Tag Archief van: nieuwsbrief

Vrienden van het Airborne museum
Utrechtseweg 232
6862 AZ Oosterbeek
Tel. museum 085-337710 Tel. Penningm. 085-333406
NIEUWSBRIEF No. 53, februari 1994
14e Algemene Ledenvergadering

Redactie:
Drs. R.P.G.A. Voskuil
C. van Roekel
G.H. Maassen jr. (085-337515)

Algemeen Verslag 1993
Wij nodigen u uit tot het bijwonen van de 14e Algemene Ledenvergadering, tevens Jaarvergadering, van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum Oosterbeek. De bijeenkomst wordt gehouden in ZALENCENTRUM LEBRET (Lebretweg 51 te Oosterbeek, telefoon 085-333168) op zaterdag 9 april a.s., aanvang 14.00 uur.
De agenda ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen Algemene Ledenvergadering van 3 april 1993
3. Algemeen Verslag 1993
4. Financieel Verslag 1993
5. Verslag Kascommissie
6. Begroting 1994
7. Bestuursverkiezing
8. Benoeming reservelid Kascommissie
9. Rondvraag
10. Sluiting
Toelichting bij punt 7 vande agenda.
Aan de beurt van aftreden zijn mevrouw J.M. de Langen en de heer W.T. de Ruyter. Beiden stellen zich herkiesbaar. Volgens artikel 8 van de statuten kunnen leden een tegenkandidaat stellen. Een voordracht hiertoe dient uiterlijk 10 dagen voor de vergadering schriftelijk bij de secreta¬resse (Utrechtseweg 232,6862 AZ Oosterbeek) te wor¬den ingediend, ondertekend door minstens 10 leden en vergezeld van een bereidverklaring van de kandidaat, die lid moet zijn van de vereniging en meerderjarig.
De financiële stukken zullen u separaat worden toe-gezonden. Een half uur voor de aanvang van de vergadering zal het verslag van de Kascommissie ter inzage liggen. Na afloop van de vergadering zal een film worden vertoond.
(Het bestuur)

Kunstschilder Huub Milder legt de laatste hand aan de achterwand van het nieuwe diorama.
(foto: B. de Reus)
Het aantal leden steeg mede dankzij de nieuwe wervingsfolder van 1014 naar 1127. Dit ondanks het feit dat 9 leden hun lidmaatschap opzegden, 18 Nederlandse en 13 Britse leden werden afgevoerd wegens nalatigheid in betaling, en 14 leden overleden. In totaal kreeg de vereniging er 167 leden bij, waarvan 10 voor het leven. Door overlijden ontvielen ons mevrouw J.M. van Kooten-van Brummelen en de heren
A. van Maanen, G.J.J.M. van Vaessen, F.P.K. de Jong, P.H. Jolink, J.W.H. Klein, H. Braam, H. Bruggeman, G. Shepherd, J.P. Barnett, F. Young, J.E. Nicolson, W. Wright en E. Coleman.
Vier Nieuwsbrieven en Ministeries verschenen, en vanaf nr. 50 waren deze in een nieuw jasje gestoken.
De excursie van 3 juli en de themamiddag van 12 december werden druk bezocht.
Het scholenproject liep ook in 1993 goed.
Dankzij de verzekeringsmaatschappij ‘Het Zilveren Kruis’ konden weer tien zwaar gehandicapte veteranen worden uitgenodigd voor de septemberherdenking.
De vereniging was met een propaganda/verkoop- stand aanwezig bij de Airborne Wandeltocht, de Pegasus Wandeltocht, de viering 80 jaar Koninklijke Luchtmacht op de vliegbasis Eindhoven (twee dagen), de reünie van verzetsmensen te Nunspeet, de veteranen-reünie te Oosterbeek, en de Luchtvaart- beurs in de Jaarbeurs te Utrecht (twee dagen). De totale opbrengst voor het Airborne Museum en voor de vereniging was respectievelijk ƒ 3887,15 en ƒ 3654,-.
Twee nieuwe boeken werden door de vereniging uit-gegeven. In april verscheen ‘Een Regimental Aidpost’ door wijlen mevrouw Kate ter Horst-Arriëns, in zowel de Nederlandse als de Engelse taal, en op 12 december zag de vernieuwde versie van de ‘Roll of Honour’ van J.A. Hey het licht.
Door de vereniging werd een Panasonic Video Presenter aan het Airborne Museum geschonken. Deze wordt nu ook gebruikt op de verkoopstands om videobanden over de Slag om Arnhem te vertonen. De toegezegde aanschaf van een nieuwe vitrine werd i.v.m. de renovatie van het museum verschoven naar 1994. De loterij en de verkoop van vierkante decime¬ters achterwand van het nieuwe diorama, beide ten behoeve van de renovatie, zijn een succes geworden. (J.M. de Langen)

Oproep van de penningmeester
Leden die hun contributie voor het jaar 1994 nog niet hebben betaald, wordt verzocht dit zo spoedig moge¬lijk te doen. Een individueel lidmaatschap bedraagt ƒ 20,- en een gezinslidmaatschap ƒ 30,- per jaar. Het gironummer van de vereniging is 4403641.

Loterij facelift
Op 15 december j.1. verrichtte notaris Docter uit Oosterbeek de laatste trekking van onze loterij. Zoals u weet, speelden alle ingeleverde en betaalde loten hierin mee, hetgeen betekende dat 153 prijzen een eigenaar kregen. Deze zijn inmiddels verstuurd of thuisbezorgd, hetgeen een niet te onderschatten klus was voor de leden van de werkgroep. Hierna werd de loterij afgesloten met het toekennen van de bonus¬geschenken aan degenen die verschillende tientallen loten hadden verkocht. Ruim zestig leden hadden kans gezien zo’n huzarenstukje te verrichten.
De toppers waren de dames Rieken (220) en Feith (137) en de heer Purmer met maar liefst 433 loten. Zonder de andere verkopers tekort te willen doen, want we weten wat een tijdrovende bezigheid het was, willen we deze ‘verkoopkampioenen’ extra bedanken.
Er werden precies 7607 loten verkocht en de bruto opbrengst was dus ƒ 38.035,-. Onze totale onkosten (prijzen, drukwerk, porto) bedragen ongeveer ƒ 5000,- zodat we binnenkort ruim ƒ 33.000,- kunnen overdra-gen aan het bestuur van de Stichting Airborne Museum. Dit mooie resultaat werd bereikt door de gezamenlijke inspanning van bijna alle leden. Bovendien bracht de loterij de naam van ons museum en van de vriendenkring door het hele land, hetgeen weer resulteerde in een aanzienlijke ledentoename. De hoofdprijs, een schitterende wandklok met een winkelwaarde van ruim ƒ 800,-, viel ten deel aan mevrouw Van Tongeren uit Oosterbeek.
Ons rest nu nog de afwikkeling en de verantwoording van onze financiële ‘handel en wandel’ aan de gemeente Renkum, maar we durven nu al wel te zeg¬gen: ‘Het was bereveel werk, maar het was de moeite waard en we hebben het met plezier gedaan’. Overigens hoeft niemand ons de komende 25 jaar te vragen voor de organisatie van een loterij!
(C.v.Roekel)

Roll of Honour gepresenteerd
Op de thema-middag van 12 december j.1. werd de nieuwe editie van de ‘Roll of Honour’ aan de leden van onze vereniging gepresenteerd. Sinds de eerste druk in 1986 waren zoveel nieuwe feiten aan het licht gekomen dat het de hoogste tijd werd om alle muta¬ties in de bestaande tekst op te nemen. Dankzij het vele werk van Jan Hey, Chris van Roekel en Truus Oosterhaar is dit werk tot een goed einde gebracht. In een van de volgende Ministories zal uitgebreid wor¬den ingegaan op een aantal nieuwe gegevens die in deze ‘Roll of Honour’ zijn verwerkt.
Het boek telt 230 pagina’s, die onder andere relevante gegevens bevatten van alle ten gevolge van de Slag om Arnhem om het leven gekomen Geallieerde mili¬tairen. Het is verkrijgbaar in het Airborne Museum (ƒ 20,-) of door storting van ƒ 27,50 (incl. verpakkings¬e-en portokosten) op giro 4403641 t.n.v. Vereniging Vrienden van het Airborne Museum o.v.v. ‘Roll of Honour’.

In de studio van Bal Bedrijfsvideo werken Berry de Reus en Joop Bal aan de audio-visnele presentatie voor het vernieuwde Airborne Museum.(foto: Jenneke Bal)

ƒ 53.000,- van Airborne Runners
Begin 1993 nam de heer Harm Altena uit Heelsum het initiatief om met een sponsorloop geld bijeen te bren¬gen voor de renovatie van het Airborne Museum. Er werd gekozen voor de marathonloop in New York. Dertig sporters uit Oosterbeek en omgeving besloten hieraan mee te doen.
Na negen maanden van intensieve training vertrok de groep naar Amerika om daar op 14 november j.1. de marathon te lopen. Alle dertig slaagden erin de 42 kilometer en 195 meter met succes uit te lopen. Daarmee brachten zij in totaal 53.000 gulden bijeen, die door verschillende sponsors was toegezegd.
Op vrijdag 17 december 1993 werd het bedrag via een cheque op feestelijke wijze overgedragen aan de Stichting Airborne Museum. De voorzitter van de stichting, de heer J.W.A.M. Vertinden, dankte de Airborne Runners voor deze fantastische aktie, waar¬bij zij op een originele en sportieve manier een reus¬achtig bedrag voor de verbouw en vernieuwing van het Airborne Museum hadden bijeengebracht.

Museum-weekend en boekenbeurs
Op 16 en 17 april a.s. wordt het jaarlijkse museum-weekend gehouden. In het Airborne Museum zal op die twee dagen aandacht worden besteed aan de res¬tauratie van museale voorwerpen, die in de afgelopen tijd als aanwinst konden worden begroet.
Op zaterdag 7 mei is in het museum de boekenbeurs, waar vele oude en nieuwe boeken over de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder over de Slag om Arnhem te koop zullen zijn.

Vijftig jaar geleden
In dit herdenkingsjaar worden in het Airborne Museum iedere week Britse, Duitse en Nederlandse kranten van dezelfde week in 1944 tentoongesteld.

