XV 3
27 2 XVI 2
28 1 XVII 2
29 1 XVIII 1
30 2 XIX 3
  (33) 15    (48) 17

 

Ministory XIII, eerste zonder foto’s. Tussen haakjes (..) zijn de cumulatieve aantallen vermeld.

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
21 1 X 2
22 2 XI 1
23 1 XII 1
24 2 XIII –
25 1 XIV 2
26 2 XV 3
27 2 XVI 2
28 1 XVII 2
29 1 XVIII 1
30 2 XIX 3
  (33) 15    (48) 17

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
31 2 XX 2
32 2 XXI 2
33 2 XXII 4
34 1 XXIII 2
35 1 XXIV 2
36 1 FB[12] 8
37 1 XXV 1
38 2 XXVI 2
39 2 XXVII 1
40 1 XXVIII 2
  (48) 15    (74) 26

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
41 2 XXIX 1
42 1 XXX 2
43 1 XXXI 2
44 3 XXXII 1
45 1 XXXIII 1
46 3 XXXIV 3
47 2 XXXV 1
48 2 XXXVI 1
49 1 XXXVII 2
50 4 38 4
  (68) 20   (92) 18

 

 

 

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
51 4 39 3
52 4 40 1
53 3 41 2
54 2 42 2
55 3 43 1
56 12 44 5
57 4 45 4
58 4 46 2
59 4 48 2
60 4 47 3
  (112) 44   (117) 25

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
61 3 49 2
62 3 50 3
63 4 51 2
64 4 52 1
65 2 53 1
66 3 54 2
67 4 55 2
68 4 56 1
69 2 57 3
70 3 58 3
  (144) 32   (132) 15

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
71 3 59 3
72 3 60 2
73 2 61 3
74 3 62 3
75 2 63 11
76 12 64 2
77 3 65 2
78 7 66 1
79 3 67 –
80 6 68 2
  (188) 44   (161) 29

 

Ministory No. 67 is, sinds het verschijnen, de tweede editie waarin geen enkele foto is opgenomen!

 

 

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
81 2 69 2
82 3 70 2
83 3 71 4
84 8 72 2
85 2 73 3
86 3 74 1
87 4 75 2
88 4 76 2
89 7 77 2
90 2 78 6
  (224) 38   (187) 26

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
91 4 79 –
92 3 80 2
93 3 81 2
94 3 82 2
95 3 83 6
96 7 84 2
97 3 85 10
98 4 86  
99 4 87 3
100 12 –  
  (270) 46   (214) 27

 

In de 100e editie van de Nieuwsbrief verscheen ook de 179e fotobijdrage van Berry de Reus. De eerste fotobijdrage van Berry de Reus werd in Nieuwsbrief No. 4 opgenomen. In totaal, tot op dit moment, waren ca. 61% van de fotografische afbeeldingen die in de Nieuwsbrieven werden opgenomen door Berry de Reus gemaakt. Bij Nieuwsbrief No. 100 is geen bijlage in de vorm van een ministory bijgevoegd. In totaal zijn er 484 foto’s in de eerste honderd Nieuwsbrieven (270 / 56%) en de daarbij gevoegde ministories (214 / 44%) opgenomen.

 

Vier ministories (MS XIII, MS 67, MS 79 en MS 86) zijn (in de eerste 87 nummers) uitgebracht, zonder dat hier fotomateriaal aan toegevoegd was. In de ministories MS 79 en MS 86 is echter wel een afdruk van een kaart opgenomen.

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
101 3 88 2
102 3 89 4
103 4 90 4
104 5 91 4
105 4 92 2
106 3 93 2
107 2 94 3
108 4 95 4
109 2 96 1
110 2 97 3
  (302) 32   (243) 29

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
111 2 98 6
112 5 99 1
113 3 100 6
114 4 101 1
115 3 102 1
116 11    
117 4 103 2
118 3 104 13
119 2 105 2
120 3 106 3
  (342) 40   (278) 35

 

In Ministory No. 104 zijn de meeste afbeeldingen opgenomen, 13 in totaal. In deze Ministory van de hand van Paul Meiboom werd gezocht naar de plek van Bild 1011-497-3531-11.

