VVAM Nieuwsbrief 109 – Februari- 2008

Aanbieding boekje ‘De Tommies Komen’
Op maandag 28 januari werd in het Airborne Museum de herdruk van het boek ‘De Tommies Komen’ gepre-senteerd. Het is het dagboek van de 15-jarige Sjaan Breman uit Oosterbeek (die in het boek Marie-Anne werd genoemd) over de septemberdagen van 1944. Het geeft een indrukwekkend en realistisch beeld van de strijd, gezien door de ogen van een jong meisje.
Het werd eerder gepubliceerd in 1987 en in 1998 ver-scheen er ook een Engelse uitgave.
Deze editie is geheel vernieuwd en ziet er prachtig en zeer verzorgd uit. Bij een aantal historische foto’s in het boek zijn nu kleurenfoto’s geplaatst van dezelfde locatie, zoals die er nu uitziet. Dit brengt de historische gebeurtenissen, die zich daar hebben afgespeeld, vooral voor kinderen wat dichter bij. Het boek is voorzien van een tijdsbalk met gebeurtenissen, die zich tegelijk met de Slag om Arnhem voor deden in andere delen van Nederland. Het boek vormt een belangrijk onderdeel van het nieuwe educatieve programma van het Airborne Museum.
Nico Peek wethouder van de gemeente Renkum nam uit handen van Chris van Roekel het eerste exemplaar in ontvangst. Dit gebeurde in aanwezigheid van een aantal leerlingen van groep acht van de Bernulphus School uit Oosterbeek, die vervolgens allen een exemplaar cadeau kregen. ‘De Tommies Komen’ is voor ë 12,50 te koop in het Airborne Museum en bij de Oosterbeekse boekhandel Meijer en Siegers.

28 januari 2008. Chris van Roekel (rechts) en wethouder Nico Peek bekijken samen met kinderen van de Bernulphus School de nieuwe uitgave van het boekje ‘De Tommies Komen’.

Jaarvergadering
De 28e Algemene Ledenvergadering, tevens jaarvergadering van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum zal worden gehouden op zaterdag 5 april 2008 in de Concertzaal, Rozensteeg 3 te Oosterbeek, aanvang 14.00 uur.
De agenda ziet er als volgt uit:
1. Opening
2. Notulen Algemene Ledenvergadering 8 april 2007
3. Algemeen Verslag 2007
4. Financieel Verslag 2007
5. Begroting 2008
6. Verslag Kascommissie
7. Bestuursverkiezing
8. Benoeming reservelid Kascommissie
9. Rondvraag
10. Sluiting
Ad 3 en 4: Het Algemeen Verslag en het Financieel Verslag krijgt u bij binnenkomst en het Verslag van de Kascommissie ligt een half uur voor de aanvang van de vergadering ter inzage bij de ingang van de zaal. U kunt het Algemeen Verslag en het Financieel Verslag ook aanvragen bij de Penningmeester door een aan uzelf gerichte envelop met een postzegel van 44 Eurocent in een andere envelop te doen, en die op te sturen naar de heer F. Miedema, Woudstralaan 24, 6862 XE Oosterbeek. Het Algemeen Verslag zal vanaf twee weken voor de vergadering ook op de website te lezen zijn.
Ad 7: In verband met bijzondere familieomstandigheden heeft Bart van Genderen besloten om zijn bestuursfunctie ter beschikking te stellen. In zijn plaats draagt het bestuur voor de heer Wybo Boersma uit Ede. De heer Boersma vervult al vele jaren de functie van adviseur van de VVAM en is contactpersoon tussen de Stichting Airborne Museum en de WAM. Volgens artikel 8 van de statuten kunnen leden tegenkandidaten stellen. Een voordracht hiertoe dient uiterlijk tien dagen voor de vergadering schriftelijk bij de secretaris van de WAM (p/a Airborne Museum, Oosterbeek) te worden ingediend. Dit voorstel moet zijn ondertekend door tenminste tien leden en bij het voorstel dient een bereidverklaring van de kandidaat gevoegd zijn. De kandidaat dient meerderjarig te zijn en lid te zijn van de vereniging.

Na afloop van de vergadering is er een pauze. Daarna zullen er twee films worden vertoond. Als eerste de film over de evacuatie, die speciaal voor schoolkinderen is gemaakt met geld van de WAM (zie elders in deze Nieuwsbrief). Daarna volgt er een documentaire over de Slag om Arnhem.