Schuttersputten worden beschermd
Op verschillende plaatsen in de bossen in de gemeenten Renkum en Arnhem bevinden zich nog schuttersputten uit de Slag om Arnhem. In de afgelopen vijftig jaar zijn de meeste weliswaar volgeslibt met bladeren en zand, maar ze zijn vaak toch nog goed zichtbaar in het terrein.
De putten zijn van historisch belang omdat ze behoren tot de weinige tastbare overblijfselen uit september 1944. Hun ligging geeft inzicht in de strategie en het verloop van de strijd.
De nog aanwezige mangaten bestaan echter uit natuurlijk materiaal en zijn zeer kwetsbaar. Om ze voor totale verdwijning te behoeden, heeft de Vereniging Vrienden zich in het najaar van 1993 schriftelijk tot de beide gemeentebesturen gewend en hen gevraagd de overgebleven putten te beschermen. Het gaat hierbij om locaties op de Hemelse Berg en de Bilderberg in Oosterbeek, en op de Johannahoeve (Arnhem).
Het gemeentebestuur van Renkum heeft inmiddels positief gereageerd. De betrokken putten zullen worden aangegeven op de zgn. ‘boslegger’, zodat medewerkers die belast zijn met het beheer en het onderhoud van de bossen weten waar ze liggen. Op die manier kunnen ze niet per ongeluk worden dichtgegooid. Het is beslist niet de bedoeling ze te gaan uitgraven en ze tot een toeristische trekpleister te maken. Van Arnhem is helaas nog niets vernomen.

Een opmerkelijke vondst
Getipt door een kennis kwam het Airborne Museum onlangs in contact met een aannemer die werkzaamheden verrichtte aan een huis in Arnhem. Op de begane grond waren onder de vloer een aantal Duitse papieren gevonden. De heer Boersma onderzocht de kruipruimte en daar bleek naast duizenden glasscherven, puin en rommel ook een deel van de administratie van een SS-tandartsenpost te liggen.
De vondst bestond voornamelijk uit tandenkaarten (gebitskaarten) en röntgenfoto’s met betrekking tot Duitse militairen.
Op de kaarten staat bij de naam helaas slechts zelden de eenheid vermeld, maar bij nadere bestudering blijkt dat het voornamelijk gaat om soldaten van het SS Ausbildungs- und Ersatz Bataillon 12, dat in de Coehoorn-kazerne in Arnhem was gelegerd. Ook zijn er enkele papieren van het SS Ausbildungs- und Ersatz Bataillon 16, waarvan eenheden in Oosterbeek lagen in september 1944.
Uit de aanwezigheid van een Engelse krant van april 1945 zou kunnen worden afgeleid dat het materiaal na de oorlog bij het opruimen van het huis onder de vloer is terechtgekomen.
Van de vondsten was het meest interessant een kaart met de röntgenfoto op naam van SS Sturmbannführer Sepp Krafft, de commandant van het bovengenoemde 16e bataljon, dat op zondag 17 september 1944 het 3rd Parachute Battalion en het Reconnaissance Squadron verhinderde direct door te stoten naar de verkeersbrug in Arnhem. Of hij daarbij kiespijn had, is echter niet na te gaan. Zijn kaart en de andere papieren zijn opgenomen in het archief van het museum. Een kleine selectie daaruit is tijdelijk tentoongesteld in een vitrine in de eerste zaal.

Luitenant Jongen van de Gravendienst legt de stoffelijke resten bloot van een Britse soldaat.
(foto: B. de Reus)

Boekennieuws
Kort geleden verscheen het boek ‘History of the Polish Parachute Badge – Polish Airborne Forces in World War 11’ door Lorys. Het boek bevat een historische inleiding en een lange lijst met 6200 namen van Poolse en Geallieerde militairen die gedurende de Tweede Wereldoorlog de Poolse para badge verdienden.
Deze publicatie kan worden besteld door het zenden van een Eurocheque ter waarde van 10 Engelse Ponden naar The Polish Institute and Sikorski Museum, 20 Princes Gate, London SW7 1PT, England.

De Stichting
Airborne Herdenkingen
In juli 1992 werd de Stichting Airborne Herdenkingen officieel een feit. Deze stichting werd opgericht met als doel het vaststellen en coördineren van het officië¬le programma van de jaarlijkse herdenkingen van de Slag om Arnhem. Daarnaast moeten de juridische en financiële aspecten van de verschillende herdenkings-activiteiten worden gebundeld en gestroomlijnd.
De stichting is als volgt samengesteld. In het algeme¬ne bestuur zitten vertegenwoordigers van verschil¬lende organisaties die zich met de herdenkingen en de activiteiten eromheen bezig houden. Ook de voorzit¬ter van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum maakt daarvan deel uit. De betrokken gemeenten hebben een adviseur aangewezen om de vergaderingen van het algemene bestuur bij te wonen.
Het dagelijkse bestuur wordt gevormd door een voor-zitter, een vice-voorzitter, een secretaris en een pen-ningmeester. De commissaris der Koningin en de bur-gemeesters van Arnhem, Ede, Heteren en Renkum hebben zitting in de Stuurgroep, die zich voorname¬lijk bezig houdt met de hoofd lijnen en de officiële aspecten van het programma.
Voor de herdenkingen van dit jaar is het Coördine¬rend Comité 1994 opgericht. Dit bestaat uit het dagelijkse bestuur van de Stichting Airborne Herdenkingen, de gemeentelijke adviseurs en een vertegenwoordiger van de Provinciale Militaire Commandant en van de (regionale) Politie.
Met het oog op de 50ste herdenking van de Slag om Arnhem is voor secretariële en organisatorische ondersteuning een beroepskracht aangetrokken. Het secretariaat is gevestigd in het gemeentehuis van Renkum: mw. M. van Tilburg, Postbus 9100, 6860 HA Oosterbeek, tel. 085-348220.
Onze leden, met name degenen die Arnhem-veteraan zijn, worden er wellicht ten overvloede op gewezen dat voor bepaalde activiteiten, waaronder de Memorial Service op de begraafplaats, toegangskaarten vereist zijn. Via het bovengenoemde secretariaat is hierover desgewenst meer informatie te verkrijgen. (Margriet van der Velden, Bureau Voorlichting Gemeente Renkum).

Reactie op Ministory No. 40
Aan het eind van zijn lezenswaardige Ministory No.40 over de (ruiming van) mijnenvelden in en om Oosterbeek, zou – zo vrees ik – de auteur het slachtoffer kunnen zijn van een toen nog al eens heersend misverstand. Hij schrijft dat na 5 mei 1945 de ruiming van de mijnenvelden onder toezicht van de Royal Engineers geschiedde door krijgsgevangen Duitse poiniers, en vermeldt dat deze “nadat een veld door hun commandant ‘schoon’ was verklaard in linie over het terrein werden gestuurd”. Daargelaten dat deze controle-methode inderdaad niet ongebruikelijk was, dient in het oog te worden gehouden dat deze vorm alleen effectief was ten opzichte van anti-personeel- mijnen…
Mijn bezwaar richt zich tegen de benaming krijgsgevangenen. Immers, de toen geldende Conventie van Geneve van 1929 bepaalt in artikel 32 nadrukkelijk dat het verboden is krijgsgevangenen te benutten voor gevaarlijke werkzaamheden. De zaak ligt dan ook anders: krachtens punt 3 van ‘The Instrument of Surrender’ van 4 mei 1945, waarbij ook de Duitse troe¬pen in Nederland capituleerden, was het Duitse opperbevel verplicht alle verdere geallieerde bevelen “on any subject”, “without argument or comment” uit te voeren.
Voor ons land kreeg een en ander een nadere uitwerking in de bepalingen van de Wageningse capitulatie: het Duitse opperbevel kreeg de plicht opgelegd een Duitse pionierbrigade aan te wijzen voor de ruiming van de (Duitse) mijnenvelden in Nederland, die deze taak onder Duitse leiding en geallieerd toezicht had te vervullen. Daartoe werd aangewezen de Pionier Brigade Draeger in de “Festung” Hoek van Holland. Het personeel van deze brigade kreeg aldus de ongeregelde status van “capitulant” – ter onderscheiding van “krijgsgevangen”. In de praktijk werd zoveel mogelijk het bepaalde in de conventie van 1929 op hen toegepast.
Dat de bevolking van ons land deze Duitse militairen na 5 mei 1945 voor krijgsgevangenen hield is begrijpelijk: zij waren dat echter niet! Omdat ik van juli 1945 tot juli 1946 met deze mensen heb gewerkt – in Limburg, Noord Brabant en Gelderland – meen ik gekwalificeerd te zijn het misverstand recht te zetten. (Mr. F.J.N. Engel, Haarlem)

Stoffelijke resten gevonden
Op donderdag 20 en maandag 24 januari j.1. werden op een terrein in het noordwestelijke deel van Oosterbeek (op het voormalige landgoed De Sonnenberg, in het gebied tussen de Utrechtseweg en de Valkenburglaan) door de Gravendienst van de Koninklijke Landmacht de stoffelijke resten geborgen van twee Britse militairen. Luitenant H.J.R. Jongen en zijn mannen waren opgeroepen nadat Hans van der Velden uit Renkum bij graafwerkzaamheden op men¬selijke resten was gestoten. In het kader van gemeen¬telijk beleid om toekomstige bouwterreinen e.d. te onderzoeken op mogelijk aanwezige munitie en explosieven, was Hans ter plekke in de weer geweest met zijn metaaldetector. Voor het vervoeren van een dergelijk apparaat is een ontheffing van het college van burgemeester en wethouders vereist.
De experts van de Gravendienst vonden onder andere een embleem van The Glider Pilot Regiment, een portefeuille, een gouden zegelring met initialen, een officiersfluitje, een zilveren sigarettendoos, een horloge, een Lee Enfield geweer met bajonet, en een parachutistendolk. Van slechts één soldaat werd de schedel met een volledig gebit gevonden.
Luitenant Jongen heeft goede hoop dat het met de benodigde hulp van onder andere de Britse autoritei¬ten nog vóór de 50e herdenking tot een identificatie kan komen. Leden van onze vereniging die menen relevante informatie te kunnen aandragen, wordt verzocht contact op te nemen met de redactie van deze nieuwsbrief.