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
121 3 107 5
122 3 108 2
123 5 109 3
124 5 110 3
125 2 111 –
126 5 112 5
127 4 113 2
128 3 114 4
129 4 115 8
130 9 116 4
  (385) 43   (314) 36

 

Nieuwsbrief Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
131 5 117 6
132 3 118 4
  (393) 8   (324) 10

 

Na 132 Nieuwsbrieven en 118 bijbehorende Ministories kan de volgende tussenstand worden opgemaakt:

 

In totaal zijn 717 foto’s opgenomen, waarvan 55% in de Nieuwsbrieven zijn opgenomen.

In al de jaren (1980-2013) leverde Berry de Reus 238 foto’s en Robert Voskuil 95 foto’s. Een beperkt aantal foto’s werd twee keer opgenomen. Daarmee is Berry de Reus de grootste leverancier van de afbeeldingen die in de periodieke uitgaven van de vereniging zijn geplaatst.

 

De 500e afbeelding werd opgenomen in Nieuwsbrief No. 103 (Ministory No. 90).

 

Gemiddeld zijn er 2,97 foto’s per Nieuwsbrief opgenomen. Per Ministory ligt dit iets lager, namelijk 2,68. Het record van 12 foto’s in de eerste 100 Nieuwsbrieven (No. 56, No. 76 en No. 100) werd niet overtroffen. In Nieuwsbrief No. 116 werden nogmaals 11 foto’s geplaatst. Het eerste record van 10 afbeeldingen (Ministory No. 85) werd met Ministory No. 104 overtroffen met 13 afbeeldingen.

 

Na Nieuwsbrief No. 132 en Ministory No. 118 werd het Airborne Magazine geintroduceerd. De publicatie van afbeeldingen in het Airborne Magazine is alsvolgt, waarbij een vermelding van het aantal afbeeldingen die in de ingevoegde Ministories zijn gebruikt, separaat is opgenomen. Ook dient vermeld te worden dat de cover en het achterblad, van het vernieuwde Airborne magazine, veelal voorzien zijn van fotografische afbeeldingen:

 

Magazine Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
1 9 119 4
2 7 120 3
3 16    
4 9 121 3
5 12 122 1
6 10 123.1 3
7 9 123.2 3
8 14 124  
9 11 125 5
10 9 126 2
  (499) 106   (348) 24

 

Magazine Ministory
Nr Aantal foto’s Nr Aantal foto’s
11 14 127 7
12 26 128 5
13 34 129 5
14 30 130 7
15 38 131 4
16 28 132 9
17      
18      
19      
20      
  (669) 170   (385) 37

 

De 1.000e afbeelding is opgenomen in Airborne Magazine No. 15.

 

Omdat in Airborne Magazine No. 3 geen Ministory is opgenomen, konden wel 16 foto’s worden geplaatst, tot dan toe het hoogste aantal foto’s dat in een Airborne Magazine is opgenomen. Echter Airborne Magazine No. 15 overtrof dat aantal ruim, 38 afbeeldingen werden geplaatst in deze editie, dit is zonder de vier afbeeldingen van de bijbehorende Ministory No. 131.

Gemiddeld zijn er 21 foto’s in de tot en met 2019 verschenen Airborne Magazines opgenomen (inclusief de ministories).

1e editie, mei 2020

Samengesteld door by R.H.J. de Kwant, Zaandam

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, openbaar gemaakt in enige vorm op enige wijze, hetzij electronisch mechanisch, door fotocopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van de samensteller en/of copyrighthouders zoals deze bij het beeldmateriaal is opgenomen.

 

© Copyright R.H.J. de Kwant

[1] In Nieuwsbrief No 34 rectificatie: foto betreft Klaas Schuttinga

[2] Onjuist opgenomen als ‘van de’

[3] Wederom is de naam van Groeneweg onjuist opgenomen.

[4] Opmerkelijk dat ook de naam van een bestuurslid verkeerd opgenomen werd, moet zijn Gijsbertsen

[5] Onjuist opgenomen, moet zijn Wybo

[6] Onjuist opgenomen, moet zjn Memorial

[7] De titel van het boek is hier onjuist opgenomen.

[8] Dezelfde foto als in Niewsbrief No. 109

[9] Onjuist opgenomen, moet zijn Ds de Kievid

[10] Onjuist gedateerd op 14 april 1944

[11] FB = Fotobijlage

[12] FB = Fotobijlage

/0 Reacties/door