Nieuwe directeur Airborne Museum
Het bestuur van de Stichting Airborne Museum deelt mede dat er een nieuwe directeur is geselecteerd uit meer dan vijftig sollicitanten. De keuze is gevallen op Drs. Dick Schlüter uit Enschede. De 52-jarige Dick Schlüter studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit in Utrecht met als hoofdvak Moderne Geschiedenis. Tevens heeft hij een HBO opleiding journalistiek en een HBO opleiding voor leraar gedaan. Hij is op dit moment directeur van het Natuurhistorisch Museum Natura Docet in Denekamp Hij begint bij het Airborne Museum op 1 mei a.s.

Social Evening op 14 mei
Op woensdag 14 mei is er weer een Social Evening in het Airborne Museum. Op deze avond kunnen leden van de WAM van gedachten wisselen met elkaar en met medewerkers van het museum en de Vereniging. De bibliotheek en het archief zullen weer worden opengesteld, evenals de werkplaats. Verdere details worden op de website vermeld.
De Social Evening is deze keer dus niet op vrijdag maar op woensdag. Aanvang: 19.30 uur.

Boekenbeurs op 24 mei
Op 24 mei a.s. zal weer de jaarlijkse Boekenbeurs worden gehouden op het terrein rond het Airborne Museum. Ieder jaar groeit het aantal standhouders en daarmee ook het aanbod. Dit evenement is uitgegroeid tot de grootste openlucht beurs met boeken over de Tweede Wereldoorlog
De organisatie zoekt nog een aantal vrijwilligers, die willen helpen bij het opbouwen en later weer afbreken van de marktkramen. Indien u wilt helpen, neemt u dan contact op met het Airborne Museum.

Battlefield Tour op 19 april
In december van het afgelopen jaar ontvingen de Nederlandse leden van de WAM een folder met een overzicht van de evenementen in 2008.
De daarin genoemde Battlefield Tour ‘De opmars van het 156e bataljon’, die op 19 april zal worden gehouden, is inmiddels geheel volgeboekt. Deelnemers aan deze tour worden verzocht uiterlijk 12.45 uur aanwezig te zijn op de parkeerplaats bij de Goede Herderkerk in Oosterbeek, naast restaurant Kleyn Hartensteyn. De bus vertrekt om 13.00 uur naar de Ginkelse Heide. Hierna gaat de tocht naar het gebied van Papendal/ Johannahoeve, waar uitleg zal worden gegeven over de opmars van de 4e Brigade en de gevechten op 18 en 19 september 1944. Vanaf Papendal wordt gewandeld naar de Dreijenseweg, waarbij de opmarsroute van het 156e bataljon zal worden gevolgd. Mensen die niet goed ter been zijn, worden met de bus naar de Dreijenseweg gebracht, waar de aanval van het 156e bataljon op 19 september 1944 vastliep.
Vervolgens wordt gewandeld naar de Stationsweg, waar het 156e bataljon later posities in nam. Hierna lopen de deelnemers naar het voormalige noodhospitaal De Tafelberg, waar John Waddy naar toe werd gebracht toen hij gewond was geraakt. De tour eindigt in restaurant Schoonoord, waar met een drankje (inbegrepen in de tourprijs) kan worden nagepraat.

Wandeling en lezing op zondag 20 april
Speciaal voor de battlefield tour op 19 april komt een aantal Britse leden over uit het Verenigd Koninkrijk. Niall Cherry, die daarbij is, heeft aangeboden om de dag erna, op zondag 20 april, voor hen een speciaal programma te organiseren. Daarbij zijn ook Nederlandse leden welkom, maar de uitleg gebeurt in de Engelse taal.
In de ochtend is er een battlefield wandeling in de omgeving van Hotel de Bilderberg. Deze wandeling staat in het teken van: ‘The actions of the 3rd Batta- lion and the senior management of the Ist Airborne Division in the early stages of the battle’.
Om 10.00 uur wordt verzameld op het parkeerterrein van Hotel de Bilderberg. De wandeling duurt ongeveer twee uur. Na afloop kan iedereen op eigen gelegenheid gaan lunchen.
’s Middags houdt Niall een lezing in de Kiinzaal van de Concertzaal in Oosterbeek. Adres: Rozensteeg 3. Aanvang 14.00 uur. De titel van zijn lezing luidt: ‘The early Airborne operations of the Second World War – ‘Colossus’ and ‘Biting’. Het gaat hierbij om de actie, waarbij een kleine groep parachutisten op 10 februari 1941 hetTragino aquaduct in Midden Italië onklaar maakte en de aanval op Bruneval aan de Franse westkust in de nacht van 27/28 februari 1942, waarbij Majoor John Frost en zijn C Company, 2nd Battalion, Ist Parachute Brigade onderdelen van een Duits radar- station buit maakten.
Hoewel u zich voor beide evenementen niet officieel hoeft aan te melden, is het toch handig wanneer u even een mailtje stuurt naar onze secretaris, zodat we kunnen zorgen voor voldoende kaarten en beschrijvingen.