Download

Vrienden van het AIRBORNE museum

Utrechtseweg 232
6862 AZ Oosterbeek
Tel. museum 085-337710
Tel. penningm. 085-333406
NIEUWSBRIEF No. 55, augustus 1994
Redactie:
Drs. R.P.G.A. Voskuil
C. van Roekel
G.H. Maassen jr. (085-340142)

Van de redaktie
Nog enkele weken scheiden ons van de 50e herdenking van de Slag om Arnhem, die in de dagen tussen 14 en 18 september a.s. zal plaatsvinden. Naast het officiële programma vinden voor, tijdens en na de herdenkingsdagen nog tientallen andere evene- menten plaats. Het gaat hierbij om tentoonstellingen, lezingen, concerten, exposities, filmvoorstellingen, etc.. AI deze evenementen, voor zover deze in de regio Arnhem plaatsvinden, zijn opgenomen in een folder, die is samengesteld door de Stichting Airborne Herdenkingen. Een exem- plaar van de folder is bij deze nieuwsbrief bijgesloten.
Hoewel bij de samenstelling is gestreefd naar het geven van een zo compleet mogelijk overzicht, is het mogelijk dat bepaalde evenementen ontbreken. Dit kan zijn omdat het gaat om een besloten bijeenkomst of omdat een bepaald evenement pas is aangemeld na het drukklaar maken van de folder.

In Memoriam Hendrika van der Vlist
Oosterbeek, 4 mei 1994. Dodenherdenking: achter het gemeentehuis stond de kermis opgesteld. Aan de voorzijde, op het besloten plein, sprak Hendrika van der Vlist, volkomen sereniteit uitstralend – haar dag¬boek ’44-’45 als een spiritueel testament in haar hand – om de gevallenen voor onze bevrijding te gedenken. Ze beschreef de soldaten, jongens, als gewonden in Schoonoord, ‘vriend of vijand’ mensen zonder haat. Ze bracht deze mensen heel dichtbij, ze zag het ster¬ven, voor het eerst in haar leven, en herdacht dit met ons. Na de oorlog spoorde zij nabestaanden op en

Het nieuwe diorama van de opstelling van 75mm Pack houwitsers in de uiterwaarden bij de Oude Kerk in Oosterbeek, dat voor een belangrijk deel werd gefinancierd met gelden van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum.
(Foto: Berry/ de Reus)

deelde met hen wat op een van de stenen van het Airborne Kerkhof staat: ‘just a cluster of memories in our heart’. Ze ried ons aan af en toe op dit kerkhof te verwijlen, namen en teksten te lezen. Tot slot herdacht zij de volwassenen en ook de kinderen die na de oorlog door ongelukken stierven. Na de plechtigheid heeft mevrouw Van der Vlist in ons gemeentehuis koffie gedronken met mensen om zich heen uit dit dierbare dorp waar zij zich op haar plek voelde. Toen is zij naar huis gere- den in de rolstoel, naar binnen gedragen en verder achtergelaten in haar eigen omgeving, klaar voor de nacht waarin zij zich zou overgeven aan haar bevrijding. Een schoner einde voor haar hadden mensen niet kunnen bedenken.
Ieder jaar in september herdenken wij de verloren slag in verbondenheid, die is uitgegroeid tot een bron van kracht. Hendrika’s boek ‘Die dag in september’ eindigt bij het begin van deze ontwikkeling, op de eerste septemberherdenking in 1945 op het Airborne Kerkhof:
‘Schoolkinderen, die ook door het vuur gingen. En op de graven leggen ze bloemen. Geen graf is meer zon¬der bloemen. Lijkt het zo, of breekt de zon door?’ Hoeveel schoolkinderen heeft zij geholpen de zon weer te zien doorbreken op de Wilhelminaschool, 100 stappen verwijderd van haar uitgebrande ouderlijke huis, Hotel Schoonoord. Stevig stond ze voor de klas, ordelijk, vrolijk. De kinderen groeiden op ‘in een fijn dorp’, zoals ‘Riek’ van der Vlist het hielp opbouwen. Er ging veel van haar uit, verhalen, prachtige tekenin¬gen op het bord, veel zingen – voor Sinterklaas en voor de herdenking en bevrijdingsdag – en oog voor de natuur. Ze was open en leergierig, studeerde Engels en bouwde zich een rijke loopbaan in de onderwijswereld. Naast school richtte zij de padvinderij op, de Schoonoordgroep die nog altijd bestaat. Ze leefde bewust en autonoom, haar geloof was sterk en bleef altijd in ontwikkeling. Ze steunde opbouwende initia-tieven, ze maakte verre reizen. Ze schreef veel op voor zichzelf en voor anderen. In huis en hart bewaarde ze met zorg al het gebeurde als herinnering, opdat niets tevergeefs is, ‘not in vain’.
‘Waarom is er eigenlijk oorlog?’, schrijft ze in haar boek als gewonde vijanden samen mens worden. De waardigheid van mens zijn, bewaarde zij temid¬den van geweld en mislukking in haar leven op aarde. In deze waardigheid is zij gestorven. Bevrijding na herdenking.
(Sophie Lambrechtsen – ter Horst)

Vernieuwd Airborne Museum geopend
Op 18 mei jl. vond de officiële heropening plaats van het vernieuwde Airborne Museum ‘Hartenstein’. Deze heropening werd verricht door mevrouw BJ. Mulder-Gemmeke, Ridder in de Militaire Willemsorde.
Het was het sluitstuk van een periode waarin het museum een ingrijpende modernisering heeft onder-gaan. Het vernieuwde Airborne Museum wil zich meer richten op de jongere generatie en doet dit o.a. door het gebruik van moderne presentatie-technie- ken. Zo zijn onder meer op drie plaatsen beeldscher¬men aangebracht waar bezoekers originele filmopna¬men uit 1944 kunnen bekijken, en de diorama’s komen meer tot leven door het gebruik van geluidsef¬fecten. Ook het Scholenprojekt, dat zich al jaren in een grote belangstelling mag verheugen, is vernieuwd. iNaast de nieuwe expositie-ruimte is de belangrijkste aanwinst ongetwijfeld het nieuwe diorama van de artillerie-stelling bij de Oude Kerk in Oosterbeek. De dertig vierkante meter grote achtergrond werd geschilderd door de Arnhemse kunstschilder Huub Milder. De Vereniging Vrienden van het Airborne Museum droeg het voor het grootste deel door haar bekostigde diorama bij deze gelegenheid officieel over. In totaal heeft de renovatie bijna een half miljoen gulden gekost, en het grootste deel van dit bedrag is bijeen gebracht door sponsors en bij akties zoals de loterij ‘Facelift’. Ook de Lions Club en de ‘Airborne Runners’ zorgden voor aanzienlijke bedragen.
Burgemeester Verlinden dankte als voorzitter van de Stichting Airborne Museum iedereen die het renova- tie-projekt financieel steunde en degenen die bij de uitvoering betrokken waren.

Nieuwe medewerker Airborne Museum
Met ingang van 1 juli 1994 is de heer Roland Boekhorst in vaste dienst getreden bij de Stichting Airborne Museum. Hij is aangesteld als medewerker ter assistentie van de heer De Reus. Tot zijn taak zal onder meer het onderhoud van de apparatuur en het materiaal behoren. Tevens zal hij dienst doen als kas-samedewerker.

Vrijwilligers gezocht
In het kader van de 50e herdenking van de Slag om Arnhem zal van 5 tot 24 september a.s. door het Airborne Museum in samenwerking met de heer Van der Pijl uit Rhenen een expositie met een verkoop- stand worden verzorgd in Vroom en Dreesmann in Arnhem. Voor het bemensen van de stand worden nog vrijwilligers gezocht. Opgave graag z.s.m. bij de heer De Reus in het Airborne Museum, tel. 085-337710 of mevrouw De Langen, tel. 03495-34762. Vrijwilligers die alleen maar een dagdeel beschikbaar zijn, zijn ook welkom.

Video-documentaire over 50e Airborne-herdenking
Van de a.s. Airborne-herdenking zal een video-documentaire worden gemaakt. Een produktieteam van Bal Bedrijfsvideo uit Oosterbeek, die in 1989 de film ‘Blijvend in Herinnering’ maakte, is al geruime tijd bezig met de voorbereidingen voor deze documentaire. Tussen 14 en 19 september a.s. zullen twee cameraploegen opnamen maken van de plechtigheden en bijeenkomsten. Daarbij wordt nauw samengewerkt met de Stichting Airborne Herdenkingen, het Airborne Museum en met de NOS, die de opnamen maakt van het ere-defilé op zaterdag 17 september en de herdenkingsdienst op de Airborne Begraafplaats een dag later. De beelden van september 1994 worden afgewisseld met terugblikken naar 50 jaar eerder en de jaren na de Tweede Wereldoorlog. Daarvoor wordt geput uit authentieke journaalfilms en filmmateriaal van particulieren.

De titel ‘We will see you in September’ sluit aan bij de vele vriendschappelijke kontakten die in de loop van de afgelopen vijftig jaar zijn ontstaan tussen veteranen en burgers. Het programma wordt direkt na de herdenkingen gemonteerd en zal een lengte krijgen van ongeveer 75 minuten. De prijs wordt ƒ 55,- (excl. verzendkosten). Eind september is de film uit voorraad leverbaar bij
Bal Bedrijfsvideo en bij het Airborne Museum.

‘Arnhem -1944, The Airborne Battle’
Op 4 augustus jl. verscheen het langverwachte boek van Martin Middlebrook over de Slag om Arnhem, getiteld ‘Arnhem – 1944, The Airborne Battle’. Vier jaar heeft de auteur gewerkt aan deze historische stu- die, waarin de slag vooral vanuit Brits oogpunt wordt beschreven. Voor zijn onderzoek heeft hij zich zoveel mogelijk gebaseerd op de oorspronkelijke officiële militaire rapporten, aangevuld met de persoonlijke belevenissen van meer dan 500 Britse en Poolse veteranen en anderen die bij de slag betrokken waren. Het beschrijven van de individuele militaire akties tussen 17en 26 september 1944, die samen de Slag om Arnhem zijn gaan heten, is geen gemakkelijke opgave. Middlebrook is er echter op een uitstekende wijze in geslaagd het gecompliceerde verloop van de strijd op papier te zetten. In de eeiste inleidende hoofdstukken laat hij de lezer kennismaken met de betrokken Britse en Poolse militaire eenheden en met het gebied bij Arnhem waar zij slag zullen leveren. Daarna volgen hoofdstukken over de voorbereidingen, de start, het overvliegen en de landingen. De strijd wordt beschreven in vijftien hoofdstukken, die bij elkaar bijna 400(1) pagina’s beslaan. Om een helder beeld te schetsen, heeft Middlebrook de vaak door en naast elkaar verlopende militaire akties ontrafeld en ze per tijdstip, plaats en eenheid beschreven. Hierbij analyseert hij op een zakelijke wijze de gebeurtenissen. Aparte hoofdstukken zijn gewijd aan de Poolse Brigade, de Dorsets, de rol van de RAF bij de bevoorrading en de terugtocht. Het boek eindigt met een paar korte hoofdstukken over de verliezen en een samenvatting van de belangrijkste oorzaken voor het mislukken van de slag, in een aantal appendices zijn de ‘Orders of Battle’ opgenomen van alle eenheden die aan de slag deelnamen, en een impressie van het voormalige slagveld bij Arnhem anno 1994.
‘Arnhem -1944, The Airborne Battle’ telt 500 pagina’s en is geïllustreerd met 13 uitstekende, gedetailleerde kaarten en 38 foto’s. De prijs van het boek bedraagt 18 pond in Engeland en ƒ 46,50 in Nederland. De Nederlandse editie is in paperback uitgegeven en kost ƒ59,50.

‘Brabant Bevrijd’ geeft fotogra- fisch beeld van Market Garden
Bij uitgeverij Van Geyt Productions in Hulst ver- scheen onlangs in een serie publikaties over de bevrij- ding van Nederland, het boek ‘Brabant Bevrijd’. Bijna een derde deel van deze uitgave is gewijd aan operatie Market Garden. De auteurs, Jack Didden en Maarten Swarts, beschrijven op zakelijke wijze de landingen van de 101e Amerikaanse Airborne Divisie bij Son en Veghel, de uitbraak en de opmars van het 30e Britse Legerkorps en de Duitse tegenaanvallen op de ‘corridor’. Uit hun beschrijving van de gevechtshandelingen in Brabant wordt opnieuw duidelijk dat van- af de eerste dag ‘Market Garden’ achterliep op het schema, waardoor de le Britse Airborne Divisie bij
Arnhem niet op tijd kon worden bereikt. Wanneer na tien dagen Arnhem is verloren, gaat de strijd in Brabant echter door tot begin december 1944. Alle militaire operaties in die periode, met als meest bekende ongetwijfeld de Slag om Overloon en de bevrijding van Den Bosch, worden uitgebreid behandeld. De lange lijst van geraadpleegde boeken en officiële rapporten toont aan dat de auteurs een zeer gedegen studie van het onderwerp hebben gemaakt. Het boek munt uit door ca. 450, vaak zeer bijzondere, foto’s, die zijn voorzien van goede, informatieve onderschriften. ‘Brabant Bevrijd’ telt 288 pagina’s en kost ƒ 49,90.

Het 17-ponder anti-tankkanon bij Arnhem
Enige jaren geleden hebben enkele leden van onze vereniging die zich bezig houden met gericht onderzoek naar bepaalde aspekten van de Slag om Arnhem,

Tijdens de wandel-excursie op IS juni jl. geeft Robert Voskuil aan de hand van een luchtfoto uitleg over de posi¬ties van het Light Regiment Royal Artillery rond de Oude Kerk in Oosterbeek.
(Foto: Marcel Anker)

zich verenigd in een werkgroep met de naam ‘Arnhem Battle Research Group’. Deze groep werkt aan een aantal publikaties, waarvan no.1 in de vorm van een brochure onlangs het licht zag. De titel van deze eerste uitgave luidt: ‘De inzet van het 17-ponder anti-tank kanon tijdens de Slag om Arnhem’.
Voor de luchtlandingsoperatie bij Arnhem hadden de Britten de beschikking over zestien 17-ponders. Van dit kleine aantal gingen er echter vijf verloren nog voordat ze ingezet konden worden. De overige speel¬den o.a. een belangrijke rol bij de verdediging van de ‘perimeter’ in Oosterbeek tegen de voortdurende Duitse aanvallen met tanks en gemotoriseerd geschut. In het eerste gedeelte van de brochure wordt een overzicht gegeven van de eenheden die tijdens de Slag om Arnhem de 17-ponder gebruikten. Vervolgens wordt op zeer gedetailleerde wijze inge¬gaan op de technische aspekten van het kanon, de manier waarop het kanon in een Hamilcar glider werd vervoerd, de Morris artillerie-trekker, de ver¬schillende soorten munitie, het munitieverbruik tij¬dens de Slag om Arnhem en de samenstelling van de bemanning.
Het tweede deel van de brochure handelt hoofdzake¬lijk over de belevenissen van John Winser, Ist Airlanding Anti-Tank Battery RA en Tom Banks, 2nd ‘Oban’ Airlanding Anti-Tank Battery RA. De publikatie, die is geïllustreerd met 25 foto’s en een aantal tekeningen, kan worden besteld door het storten van f 13,- (prijs van het boekje ƒ 10,- + ƒ 3,- verzendkosten) op gironummer 2164410 van B.Kornet, Krasseurstraat 253, Amsterdam. Binnen afzienbare tijd zal ook een Engelstalige editie verschijnen.

Market Garden plaquette verkrijgbaar
Ter gelegenheid van het feit dat 50 jaar geleden operatie Market Garden plaatsvond, is een speciale plaquette vervaardigd, waar-
van een foto in deze nieuwsbrief is opgenomen. De plaquette kost ƒ 65,- wanneer deze (na bestelling) wordt afgehaald bij het Airborne Museum. Indien de plaquette moet worden opgestuurd, dient ƒ 75,- te worden overgemaakt op gironummer 4403641 t.n.v. de Vereniging
Vrienden van het Airborne Museum, Oosterbeek o.v.v. ‘plaquette’.

Een verkleinde afbeelding van de Market Garden plaquette, die bij de Vereniging Vrienden kan worden besteld.
(Foto: W. de Ruiter)

Heelsums Airborne Monument gerestaureerd
In september 1945 bouwde een aantal inwoners van Heelsum op eigen initiatief een monument ter herin-nering aan de Slag om Arnhem nabij de z.g. S-bocht, aan de oostkant van het dorp. Het was daarmee het eerste ‘Airborne’ monument in de gemeente Renkum. Het werd opgebouwd uit materiaal dat na de bevrij- ding was achtergebleven op het slagveld, zoals een 6-ponder kanon, containers, granaathulzen, helmen, geweren, etc. Verschillende onderdelen werden ech¬ter in de loop der jaren door souvenirjagers gestolen. Bij het reconstrueren van de S-bocht in de Utrechtseweg in 1970 werd het monument, dat in de volksmond bekend staat als ‘Het Kanon’, verplaatst naar een lokatie aan de Bennekomseweg. Daar stond het enigszins verscholen tussen de bomen. Door weersinvloeden roestten delen van het monument door, en ondanks een tussentijdse schilderbeurt raak¬te het in verval.
Met het oog op de 50e herdenking van de Slag om Arnhem besloot een aantal Heelsummers, net als in 1945, spontaan de handen ineen te slaan, nu voor een volledige restauratie van het monument. Het werd geheel gedemonteerd. Alle onderdelen die nog in een redelijke staat waren, werden hersteld en geconser-veerd; totaal verrotte en vergane delen werden door nieuwe vervangen. Het originele 6-ponder kanon werd opgeknapt door de Luchtmobiele Brigade in Schaarsbergen.
Naast deze volledige restauratie werd besloten het monument 180 graden te draaien in de richting van de Utrechtseweg. Door wat kleine bomen en bosjes te verwijderen en door de omgeving wat op te knappen, heeft men nu vanaf de Utrechtseweg een mooi uit¬zicht op dit zo bijzondere monument.
Het project was in handen van de Rotary Clubs van de gemeente Renkum en het Comité Airborne Monument Heelsum. Veel steun werd ontvangen van de bevolking van Heelsum en van de gemeente Renkum: de eigenares van het monument en de ondergrond. Plaatselijke bedrijven deden noodzake¬lijke werkzaamheden tegen kostprijs of zelfs voor niets. Toch blijven donaties voor de restauratie en met name het toekomstige onderhoud van ‘Het Kanon’ welkom. Deze kunnen worden gestort op de RABO bankrekening 35.50.53.551 t.n.v. Stichting Community Service Rotary Club Oosterbeek, Airborne.
De onthulling van het vernieuwde monument zal op 10 september a.s. plaatsvinden.

Expositie over de Slag om Arnhem in Tsjechië
Op 26 mei jl. werd in de Tsjechische stad Brno de expositie ‘Van Invasie tot Ardennen’ geopend. Een belangrijk deel van deze tentoonstelling is gewijd aan de Slag om Arnhem. Daarbij wordt ook ruime aan¬dacht besteed aan het aandeel van het Tsjechische RAF squadron 312, dat bij de gevechtshandelingen in september 1944 was betrokken.
Veel van het geëxposeerde materiaal is afkomstig uit het Airborne Museum. De heer W. Boersma heeft dit materiaal naar Tsjechië vervoerd en hij heeft meege-holpen de tentoonstelling op te zetten. De expositie, die is ingericht in de Meninska poort, een van de oude stadspoorten van Brno, duurt tot 30 september.

Tentoonstelling in Didam
In de Openbare Bibliotheek in Didam wordt van 19 t/m 23 september a.s. een expositie gehouden van door ons lid Jan Uitdenbogerd vervaardigde maquet¬tes en diorama’s die zijn gebaseerd op foto’s uit de Slag om Arnhem. Hieronder bevinden zich o.a. Hotel Hartenstein en de Oude Kerk in Oosterbeek met de omringende huizen. De bibliotheek in Didam, Schoolstraat 22, is geopend van 14.00-17.30 uur en dinsdag en vrijdag tevens van 18.30-20.30 uur.