John Waddy
Tijdens de battlefïeldtour op 19 april krijgen wij uitleg van Colonel (retd.) John Waddy, die in september 1944 deelnam aan de Slag om Amhem.
John Waddy kreeg zijn opleiding aan de Britse militaire academie in Sandhurst, waarna hij officier werd bij de Somerset Light Infantry in India. Daar nam hij in oktober 1941 deel aan de oprichting van het 151th /156th Parachutistenbataljon in New Delhi. Vervolgens was hij Brigade Inlichtingen officier in de 4e Parachutistenbrigade, waarmee hij diende in het Midden Oosten en Italië.
Tijdens de Slag om Amhem was hij commandant van de B compagnie van het 156e parachutistenbataljon, dat op 18 september 1944 landde op de Ginkelse Heide. Tijdens de gevechten bij de Dreijenseweg op 19 september raakte hij gewond. Hij werd behandeld in het nood-hospitaal ‘De Tafelberg’ in Oosterbeek. Daar raakte hij op 24 september nogmaals gewond, toen dit gebouw door mortiervuur geraakt werd.

Majoor John Waddy in 1943.
Na de TXveede Wereldoorlog diende hij in Palestina, Maleisië en Egypte, waarna hij instructeur werd bij het Canadese ‘Air Training Centre’. In 1950 volgde hij de Britse ‘Staff College’ cursus. Vervolgens werd hij commandant van het ‘Depot Parachute Regiment and Airborne Forces’. Later werd hij kolonel bij de Special Air Service.
In 1976 was hij was militair adviseur bij de opnamen voor de film ‘Een Brug te Ver’.
Colonel Waddy heeft veel battlefield tours in Arnhem geleid. Hij schreef een uitstekende battlefieldgids onder de titel: ‘A tour of the Arnhem Battlefields’, die in 1999 werd uitgegeven bij Leo Cooper (Pen & Sword) in Engeland. Deze is nog steeds verkrijgbaar.
(Wybo Boersma)

Verlenging expositie ‘De Verloren Slag’
De tentoonstelling ‘De verloren Slag’, over de gevechten rond het St. Elisabeths Gasthuis en de wijk Lombok in Arnhem, is verlengd tot 28 mei van dit jaar. Met behulp van kaarten, een groot aantal foto’s en voorwerpen wordt een gedetailleerd beeld gegeven van de poging van vier Britse bataljons om op 19 september 1944 door de Duitse linies te breken om de eenheden bij de brug te versterken. Na het mislukken van deze doorbraak was de Slag om Arnhem feitelijk verloren.

‘Ik ben een vreemdeling geweest’
Dankzij de steun van de Vereniging Vrienden is de educatieve afdeling van het Airborne Museum in staat gesteld een film te laten maken over het onderwerp ‘Evacuatie’. De film, die op DVD verschijnt en werd gemaakt in het kader van het educatieve project ‘Ik ben een vreemdeling geweest’, gaat over de vlucht en de ontberingen die de bevolking uit de Arnhemse regio onderging gedurende de herfst en winter van 1944/1945, maar ook over de gastvrijheid die zij elders van medeburgers ondervonden. Het wordt een DVD speciaal voor schoolkinderen, met duidelijke verbanden naar vergelijkbare situaties, zoals ze zich nu nog voordoen in de hedendaagse wereld.
Samen met de DVD ‘The Making of Theirs is the Glory’ beschikt de educatieve afdeling hiermee over twee korte films, waarmee een bezoek van schoolklassen aan het Airborne Museum kan worden ingeleid.
Zoals u elders in deze nieuwsbrief hebt kunnen lezen, sluit het opnieuw uitgegeven boekje ‘De Tommies Komen’ hier op aan. De kamer die in dit dagboekje wordt beschreven, zal als diorama in het nieuwe museum worden nagebouwd. Deze zal gaan dienen als startpunt voor kinderen die het museum bezoeken.
De DVD is gemaakt door Joop Bal van Bal Audiovisuele Producties uit Oosterbeek in samenwerking met Angelique Krüger, de bekende presentatrice van TV Gelderland.
Verschillende (Oud-)Oosterbekers werden geïnterviewd over hun belevenissen tijden de evacuatietijd. De DVD zal het eerst worden gebruikt tijdens de maanden februari en maart bij de oriënterende lessen, die door onze gastdocent-vrijwilligers zullen worden gegeven aan vijftig schoolgroepen uit de gemeente Ede. Wij hebben hiermee dan een uitstekende mogelijkheid om juist in dit belangrijke voormalige eva- cuatiegebied aan te sluiten bij een gebeurtenis, die bij veel mensen ongetwijfeld nog in hun herinnering zal leven. (Namens de Werkgroep Educatie, Chris van Roekel)