Download

Vertrek directeur Airborne Museum
Het bestuur van de Stichting Airborne Museum deelt het volgende mede:
‘De directeur van het Airborne Museum Hartenstein, de heer Drs. FJ. Smolders, heeft te kennen gegeven uiterlijk per 31 december 2007 zijn werkzaamheden voor het museum te zullen beëindigen.
De verwachtingspatronen ten aanzien van de vervulling van de taak van de directeur enerzijds en het bestuur van de Stichting Airborne Museum anderzijds liepen te zeer uiteen om van een vruchtbare samenwerking op langere termijn te kunnen spreken.
In de drieëneenhalf jaar dat de heer Smolders als directeur verbonden was aan het museum heeft hij een waardevolle bijdrage geleverd aan het concept voor de ontwikkeling van de ambitieuze renovatie- en uitbreidingsplannen van het museum.
Voorts was hij mede realisator van de onlangs gelan-ceerde Liberation Route en het binnenkort te openen John Frost Informatie centrum in Arnhem.
De nog te benoemen opvolger van de heer Smolders zal de beoogde uitbreidingsplannen en verdere ont-wikkelingen op museaal gebied gestalte gaan geven. De lopende renovatie- en innovatieplannen zullen door het vertrek van de directeur geen vertraging
oplopen’. Was getekend: W.J.M. Duyts, secretaris en FJ. Smolders, directeur.

Renovatieplannen Airborne Museum
De afgelopen maanden is hard gewerkt aan de plannen voor de renovatie van het Airborne Museum. Uitgangspunt blijft dat de villa Hartenstein zoveel mogelijk moet worden teruggebracht in de vooroorlogse staat. In eerder gepresenteerde plannen zou de naoorlogse serre aan de oostzijde van het gebouw worden verwijderd, maar daar is vanaf gezien. Deze serre wordt gezien als een inmiddels vertrouwde toe-voeging aan de villa. Ook het oorspronkelijke idee om de nieuwe hoofdingang aan de oostzijde te situeren is inmiddels verlaten.
Volgens die nieuwe plannen wordt alle nieuwbouw nu gerealiseerd aan de westkant van het gebouw. Daar moet ook de nieuwe hoofdingang komen. Het entree- gebouw, waarin ook de lift en de trap zullen worden geplaatst, krijgt het transparante karakter van een paviljoen met veel glas. Intussen worden ook de plannen voor de ondergrondse uitbreiding achter het huidige gebouw verder uitgewerkt. Voor dit nieuwe museumgedeelte en ook voor andere delen van de nieuwe expositie worden regel

FOTO: COLLECTIE AIRBORNE MUSEUM, Schetstekening van het nieuwe Airborne Museum. Rechts het glazen entreegebouui met lift en trappen, dat aan de westzijde van Hartenstein zal worden gebouwd.

matig nieuwe objecten aangekocht. Zo zijn onlangs een vooroorlogse Opel personenwagen en een stuk Duits afweergeschut aangeschaft, die een plaats zullen krijgen in het nieuwe grote diorama. Ook heeft men de hand weten te leggen op verschillende typen camera’s, waarmee Britse en Duitse oorlogscorrespondenten de Slag om Arnhem vastlegden op foto’s en films.

Wandelexcursie Onderlangs/Boven- over wordt op 6 oktober herhaald
De ‘Battlefield wandeling’ die op 9 juni jl. werd gehou-den in het gebied rond het St. Elisabeths Gasthuis in Arnhem, zal op zaterdag 6 oktober a.s. worden her-haald. Niet alleen was de belangstelling op 9 juni erg groot, maar er kwamen ook veel verzoeken binnen om de wandeling nogmaals te organiseren.
De battlefield tour begint om 13.30 uur bij het buurthuis ’t Huukske in Lombok, Mauritsstraat 22, 6812 BS Arnhem en eindigt op 17.00 uur. Vanaf 13.00 uur is buurthuis ’t Huukske geopend.
De kosten bedragen per deelnemer € 17,50. Hierbij is inbegrepen koffie bij aankomst, de rondleiding en een rijk geïllustreerde gids met achtergrondinformatie. Deze gids bevat een aantal unieke 3D-luchtfoto’s van het excursiegebied uit september 1944. Met behulp van een bijgeleverd ‘rood/groen’ brilletje kunnen deze foto’s in stereo worden bekeken.
Aanmelding voor 29 september door telefonische opgave bij het Airborne Museum, telefoon 026-3337710 of per mail info@Airbornemuseum.com en gelijktijdige overmaking van € 17,50 op girorekening 4403641 t.n.v. Vereniging Vrienden v/h Airborne Museum, onder vermelding van ‘Battlefield Tour 6 oktober’. De inschrijving vindt plaats in volgorde van binnenkomst van de giro-overschrijvingen. Alleen als er geen plaats meer is, krijgt u bericht.

Unieke droppings-container overgedragen
Om verzetsgroepen in bezet gebied vanuit de lucht te bevoorraden, werden in Engeland gedurende de oorlog verschillende typen containers ontwikkeld. Een daarvan was het type ‘H’. Deze bestond uit vijf bussen, die door middel van twee stangen aan elkaar waren verbonden. Samen met een metalen stootkussen en een deel waarin de parachute werd opgeborgen, vormden ze een complete container. Nadat de container was neer-gekomen, konden de verbindingsstangen, die met een snelsluiting vastzaten, worden losgemaakt, waardoor het geheel uiteenviel in vijf losse, draagbare bussen. De andere onderdelen en de parachute konden vervolgens met een meegeleverde schop worden begraven.
Van dit type container zijn vrijwel geen exemplaren bewaard gebleven, behalve in Frankrijk waar er een staat opgesteld in het museum voor de Special Air Service in Saint-Marcel.
Enkele jaren geleden kwamen bij graafwerkzaamheden bij Wilnis resten van een container type H tevoorschijn uit een sloot. Deze onderdelen, die samen een bijna complete container vormden, zijn vervolgens aangeruild door het Airborne Museum. De Vereniging Vrienden heeft vorig jaar aangeboden de kosten voor

5 juli 2007. De gerestaureerde container van het type H wordt door de Vereniging Vrienden overgedragen aan de Stichting Airborne Museum. V.I.n.r. Ivar Goedings (secreta- ris VVAM), Wybo Boersma (lid van het Stichtingsbestuur), Driekus Heij (voorzitter van de Stichting) en de heer Wamelink (de restaurateur).

een volledige restauratie te zullen betalen. De heer Wameling uit Aalten werd bereid gevonden deze res-tauratie uit te voeren. Hij heeft dit werk met zeer veel kennis van zaken gedaan. Gevonden delen werden gerestaureerd en ontbrekende onderdelen werden nauwkeurig nagemaakt. Het resultaat is een complete container type H, zoals gebruikt voor het bevoorraden van de verzetsbeweging in Nederland.
Op vrijdag 5 juli jl. heeft het bestuur van de Vereniging Vrienden, in aanwezigheid van een aantal belangstel-lenden, de gerestaureerde container overgedragen aan het bestuur van de Stichting Airborne Museum. Deze container type H zal in het vernieuwde Airborne Museum een permanente plaats krijgen bij het verhaal over het Verzet op de Veluwe. Voorlopig staat hij opgesteld bij de container type C op de eerste verdieping van het museum. (Wybo Boersma)

Informatiecentrum Slag om Arnhem
In het gebouw van Volkshuisvesting Arnhem, aan de westzijde van de brug in Arnhem, zal op 19 september het ‘Informatiecentrum Slag om Arnhem’ worden geopend. Het beheer van dit centrum komt in handen van het Airborne Museum. Het inrichtingsplan is ontwikkeld door het Utrechtse bureau Tinker Imagineers in samenwerking met het Airborne Museum, het Gelders Archief, de Gelderland Bibliotheek en het Arnhems Oorlogsmuseum 40-45. In het nieuwe centrum kunnen bezoekers van de John Frostbrug terecht voor informatie over de strijd om de Arnhemse verkeersbrug in september 1944. Het wordt echter geen museum.
Het centrum zal geheel worden bemand door vrijwilligers. De belangstelling hiervoor is zeer groot. Ongeveer 35 mensen hebben zich inmiddels aangemeld.

Legaat voor het museum
Op 6 november van het vorig jaar overleed ons lid Sander Kremer. Tijdens de Slag om Arnhem maakte Sander als 11-jarige jongen de strijd mee aan de Stationsweg in Oosterbeek. In dat gebied vochten zowel Britse als Poolse troepen. De gevechten rond hun huis zijn door zijn moeder, mevrouw A.L.A. Kremer-Kingma, beschreven in het verhaal ‘De Stationsweg in de vuurlinie’, dat werd opgenomen in het in 1946 verschenen boek ‘Niet Tevergeefs’. In het boek ‘De Polen van Driel’ (1990) geeft auteur George Cholewczynski een gedetailleerd overzicht van de strijd op de Stationsweg, dat hij illustreert met o.a. foto’s van de familie Kremer (zie de pagina’s 102-106).
Sander heeft altijd een diepgaande belangstelling gehad voor de geschiedenis van de Slag om Arnhem. Daarom besloot hij een aanzienlijk bedrag na te laten aan het Airborne Museum. Dit geld zal worden besteed aan een van de educatieve projecten, waarmee de jeugd op een eigentijdse wijze kennis kan nemen van deze ingrijpende periode uit onze geschiedenis.

Impressies van het weekend voor leden uit het Verenigd Koninkrijk
Op vrijdagmiddag 15 juni kwamen 25 Britse leden van de VVAM bijeen in Restaurant Schoonoord in Oosterbeek om deel te nemen aan het speciaal voor hen door Niall Cherry georganiseerde weekend. Nadat de Nederlandse leden Alex Junier, Patrick Pronk en Martin Peters zich bij ons hadden gevoegd, begonnen we met een tour door het noordelijk deel van de Perimeter.
Voor mij is het grote voordeel van dit soort tochten dat je allerlei details hoort en ziet, die je normaliter zouden ontgaan, zelfs als je alle boeken over de Slag om Arnhem zou hebben gelezen. Wanneer je wordt gewezen op een muur, waar je gewoon langs zou zijn gelopen, als je niet zou worden gewezen op het feit dat een tank zich in 1944 in deze muur had vast gereden, dan voegt dat nou juist die extra dimensie toe.
Op de verschillende locaties vertelde Niall wat er zich had afgespeeld. Ook hadden we het geluk dat we konden profiteren van de uitgebreide kennis van Steve Elsey, die veel extra informatie kon geven over de acties van de leden van het Glider Pilot Regiment. Op vrijdagavond waren we te gast in het Airborne Museum, waar Gerard Gijsbertsen, Bart van Genderen en ander Nederlandse leden van de VVAM ons bezig hielden.

16 juni 2007. Voor aandachtig luisterende Britse leden legt Niall Cherry uit wat er zich in september 1944 heeft afgespeeld in de Perimeter.

Op zaterdagmorgen bezochten we de westkant van de Perimeter. Toen we bij de Van Lennepweg bij de posities van het Border Regiment keken naar het restant van de mortier put, waar de beroemde foto werd gemaakt van Korporaal Jim McDowell, en de soldaten Norman Knight en Ron Tierney, vond een van de deelnemers iets wat leek op de resten van een schep, zoals gebruikt door de Airborne troepen. Of het ding echt dateerde uit 1944, of dat het er later was achtergelaten is niet duidelijk, maar de vondst veroorzaakte wel enige opwinding.
Via andere Border posities wandelden we naar de Westerbouwing waar onze Nederlandse gastheren hadden gezorgd voor een uitstekend lunchpakket. Daarna liepen we via het Kerkpad naar de Oude Kerk en het huis van Kate ter Horst. Hier voegde Robert Voskuil zich bij ons. Hij gaf een uitstekende en goed geïllustreerde uitleg over de acties van het Ist Light Regiment Royal Artillery. Voor mij was dit extra inte-ressant omdat mijn vader, een Stafford, vijf dagen in een schuttersput in de uiterwaarden aan de zuidkant van de kerk had doorgebracht, om die artillerie-posi- ties te verdedigen. Een hoogtepunt was het moment dat Robert het houten bord, dat had behoord bij het commandopost van de 3rd Battery, te voorschijn haalde. Robert heeft dat bord al sinds het begin van de zestiger jaren in zijn bezit. Het verhaal hoe hij er aan kwam en de details over de vorige eigenaar – Captain Peter Wilkinson – werd verteld op de plaats waar de commandopost had gestaan.
Zondag maakten we een tocht met een aantal voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog langs verschillende plaatsen in de Betuwe en we eindigden bij de Airborne Begraafplaats.

Het weekend werd afgesloten in Schoonoord met een uitstekende maaltijd.
Uit naam van iedereen die deelnam, wil ik graag Niall Cherry bedanken voor de organisatie van de tour. Ik weet zeker dat we ons nauwelijks kunnen voorstellen hoeveel werk hij daarin heeft gestoken.
Ook wil ik graag onze Nederlandse gastheren bedanken, in het bijzonder Robert Sigmond, Robert Voskuil, Bart van Genderen, Gerard Gijsbertsen, Ivar Goedings en Erik van der Meiden voor hun kennis, gastvrijheid en vriendschap. Ook veel dank aan de chauffeurs van de voertuigen. Ik heb mij nu al ingeschreven voor de tour van 2009. (John Howes)

Nieuws van Niall
Graag wil ik nogmaals de leden uit het Verenigd Koninkrijk bedanken, die de moeite hebben genomen om naar Oosterbeek te reizen om deel te nemen aan een excursie-weekend, dat succesvol genoemd mag worden, ondanks het feit dat het af en toe regende. Het was leuk om iedereen te zien en ik wil ook graag de Oosterbeekse ‘Airborne Mafia’ danken voor hun hulp gedurende het weekend.
Er waren verschillende leden die voor het eerst mee gingen en het geeft voldoening om mee te kunnen delen dat zij allen weer geboekt hebben 2009. Kennelijk doen we het goed! Binnenkort begin ik met de voorbereidingen voor 2009. Zoals gewoonlijk willen we het aantal deelnemers beperken tot 25, maar we hebben nu al 18 reserveringen!

Activiteiten in 2007
Datum: Activiteit: Georganiseerd door: Toegankelijk voor niet leden:
8 september Market Garden excursie II Airborne Museum ja
27-30 september Battlefïeld Tour Ardennen Airborne Museum ja
6 oktober Herhaling Battlefïeld wandeling Onderlangs/Bovenover VVAM ja
November of december Lezing VVAM ja
Aanvullingen en wijzigingen zullen op de website van de VVAM worden vermeld.
Wanneer er nog vragen zijn over het afgelopen ‘UK weekend’ of over dat van 2009, neem dan gerust contact met mij op.
(Niall Cherry)

Schenking Rode Kruisvlag
De 85-jarige Ton Gieling uit Oosterbeek heeft de Rode Kruisvlag, die hij in september 1944 gebruikte bij zijn werk als vrijwilliger bij St.Elisabeths Gasthuis, geschonken aan het Airborne Museum. Tijdens de Slag om Arnhem moesten hij en zijn collega’s regelmatig gewonden ophalen. Om door vriend en vijand te worden herkend als gewondenverzorger, had hij de kleine vlag vastgemaakt op de rug van zijn witte jas. De vlag wordt momenteel tentoongesteld in de expositie ‘De Verloren Slag’, die nog tot 16 december te zien is in het Airborne Museum.
De heer Gieling heeft een aantal jaren geleden zijn herinneringen aan september 1944 op papier gezet en die publiceren we nu als Ministory bij deze Nieuwsbrief.

Reactie op Ministory 89
Graag wil ik reageren op Ministory 89 van juni 2006. Hierin stelt Ruurd Kok dat amateur metaaldetector hobbyisten schadelijk zijn voor bodemarchief en geschiedschrijving, omdat ze geen oog hebben voor de historische context en geen melding maken van hun vondsten. Kok pleit voor strenge regelgeving. Als legale en juist erg context gerichte detector-amateur wil ik daar op inhaken.
Wat ik in de praktijk heb gezien, is dat de regelgeving illegaal zoeken juist bevordert. Ik weet van zoekers, die liever de boete riskeren, dan het ongemak van de ontheffing. Zo verdwijnen vondsten in de illegaliteit, want deze zoekers maken uiteraard geen melding. De regels veroorzaken juist wat ze proberen te voorkomen en…gezocht wordt er toch! Naarmate de tijd verstrijkt – en het aantal veteranen minder wordt – zal het Airborne Museum haar doelstellingen moeten veranderen, wil het niet deels zijn bestaansrecht verliezen. Net als bij de Wageningse 5 Mei viering, zal de focus verschuiven naar ‘bewust-wording’, hier met de geschiedenis van de Market Garden als middel. De micro-details, die bodemvondsten genereren, zijn daarbij steeds minder relevant voor het grote publiek en steeds meer het terrein van – met alle respect – een select groepje ‘krijgsgeschiedenispuriteinen’.
Met deze argumenten wil ik pleiten voor een andere aanpak, waarin de detector juist een positieve rol kan vervullen. Ik heb gemerkt dat het vinden van het kleinste granaatscherfje in het veld heel veel doet bij mensen. Eigenhandig de oorlog vinden in je achtertuin, maakt meer indruk dan het grootste diorama in Hartenstein. Dit is leren door directe ervaring. Als het museum ‘bewustwording’ kiest boven ‘geschiedschrijving’, dan kan, juist ingezet, metaaldetectie de effectiviteit binnen die doelstelling vergroten en daarnaast méér geregistreerde vondsten, met gegevens over hun context, opleveren. Dit zou op alle fronten winst betekenen, lijkt me zo. (Jobbe Wijnen)

COLOFON
De Nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum Oosterbeek (Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek) en verschijnt vier keer per jaar. Het doel is bekendheid te geven aan het Airborne Museum, de Vereniging Vrienden en de geschiedenis van de Slag om Arnhem.
Telefoon museum: (026) 333 77 10
Redactie.’ drs. R.P.G.A. Voskuil en W. Boersma

Oproep voor leden in het Verenigd Koninkrijk
Leden, die geïnteresseerd zijn in een lezing over de Poolse Parachutisten Brigade tijdens de Tweede Wereldoorlog en hun rol tijdens de Slag om Arnhem, worden vriendelijk verzocht dit kenbaar te maken aan Niall Cherry. Bij voldoende belangstelling is Dr. Hal Sosabowski, kleinzoon van Generaal Stanislaw Sosabowski, bereid om deze lezing te houden. Dat zou op een nader te bepalen datum kunnen gebeuren in de buurt van Londen, bijvoorbeeld in Aldershot.
Redactieadres: Utrechteseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek, e-mail: vvam@airbornemuseum.org Penningmeester/ledenadministratie: Frits Miedema, telefoon (026) 333 64 76, e-mail: fymiedema@planet.nl Coördinatie verzending, archivering & distributie losse nummers: Chris van Roekel, Oosterbeek.
Vormgeving: Hildebrand DTP, Wageningen. Druk: Drukkerij Verweij Wageningen B.V.

Download

Aanbieding boekje ‘De Tommies Komen’
Op maandag 28 januari werd in het Airborne Museum de herdruk van het boek ‘De Tommies Komen’ gepre-senteerd. Het is het dagboek van de 15-jarige Sjaan Breman uit Oosterbeek (die in het boek Marie-Anne werd genoemd) over de septemberdagen van 1944. Het geeft een indrukwekkend en realistisch beeld van de strijd, gezien door de ogen van een jong meisje.
Het werd eerder gepubliceerd in 1987 en in 1998 ver-scheen er ook een Engelse uitgave.
Deze editie is geheel vernieuwd en ziet er prachtig en zeer verzorgd uit. Bij een aantal historische foto’s in het boek zijn nu kleurenfoto’s geplaatst van dezelfde locatie, zoals die er nu uitziet. Dit brengt de historische gebeurtenissen, die zich daar hebben afgespeeld, vooral voor kinderen wat dichter bij. Het boek is voorzien van een tijdsbalk met gebeurtenissen, die zich tegelijk met de Slag om Arnhem voor deden in andere delen van Nederland. Het boek vormt een belangrijk onderdeel van het nieuwe educatieve programma van het Airborne Museum.
Nico Peek wethouder van de gemeente Renkum nam uit handen van Chris van Roekel het eerste exemplaar in ontvangst. Dit gebeurde in aanwezigheid van een aantal leerlingen van groep acht van de Bernulphus School uit Oosterbeek, die vervolgens allen een exemplaar cadeau kregen. ‘De Tommies Komen’ is voor ë 12,50 te koop in het Airborne Museum en bij de Oosterbeekse boekhandel Meijer en Siegers.