Bezoek aan Eisenhowers hoofdkwartier
In de folder die de Nederlandse leden van de VVAM eind december 2007 hebben ontvangen, staat een reis naar Engeland aangekondigd voor de periode 18 t/m 22 juni.
Aan het programma voor deze 5-daagse reis is inmiddels een bijzonder excursie punt toegevoegd. Tour organisator Wybo Boersma heeft via de Britse ‘Guild of Battlefield Guides’ toestemming gekregen om met de deelnemers een bezoek te brengen aan ‘Southwick House’, even buiten Portsmouth. In juni 1944 was dit het ‘Allied Expeditionary Force advance headquarters’. Hier nam Generaal Eisenhower in de avond van 4 juni 1944, na veel overleg en discussies met de andere bevelhebbers, zoals Montgomery, Tedder, Ramsey, Leigh-Mallory, Bradley en Bedell Smith, de beslissing om D-day op 6 juni plaats te laten vinden.
De enorme kaart van het invasiegebied, waarop de bevelhebbers de operatie volgden, is bewaard gebleven en hangt nog steeds in de voormalige ‘Map Room’. Na de oorlog is ‘Southwick House’ en het omliggende park in handen gebleven van Britse Marine en het is dus nog steeds militair terrein. Voor verdere informatie over deze tour naar Engeland, zie: www.airbornemuseum.com.

Nieuwe uitgave Roll of Honour
Momenteel wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de 5e, gewijzigde, druk van de Roll of Honour.
Dit naslagwerk werd samengesteld door ons lid Jan Hey, en bevat informatie over de bijna 1900 geallieerde militairen die tijdens of ten gevolge van de gevechts-handelingen in september 1944 om het leven kvvamen. Van elke betrokkene zijn de persoonlijke gegevens vermeld, zoals zijn naam, rang, leeftijd en legeronderdeel. Maar ook (voor zover daarover wetenschap bestaat) wanneer en waar hij sneuvelde, de locatie van zijn veldgraf, en waar hij zijn laatste rustplaats heeft gevonden. In 1986 gaf onze vereniging de eerste editie uit, en de 4e druk verscheen in 1999. Sinds lang is de publicatie uitverkocht. Vorigjaar besloot het bestuur een nieuwe versie het licht te doen zien, mits de financiering ruim van te voren goed geregeld was. Dit betekent onder andere dat we op zoek moeten naar sponsors en sub-sidiegevers, zodat in het positieve geval het boek voor een betaalbare prijs op de mark kan worden gebracht. De geldwervingsactie loopt inmiddels, en de eerste resultaten zijn bemoedigend.
Lezers die bereid zijn op een financiële wijze steun te verlenen, kunnen contact opnemen met verenigings- secretaris Ivar Goedings: goedings@van-lotringen.nl Al tijdens het drukken van de vorige uitgave kvvamen nieuwe gegevens beschikbaar over gesneuvelde soldaten, en de stroom aan informatie is sindsdien, dankzij het werk van vele onderzoekers en ooggetuigen, niet minder geworden. Dat heeft tot gevolg dat de inhoud van de 5e druk aanmerkelijk gewijzigd zal zijn ten opzichte van de vorige uitgave.
Indien u meent een bijdrage te kunnen leveren aan de inhoud van de op stapel staande Roll, aarzel dan niet contact op te nemen met de productieleider, in casu ondergetekende. Mocht u gegevens hebben over een militair die u niet in Jan Hey’s werk aantreft, geef die dan s.v.p. door. Met name informatie over de plek waar iemand sneuvelde, is van belang. Als u onduidelijkheden, fouten of andere onvolkomenheden bent tegengekomen, trek fluks aan mijn bel. En relevant beeldmateriaal (foto’s en andere illustraties) is ook van harte welkom.
Uw reacties worden graag tegemoet gezien via g.h.maassen@morfeem.nl of op het volgende adres: vanToulon van der Koogweg 70, 6862 EG Oosterbeek. (Geert Maassen)