28 januari 2008. Chris van Roekel (rechts) en wethouder Nico Peek bekijken samen met kinderen van de Bernulphus School de nieuwe uitgave van het boekje ‘De Tommies Komen’.

Jaarvergadering
De 28e Algemene Ledenvergadering, tevens jaarvergadering van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum zal worden gehouden op zaterdag 5 april 2008 in de Concertzaal, Rozensteeg 3 te Oosterbeek, aanvang 14.00 uur.
De agenda ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen Algemene Ledenvergadering 8 april 2007
3. Algemeen Verslag 2007
4. Financieel Verslag 2007
5. Begroting 2008
6. Verslag Kascommissie
7. Bestuursverkiezing
8. Benoeming reservelid Kascommissie
9. Rondvraag
10. Sluiting
Ad 3 en 4: Het Algemeen Verslag en het Financieel Verslag krijgt u bij binnenkomst en het Verslag van de Kascommissie ligt een half uur voor de aanvang van de vergadering ter inzage bij de ingang van de zaal. U kunt het Algemeen Verslag en het Financieel Verslag ook aanvragen bij de Penningmeester door een aan uzelf gerichte envelop met een postzegel van 44 Eurocent in een andere envelop te doen, en die op te sturen naar de heer F. Miedema, Woudstralaan 24, 6862 XE Oosterbeek. Het Algemeen Verslag zal vanaf twee weken voor de vergadering ook op de website te lezen zijn.
Ad 7: In verband met bijzondere familieomstandigheden heeft Bart van Genderen besloten om zijn bestuursfunctie ter beschikking te stellen. In zijn plaats draagt het bestuur voor de heer Wybo Boersma uit Ede. De heer Boersma vervult al vele jaren de functie van adviseur van de VVAM en is contactpersoon tussen de Stichting Airborne Museum en de WAM. Volgens artikel 8 van de statuten kunnen leden tegenkandidaten stellen. Een voordracht hiertoe dient uiterlijk tien dagen voor de vergadering schriftelijk bij de secretaris van de WAM (p/a Airborne Museum, Oosterbeek) te worden ingediend. Dit voorstel moet zijn ondertekend door tenminste tien leden en bij het voorstel dient een bereidverklaring van de kandidaat gevoegd zijn. De kandidaat dient meerderjarig te zijn en lid te zijn van de vereniging.

Na afloop van de vergadering is er een pauze. Daarna zullen er twee films worden vertoond. Als eerste de film over de evacuatie, die speciaal voor schoolkinderen is gemaakt met geld van de WAM (zie elders in deze Nieuwsbrief). Daarna volgt er een documentaire over de Slag om Arnhem.

Nieuwe directeur Airborne Museum
Het bestuur van de Stichting Airborne Museum deelt mede dat er een nieuwe directeur is geselecteerd uit meer dan vijftig sollicitanten. De keuze is gevallen op Drs. Dick Schlüter uit Enschede. De 52-jarige Dick Schlüter studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit in Utrecht met als hoofdvak Moderne Geschiedenis. Tevens heeft hij een HBO opleiding journalistiek en een HBO opleiding voor leraar gedaan. Hij is op dit moment directeur van het Natuurhistorisch Museum Natura Docet in Denekamp Hij begint bij het Airborne Museum op 1 mei a.s.

Social Evening op 14 mei
Op woensdag 14 mei is er weer een Social Evening in het Airborne Museum. Op deze avond kunnen leden van de WAM van gedachten wisselen met elkaar en met medewerkers van het museum en de Vereniging. De bibliotheek en het archief zullen weer worden opengesteld, evenals de werkplaats. Verdere details worden op de website vermeld.
De Social Evening is deze keer dus niet op vrijdag maar op woensdag. Aanvang: 19.30 uur.

Boekenbeurs op 24 mei
Op 24 mei a.s. zal weer de jaarlijkse Boekenbeurs worden gehouden op het terrein rond het Airborne Museum. Ieder jaar groeit het aantal standhouders en daarmee ook het aanbod. Dit evenement is uitgegroeid tot de grootste openlucht beurs met boeken over de Tweede Wereldoorlog
De organisatie zoekt nog een aantal vrijwilligers, die willen helpen bij het opbouwen en later weer afbreken van de marktkramen. Indien u wilt helpen, neemt u dan contact op met het Airborne Museum.

Battlefield Tour op 19 april
In december van het afgelopen jaar ontvingen de Nederlandse leden van de WAM een folder met een overzicht van de evenementen in 2008.
De daarin genoemde Battlefield Tour ‘De opmars van het 156e bataljon’, die op 19 april zal worden gehouden, is inmiddels geheel volgeboekt. Deelnemers aan deze tour worden verzocht uiterlijk 12.45 uur aanwezig te zijn op de parkeerplaats bij de Goede Herderkerk in Oosterbeek, naast restaurant Kleyn Hartensteyn. De bus vertrekt om 13.00 uur naar de Ginkelse Heide. Hierna gaat de tocht naar het gebied van Papendal/ Johannahoeve, waar uitleg zal worden gegeven over de opmars van de 4e Brigade en de gevechten op 18 en 19 september 1944. Vanaf Papendal wordt gewandeld naar de Dreijenseweg, waarbij de opmarsroute van het 156e bataljon zal worden gevolgd. Mensen die niet goed ter been zijn, worden met de bus naar de Dreijenseweg gebracht, waar de aanval van het 156e bataljon op 19 september 1944 vastliep.
Vervolgens wordt gewandeld naar de Stationsweg, waar het 156e bataljon later posities in nam. Hierna lopen de deelnemers naar het voormalige noodhospitaal De Tafelberg, waar John Waddy naar toe werd gebracht toen hij gewond was geraakt. De tour eindigt in restaurant Schoonoord, waar met een drankje (inbegrepen in de tourprijs) kan worden nagepraat.

Wandeling en lezing op zondag 20 april
Speciaal voor de battlefield tour op 19 april komt een aantal Britse leden over uit het Verenigd Koninkrijk. Niall Cherry, die daarbij is, heeft aangeboden om de dag erna, op zondag 20 april, voor hen een speciaal programma te organiseren. Daarbij zijn ook Nederlandse leden welkom, maar de uitleg gebeurt in de Engelse taal.
In de ochtend is er een battlefield wandeling in de omgeving van Hotel de Bilderberg. Deze wandeling staat in het teken van: ‘The actions of the 3rd Batta- lion and the senior management of the Ist Airborne Division in the early stages of the battle’.
Om 10.00 uur wordt verzameld op het parkeerterrein van Hotel de Bilderberg. De wandeling duurt ongeveer twee uur. Na afloop kan iedereen op eigen gelegenheid gaan lunchen.
’s Middags houdt Niall een lezing in de Kiinzaal van de Concertzaal in Oosterbeek. Adres: Rozensteeg 3. Aanvang 14.00 uur. De titel van zijn lezing luidt: ‘The early Airborne operations of the Second World War – ‘Colossus’ and ‘Biting’. Het gaat hierbij om de actie, waarbij een kleine groep parachutisten op 10 februari 1941 hetTragino aquaduct in Midden Italië onklaar maakte en de aanval op Bruneval aan de Franse westkust in de nacht van 27/28 februari 1942, waarbij Majoor John Frost en zijn C Company, 2nd Battalion, Ist Parachute Brigade onderdelen van een Duits radar- station buit maakten.
Hoewel u zich voor beide evenementen niet officieel hoeft aan te melden, is het toch handig wanneer u even een mailtje stuurt naar onze secretaris, zodat we kunnen zorgen voor voldoende kaarten en beschrijvingen.

John Waddy
Tijdens de battlefïeldtour op 19 april krijgen wij uitleg van Colonel (retd.) John Waddy, die in september 1944 deelnam aan de Slag om Amhem.
John Waddy kreeg zijn opleiding aan de Britse militaire academie in Sandhurst, waarna hij officier werd bij de Somerset Light Infantry in India. Daar nam hij in oktober 1941 deel aan de oprichting van het 151th /156th Parachutistenbataljon in New Delhi. Vervolgens was hij Brigade Inlichtingen officier in de 4e Parachutistenbrigade, waarmee hij diende in het Midden Oosten en Italië.
Tijdens de Slag om Amhem was hij commandant van de B compagnie van het 156e parachutistenbataljon, dat op 18 september 1944 landde op de Ginkelse Heide. Tijdens de gevechten bij de Dreijenseweg op 19 september raakte hij gewond. Hij werd behandeld in het nood-hospitaal ‘De Tafelberg’ in Oosterbeek. Daar raakte hij op 24 september nogmaals gewond, toen dit gebouw door mortiervuur geraakt werd.

Majoor John Waddy in 1943.
Na de TXveede Wereldoorlog diende hij in Palestina, Maleisië en Egypte, waarna hij instructeur werd bij het Canadese ‘Air Training Centre’. In 1950 volgde hij de Britse ‘Staff College’ cursus. Vervolgens werd hij commandant van het ‘Depot Parachute Regiment and Airborne Forces’. Later werd hij kolonel bij de Special Air Service.
In 1976 was hij was militair adviseur bij de opnamen voor de film ‘Een Brug te Ver’.
Colonel Waddy heeft veel battlefield tours in Arnhem geleid. Hij schreef een uitstekende battlefieldgids onder de titel: ‘A tour of the Arnhem Battlefields’, die in 1999 werd uitgegeven bij Leo Cooper (Pen & Sword) in Engeland. Deze is nog steeds verkrijgbaar.
(Wybo Boersma)

Verlenging expositie ‘De Verloren Slag’
De tentoonstelling ‘De verloren Slag’, over de gevechten rond het St. Elisabeths Gasthuis en de wijk Lombok in Arnhem, is verlengd tot 28 mei van dit jaar. Met behulp van kaarten, een groot aantal foto’s en voorwerpen wordt een gedetailleerd beeld gegeven van de poging van vier Britse bataljons om op 19 september 1944 door de Duitse linies te breken om de eenheden bij de brug te versterken. Na het mislukken van deze doorbraak was de Slag om Arnhem feitelijk verloren.