‘With Nothing Bigger Than A Bren Gun’ Een van de onderwerpen uit de Slag om Arnhem, waar onze vertegenwoordiger in het Verenigd Koninkrijk, Niall Cherry, zich de afgelopen jaren in heeft verdiept, is de verdediging van de Van Limburg Stirumschool in Arnhem door onderdelen van Ist Parachute Squadron Royal Engineers en C Company van 3rd Parachute Battalion. Van de drie grote gebouwen, die in september 1944 langs de oostzijde van de oprit naar de Rijnbrug stonden, lag de Van Limburg Stirumschool het meeste zuidelijk. Het kleine groepje Britten dat dit gebouw gedurende een aantal dagen verdedigde, heeft dat gedaan met grote vasthoudendheid en moed. Terwijl zij alleen maar over lichte handwapens beschikten, moesten zij het opnemen tegen een grote Duitse overmacht, die bovendien gemotoriseerd geschut tegen hen inzette. Niall heeft de acties van deze mannen tot in detail uitgezocht en het resultaat van zijn naspeuringen heeft hij nu gepubliceerd in een zeer interessant boekje, getiteld ‘With Nothing Bigger than a Bren Gun, The Story of the Defence of the Schoolhouse at Arnhem Road Bridge September 1944’. Het verhaal van de strijd om de Van Limburg Stirumschool en daaraan voorafgaande landing en opmars worden verteld aan de hand van rapporten en verslagen van de militairen die er bij waren. Hoewel er over de strijd om de Arnhemse Rijnbrug inmiddels de nodige studies zijn verschenen, zijn er nog steeds aspecten onderbelicht gebleven. Het is een grote verdienste van Niall, dat hij deze belangrijke gebeurtenis nu heeft gereconstrueerd en voor een groot publiek in zeer leesbare vorm toegankelijk heeft gemaakt.
Aan het eind van het boekje heeft Niall nog een aantal bijlagen opgenomen over o.a. de ontsnapping van Captain Mackay en drie andere mannen uit Duitse krijgsgevangenschap, over een verslag van een Duitser en over de parachutistenhelm die luitenant Len Wright, na bijna 53 jaar (!) terug kreeg!
Het boekje, dat is geïllustreerd met foto’s en kaarten, is door Niall in eigen beheer uitgegeven bij Brendon Publishing, 3 Church Road, Warton, Lancs PR4 1BD, United Kingdom. Dit is het woonadres van Niall en daar kan het ook besteld worden. In Nederland is het boekje verkrijgbaar in het Airborne Museum. Prijs € 7,50. Van harte aanbevolen en we hopen natuurlijk dat Niall doorgaat met publiceren van dergelijke studies!
(Robert Voskuil)

Website met informatie over verschenen ministeries
Ons lid Simon H. Johnson uit het Verenigd Koninkrijk heeft een website waarop informatie staat over de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum en over verschenen Ministories. Ook geeft hij een lijst met andere websites over de Slag om Arnhem en Operatie Market Garden. Het adres is: http://www.arnhemstories.haddonstuff.co.uk/.

Verhuizing Airborne Forces Museum
Het Airborne Forces Museum in Aldershot gaat ver-huizen naar vliegveld Duxford bij Cambridge. Op 21 december 2007 sloot het museum op haar huidige locatie definitief haar deuren. De toekomende maanden zullen worden gebruikt om alles te registreren en in te pakken voor de verhuizing. Het is de bedoeling dat het nieuwe museum eind 2008 open gaat.

COLOFON
De Nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum Oosterbeek (Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek) en verschijnt vier keer per jaar. Het doel is bekendheid te geven aan het Airborne Museum, de Vereniging Vrienden en de geschiedenis van de Slag om Arnhem.
Telefoon museum: (026) 333 77 10
Redactie: drs. R.P.G.A. Voskuil en W. Boersma
Redactieadres: Utrechteseweg 232,6862 AZ Oosterbeek, e-mail: vvam@Airbornemuseum.org Penningmeester/ledenadministratie: Frits Miedema, telefoon (026) 333 64 76, e-mail: fymiedema@planet.nl Coördinatie verzending, archivering & distributie losse nummers: Chris van Roekel, Oosterbeek.
Vormgeving: Hildebrand DTP, Wageningen. Druk: Drukkerij Verweij Wageningen B.V.

Download