‘Ik ben een vreemdeling geweest’
Dankzij de steun van de Vereniging Vrienden is de educatieve afdeling van het Airborne Museum in staat gesteld een film te laten maken over het onderwerp ‘Evacuatie’. De film, die op DVD verschijnt en werd gemaakt in het kader van het educatieve project ‘Ik ben een vreemdeling geweest’, gaat over de vlucht en de ontberingen die de bevolking uit de Arnhemse regio onderging gedurende de herfst en winter van 1944/1945, maar ook over de gastvrijheid die zij elders van medeburgers ondervonden. Het wordt een DVD speciaal voor schoolkinderen, met duidelijke verbanden naar vergelijkbare situaties, zoals ze zich nu nog voordoen in de hedendaagse wereld.
Samen met de DVD ‘The Making of Theirs is the Glory’ beschikt de educatieve afdeling hiermee over twee korte films, waarmee een bezoek van schoolklassen aan het Airborne Museum kan worden ingeleid.
Zoals u elders in deze nieuwsbrief hebt kunnen lezen, sluit het opnieuw uitgegeven boekje ‘De Tommies Komen’ hier op aan. De kamer die in dit dagboekje wordt beschreven, zal als diorama in het nieuwe museum worden nagebouwd. Deze zal gaan dienen als startpunt voor kinderen die het museum bezoeken.
De DVD is gemaakt door Joop Bal van Bal Audiovisuele Producties uit Oosterbeek in samenwerking met Angelique Krüger, de bekende presentatrice van TV Gelderland.
Verschillende (Oud-)Oosterbekers werden geïnterviewd over hun belevenissen tijden de evacuatietijd. De DVD zal het eerst worden gebruikt tijdens de maanden februari en maart bij de oriënterende lessen, die door onze gastdocent-vrijwilligers zullen worden gegeven aan vijftig schoolgroepen uit de gemeente Ede. Wij hebben hiermee dan een uitstekende mogelijkheid om juist in dit belangrijke voormalige eva- cuatiegebied aan te sluiten bij een gebeurtenis, die bij veel mensen ongetwijfeld nog in hun herinnering zal leven. (Namens de Werkgroep Educatie, Chris van Roekel)

Bezoek aan Eisenhowers hoofdkwartier
In de folder die de Nederlandse leden van de VVAM eind december 2007 hebben ontvangen, staat een reis naar Engeland aangekondigd voor de periode 18 t/m 22 juni.
Aan het programma voor deze 5-daagse reis is inmiddels een bijzonder excursie punt toegevoegd. Tour organisator Wybo Boersma heeft via de Britse ‘Guild of Battlefield Guides’ toestemming gekregen om met de deelnemers een bezoek te brengen aan ‘Southwick House’, even buiten Portsmouth. In juni 1944 was dit het ‘Allied Expeditionary Force advance headquarters’. Hier nam Generaal Eisenhower in de avond van 4 juni 1944, na veel overleg en discussies met de andere bevelhebbers, zoals Montgomery, Tedder, Ramsey, Leigh-Mallory, Bradley en Bedell Smith, de beslissing om D-day op 6 juni plaats te laten vinden.
De enorme kaart van het invasiegebied, waarop de bevelhebbers de operatie volgden, is bewaard gebleven en hangt nog steeds in de voormalige ‘Map Room’. Na de oorlog is ‘Southwick House’ en het omliggende park in handen gebleven van Britse Marine en het is dus nog steeds militair terrein. Voor verdere informatie over deze tour naar Engeland, zie: www.airbornemuseum.com.

Nieuwe uitgave Roll of Honour
Momenteel wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de 5e, gewijzigde, druk van de Roll of Honour.
Dit naslagwerk werd samengesteld door ons lid Jan Hey, en bevat informatie over de bijna 1900 geallieerde militairen die tijdens of ten gevolge van de gevechts-handelingen in september 1944 om het leven kvvamen. Van elke betrokkene zijn de persoonlijke gegevens vermeld, zoals zijn naam, rang, leeftijd en legeronderdeel. Maar ook (voor zover daarover wetenschap bestaat) wanneer en waar hij sneuvelde, de locatie van zijn veldgraf, en waar hij zijn laatste rustplaats heeft gevonden. In 1986 gaf onze vereniging de eerste editie uit, en de 4e druk verscheen in 1999. Sinds lang is de publicatie uitverkocht. Vorigjaar besloot het bestuur een nieuwe versie het licht te doen zien, mits de financiering ruim van te voren goed geregeld was. Dit betekent onder andere dat we op zoek moeten naar sponsors en sub-sidiegevers, zodat in het positieve geval het boek voor een betaalbare prijs op de mark kan worden gebracht. De geldwervingsactie loopt inmiddels, en de eerste resultaten zijn bemoedigend.
Lezers die bereid zijn op een financiële wijze steun te verlenen, kunnen contact opnemen met verenigings- secretaris Ivar Goedings: goedings@van-lotringen.nl Al tijdens het drukken van de vorige uitgave kvvamen nieuwe gegevens beschikbaar over gesneuvelde soldaten, en de stroom aan informatie is sindsdien, dankzij het werk van vele onderzoekers en ooggetuigen, niet minder geworden. Dat heeft tot gevolg dat de inhoud van de 5e druk aanmerkelijk gewijzigd zal zijn ten opzichte van de vorige uitgave.
Indien u meent een bijdrage te kunnen leveren aan de inhoud van de op stapel staande Roll, aarzel dan niet contact op te nemen met de productieleider, in casu ondergetekende. Mocht u gegevens hebben over een militair die u niet in Jan Hey’s werk aantreft, geef die dan s.v.p. door. Met name informatie over de plek waar iemand sneuvelde, is van belang. Als u onduidelijkheden, fouten of andere onvolkomenheden bent tegengekomen, trek fluks aan mijn bel. En relevant beeldmateriaal (foto’s en andere illustraties) is ook van harte welkom.
Uw reacties worden graag tegemoet gezien via g.h.maassen@morfeem.nl of op het volgende adres: vanToulon van der Koogweg 70, 6862 EG Oosterbeek. (Geert Maassen)

‘With Nothing Bigger Than A Bren Gun’ Een van de onderwerpen uit de Slag om Arnhem, waar onze vertegenwoordiger in het Verenigd Koninkrijk, Niall Cherry, zich de afgelopen jaren in heeft verdiept, is de verdediging van de Van Limburg Stirumschool in Arnhem door onderdelen van Ist Parachute Squadron Royal Engineers en C Company van 3rd Parachute Battalion. Van de drie grote gebouwen, die in september 1944 langs de oostzijde van de oprit naar de Rijnbrug stonden, lag de Van Limburg Stirumschool het meeste zuidelijk. Het kleine groepje Britten dat dit gebouw gedurende een aantal dagen verdedigde, heeft dat gedaan met grote vasthoudendheid en moed. Terwijl zij alleen maar over lichte handwapens beschikten, moesten zij het opnemen tegen een grote Duitse overmacht, die bovendien gemotoriseerd geschut tegen hen inzette. Niall heeft de acties van deze mannen tot in detail uitgezocht en het resultaat van zijn naspeuringen heeft hij nu gepubliceerd in een zeer interessant boekje, getiteld ‘With Nothing Bigger than a Bren Gun, The Story of the Defence of the Schoolhouse at Arnhem Road Bridge September 1944’. Het verhaal van de strijd om de Van Limburg Stirumschool en daaraan voorafgaande landing en opmars worden verteld aan de hand van rapporten en verslagen van de militairen die er bij waren. Hoewel er over de strijd om de Arnhemse Rijnbrug inmiddels de nodige studies zijn verschenen, zijn er nog steeds aspecten onderbelicht gebleven. Het is een grote verdienste van Niall, dat hij deze belangrijke gebeurtenis nu heeft gereconstrueerd en voor een groot publiek in zeer leesbare vorm toegankelijk heeft gemaakt.
Aan het eind van het boekje heeft Niall nog een aantal bijlagen opgenomen over o.a. de ontsnapping van Captain Mackay en drie andere mannen uit Duitse krijgsgevangenschap, over een verslag van een Duitser en over de parachutistenhelm die luitenant Len Wright, na bijna 53 jaar (!) terug kreeg!
Het boekje, dat is geïllustreerd met foto’s en kaarten, is door Niall in eigen beheer uitgegeven bij Brendon Publishing, 3 Church Road, Warton, Lancs PR4 1BD, United Kingdom. Dit is het woonadres van Niall en daar kan het ook besteld worden. In Nederland is het boekje verkrijgbaar in het Airborne Museum. Prijs € 7,50. Van harte aanbevolen en we hopen natuurlijk dat Niall doorgaat met publiceren van dergelijke studies!
(Robert Voskuil)

Website met informatie over verschenen ministeries
Ons lid Simon H. Johnson uit het Verenigd Koninkrijk heeft een website waarop informatie staat over de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum en over verschenen Ministories. Ook geeft hij een lijst met andere websites over de Slag om Arnhem en Operatie Market Garden. Het adres is: http://www.arnhemstories.haddonstuff.co.uk/.

Verhuizing Airborne Forces Museum
Het Airborne Forces Museum in Aldershot gaat ver-huizen naar vliegveld Duxford bij Cambridge. Op 21 december 2007 sloot het museum op haar huidige locatie definitief haar deuren. De toekomende maanden zullen worden gebruikt om alles te registreren en in te pakken voor de verhuizing. Het is de bedoeling dat het nieuwe museum eind 2008 open gaat.

COLOFON
De Nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum Oosterbeek (Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek) en verschijnt vier keer per jaar. Het doel is bekendheid te geven aan het Airborne Museum, de Vereniging Vrienden en de geschiedenis van de Slag om Arnhem.
Telefoon museum: (026) 333 77 10
Redactie: drs. R.P.G.A. Voskuil en W. Boersma
Redactieadres: Utrechteseweg 232,6862 AZ Oosterbeek, e-mail: vvam@Airbornemuseum.org Penningmeester/ledenadministratie: Frits Miedema, telefoon (026) 333 64 76, e-mail: fymiedema@planet.nl Coördinatie verzending, archivering & distributie losse nummers: Chris van Roekel, Oosterbeek.
Vormgeving: Hildebrand DTP, Wageningen. Druk: Drukkerij Verweij Wageningen B.V.

Download